Die O.B. Jaargang 2, no.14

Geregistreer aan die H.P.K .. as 'n

die

l\:£11'Y _1'5

is

Oss

eu

;abnmd-GESJNNE

die

rylulom v

an die

t:olh en

dit

tt'orcl t:ent·crf d

eur

die sh

!ppiug

r:an

gcson-dc

tof'stmule

ell

hoeder-skap.

Nuusblad.

Geraera8Jiskap

Brei

in

2

Maande

Uit

van

~

66

tot

1

,

1 00

Offisiere

A.lgeme

ne

Oplewin

g

van O.B

.

aan

Rand

•n Mcrl-.waardige op~ewi:'lg van die Ossewabrancwag aan die Rand, t>!yk ttit 'n reeks offisierc-inspcksievergadcrinss. wat hoorgcnor-aal Louis

Bootha in die vyf Randsc gcncraalskappe voltoot llet.

Sodcrt clio vorige inspeksic van d~ll hoolgencraal in Oesembc:- verledc i.aar was ctie tooname in clio getal orr,swre f'n ondoroffisiero in eiiHl goncraalskap nie mincler as

so

%

nie. In sommigc

gc\'J11C was die toename selfs baic gro·

ter. By voorbeeld, in die geval van

Sprinss en omgewing, die generaalsttap

van s-enl. P. du Toit, was die getal offisierc in Descmber 1942 slcss 166 tcrwyl dit in Januarie 1943 tot op 1 I 100 sestyt; hct. Hierdio ;..kit!crcndo

rcsulba~ moe~ grootlik::~ tocge.skryf woJ<] o~n 'n intousiewv rt:'orp:auisnsic -n ldtog

w

n

deur die y\\'erigo ge.ncraal

en sv flu!,~c offisiero ondt'rnecm 1~. Oom Loui:; Bootha. het m<:t sy jongste inspe:ksie\'C'rgad<'rin~;~ ornl die groo! ~t(' g.:esdrif vir clio saak ::m die Ossownbr:tntlw:lg :l::tnge(r,.f. 1\•etee

n-~taa.ndo die feii. dat die O.D. aan diP nand dio ~waarsio moet ly onder dio ,·crvolp;ingswa:tn~iu en inlerncrin~s­ mania 1':111 die Empir•'-regcring, klop

die hart. \';ln die Hand nog w:1.m1 \·ir

die Airiltnn<>r.::Jak en word da.ar vir

~con opofforing, a) is dit, oolt hoe

groot., ttr.nggcdcins 1:ie. _Di~ j~ngste

reeks offistcrsi'Cl'i:;adonn~s :s Ill u nog

<YrO((Ir rnato as \'OOrhccn gekcnmerk deur diu lcoole ,·asbcr:tdC'nhoitl en o

n-\\'ankelhtH<) b·ou Y:tu elko o!R~i(;l'. Die

aand op Brakpan was die stadsaal te lclein vir die offisre.rc van sless tweo

hoofho:nmandantskappe. Ook die

an-rlN l'ergaderings is dt-ur die offi;;iero

in hul honrlerdtalle bygr·woon.

.Ann opoffering vir die l~·dendo m ede-Afriknner ontbrce], dit ook nic by die lhndso ofll~iero en br::wdwa~lo nie.

;.Joi, clio ve-rgaderiu~ iu die nfdeling

\':Jil ~en!. G. Puren (ook sel!rctari:;

,·an tlio Noodhulpfond~) i::~ dit aan dio

Jig gt•hrin~ dat hierclie ~eneraal~kap, hoewol dit die kleinste op die Rand is,

in die afgclope jaar die grootste bydrae per lid in die ll!oodhulpfonds gestort

het. Die bydrac was £1-S-10

per

lid en !lit nicteenstaande die feit dat al die ledc wel'kende persona is wat uit

hul «arise ini\Omste moes offer. ,.J ulle hoi, duur jul opofiering vit· clio \'I'Ouens

en ]Iinder'S van ons broers in die lmmpe getoon dnt julie waaragti::!O Doorckin -ders i~;," hot oom Louis nan die offi -»ierc ll:es\l. .,Julie I!IO tlaarin dn& as ons dan moe{; ly omdo.t ons Doero is, moet ons saam ly," heL hy daaraa.n tocgevoeg.

Hoowol genl. J.

P

.

Cous gc-i'niorneer is op tlicselfdo dag l"marop clio verga

-deriu~ yan sy generaabkap sou plaa.s

-\'ind, is tlic \'crgadering die nand deut mcer as ·100 ofllsiere bygewoon en is die Jl\1\\'0 g:enoraal in dio per~oon vau dr. P . .J. l3othma. ingcswccr.

Die Ossowabrandwag aan tJio Rand trek voorL! AI gaa.n dit dour die

Jmmpe en t.ronke van die

Empire-regcring.- (Tvlso Kor.)

{Ven·olg \'an yo)gende kolom) {Hiordic vorklaring is ook nan Die Durj:ic>r oorhandig vir publil<nsio, ma.ar

die bind hot. dit gcweier mot <.lie ver

-skouing in 'n nota. onder die rubriok ,1\Icnings van Ons J~csot·s" do.t. hul porsvort.conwoordiger in dio Po.rlement nie van die gorug woet niel)

BEVEL I/S

VERKIES!N

G

Di.-· \'olg.:nde unislo he:\·el i~ dcnr <lit: Kommandani-g;enern:.J, dr. J. 1:'. J.

• a 11 H<>n~burg uitgereik:

Om

'-Y nyheid \'an optredo in Airi-kanerb<·lan~ met die nndcn.:nde l'<! rkic-:,in~ to l:lchon. i:> dit noodl'naldik dat die Ossowabrandwag homs<>lf nio dour lok:lle opi redo \':ttl oorywcri~e oflisiero

laat, kompromitteer of koppel aan een of ander partypolitieko kandidate tet·

pl:latso ni..,. Soongelyko ge\·alle he:t

\'OO r~-:e lwm.

Die aanbod -.·;1n dio Q,.scwabrandwag om ~(·ltlo~u stenn a:m gem~:<'n•lwplike \'olk~kn rHiid:\io { wat, nio Ossowabra ntl-wa~ledo hocf to wee;:; nie) t•) gee, staan

no~ cn dit is vir tlio v<'rant,woordelike part.yki<.!J'S om die aaubod i.e aanvaar

ot io \'Cl'\I'CI p uamens die pn.rt y as ge

-hfcl <>n nie 1·ir aspir:wt-kandidatc in enkC'Io l<iesafdclings nie.

Imu~~en word clke o(]i,ier gewaar

-sku dnt verderc on~ooutoriseordo

plaaslil<o opt.rede tot di,~iplincro sta.p-P•' kan lei.

Die Ossewabra.ndll'aP"-I<:itling sal te gl.!leg,·ncrL~·d die lede vau die J3ew<'ging \'OOrlig.

Q,:\'...; \'R:\ ::-JLKS, Oi\S OFF.Eft \'EEL. J. F. VA ... "i RE:-;SBUHG,

Kommandant-gen<'raal.

GEEN OO:REEN.KOMS MET

P

ART]KULIERE PARTY

K.G.

'Vcerle

'n

Ge

rug

Otl<kr~ta:\lltle \'erldarin~ i~ d1•nr die

KommnrHl:mt-~eneraal ui t a;orc~ik :

'n G,•rug het, in di•; \'olk<.rantl so wandciJ!;ntlgo I'Crsprei dnt. <l.io Osse,,· a,-hrandwng Yir 'n l'erl~l(.::-.lllg:..o~r?en­ koms met '11 partikult~ro polttwko

party to vimlo sou wecs. Die gorug is totaal ongegrond.

Di(' houdin~ \';ln die 0-:..e\\';lbrand -wa~ bc:t dnidE'l:,:, en ruiterlik g~blyk nit ,,. \'l)rkhtrinCT \'an 1:! ,Jannano ll., Ha:uu.lik Jat by "'sy \'y:llHl in die oor-lo<r- en J::nwirek:lndi,lato ~icn. Hy wcier om as' instrument gebruik te word in een of ander party se hande

teen mede-republilteine wat net die

Empire wil bcveg.

As die osscwabrandwas !(an helP

om

'

n

verkiesingsoorccnkoms tot starod te bring tussen die drie

Oppo-sisio-groepe, sodat hulle 'n gesament -lil~e anti-oorlogsfront kan stel, sal hy alles in sy vcrmoe daartoe doen. In daardie gesamentliko front sal hy ook dien.

:\faar hy gnan nio 'n wapcn wees in een of ando?r pat·tyleiding ~o hand teen manno wat. ~cdert ·1 , 'cptembor 1939

iu die br.:~so teen die Bmpiro staau

nie.

