• No results found

ETE-AK-2013-VWO-1-c

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "ETE-AK-2013-VWO-1-c"

Copied!
10
0
0

Bezig met laden.... (Bekijk nu de volledige tekst)

Hele tekst

(1)

Correctievoorschrift VWO

2013

tijdvak 1 donderdag 23 mei 07.30 - 10.30 uur

Aardrijkskunde

Inzenden scores

Verwerk de scores van alle kandidaten in het bijgeleverde programma Wolf. Zend de gegevens uiterlijk woensdag 5 juni 2013 elektronisch naar het ETE.

(2)

Het correctievoorschrift bestaat uit: 1 Regels voor de beoordeling 2 Algemene regels

3 Vakspecifieke regels 4 Beoordelingsmodel

1

Regels voor de beoordeling

Het werk van de kandidaten wordt beoordeeld met inachtneming van de artikelen 30, 31 en 32 van het Landsbesluit v.w.o.-h.a.v.o.-v.s.b.o. d.d. 23-06-2008 (PB. 2008, no. 54). Voor de beoordeling zijn de volgende passages van bovenvermelde artikelen van het Landsbesluit van belang:

1 De directeur doet het gemaakte werk met een exemplaar van de opgaven, de beoordelingsnormen en het proces-verbaal van het examen toekomen aan de examinator. Deze kijkt het werk na en zendt het met zijn beoordeling aan de directeur. De examinator past de beoordelingsnormen en de regels voor het toekennen van scorepunten toe die zijn gegeven door het ETE (Examenbureau). 2 De directeur doet de van de examinator ontvangen stukken met een exemplaar van

de opgaven, de beoordelingsnormen, het proces-verbaal en de regels voor het bepalen van de score onverwijld aan de gecommitteerde toekomen.

3 De gecommitteerde beoordeelt het werk zo spoedig mogelijk en past de beoordelingsnormen en de regels voor het bepalen van de score toe die zijn gegeven door het ETE (Examenbureau).

4 De examinator en de gecommitteerde stellen in onderling overleg het aantal scorepunten voor het centraal examen vast.

5 Komen zij daarbij niet tot overeenstemming, dan wordt het aantal scorepunten bepaald op het rekenkundig gemiddelde van het door ieder van hen voorgestelde aantal scorepunten, zo nodig naar boven afgerond.

2

Algemene regels

Voor de beoordeling van het examenwerk zijn de volgende bepalingen van toepassing: 1 De examinator vermeldt op een lijst de namen en/of nummers van de kandidaten,

het aan iedere kandidaat voor iedere vraag toegekende aantal scorepunten en het totaal aantal scorepunten van iedere kandidaat.

2 Voor het antwoord op een vraag worden door de examinator en door de gecommitteerde scorepunten toegekend, in overeenstemming met het beoordelingsmodel. Scorepunten zijn de getallen 0, 1, 2, .., n, waarbij n het

maximaal te behalen aantal scorepunten voor een vraag is. Andere scorepunten die geen gehele getallen zijn, of een score minder dan 0 zijn niet geoorloofd.

(3)

toegekend naar analogie of in de geest van het beoordelingsmodel;

3.4indien slechts een voorbeeld, reden, uitwerking, citaat of andersoortig antwoord gevraagd wordt, wordt uitsluitend het eerstgegeven antwoord beoordeeld; 3.5indien meer dan een voorbeeld, reden, uitwerking, citaat of andersoortig

antwoord gevraagd worden, worden uitsluitend de eerstgegeven antwoorden beoordeeld, tot maximaal het gevraagde aantal;

3.6indien in een antwoord een gevraagde verklaring of uitleg of afleiding of

berekening ontbreekt dan wel foutief is, worden 0 scorepunten toegekend tenzij in het beoordelingsmodel anders is aangegeven;

3.7indien in het beoordelingsmodel verschillende mogelijkheden zijn opgenomen, gescheiden door het teken /, gelden deze mogelijkheden als verschillende formuleringen van hetzelfde antwoord of onderdeel van dat antwoord;

3.8indien in het beoordelingsmodel een gedeelte van het antwoord tussen haakjes staat, behoeft dit gedeelte niet in het antwoord van de kandidaat voor te komen.

4 Het juiste antwoord op een meerkeuzevraag is de hoofdletter die behoort bij de juiste keuzemogelijkheid. Voor een juist antwoord op een meerkeuzevraag wordt het in het beoordelingsmodel vermelde aantal punten toegekend. Voor elk ander antwoord worden geen scorepunten toegekend. Indien meer dan een antwoord gegeven is, worden eveneens geen scorepunten toegekend.

