HOOFDSTUK 5
ATOOMBOUW
Lesmateriaal:
• Basischemie voor het mlo (A.G.A. van der Meer) Hoofdstuk 5 – Atoombouw
Samenvatting:
• Een atoom bestaat uit elementaire deeltjes: protonen, neutronen en elektronen. • Elk atoom heeft een kleine kern met een positieve lading. De positieve lading komt
door protonen, elk proton heeft één elementaire positieve lading: +1. • De kern heeft ook neutronen, neutronen hebben geen lading.
• Rond de kern – op afstand – is er de elektronenwolk, elk elektron heeft één elementaire negatieve lading: -1.
• In een neutraal atoom is het aantal protonen in de kern gelijk aan het aantal elektronen er omheen. • De grootte van het atoom wordt bepaald door de elektronenwolk.
• Een schil (elektronenwolk) bevat maximaal 2·n2 elektronen (Pauli-principe).
• In het periodiek systeem zijn de atoomsoorten op volgorde gezet, In een periode (een rij van links naar rechts) komt er steeds een proton en een elektron bij.
• In een groep (een kolom van boven naar beneden) heeft elk atoom hetzelfde aantal valentie-elektronen. • Hoofdschillen in een atoom zijn onderverdeeld in subschillen.
• Subschillen worden aangeduid met de symbolen s, p, d, f; het maximaal aantal elektronen dat er in past bedraagt respectievelijk: 2, 6, 10 en 14.
• Een atoom kan energie opnemen, hierbij verplaatsen de elektronen zich naar meer naar buiten gelegen schillen.
• Atomen met een gelijk aantal protonen, maar een verschillend aantal neutronen noemen we isotopen. • Als een elektron terugvalt naar een meer naar binnen gelegen schil, verliest het atoom energie in de
vorm van elektromagnetische straling, bijvoorbeeld UV of zichtbaar licht Digitale ondersteuning:
www.mlochemie.nl (uitgeverij Syntax Media)
• Vanaf de startpagina doorklikken op het boek basischemie voor het mlo. • Kies voor 5 Atoombouw.
• Toets: maak de test en het kruiswoord
www.youtube.com (DWDD University: Robbert Dijkgraaf – Het allerkleinste) • https://www.youtube.com/watch?v=_8ak5Gc4sXU
www.aljevragen.nl (doorklikken via Scheikunde naar Uitleg en Begrippen) • Atoombouw en Chemische binding
www.voorbeginners.info (doorklikken naar Scheikunde) • Het atoom
http://www.encyclo.nl/begrip/atoom • Woordbetekenis
Oefenopgaven:
Hoeveel protonen, neutronen en elektronen hebben de volgende atomen of ionen? 𝐿𝑖 3 7 𝐵 5 11 𝑂 8 16 𝐶𝑙 17 36 𝐴𝑙 13 27 𝐿𝑖 3 7 + 𝐵 5 11 3+ 𝑂 8 16 2− 𝐶𝑙 17 36 − 𝐴𝑙 13 27 3+
• Hoeveel elektronen heeft 𝐵𝑒49 ?
• Hoeveel zitten er in elke schil?
• Beantwoord dezelfde vragen voor: 𝐶126 𝐶𝑙1735 𝑀𝑔1224 𝑍𝑛3065
Hoeveel valentie-elektronen hebben de volgende atomen? 𝑁𝑎 11 23 𝑃 15 31 𝐵𝑟 35 80 𝐶𝑙 17 35 𝐴𝑟 18 40
Teken de elektronensymbolen van: 1𝐻 𝐿𝑖3 𝐵𝑒4 𝑃15 𝑆16 𝐶𝑙17 𝐴𝑟18 𝐺𝑎32 𝐵𝑟35
In welke groep en periode van het periodiek systeem horen de atomen met de volgende elektronenconfiguraties? • 1s2 2s1
• 1s2 2s2 2p6 3s2