Diu gerup: en onige late·!' herhaling.

meL oi sonder va riasics, is in stryd

met clio gees 1·an die Ot~sewn.bra.ndwag.

(Got.)

J.

F. J. VAN RENSDURG, Namens clio Ossownbrnndwag. (\"c>n·olg in voorgnande kolom)

l

'ir die

partypolitic

h

is

fUtrlcme1ltcre

:;elds

die

ry

hdmn

L"an

die toll.:

en

dit u:

onl vcru:erf m

et

&elw

l

p

ran

geld

<.>tt

b

e

-loftcs

.

Nuwe

Gesindheid

Gebor

e

wat

On1=

sffen

na Ge!uk van

eDke

V.oUk

sgernoot

Dr

.

P.

J Meyer

oor die

V

oll,sbew

eging

11'n Nuwo gesindheid is geborc, •n r;esindheitl wat in ons V~lksl}~­ WP.ging steeds tot uuidcliJ(er en kragtiger openbaring .1\0ill. Ort IS .dru gesin(lh·eid om jou mede-Afrikaner steeds nadcr· te trek rn piaas van t~ ve~­ jaag om horn te verdcdjg in plaas van te bcstdnder,

om

hOtn to wen v1r dr.e \IOik;aal< in plaas van tc vorstoot; dit is die sesindheid om . son~ler staat-SI<Cmas jou mede-AfrH\ancr se wagter te wecs, om jou mecle-Jifnkancr te

steun, die gesindhCid van clkeen vir almal en almal vir clkeen." Hie!d~e woorde is deur dr. P. J. Me·yer op 10 Febntarie in •n toespraak tc Sprrngs gesprccl( oor die nuwe Afrikancrgesindheid.

Dr. :\1('\'er· ht:~ ,·c..Jdant· clat. ons ~II'"'" c na. · i nrlCrl ib•, 1\·crldilte I'J'yheid wa~ allcen uit eie kra~ dc11r uio Gonacle \'au Go<l n::rll'erf en n:rwusenlik ka.n II'Ord. DiL is uio 'u al<n•h'micso stt·yd oo r tcoriei:i en si a:tlsvOI1llo nio, net. so min :1s wa t, die Voorlrekkor, terwille

Yazr 'u hcpaaldc ~l:tatsvonn geLrek ht·t. Hullc hct eers gotrck en gestry \:1\ niL da;trdie ,tryd is hul \'l'ye staat :;~>bor<'. Omcat ons glo dat God ons volk in ;tansyn gor'Oep ht·L en self dio ~kepper \':lll dio vryhcidsvlarrl in ons sic! is, w~et ons dat ~('en mag van huito ons \Tywording kan stuit nie. }la:tl' ons volk lowe ook Lemiddo van andll' \'Oilw in die II'Creld en !;l:1an dns nic afg('-oudcrd van die wurcld nie. Ous \'l'_l'heid wat deur a:wwending van

l'ie)n;lg \'erworf mocL word,, moet ter -selfdert.yd hinue 'n strydenJe wereld I'NII'erf word. Oaarom moot die

we

-reldtocstand op oordeelkundig.e wyse in belang van ons volkstrewe gebruil< word. Jn hierdio opsit~ h,~ spr. vera! die \'"rbrokkcliug \':t.n dio l3I·itsc

Impe-NET

EMPffiE

-

BANDE

VIR

BOERE

M

ag

me

t

Eie Motor

n

ie

n

a

O

.

B.-Vergadcring

:Ry

Die Kommandant-genoranl ueel OilS m~c <laL hy op :Jiarqu::J.ru vau 'u lid

\'311 die O~SC\\':tht·amlwag !1100S \'el'UCCnl da~ rlie plnaslike magisLraat aldaar (en•~ J). C. Steyu) 'n permit vir die aaukoop \'nn nu"·o bando vir sy motor alleenlik tocgestaan het op 110orwaarde dat hy na goen ossewabrandwag vcrga-dering op daardie bande sal ry nie.

Om seker te maak of hionlio

verba-~eJHle voorwaarde korrok verslaan was, het dr. Y;m Rcnsburg dio magistraat daaroor gaan spreelc Dit blyl~ toe uit

mnr. Stoyn se eie. woorde dat dit wei die geval is. Op die vrao: ,:\Ioet; ek non I'Orsiaan dat u woior om 'n aa.n-soek goecl to kour tensy dio applikant

onderncem om \'OOrtaan met da<1rdie moLor \':l n 'n Osscwabranuwagverga-uoriu:; wc>g tO bly ?" en \'erdct·: ,~loot.

ek aauneem dat die appliltnnt na. enige

ander •:<>rgadering kan ry, d.w.s. na. 'n

bio:;l,oop, 'u H.)I.P.- of audor pa.rty -,·er::!<Hlcring ?" hct, tlio magistr~1t. g e-auLwoord: .,Ja."

Op dio laaste ,. r~wg: , , Dan mag die

eienaar van die motor volgens u sy motor nie gebruik na •n

Ossowabrand-wagvergadering nic, maar hy !~an, as hy wil, llit gebruik na 'n I<OMMUNIS·

TIESE VERGADERING in die loka·

sie7" hot mnr. Steyn ook ,.ja" geant-woord.

So

lyk c-rlwnuing vnn die Rommunis-t.icso Pa.riy dour clio :.\:Linister van .Just isio! J<;n dan kry mens nog meuse wat simpel gonoeg i~ om to vcrtel do.t die Ossewabrandwag mot <lie Hogoring skakel!

riaJi,me en die ,·.:;rui•!ti~ing van die )-:-onHnuuj~t i~so bed t·ei;in~ ~cnoe1n as gll!IMi;..:c \'OOJ"II':J.ardo vir ons vryheid.

GE:.'\L. ITJ:;RT%nC:

\'oon:~:tandc het dr. :\!••yer aange-toon hoo OJJS vollr in vcl-,.,l<illonde OllJ -standighedo vau n.:r:;l<ill~ndo middelc

mocs gchrnik maak• in sy lewcus!.ryd. Kort voordat hy na die hospitaaJ is, het wyte genl. Hertzog aan spr. ges<i

dat hy bckommerd is oor ons volksvcr -tleeldllcid, 111aar darcm nie mismocdig nie. Ons voHt hct byn:t, maar nog nie die lnagste trap van sy hu!dige

ver·

nedering bereik nie, het genl. Hertzog

vcrldaar. Nog een trappie laer sal ons

vollt sinlt en dan b!y r.ct die weg

boon-toe vir hOm oop. J)io C:eneraal he~

claaJ·op ~cwys hoe tyJt>JI~ die oor]O::! die rc<l<lin~ in die kommomlo-organi&1.

-~ie :;!;"lu hl:!t, en n;·~ die vrerll', too On>!

volk mocdcloos en venlec-ltl ~eslaan

hot., <lie politieJ,c p:trtyor~rt.nisasie. Ook

loc \1'~1;; ons ,·olk hui\\'erig 0111 dio mnve

orl:(rtni-,a,ie,·orm lo :J:lll\'fi:ll'. Vandag wecl' in die nuwe omstandighede

waar-in ons ons bevind, het dit duidelik ge-word <tat die politicke party nie die

volle vryheid kan bring nie en ons volk

is weer met verdceldheid en

mocdcloGS-lteid ges!aan. Geluk!dg is ons n\lu IJY 11ie ilccrpunt, hct dr. Meyer voortge -gaan.

'n

Nuwe vryheidsorganisasic,

TWEE

Vir

'n

Suk$esvolle

LoopbaarJ

Studi

e

met

behu

l

p van

die

be-proefde

l

es

ing.s

van

di

e He

l

pn:e-kaar Korre

s

pondensie

K

ollege

is

die

b

este

.

e

n gocdkoopste manier

om u

S't

t

kses in

die

lewe te

ve

r-s

eker.

'MEER

AS

200 K

J

U

R

SflJ§SE

Die

He

l

pme

ka

at

· is die e

n

ig

stc

~uiwer

opvoedk

undige

Af

rilm

an

-se

Korresponde

n

sie

K

o

lle

ge in

Su

i

d-Afrilm.

needs

meet· as 16,0

0

0 St

u

de

n

te

h

et met beh

ul

p

van

o

ns les

i

ngs

s

u

kses behaa

l.

O

olc U kan

dit

doe

n.

lP

o

s die Koet

)O

n

nog va

n

d

ag

.

.

v

ir

gra

ti

s bes

o

nd

erh

ede

Die Bceturcode Dlrekteur.

BelpmckJUI.r t<orrespooden~!e Kollege.

Posbu.s 351:!, Voortrckkergebou,

JOUANNES8URG.

Stuur my 48sebllcf uesooderb.edc omtrent 11 korrc8'[)0odenslo Kursus3c.

Ek stet belnar: ta . . . . . ... . NM.m ... ..