5 Een fout mag in de uitwerking van een vraag maar een keer worden aangerekend, tenzij daardoor de vraag aanzienlijk vereenvoudigd wordt en/of tenzij in het beoordelingsmodel anders is vermeld.

6 Een zelfde fout in de beantwoording van verschillende vragen moet steeds opnieuw worden aangerekend, tenzij in het beoordelingsmodel anders is vermeld.

7 Indien de examinator of de gecommitteerde meent dat in een examen of in het beoordelingsmodel bij dat examen een fout of onvolkomenheid zit, beoordeelt hij het werk van de kandidaten alsof examen en beoordelingsmodel juist zijn. Hij dient de fout of onvolkomenheid wel mede te delen aan het ETE. Het is niet toegestaan zelfstandig af te wijken van het beoordelingsmodel. Met een eventuele fout wordt bij de definitieve normering van het examen door het ETE rekening gehouden.

8 Scorepunten worden toegekend op grond van het door de kandidaat gegeven antwoord op iedere vraag. Er worden geen scorepunten vooraf gegeven. 9 Het cijfer voor het centraal examen wordt als volgt verkregen.

Eerste en tweede corrector stellen de score voor iedere kandidaat vast. Deze score wordt meegedeeld aan de directeur.

De directeur stelt het cijfer voor het centraal examen vast op basis van de regels voor omzetting van score naar cijfer. Dit cijfer kan afgelezen worden uit

omzettingstabellen die beschikbaar worden gesteld door het ETE na de bepaling van de definitieve cesuur.

3

Vakspecifieke regels

Voor dit examen Aardrijkskunde VWO 2013 eerste tijdvak kunnen maximaal 65 scorepunten worden behaald. Het examen bestaat uit 40 vragen.

(4)

Vraag Antwoord Scores

4

Beoordelingsmodel

Opgave 1

MOR: Mid-oceanische ruggen

1 maximumscore 1

Krijt

2 maximumscore 1

Sea floor spreading

3 maximumscore 1

De snelheid waarmee de convectiestromen bewegen (die de platen aandrijven).

4 maximumscore 1

Schildvulkanen

5 maximumscore 2

• In een subductiezone ontstaat vulkanisme doordat in de magmahaard de druk groter wordt dan de tegendruk van de aardkorst. 1 • Op/ nabij een hotspot ontstaat vulkanisme door een abnormaal warme

plek in de mantel (mantelpluim) die zich door de aardkorst brandt. 1

6 maximumscore 1

Hypocentra bij convergente plaatbeweging zijn over het algemeen op grotere diepte en krachtiger dan hypocentra bij divergente plaatbeweging.

Opmerking: punt toekennen als vergelijking van beide kenmerken compleet is.

7 maximumscore 2

• De schaal van Mercalli is niet logisch. 1

• Deze beschrijft de gevolgen voor mensen, gebouwen en landschap en dat is onlogisch voor aardbevingen op de oceaanbodem. 1

(5)

Vraag Antwoord Scores

Opgave 2

Extreme krachten van de wind

8 maximumscore 2

• Oorzaak: boven warm zeewater (>26ºC) ontstaat stijgende

luchtbeweging (condensatie). 1

• Gevolg: extra warmte (condensatiewarmte) komt vrij die, de stijgende

luchtbeweging nog meer kracht geeft. 1

9 maximumscore 1

Hoe lager de luchtdruk van een orkaan, hoe groter de maximale windsnelheid is.

10 maximumscore 2

• In gebieden met lage welvaart is het aantal slachtoffers veelal hoger

dan in gebieden met hoge welvaart (of andersom). 1 • In gebieden met lage welvaart is de economische schade veelal lager

dan in gebieden met hoge welvaart (of andersom). 1

11 maximumscore 1

Een orkaan kondigt zich dagen van te voren aan zodat mensen reeds zijn voorbereid (in tegenstelling tot de ‘normale’ tornado).

12 maximumscore 2

• Het verschuiven van de ITCZ/ invalshoek van de zon (of

warmte/koufronten). 1

• Hierdoor ontstaan tornado’s in de winter meer zuidelijk dan in de

zomer. 1

13 maximumscore 1

Nee. Voor hazard management is meetbare/objectieve/wetenschappelijke informatie nodig.

