Snoepjes uit de Delta

AFZETTINGEN WTKG 31 (4),2010 97

Snoepjes

uit de Delta

Anton Janse*

Crenella

Brown,

1827

Een familie die inonze

regionen

al voorkomt sedert het Eocccn.

_{Toondertijd gewend}

aan de heersende

_duidelijk

hogere

temperaturendan de

_huidige.

Crenella decussata

_(Montagu,

₁₈₀₈₎

komtrecent voor in de

_noordelijke

Atlantische

Oceaan,

meteenvoorkeurvoor

dieper (kouder)

waterende borealeenarctische

_gebieden.

Een

klein,

maar in het

_{gruis opvallend schelpje}

met de kleur van oud zilver. Wordtzelden groterdaneen

milli-meterof

_vijf.

In de

_boringen

wordt deze soort

regelmatig aangetroffen

in de

_{vroeg-pleistocene}

FormatievanMaassluisenwel in

het

_{jongere deel.}

Mol A

_genoemd.

Telmonstersvan

Schelp-hoek leverdentussen88 en89 meter35 stuks op.

Boring

Haamstedewastussen96en97 meter nog

rijker

met 150

klepjes.

Mooie

_{vergelijkingsmonsters!}

Ook de op Schouwen

gelegen boring

Den Osse leverde

eenaantal

kleppen

opvan dezesoort. Weliswaar nietzo

talrijk,

maar

representatief

genoegvoorhet

_genoemde

tra-ject

vanMol A.

Verrassendwasdan ook dat in het

_diepere

deelvandeze

boring,

een

traject

in Mol Bte

_plaatsen

tussen 135en145

meter, eenaantal veel_grotere

_exemplaren

vandeze fami-lie

_{opdoken, gemiddeld}

tweemaal de

_afmetingen

van Cre-nella decussata.

Deze

_schelpjes

warenveelronder,de

_buitenzijde

leldemeer

ribjes

en

intervingeren

niet zoals

bij

C. decussata

nogal

eenshet

_geval

is. De ventrale

_zijde

achter het slot

buigt

ver

uit voordat deze_naaronderen

afbuigt, terwijl

deze

_bij

C.

decussata nagenoeg rechtnaarde onderrand

afbuigt.

Ook

het slot

verschilt, bij

niet versleten

schelpen

van Crenella

decussata

zijn

erop het

ligamcntveld

eenaantal vertica-le

_tandjes

zichtbaar zoals

bij

eentaxodont

(zie

foto

hier-onder).

Dezehebikniet waargenomen

bij

wat ik

Crenel-la spec. wil noemen. Dit ondervoorbehoud omdatikde

Crenella decussata

Crenella

spec. Den Osse

Den Osse135m

Onderzoeknaarde

Deltaboringen,

watbetrefthetdeelvan

zuidwest

_Nederland,

vormen eendeelvan

mijn bezigheden.

Zo nu en danwordt hetoog

getroffen

door iets fraais of

voor hier onbekends. Vaneenaantalvan deze zaken wil ik

_jullie

van

tijd

tot

tijd deelgenoot

makenindit

mbriekje

‘Snoepjes

uit de Delta’. Haamstede

spec. Den Osse

Schelphoek88 m

AFZETTINGEN WTKG 31 (4),2010 98

lypebeschrijving

eneventuele

afbeelding

van

Montagu

van

Crenelladecussata niet onderogen heb

gehad.

De

begeleidende

faunavandezevormis

arctisch,

Tridonta

domhurgensis

,

Clinocardium ciliatumen

Serripes

spec.

Op-vallend veel Goodallia sp., zelfs enkele

doosjes

vandeze soort,dieik ineeneerder

Snoepje

behandeld heb.

In de nieuwe fossielenatlas wordt ook

_{melding gedaan}

van

Crenella spec., onder

verwijzing

vande door

_Marquet

be-handelde Crenella decussata uit het

Plioceen,

welke al

voorkomen in de Zandenvan

Kallcndijk.

Jammer dal

hij

de

_binnenzijde

niet heeft

_afgcbeeld.

Terecht merkt

hij

op deze soortniette verwarren met

ju-veniele

exemplaren

van

Arcoperna

sericea welke ook in de

_{rnio-piiocene}

fauna’s voorkomt.

Literatuur

Moerdijk,

P.W. & F.P.

_Wcssclingh,

ct

al,

2010. De Fossie-le

_schelpen

vandeNederlandse Kust. In de serie

Geo-logie

van Nederland,Nederlands Centrumvoor Bio-diversiteit Naturalis.

Janse, Anlon,2007.

_Snoepjes

uit de Delta; _{?Goodallia sp.}

-Afzettingen

WTKG 28

₍₂₎

_{p. 36.}

Marquct,

R.etal,2002. The

_{Neogene amphineura}

and

bival-via

_{(Protobranchia}

and

_{Pteriomorphia)}

from Kallo and Doel

_{(Oost-Vlaanderen, Belgium).}

-Paleontos 2.

p.35.

*AnlonJame, Gerardvan Voornestraat165,

3232 RE

Brielle.

lel. 018-141 6238.