Adrc~ ••••••.••.••.••.•.••••••••••••••

(O.B. 2·1 l'"cb. l!l-13) ...•...

Eeaturcndo Otrckteur: Dr.

a.

G. LulUg, M.A.

(8.-A:), O.Lilt. ct PhU. (Leldcn).

&edo-Dlreltteuro: J. H. GreUbo (voors.), s.

N. vno Vuurco, P. Joubert, P. J. v. Z. lialliDJ;Il, A. C. v. W. Stroh.

KORRESPONDENSIE KOLI..EGE

Voorttoekkersebou 310, Hoekstraat 18,

JOHANNESBURG

.Posbus

3512

Fo

o

n 22

-

8Gl2

'n Vollt sondet· sang . . .

is 'n volk sonder sielll

Elke Urandwn~ beboort die O.B.

J.IUSIEKBONDEL te besit., dio liedero to leer en to sing.

DiG jongato bevel \'On die Grootraad is dat iodoro lid die ,Oa

sewabrand-waglied" moot leer en sing by allo O.B.-gcleenthedo I I

Hierdie Bunde! bovnt 22 pragtigo komposillies mot· woorde, passend vir r.;llo byeoukomsto, vrolik sowel as

plegtig.

Pt·ys 2

/

6

Posvry

:J/6 insluitond 'a pragtigo portret van

ons KommnndantrGcnoraal.

UESTEL NOU I I

(())J

B

t

=~(())OJF

KW

A~

T

lllE

1~

DlE

O.B.

,

WOENSDAG, 24

FEB.

1943

.

Nuwe Ges

i

ndheid

Gebore

c,·en·ol~ ,.""

uk

t) 1

die VoH-.sbeweging is oesir; om die

stryders in homself te vergadcr vir dio voortS<l!tting van dio vryheills~ry~. .

Diu Volksbcweg:ing, grgror• 11ot d1o l·ico volkslc•wr, beligganm ons \'oil;. 1~1

HY oq,_;t1nies-nasion;olc <'n korpn.nl·

tlef-~osiulc bestmn1 en slrrw<'. Hu·nner

word nnng:edui ann die cf!u kant t!:.lt

rlic volk 'u uatuurlike le,rondr• renh~od

i!> c.-n ann die audcr k;mt dat die lC'do ,·au dio orunniesc volk dcu r 'n inn er-liko ,·crbaud ''au ,,.cE"rs~·dse dicnstc en pligte nan mckaar g:ebond<' i$. . .

Di" Volksbowc~ing: wat op .lnNdtd ••rond,;lao ontstaan, nel'nl dan doe \'OrlU

~an 'n nasionaal-bindcndc l'U ~<Osianl­ ,·crpligtcndc organieasio ann. Vir dio

vorwoscnliking van die ,·oll:sl rC'w~ a.; <•ebcl·l word die volks .. emceutilWp bwno die Volksbo:."'v<'"'ing ";I cur <o rboid in

volksdicu::; gca.kt'ivecr, gcdi,;siplinccr en

J::O\'Orm, CD wonl die sta:~t om~lwp tot

'n waro volkstaat, ge::;ag-;taat C'H ko

r-pomticwo stnaL en ns ~>udnui~ i~o h c-l:lll~ vnu di(• ,·olksgchcd \'OOrlw·nra.

~<UWE GESl~'DlllillJ 'Oio Voll!sbcw<·"inno in ODS lau,J word

tlaarom deur 'u 0

11l~I'O gc

~

iudh

cid

g~

drn, 'u "'csimllieiu wat ons snmovat -tond soo~ dr. Van Rensbur~ dit op 'n

A.N.S.-kougrc~; uilgcdruk bet, llh\t tlio bounming positicwe nasionalisme op Christelil~-sosiale grondslag o£

kort-om Christelik-sosialo u:Jsionalisw<.•, knn

n::u:uui. IIicrdio

g

~

·

s

indh

ci

d

word iu

oos ,·olkstrc.-11·o op a! dio tcrrcinc \'fin

<.lie l<'W('o <leur clio \·oiksbt•wt•gin~ tot opNtlmriog gebring. Die 1~eg na Vl'Y· hcid is <lio •;ollc 1n·g 1·an !>lie1.JpNodc l'n \'I'Ugbaro nrbcid dcur dkc ,·olk"'P:Cnoot as uitin« van S \' <'ic bc.,ooult•n•

GPd-gegcwc ~twcs en. talcutc.

Uit hi<'rclic nuwo gc,..iutllwid n·r,(·l die Volksbcweging hom H•<'n ,]]t• lihe

-ralisticsc strcwe vart .,dke<.:u ,·ir lo

orn-f;clf on die dui\\'cl vir ahnal"; tc.-c.-n d io lno pitttlistiesc- uit.buiting t'll ld

asll<'-skciding biuno die volk~gcmCClllikap; teon die auti-nasionalo nciging om \'(I l l

ons \'olk 'u meugelmoes-volk to mank;

leon die demokraliese rigting om kun s-mnLigc skeidings binne die votk l<· \'CI'-oonmak en van on!:' volk 'n partyvolk lc maak. Cit hienlie gt·:-inducid vc r-set die \' olksboweging hom teen die liberalisnoo, die impcrialisme. die knpi-tnlismo cJt die kommunisrnc. Uicrdie ,·cr::;et i!> 'u Ycrset wa~ hom oor· di<: hclo linie van die volksl<•wro in nl sy uitinge uitstn•k, is 'n to!:ni<' \'t'rset, 'n t ot:'tle wnaghaudeling van tli" volk s-W<'Se in sy onskeibare (·Cnheidsl,cgtroan.

AfgE!sicn vau die huidigo lcw<'ustryd tcc•n die imporialisme on knpitalisme,

is dit vir enigeen ciuidclil{ dat dio stryd van die nabye toe~oms die stryd om

Boer~nde

B

oere

AANDJHG!

Stuur u

VH

e

n

PRODllH\U

aa

n

VOILKS

IH

O

IPIE~

Th~AIRS.K

IBEIP'!EIRK

Newtown,

Moremarh,

JOHANNUBURG.

Foon 34-144.2. Wolhuterstraat 62.

On6 direkteure is ons waarborg.

Skryf om beoonderhodo. STJElRKTEt

lcwe en dood van ~ie Vo!ksbeweging

teen die Russi·llSC l<ommunisme sal

wees. Dit is ook tluid('lik dat die eer

-Jike ~osiaa!gesindl'. kring<· i:1 ons land, wat nmdag nog n1e ann do~ kant ":'n

die \' olk~b{'\\'<'!::ing lN'n dol'. •mpen~­

lisme staau nil·. begirt bc.;et dnt. doe

kal)itnlil'mc nic np <lie• basis ,·an inte

r-na~ional isme. soo!J diu ]{ u~si~5o. Kom

-munisme rnd wclslac \'Cormc.-tog knn "·on1 ni~. Hullc begiu besef t.l:tt so,itole geo·egtighcid nie ,·erw('Senhk

k:.u word deur di£' Christe!ike waardes tc \'Nnieli~ <:n ~elyk~tel!ing tus~en

blanke ('0 nic-blnnl<c IC'W.:<'g te br:mg nit:. Hul!e bescf reeds dat Russrese Kommunisme aan die .ecn kant en Jood-se kapitalistiese ,charity" of ,secur -ity" aan die ander kant geen ~te sosiale bc.veiliging kan verse~ter me.

Hulle besef reeds terdee dat alleiln •n Volksbe\'Jeging wat ge~':lortel is in •n egte Christelil\·sosiale nasionalisme o~

van imperialistiese vcrslawing

e

n

~apr·

talistiese uitbuitins kan

red. van

hil'.'rdic entc oo~i~;ll~esinde kringo, wna.ronJer"' \'~tntl di<· ;.oldat~. sal die

\' olksbewegiuf! in dio omwikkeionde st ryd ono

i

c

we'

en doO<l teen die oovcr·

biimlende kapitali~m" en siellose. kom· mnnismc die nodige sleun. wat d•e oar -winning sal ,·t·r~ekl·l', ongot w.dc1<i uog

ontvan~.

Aan din hoof v:111 onf> \'olksl>ew~

" 1 I . ·' J 'F J

ging sta!llt 'n gt•JOI't' t'lt'r, ur. . -. , .

\'an R<'nsburg:. 'u man \'1111 s-tl!al en n m;lll •:an durf. 'n man wat te.g(.·l~·k

on-wankelbanr na~ion:wl ell OJ>n·g sosia~l Ya.sstann I'>OOq 'n rot~, ,11 man \\~at 1n die kleinste allt.'dna~"\1: handeling uit

-! ... o:f W<U hy \"l'rkoudip:; 'n man wat dio kr:1[!tigsle <·it·n~kup~ n\11 ons '·olks -tr;Hli;;i£·s in <>Y por~oon hdiggnam, 'n man wat nie 111~t SL• .H<'r't', Here, en dan nalaat o:n tc df'ltol w;~t. die Hore l.>C,·eel uic.