14 maximumscore 1

(6)

Vraag Antwoord Scores

• 1

• 1

Opgave 3

IKEA, gigant van de woninginrichting

15 maximumscore 2

• Landen die grondstoffen (en/ of halffabricaten) leveren zijn niet zichtbaar. • Bron 4 vertoont landen met het einde van het productieproces (de

verkoop in IKEA-winkels).

16 maximumscore 1

Landen van de semi-periferie krijgen IKEA-vestigingen, want hier groeit de economie/welvaart/koopkracht.

17 maximumscore 3

• schaal van productie: door grootschalige productie dalen productiekosten 1 • transport: door efficiënt verpakken dalen transportkosten 1

• assemblage: door zelfmontage dalen loonkosten 1

18 maximumscore 3

• Haïti: lage welvaart 1

• Cuba: gesloten (plan)economie / communistisch 1

• Eiland waar leerling woont: te weinig inwoners voor voldoende klanten

(drempelwaarde) 1

19 maximumscore 1

Fysisch-geografisch voorbeeld: ontbossing / landdegradatie / afname biodiversiteit (een voorbeeld van niet maatschappelijk verantwoord ondernemen).

20 maximumscore 2

• Sharia is op nationaal niveau van kracht als voornaamste recht en

lijfstraffen worden toegepast als onderdeel van islamitisch strafrecht. 1

• Jemen of Iran. 1

21 maximumscore 2

• demografisch: bijvoorbeeld verschil in geboortecijfer /

vruchtbaarheidscijfer / huwelijksleeftijd / leeftijd 1e kind / partnerkeuze. 1 • politiek: bijvoorbeeld verschil in vrijheid / (stem)recht / percentage

vrouwen in politiek. 1

(7)

Vraag Antwoord Scores 1 1 1 1 1 1

Opgave 4

De vele gezichten van de Spaanse taal

23 maximumscore 2

Twee van de volgende:

• Galicisch, Baskisch, Catalaans, Portugees • GB 83E: Taal en schrift.

24 maximumscore 1

• Ligging aan (bevaarbare) rivier

• die uitmondt in de Atlantische Oceaan.

Opmerking: punt toekennen indien beide argumenten zijn genoemd.

25 maximumscore 3

• Pre-koloniale periode: Sevilla (Andalusië) trok migranten aan uit vele windstreken, waardoor het Andalusische Spaans is veranderd

(vermengd/versimpeld). 1

• Koloniale periode: ontdekking ‘Nieuwe Wereld’ zorgde voor/waardoor

geografische en biologische invloeden. 1

• Post-koloniale periode: invloeden door lokale culturen. 1

26 maximumscore 2

• Afstandsverval betekent dat relaties afnemen als de afstand toeneemt. • Hoe verder van de kust van de Caribische zee, hoe minder het

Caribische Spaans wordt gesproken. 1

27 maximumscore 1

(Jamaica:) Creools Engels / Patois (Patwa), (Haiti:) Creools Frans / Patois

28 maximumscore 1

In (het cultuurgebied van) de VS is invloed van het Latijns-Amerika(anse cultuurgebied), waardoor de lingua franca (Engelse taal) wordt beïnvloed.

29 maximumscore 3

A: Economische ontwikkelingen, zoals toename van de werkloosheid / armoede.

B: Demografische ontwikkelingen, zoals urbanisatie / migratie / afname (indigenous) plattelandsbevolking.

C: Culturele ontwikkelingen, zoals afname inheemse talen / toename ‘moderne’ talen.

Opmerking: bij correcte volgorde van ontwikkelingen, maar zonder correcte voorbeelden maximaal 1 scorepunt toekennen.

(8)

Vraag Antwoord Scores

30 maximumscore 2

Meerdere antwoorden mogelijk: Nederlands/Engels/Spaans/Papiaments. De keuze beoordelen aan de hand van genoemde argumenten vanuit de verschillende dimensies. Eventuele mening over meertaligheid beoordelen op basis van genoemde argumenten.

Opmerking:

4 juiste argumenten = 2 punten 3/2 juiste argumenten = 1 punt

(9)

Vraag Antwoord Scores

Opgave 5 De regio Zuidoost-Azië

31 maximumscore 2

Meerdere antwoorden mogelijk, bijvoorbeeld:

• Caribische plaat i.t.t. Zuidoost-Azië (geen ‘eigen’ plaat)

• endogene krachten in Zuidoost-Azië intensiever dan in Caribische regio • Caribische Zee i.t.t. Zuidoost-Azië (geen ‘eigen’ zee)

• Caribische regio heeft passaatwinden, de regio Zuidoost-Azië moessonwinden

• Zuidoost-Azië heeft meer reliëf/neerslag/rivieren dan de Caribische regio

per correct genoemd verschil 1 scorepunt toekennen.