Dit wu.~ uo~· ,·oorrc·g om intietn mot.

hom kenni.:; te mal\k too hy nog Admi

-nie.;tt·atcur van clio V'ry~>t:HI.(. wos. Toe

resc!s was hy besig om vool'l:lcreidings te tref vir die str:,rO, veral teen dis komtm.misme, wat hy duidelik sien !(om het. :b:n tO(l die tyd nnngebrrok he.t, hc.-t hy as Godgeroopeno na, •ore g e-kom om te :nbt-i, to offer, te dicn on Ieiding to gee in l>elnn~ vnu sy volk in die oomblik \'an b<.•nnudl.teid, lyding

<'n toc·komsn·r'l :lgi in g.

Soos genl. Hertzog as jonsman met

sy De

w

ildt-toes!)raaft ons vollt wak·

lkergeskud het en die vryheidsweg vir die toelwms aangetlui hct, hoet Hans van Rensburg as jongman met sy Els·

burg-toespl'aall ons volk wakkergeskud en die nuwo uryheidswcg vir die toe•

koms aangewys," hct ur. Meyer gese.

VOHGJ

Ji'abrika.nte van

l.(e

l

der en

llJesp~roeiings

Masjincrie,

Sl

eeptv

(l(ms

,

Boerewaens,

E

11s.,

Ens.

Foon: Puarl 23.

SLIDT

NOU AAN

BY DIE

V.M

.

K.

DIE AFR!KAl';ER SE EIE MOTORVCRENlGlNG.

V.l\I.K. mabbeU!enlng S111lt dlo \'olgcndo In:

OraUs sleopdlens. GocdkoJ>Or moto.n·eraekerlng, ~tb rogsn<lvles. V.M.K. n.anbe,·ote gnrogC<t, botcue, l

osles-bulso en kafoes waar gna\'rybeld <l1l bWtiUI Mrtlmnerbo-dtcnlng u lmvnJ"- Sne!le s.tlcwerlngsdlcna. Pnd<"erslse,

l"''td- en r<>etekftnrte. 'n U111eko motorkcntekcn.

Volle Besondet'hede

vnn:-DIE UOOFBESTUURDER, DIE TAKSBESTUIDU>EB,

BOll 20·13, .Kanpatnd. Bus 1093, Jotm.me31Jarg.

DlE TAKUESTVURDER,

8118 3ll3, BloomfO<ttetn.

·

§clhl<Oeinllle&rmellllo·

Drrall1l!~

0 0 0 0

..

vm.

KWALITE

I

T EN

TEVRE-DENHE

I

D D

I

E

GOED

KOO

P

S

TE

WYNEr Fonkelwyu Lewenswyn Vermouth Hanelcraai. Cocktail Likeurwyn jeripigo Rooi Jeripigo, Wit Soet Muskadel Port Worcester Hock Pontak Spesiale Sjerrie Sjerrie BRANDEWYN£: Schoemanello Ekstra Speslaal

F.C.

JENEWER LlKEURS:

5/

-3/6

2

/

6

2

/

6

Z/-1/

3

1/3 1/.2 1/2 1/1

1

/

1

lld.

lOd. S/9 5/6

5

/

-6/ -Kersie-Brandewyn

5

/

-Anys-Brandewyn 5/ - Gemmer-Brandewyn 5 /- Lemoen-Brandewyn Peperment-Likeur Van der Hum 5/

-5

/-5

/-JENEWER LIQEURS: Lemoen-Jenewer 6/- Suurlemoen-Jenewer 6

/-5

/-3

/

6

2/6

3

/-1/

8

1/1

1/1

1/-11<1.

Ud

.

lOd. 9d.

8/6

6/-5/6 5/6

5/-4/6

4/-5/- 26/6

4

/9

25/-4/3

a4/-

5/-4/3 24 /-4/3 24 /-4/3 24

/-4/3

24/-4/3 24/

-4/3 24 /-5/

-

5/-\'oe~; by G/- '1r knuto en botteltl, en 1%/11

rtr •-nnUJe wnt ver:oed sal word by

tuug-Scn<lin(;. Ons !ewer drunk In ons lol>oncre solnnk ons voorrndo V!ln tnbouers hot, eu

alleenllt< op voorwnarde dat dle lnhonertl blnno

oeuttg dtlo ann ona tern~ besorg word. Weon.n

llottcl sl<nnr~to lmn ons aUeenlllc ln ons elo l>ottels, lci.'Jalcs cbanlc verpalc, wan~ sullle

drnnlc 'n mlnlmuru prys ,·nn et-lll·O bcloop.

Indlcn goe<li<opnr lW.sies verlmtg worcl moo& u u clo lnhoucn nnn ons stuur.

Word verl<oop In lZ.bottel·lilssloa or G·!lcl·

nnl>'=Wlea of grotor. U W.Sslca """ lZ

bot-tel& l<nn Wyn, J~rnndcm-yn, Jenew~r, L!.l<cut, Vermouth en llanekrnal be\'Ilt. 'J.'ezmo: -K.lU.O, plus tTolngeld ua s:rtyno, K.ll . .t., pluD trelo1<ommhsle. \'.O.S. OUDTSUOOBN.

Beste!

van

JURGENS

losbus 142.

SCHOEMAN

O

u

dts

h

oo

rn

.

VOLKS

KA

S

\'Orsknf nile baokdieoste

(ook tjekrekeninge)

29

Tnkkantore bcdien die

Bank se kliente deur

die hele Unie.

!Fondse ooo

·

skry

£

2,

7

15,000

Vra 11crdere inligting

by die \IOLKSKAS•

kantore.

~

IDI"VollJ:ce~.

VoD

k

skrul

(Ko

o

p.)

!Bp.

i.:.

DTF:

O.B.,

WOENSDAG

,

24

l

•'lm.

1

9

4

8.

O.B.-

Leiers

Verdedig Teen

Stories

Toe

Reg

nog

Reg

Was

,

Org

anisa

si

e

se ln

v

loe

d Misgu

n"

Ons plaas hier •n hoofartitter wat op '27 Februarie 1941 in ,Die Trans· valor" vorsl~yn het waarin sekere stories teen Ossewabrandwag·lcicrs wocrlc word. Omdat dicselfdc stories tans versprei wor'd deur mcnso wat indertyd hierdie artikcl venvelkom het, ag ons dit nodig om dit volledig oor te necm. H_celwat daarvan _is indc~daad_ vandag nog waardevol in •n stryd van beklad· dmg en ondermynmg. Ore artrker het verskyn onder die opskrif ,Oor vcr· troue••.

Dit het weer al to dikwels in die

afgclope paar maande gebeur dat Af

ri-kaners wat op die voorposte van clio

Afrikancrstryd to staan kom, die doe l-wit word v:m bedekte aanvalle. Dis

soms maancle nadat praatjics oor· hulle

~tan die gang gesit word d;i\t hullc dit agtcrkom, en dan is die' kwaad al ge-doen.

WanLroue !.ani in .AfrikanerleierR, bclangrik of ondergeskik, kan net ecn

uitwerking he. Dit is om· die vyande

\'lln die Afrikanenlom te stork. Soms

is hienlie verspreiers van bedeukings

teen. en \'Crhalc, oor goeie mam1o juis handlangcrs \'an daardie 1·yand. Dis mos 'n lipiese imperialistestreek, om Le \'<'rdccl en beers. Soms is dit egter

mede-Mriknners wnt ten dele die stryd

oou sa:~mst.ry, maar ook eie belango

bet om to clien, en wat bierdie streelt toepas wnt hulle by die teenstnnder ·

geleer hot.

Dicgcne wat in die Afrilmnerdorn, in

nasionalisme en republikanismo glo,

moet. hull!' \'OOrnocm om aanvnlle op wn:trdevolle leidende Afrikaners te

\'ER\\' A(;, en nie te glo nie. lloe

wanr-dovoll<>r 'u persoon wo1·d \'lr die stryd

wat ons \'Oil< voer, des te heftiger sal

die Y<'ldlog lecn hom wees. Poliliekc

leiers, t>n tcenS\YOOrdig selfs

koerant-manne, wcet. dat hierdio lot \'an

vcr-klciner·ing bulle wag. Hullc moet vo~,

en in die openbanr veg. En hou sle wt-. ger hullo ,-err, des te heft.iger, veolsycli

-ger en bitterdor word die pogings om ilulle \'erwydcr Le kry -Of uit hul

posisics van gesag. Of uit die vertrouc van dicgcne wat bulle tot sover geslaag het om te lei. Die treurige is dat wanr

opgctrcc word teen 'n man van st.erk

oortuigings wat sy standpunt enigo tyd knn verdcdig. en dus nie gcdurf word om sy OPV ATI'IXGS aan te \'til

nic, dnar word sy karakter en lcwcus-wyse op genadelose \I'}'SC onregmntig

bcldad, m<>t. enige annklag wat gemeen word ing~ ng sal vind.

Die bedoeling is natuurlik duidelik.

.-\s volgclin~e begin slog dink van 'n politielte Icier as mens, sal dit skndelik

wees vir die party. As 'n koeranlhoof

onder ve-rdcnking gebring knn word, beswan die hoop dat sy DLAD ann in-docd sal krimp. As 'n knltuurleiet

b. v. op die gcbied \'an die Reddinj!S· daadbond se worksaamhedo, wat die Afrikancn·yand 0 so sterk al vrees,

,·an sclfsugtij!heid of kapitalisme of wat ook al beskuldig kan word, dan

kan dit a:-~nhangers vervrePmd en v cr-trouc in die OHGAKI::>ASIE skok. As

oor 'n voormnn van die Ossewabrand·

wag iets tot sy skade rondvertel kan word, dan is dit die hoop om sy gcsag

te knak en daardeur die LlGGAAM te

vcrdeel.

Die Afrilmnerdom moot gewaarsku

word dat dit aangaan, en wei op groot

~kaal, en dnt die lot b'"na alma! tref

~odra hulle werklik nntt'ig word in die

volkslcwc co 'n gevaar vir die unporia~

listiese slrewe. Die aanleiding tot

hierrlie algemene waarskuwing is 'n spesificke gcval wat soewe onder die aanclng gckom bet. Die leie,· van die

Ossewabr:~ndwag van 'f,·ansvaal, adv.

J'. D. Jcrling is, afgcsicn van andor

onregmalip:e bewcrings oor hom, by

herhaling beskuldig dat hy V rymc

ssc-laar is of was. Dy 'n vcrgadering net

twee wcko voor die dood van gcnl. :ITanie ?llnritz hot laasgenoemde rcgnit

die Mnldag genoem, en toe dit hom as verkeerd bcwys is, het, hy. man soos hy altyd was, om \'Crskoning gevra en adv. JcrlinA: so band geskud. Danr

was ~·crskcie gctuics hien·an. Die fctt dat bicrclic Icier van die Osscwabnmu

-wag iu Transvaal by vergnderings sowol as in die pers so iets ontkcn hct en hom dus blootgcstel hot aan ENlGEEN wat mecn dnt It~· die tecnoorg('~tclde

k:tn DE\V\'8 i11 buitondien genocg. Die Osscwabrandwag he-t groot en stork geword. Die impcrialis voer bit -ter daaroor en danr is ander wat hior•

die liggaam sy invroed misgun. Nou moet •n stroming teen die Ieier begin

word, nie soscer om hom te brcek nie,

as om die liggaam self tc verswak.

Eersdaags ~1at1 sekcr weer stories ver

-wag word teen ander van sy reiers soos

hulle en die organisasic vir dio volk

mcer en meer dicnsbaar word. LAAT

NIEMAND MIS!..EI OF BE'INVLOED

WORD DEUR HIERDIE LAAI<BARE PRAKTYK NIE.

(Hoe is hierdie woordo nio bewa

o.r-heid niel-Rcd.)

Dll.

VAl~ RENSBURG

IN

DIE

VRYSTAA

T

Wa

ar

s

ku Te

en Bedreig

in

g

V

a

n Kom

m

un

ism

e

Op Dinsdag, 2 Fehrunrie, he& die K.G. en die A.K.G. vau die Vry:staaL, genl. Japi1: vnn der :llerwe, op 'n ui

t-~ebreide toer \'Crtrek. Vryburg, Koe

-roemnn, Posrmasbnrg, G rikwastttd, Douglas, Flooifontein, Kimburlcy, P c-t.l'llsburg en Bultfonteiu i:~ nlgar

bc-soek \'Oor die cinde van dicsolfdll week.

Die rei:Hings op al bogenocmde plek

-ke was puik eu hoewel dio uanwesiges

op pnrty plekke mintier was op auuer(·

(b.v. op Vryburg was u:1nr 700 en up

Posttnasburg en ander plckke rnaar

200) weens die moeilikhcid van nitg

c-breide gt>biede en sknarst-c aan

brancl-stof, het dit nooit aau wuanlering eu

gccsdrif ontbrcek nie. Opkom:ste is ook beperk deurdat \·en;keic \'Crgade-rings iu die oggend gchou orocs word.

Die kort inleitlendc Locsprake vau dill A.K.G. hot Lclken:s gcdicn om die 1-!Choor voor to berci ,-ir dio :•<'do van die K.G.

Die K.G. het van \'urgad..,riug LOL

vorgadering daarop gcwys boo

Afrika-ncrll en by nam(\' O.B.-lcuo vcn•olg on

in baio opsigte feitlik mishaudel word

ns gevolg van con of antler sotte nood

-regulasie. Die jongste goval, ul. die Jeugfrontkamp by lllocrnfoutcin, en clio metodes wat govolg is deur· die

so-genaamde politieke afdeling van die speurdiens he~ die K.G. bcjccn met die koudstc \'eragting en by die aauhoo

r-ders is 'n doed van minagting vir die betrokke speurtlers gewok.

Vervolgens hct die K.G. die houding

van die Q.D. en die cbaruit \'OOrts prui-tende aanbod in \·erbnnd mot die ko-nH!nde vcrkiosing uiteengcsi~. Dit het.

die gevoel van die verskillcude gchore volkome vertolk en 11lgemcnc byval uit~ gelok.

Hierop bot die K.G. oorgcgaan tot. die hoofdoel van die reis, nl. om die

Aft-ikanervolk te wanrsku teen die

gc-vare van die kommuuisme wie se krag

in Oos-Europa sigbaar word. Hy het

c:cgewens aangehaal co die renksie ,-an

die huidigo re1rering daarop ttaugcdui.

Die menigte meuse het by dio annhoor

van dit o.lles dicp onder die indruk

gc-kom van wat werklik ann die gang is

en toe die K.G. die verldaring vool'lei:ls

wat in die pors gepublisecr is, is tlit

met algomone instemming en

a

s

duid

e-liko gids aauvaar.

Wat die gesagstaat hctref, wei dis

'n voldonge feit; hoofsnal< is egter,

watter g<>sagstaat: uasion:1al of anti

-nnsionaal? Die anti-nasionale, die

kommunisme, is fatnal vir die blauke

bevolkiug van S.A.

Vcrder is Wesselsbron, Koppics,

Lindley, l3ethlehem, l\brqnard, l3loem-fontoin, Dewctsdorp, Rouxville en

J•:denburg ewe-eens besoelc Die ont-vangst.e, vernl op I~oppies en llethl

e-hcm, was bcsonder gocd.- (Vrystnatse.

Kor.)

'

KO.l\'IMANOANT

-

GE.NE.RAAL

OP

GHOBLEHSDAL

'l'ydens die besot•k vnu die Komman

-dant-gencraal oan Groi.Jlersdal op 3~ Januarie UH3, is 'n funktiic gchou wat. bygewoon i;; Jour sowat 3UO mense.

l>.omdt. KoclnHtu hct. diu K.U. 'n adres aang..,bieli en hom wclkom gehe!i't ha·

meus ,.die llu~vcld". Die K.G. is

gecsdriftig tocgcjuig toe hy ann eli':!

woord kom en :.y LOI.!S}JI'UUY is

aandag-tig gcvolg. DrL \\'US uuidelik dat sy

woot'CIIl 'n dicp inuruk gcruaak het. Hy hct erus.ig gol\'aar,liu teen ko

rnwu-nisme, sy uortt..rgll•).!. ungespte"k dat 'u rcpubliek kolll muar ~o<ese dnt. ons moct

pasop dat dit uic 'u 1\:(lrumunistics(;:

republi~:k gaan wces uie. Uns to

e-kum:stigP luL lo :suamg:-t..onde met wat

tans ILl H.uslanJ pla:.tt>I'IUcl. .l:iy het dl<l

l~egt!l'IUg gl.!l(l'lLISI:..,l' \'II' sy S11HpaLI!i'

UJ(;:L du; kouuuuUJlilllc eu daarup g"wy;-; hoe go;:dtskrtLlliUC<.:r word tuss.-u ;:;tonu-jaers en h..owwllllJSte wauneer dit:

1\oodregulasr..,~ oortree word. .Afrih.,\· llc.r:sl.!uus wot·d !jonuor vethoor opg e-~luit, maar wauueer Jie .l.~ulisie v1•

.\loses hu1n11C vuug orml.1t hy J!e

i'\ooJregulast<.:S oonrce hut, word hy

losgelaat ouulat. duar 'u twyfel bestaall auugaal.ldo ~;y on:.kuld.