32 maximumscore 1

Juist de culturele verscheidenheid vormt een overeenkomst in deze regio (bufferregio).

33 maximumscore 2

• Tussen de landen van de ASEAN is een daling van (%)

importheffingen, 1

• hierdoor wordt onderlinge handel gestimuleerd (integratie). 1

34 maximumscore 2

• CLMV-landen hebben doorgaans een ongunstige ruilvoet. 1 • De export van CLMV bestaat relatief meer uit

grondstoffen/landbouwproducten waarvan de gemiddelde waarde

minder is dan de import (eindproducten). 1

35 maximumscore 1

Caricom

36 maximumscore 2

Meerdere antwoorden mogelijk, bijvoorbeeld:

ASEAN draait in cirkels / de ASEAN-trein heeft geen machinist (leider) / machtsverhoudingen binnen ASEAN / Islamitische invloeden van Indonesië / de ‘nonchalante’ houding van Filippijnen / de ‘schijnheilige’ houding van Cambodja & Laos

per correct genoemde factor 1 scorepunt toekennen.

37 maximumscore 1

(10)

Vraag Antwoord Scores

38 maximumscore 2

• De Verenigde Naties hebben belang bij (wederzijdse) acceptatie voor

politieke/diplomatieke benadering. 1

• De Verenigde Staten hebben belang bij open democratie / vrije-markt / economische belangen (en erkennen daarom het huidige gesloten

regime niet). 1

39 maximumscore 1

Het inenten van kinderen verhoogt de levensomstandigheden.

40 maximumscore 2

• Het gevoerde politieke beleid van Myanmar heeft een (relatief) slechte

economische positie in de regio tot gevolg. 1

• De slechte economische positie leidt tot een (relatief) lage score op de

HDI. 1

6

Bronvermeldingen

bron 1 http://www.plaintruth.com/the_plain_truth/2012/07/does-science-prove-noahs-flood.html bron 2 vrij naar: http://www.weeronline.nl/Orkaan-Tornado/3077/0

bron 3 http://tornadoes.webonline-videos.org/general/tornado-tracks-month-1950-2011 bron 4 Grote Bosatlas, 54e editie

bron 5 vrij naar: http://www.ikea.com/ms/nl_NL/about_ikea/the_ikea_way/our_business_ idea.html

bron 6 http://zakelijk.infonu.nl/diversen/95461-de-succesformule-van-ikea.html bron 7 vrij naar: http://nos.nl/artikel/424518-saudische-ikeacatalogus-vrouwvrij.html

bron 8 vrij naar: http://www.amigoe.com/napa/napa/115560-het-spaans-van-latijns-amerika-en-de-cariben-slot + deel 1 + deel 2. Door: Fred de Haas

bron 9 http://www.asean.org/resources/category/statistical-publications bron 10 http://www2.irrawaddy.org/cartoon.php?art_id=15226

Referenties

GERELATEERDE DOCUMENTEN

2 Voor het antwoord op een vraag worden door de examinator en door de gecommitteerde scorepunten toegekend, in overeenstemming met het beoordelingsmodel.. Scorepunten zijn de

2 Voor het antwoord op een vraag worden door de examinator en door de gecommitteerde scorepunten toegekend, in overeenstemming met het beoordelingsmodel.. Scorepunten zijn de

2 Voor het antwoord op een vraag worden door de examinator en door de gecommitteerde scorepunten toegekend, in overeenstemming met het beoordelingsmodel.. Scorepunten zijn de

Aan het juiste antwoord op een meerkeuzevraag worden 2

Uit het antwoord moet blijken dat de jongen meer voedsel krijgen omdat de mannetjes ook aangespoord worden om voedsel te brengen.. tekst

Uit het antwoord moet blijken dat door introductie van de wolf het aantal elanden afneemt, waardoor er voor de resterende elanden meer voedsel overblijft..

Cyanobacteriën kunnen (in vergelijking met groene algen zonder deze pigmenten) voor fotosynthese een groter deel van het lichtspectrum / ook licht met golflengten tussen 525 en 625

Voor het antwoord dat door toeval bij het overenten soms bepaalde genotypes uit de cellijnen (bacteriën met een al of niet grote relatieve fitness of korte gewenningstijd) de