'u J:'aur vnlo.; ·~ Loegelaat aan die

cinue V<lll <.lito

1\..v.

,e

to::spraak. Dit

het egter gdyk of clio wwd !ledtemui uit dto:: seue guue1:u1 is van die pa.ar oorblywcude l'ht ty-atU•Iuwgors, want

<he K.U. wou sy vyand uic vtnd iu sy

urede-ll.fnlwucr Uh.l u.aar m dro vree

m-dt, ou-Ainkauuso elcwente. Ueeu

woord waL drc J.._.c.;. g.::,e h~:t kon emgc

At nkauor scenuaak nu; maar elK~

wooru wa!> 'n b1.!s1olrng on 'n aanuro

e-drgrug o:u 'u waal:>KUWtUg teen dre n1agto \\'.tL die vOIJi:;bc~laau be<t!·erg.

!JIG opbreugs Vall We ! Ullk:sie Wl\3 £7~5-6.-(-\Jcl·gcdcel.)

(ldrnblen,Jal rs 'n nuwe <lorpie in die Bespt'Otouug:;:;cl.Hcd onder tit., Loskop·

darn.)

JE

UG

-

OFFERS

Die bcrlmg van .t.:l-l)-9 if> oniangs uiL Prius Alberi. 11s • n uydrae vau die

JeugfronL tot di~: l'oo<.lliulpfouds Out·

vang. Dit is \'c•·kry dt-ut'da~ twee

ywerigc peukoppe op ere houtjie tydens tire \'Ul>an:;re u konserL ouuer hull!i'

V1·icnd1: gco•·gaur::.uo.;,· hl'L wat 1~/9 op-gebl'lng lwt. \ crder heL 'n Jeugfro

nL-ulli:sii:J' 'u Voortrotdwrwaclltjlll gumaak

wa~ hy vir 10/- vorkoop iJtl~.

VERGADElUN

GS

AAN

R

AND

· u H.oeks vurgudiJnngs wat. onlangs

aan die lbud bo.:grn rs, ~al o.a. toege

-spre~ek won.! dNu· JH'OL J,. J. du .Plessis en dr. J. )/. J. vau ltensburg. Dit is

as volg belii :

Lu.paarasvr-ei (Jubilee·saal), Vr

y-dag, \tti Fenruarie, I! n.m.: Prof. L. J.

du Plessis oor ,,l>.ork, Yolk, Gesin

en

Arbeid."

Crosby-terrein, Vrydag, 5 Maart, 8 nm: Dr. Haus vau ltl.!usburg oor ,Die Gesagstaat van die 'l'oekoms."

UEDDll~GSDAADFONDS

ST

AAN

Ol>

£9

4,

000

Die hoofkantoor van die Reddings

-daadbond ~;kryf as volg:

Dit is met gcnoeii dat oos kan mec-deel dat die Reddingsdaadfonds op 31

Dest!mber jl. op £1.14,403-10-7 gestaan het. Die vordcring van die foods ge-durendo 1942 wns in aile opsigto baic

bemoedigend, veral geduronde die

maande September-Oktober toe die

vcldtog vir die grnot. jaurlikse iusum

e-ling met groot sukses gevoer is.

Ons is cgt.or nog baio ver van ons

dool nf. Die digtor Totius bet ecnmual die volgende gc\·loueldo woorde

gc-bmik: , Die Reddingsdnad is 'n

Volks-offerando - dis gccn kollekte nie", en 'n andcr skrywer hot geso: ,Die

Red-diogstlnudfonds is ous volksfront teen

die probleem vnn \'Olks\·crarming". Ons

erkcn alma! die waarheid van hiertlic

woorde, maar dis ons plig om die w oor-de ook in dndo om te sit. Luat ons 1;org

dat hierdie groot fo11ds in die komende

jnar on.~ vollo st.cun genietl Laat ens dit gedurendc 1943 tot 011~ekoude huog-tes opst.oot.l

DRlE

GESONDHEID

IS

:\l

EER

WERD AS

RYKDO

'.\t

Beskertn

u

Geso

n

dludd

en

L

w

ensk.r

ag

Gebruik

LIFEBUOY ..

GESON

D

HE

I

D-§ErEP

DI

T

IS

MEER AS

'K

GOEIE

SEEP

-DIT IS 'N GOEI

E

GE\VO

O

NTE

'n

LEVER

Produk

Jl

er

rig

V

olksdiens

!

Lcuing!:l

v

ir

gesalaticen

k

persone

ve

r

krygbaa

r.

'

l'enne uiters

b

ill

1'k.

HAADPLEEC

l'AARL

;

-WORCESTER :

-KAAPSTAD :

-SASBAN

K

f>osbus

2

6

6

.

Posbus

57.

Po

s

bus 23

87

.

Somers-PA

KKE

fJilBRDI ~ Sl·i-fft soPn sal 11 b~hodr~ h

o

aan 'n deftij:!t: 3omt·rspak. \Vnnrom twet·-ket:r sovcol he·

~a. a I 1·ir n Snyerspak <1 s

ons u E::cn ailn-hicd to('l\ slcl.!:~

Die pakkc is

netj ies a f g ( ·-werk eu dio

kwnliteit i s

van die besl<·.

Verkrygba:~r in

Dubbcl- ,•n l

•:n-kelbors.

Silwt)rpkct. Signretduse met die k:)urt

vau Suicl-Afril{~ Wllarop di(• V

oor!rt<k-k~>rpatl :J:utg:cdui word. 'n Prag!igc

~···kPnk: sleg~ 10/6 ,.Jk.

(l<o·llperalief) Be perk

Gere.;i~tt·e~r- vndt·r \\"i:'t :\:o. 28 \"Sll 192~.

Posbus 909, PRETORIA.

O

N

DE

RS

TEUN

ONS

VIER

;Jic O.G., WOENSDAG, '24 FEB. 1943

,.Ua:tr is 'n ~olf van onrn~ in hiordi('

land. Een ding i~ dat. die lwuwmuis

.le::..: im loed in ons land op laamli1_:

groot :;k;..al ann die wcl'!t i~." 1 iicrdio

woord<: :~ 'n maancl gclcde deur ni!'·

nuntd n11uder nie

a

s

::;uid-Afrika se ~l!r:,lc ~Jini.<ter in 'u oor\voe autwoord

::::m 'n kc,·klike afvaarcliging ui

tg&-~pre:ck. )let die kennis dat daa1· iu

~es ma:wde sovccl as

:H

stukiugs van

ll:ltt:rclk'·:lrbeiden in die uni<: was.

ko1: ~!.:nl. ;:;nnts hierdio vcrklariug mei:

net ~o,·ud kommcr as re:g doeu, want die optrccte van die naturcne in d:e

land hot duide:ilt getoon dat dit by

hulle me gaan om die OOI'Iogspoging

tc stClln ntc, maar bioot en aileen 0111

tlie sw:lrlm::m se posisio ten l\oste. van

die· blanke te verbetcr. Gc·ul. Smuts ~kryf hierdic berocriug too nan kom

-munistil·sc Jn\'locd wat op ,taamli:t

grooL :-!mal" aan die werk is.

'n l'aar weke later horhat1l hierdic;

selfdc Smuts 'n vroeiire bclofw van

hom dat hy alle nie-blaukcs ~al bewa

-p('n in ;_(('v:tl van 'u Japansc anuval

8ou we·.,~ !:us ttic ervnriug dat die

V(!ld~tluar~k::tlk die tcCll\\'Oordigheid

van ltali:1uc in Abessinil"i en Duilsors

in Lihiu be;.kou bet as 'u :lauval op

::iuid-,\fri!ta \\":lan·oor t100~JO ua C:gipte

gcstuur lliO<'S word. Dit is dus heclt

e-mal onmoo11tli!t om te voorspel wan

-neer the Regering ons land as

aangc-val deur Japan s~l beskou- bes moont

-lik wannacr genoemde land 'n aanval

op Asiatiese lndii:i begin. In so 'n ge·

val sal aile nie-blanltes in dle Uni-e van

wnpens 'Joorsi-en wor·d, ,·olg<'ns belofte

,·an dio Ecr.,tc .Jliuist.er.

~Oil \\ ef<t ous d:tt da:u- \'au kommu

-nistic,o kant 'n geweldigo agitasie a au

uie P:·'!lg is om wapen~ vir die nic·

b!ankc> tC' verkry. Om Japnnnors mee

dood lc ~kict? Beslis uio. .Die kom·

muni,mc het geen groier ticftlo vir di<>

Britto as vir die Jnpaunet·s nie. Di!l

lt.omnwnisme is nie bevooroortleeld teen

cen of andcr nasie nie; hy is slegs

be-vooroordeeld tesn 'n bcpaalde orde.:

die llapitalistiese wcr'lldordc waaronder

in r.ios!tou eintli!( verstaan wol"d alles wat mot die Christelikc beskawmt;

saamlt<lt1g. ~leg.> diE>gcul' "'nt. bereid

i~ 0111 aile 11asionale l'll ldcurgc-,·ocl

Y:tann.'l ll'

,

a

('U sn:1m le sLry in be

-Jan~ \all ll'll gt·oot godloso \\'erdclstaa.t

van diP prolet:niaat, wont dc-nr die

•WillllJllllismo as ,kameradc'' beskou,

' ' '' g:; kameradc het die n·g om te

Jew<· -· 'n so,·et· auclc,· mc-n.,e wcgela:H

wont om tc lem.'. mnet dit <1'1 'ri ₆runs

Ul!Sk0!1 \YIJt"l.

Bcsltcrmhccr.

Ot.dPt·wyl tlic kommunistici>G iuvloed op

, l a;Hn I ik p:root skaal a an die< werk is".

en nadat <!:tar 34 si.lkin!!;:> in die land

plaass::<·vinrl het. kom die .\linisic1· \'al:

Justi~i('-d'<' man wnt. a:\u die hoof

,·an ,Jic volk ~e binneland,c bcskcrmiug

st:Jan - en belov:c a::n tlio kommuuis

-t c 'u b,,, kermcnde han<.!! lly crkoD

die kornutnni:;tiesc party a" 'n ampte·

like p:t 1'!.1' teen wio die polisie geen

:lglo•nlol!; mag !wester nic'. 'L'roucns by

OJtdt•ntt'Cill om ondNsoek t<' gaan

in-stl·l n:t p:c-,·all!l w:tat· die polisie blyk')

v:11t ":mtroue teenoo1· die Kommuni

s-tie:;e Pa11y g('gce het. DaL diL nie net

·n ydch mond-bclofto is nic, blyk uit

die fcit dat die Minister reeds sy wel·

·;1illendheid op daadwerltlilte wyse

ge-10011 hct dcur die Joslating 'te beveel

van die twmmunistiese swart sekreta·

ris wat tleur die polisie aangehou is :,r~gtcns die Noodrcgulasies.

!Ji•' l:li.,Jtci<l \':lll dil' ~I iuister nt!l

Ju:;ti,ic o.r1 t<·en die kommuni~me OJ

le lll''· 11 bc·<e1· gcstel, sy buiteng

&-wonc lil·ld::•li~heiti in belang l'an bier

-diP ,.~ fdt·koluunc v:Ht Moskou, is mis -Jd(•JI ,·cr,l:t:l nbanr ::~s hi('nlie l\linisier

,:e

'>l

" t

'r~killighcid Len •)psigLe val'

ideal. ''" bc-~insels in n~gcneem word.

ToC\·nl won dat die .\lini~tor ,·an Ju

si.i-sie al hvna t?n:gc ding in die S

nid-A.fri-k:·an~" polniek was. Ily was aanvauk

-lik 'n \'llllt\\:lrm rcpublikcin, later was

hy lid van die );'asionalo Party, en

no,. Ia tcr "a~ h v 'n I'Oorman I' an clis

Se~trale l';uiy: Toe d:Jtnc>~<melting. kom, w:t::; hy bereid om sy fort.uin in

dn:ndic l'ip;Ling t.e "'aag en Loc sy Ieier,

trcnl. Hcrlzog, met sy ll:l.SlOnalc vol

ge-Jin_~ crc in bebua _..., van die .~-\frikancrvolk _{h I.}

wegbr<:ek ,·an die Sap-party. el

Her-DIE

O

.B., 'vVOENS

DA

G, 24 FEB

.

1943.

Brokkies Uit

Die Buiteland

BROOD EN OORLOG

ciland dcur ,·ecboortige band{' van be -hlllg a.1n d1e \'asteland gcbinct 1::.. Aan hie1dic fcic kan niks 1·c;·anuer nie e:1

tlio hole ilritse gcskio.;dl·ni, getuig daar·

vun. Uit hiertlte ft'i~ vloci voort die

couc-ouo Britse bclcid van magscwewig

- ,balanco of power" - op die Eur

o-pesc vastcland. Hie1 dito ,balance of

power'' is 'n Brit~e }Jroduk by uitu

e-zncrldh-.id wat niks minde1· en uik~ mccr betoken nie als OOfgcwig van

daardie Europese groep by wie Brit~

r:wje sy gewig ingewcrp het. Die Ru

s-Juud van die Hide ccu wn~ Napolcou

se mag go brook het., was 'n ba1c erns -t igc g..-vaat· vir die .s:ogcua:undc Hrits o.:-bt'leid van z:lagscwewtg. 'n l3olsj

ewis-tiel>e oon,·iuning in die :Wste ccu sou vir B· !tt:tuje noodlotrig WI!CS. );lie all1..-·n -a! daar g<.:eu stcrk ll1·itse bond -genua!. op die \' a&Lel:wd ::.or;s in die

19de l{'U wees en die hde Britsc icle.:

van 111 ·~~ewewig derllnlwll Oli\'Crgeweri' WCl'S .;c, maar 'u Uol~jowi~ti~c

oar-·:. i•· .ng sal die hole politicke,

ckono-''· ... c, goclsdienstigc en maaiskaplilw

~l1 nkt.uur van .Untt:111jo.; en clie Em· paa.er ondcrgr·aaf en iu die chaos vitn 'n kommunistiesc rewolu~ic dompel.

Dat Britsc lcicrs bC\\'ll~ i:; \'an hicrdir: ~evnnr gcwig die ne,·eridge-~kema wat

op clio vomblik voor die Parlemcnt dien

en wa;; in clio ecrsto plnas as skok

-opvuogi'r tc<:n ckstrcmisLic~e sOSJali

s-t.ioso .1:uwalle bedoel ·15.

.\let betrekking tOt llil• gl!slaagdo

.l.lol~jowisticso w1nwr-offcnsid w Bwd

-ltul>lancl is uaar CCI\ IJai<; beJangnKe saak waaroor die oorlogsbengg.:wwg swyg. lJtt is d1o kwes::.hl ,·au oJ·ooct.

Votgcns 'u oulaug::;e veri<Ianug vau d1e

Amunltaanse prorossor ,\J.Orgau oor

ll

•"

,brootlmtmdjHl-pO~u;Je" t:> Jwnng een van cllo vemaamste slcuLels na. die

oJndout·winutug.

\Vat Suid-.Ltuslaud bctrcf, is dit bc

-lwnd .!at dte Sp1imagte 1u bestt vau

d1e ko1·mgskurc van ltu::.laucl was en cok \'anc.Jag nog grot~:udeel:> is en dit

nogal j UIS m ct,c utaaullo toe Jaar ge -oos (Julie-Augustus lU·H en W-1:!) en

;1;esuai ( Uktooer ( .L~JJ. en liH~) moes

word. JJ1e fe1t dat d•c Spiiwagto oy

htordio bclangnke ty<.hmp 1.tl IJesJt was van uie hele Uekrallle, tlw JJon- eu h.uiJuugebted verleJ 'n u1eus tot aller·

h;lnclc besp1egeltuge. .IJ1 L kan aange

uc<:m worc.J dat C11e Spilmagte gcc.Jun,ll

-de hul bESOtting die I<Onllg-pO:;ll>IC tOt

lml voordeel en tot nadeei \'an dw

ltussicso oorlogspogmg gcbruik het.

Dtt is ook moom!Jk dut tl1o Sptlmagte

tydcns hul huidige terugtroldong

daar-vool· ~csorg het <.!at, tli<> konug- en

under vocdselvoorrade uie iu d10 handc

van clic Russieso leers vul uio. D1t is waa.rskyulik dat die miljoeue

burger-dio )linister geen beswaar gehad om

s~· volle gowig by die Sappe in te gooi

nic, en vaudag sing hy lofliedere op die

.llritse Ryk.

Dit behoort vir elkecn duidefik te

wees dat hierdie }linist•'t' 'u besondcrc

gawo bcsit om hom aan to pas by ver-skillcndo en sclfs teenstrydige toe

-stande. Dat lJ,· dus lmus sien om

1·au-dag die besker~1heer tc word van eli"

kommunisti('se bewegiug in S uicl-Afri-kn, is dus net so \'Crstnnnbaar as wat dit 'n annduiding is van tlic Loeno

mcu-de krag en omvang van hiNdiG bewe

-ging. ln sy eie bclang, maar ver:tl in

bclaug van ons volk wil ons die ~linis­

teJ· waarsku dat opportuni~m(' slegs in dio kapitalistiese pat·typolitick 'n deu~

is wat moL welslae tot sclfrcclding uan

-gewond kan word. Die kommuuism!'

uebruik , twyfelagtiges" slegs tot die oorwinniug behaal is, en tlaarml word

uio land gesniwer tot net die hardo

kern van kommunismc oori.Jly. Vir hul

ideanl van 'u S\\'Hrt rcpnbliPk, vree~

ons, sal nie een van uio huidige kabi-netslcclo swart genoeg wccs om in aau-mcrking to kom selfs al is l;ommigc

van hullo in staat om bulle ~oos Sl:t

-maiers te vermom.

Die Leer.

'n V crdore gevaartckon is dat as

tecnwi1; vir die Ossewabt·andwng se in

-vloC'd in die leer, kommunistiese tJropa·

ganda onder or.s sotdate op ysingwek·

kende wyse tcege:aat word.

o:e

Springbok·Jegioen, wat veroncierstel is

'n soort vakbor.d van soldata te wees,

het op sy paar vergadcrinss totsover

duidOiik kommunist!ese nciginss

ge-openbaar.

Ons het dus die posisi-e 1lat die hoof

van ons binnelandsc bcskorming 'n vaderlil1e hand oo1· die kommunismc

hou terwyl die bes!lermers van Suid·

Afril<a teen i:luitetandsc bcdreigings

vinnig besig is om fwmmunisties N . wor·d. Jt.:n binne hierdio nngbare toe

-"t"nd onLwikkel dio kommunistiese bc

-we~ing met dubbelspronge om na

n->.tonds deur die Rcgoriug bewapcn to

word, cn diL in 'n laud waurin die

blanke burgers van hul wapcns beroof isl

DiL wil clus voorkom of dio o nder-/.!lllll-( van die blanke bcskawing in

Suid-.\frika ouafhanldik van die 3ol

-~il'\\ i~tiese bedreiginp; tn ..i1e Oostc, sy

loop ~al uoem lensy dit dour

lloer-hand ,.,,rho·~d word. Die J3oerevolk is

besig om die dal van doodskaduwee tc

under.

Dit is .li..,. huiwerings\,·ckkcucle

ge-volgtJ·okkin$!: waartoe ons ve1'[1lig is om

lo: gt•taak op 'n oomblik wanucer ons

die SC!tP van Amajoeb:t van 62 jaar geJ,•do ~:tan herdenk. l\faar die o or-winnin>! van Amajocba bchoort vir ons 'n troo$ in hierdie oomblik van l!evaar

te Wt'PS. Ook too wa~ ons YOlk sonder

sta:ttslwsk('rming, maar hy hct sy oe

op~c:hcf na die berge. en waL gelyk her.

'u doodsvallei te wePS, hot goword di" wi,•g ,·an 'n vryo Boerestnnt.

likt'S ;II uio herowerdo gehied vandag

dou •· di3 llolsjcwistiese gcsagvoerders

van voeclscl mo<:t voorsien word wat

,·an oorkant die Don en die Wolga aa

n-J.!CVOer moct word. Dit. s~1l uwt die

ontwrigtc \'erkecr winter- en orlo<>s· toest:tuJc gcen

g

~

·mald

i

k

c

taak

w;'

e

~

uio. Voo,·trckkende leers hct hul handc vol met die eie versorg ... g en

kau derhalwe miu a:HHJ.IJ!; :1nn <.lie voe

-clin~ v:1n die hnr~2;erlik0s hestee. ))it, is dus uic onmoontlik nie d;lt die mil-;oene Russe in die herowcrde gcbiede 'n baie swaar tyd tPgemoet.guan. Af

-:.!esien ,·an ,·erkeet·s- en andcr n:oe ilik-hNic i> die uit Geallieerc.lc bronue bo

-kend :t<.:noeg dat die Sowjct self met·

<'rnstige voedst>l-tP.kone to doen bet". G2ldsaak nia G~interesseerd

J)i~ is ·u baie eiena:ndigc· versk.'.

dat die suksesse \':Ill dio Bolsjew·i~·~>

-die grootste waL die Geallieer,l<:< uog in die huidige oorlog bchaal het - ·

:>O gn,d as gccn opbeun:nde uitwerkin:;

op di<' effekiebeur:;o in :\n-York er

Lon<k'n gl'had het nie. 'n :\lens sou

vcJ·\\'IlH dat die vloedgolf ~·an op·;.

mismo wal deur clio 13olsjowisricso sult

-~cs~c ;1.c-skcp is to.>1; op die effeklebem·sp \'an die Gcalli~ercl\!s \\'('urk:lats sou word. Geld i:; imme:t·s \·vlop genOE''.!; en

staa tsbchcer het spclwla~ic oo ?ai:) nndc1· okouomicso tcrr~i!lC ing('ko• ~- 'n ~lens ~ou dus groot bcdr.l'wtghciJ op

dio toffuktebeurso iu :\u-\'ork en

Lon-clcn ''envag hot .

Die oorsake van hicrdio eiQuaardige

vor:.kynsel kau verskillcnd \\'Ces. Een

ctaarvan kan wees dat die geldsakke op die betu·s in Nu·York on Lor.den nie

glo dat d:-e P.ussiase sukscsse van

be-slisse~:dc aa~d sal wees nie. •n Antler

oorsan:t t1an wees dat hierdie ge:dsakltc

wnt cEn bew·.;e manipuleer en wat lang

neuse het nf.c •n BoJsjcwistiese

oorwin-ning begeer nie. W at hlllle w~:\!'ekyn­

lik begcer, is dat Duitsland en Rusland

m.c·knn!' sal uitpuL on vcrswak tot so 'n westantl ,·au magtelooshcid dat Amol'i!'n cu llrittanjo na die oorlog in

'u 1nagsposisie ;;;~] kan I'Crl<ecr en met hul ou kapilali ti<>sc orde sal kau voortga:w.

Posisie van Britt .n]e in Bo!

sje-wistieso Eur'Opa

As van die veronderslclliug uit.ge

-gaan, o:u dit bekl<:mtoon word dat dil

aileen 'u Yerondcrstellin~ is, dat die

llolsjcwisto 'u beslisscndo oorwinnin~;

in hierclie oorlog gaan behaal, wat dan

sal die posiste vnn Brit.tnnjc in Europa. wr:cs? Dit is nou ccnmanl 'n geogra-fic.se fcit dat Drittanjc 'n eiland aan

die .C:uropcsc kus is on dat hierdic

Dit i;; egter nie allc<:n 'n S('(h-ier·cnd(·

lloh.jcwisticse nuslnn<.l l!ll die ko mmu-nistieSI) wereldbeskouin~ waL die hu i-digc Br1ttanje beclreig nie. :->y werel

d-r~·J,, die Ul'OU \'aU s~· J9c.le !:CUSC grOOt· heid, V:)rkeer in doc.lcliko g('va;n· en hierdio gevan1· kom nie allceu van sy

openlike vyande nie mnnr ver:1l ,·an

~y boudgenoot die Vercnigde State van

Amerika. Die volgcndc kccr meer

hioroor.

VERGADERINGS VAN

A.ILG.

IN

O.V.S.

EN KAAPLAND

Genl. J. A. Smith, Assist.· Komtlt.-generaal, spreek O.B.·ver·

gadcrings in die Vrystaat en

Kaapland op di-e volgende p!e!<ke

toe:

VRYSTAAT:

Clocolan, 13 Maart, 10.30 vm.

Excelsior, 13 Maart, 3 nm.

lfentersburg, 15 Maart, 10.30 vm.

Sr<tndfort, 15 l\1aart, 8 nm.

KAAPLAND:

Richmond, 16 Maart.

Murraysbw>g, 17 Maart. Aberdeen, 18 Maart. J ansenviile, 19 Maart. Steytlerville, '20 Maart.

Oudtshoorn, 22 Maart.

Die tyd van die vcrgadcrings sal

p:aaslik bopaal word.

· Vir• die Skiereiland word gevier op di-e

VOORTREKKJER

-

TERRE!N TE

PAROW

(Tussen Voortrekkcrweg en Stasie) .

OP

SAIERDAG?

27

FEBRUARI!E

1943.

VOORPROGRAM VANAF 4 NM :- Volk:,peletjies, nug:t.cfoc~

(waat-lemocn en druiwe \\'Oru verkoop), koffie, kocldranke en lochroodjies is

vcrkrygbaar.- Kom eet saam in die buitclug.-Gesellige vcrkccr .

-Vure sal brand, maar gcen vl£<is word verkoop. Bring die bokcrl.jies en sr.oele saam.

5 NM. :- 'n Tocspra:~k deur die 84-jarigo Amajoeba-ueteraan, Mnr. P. C. JOUBERT.

Aandprogram begin 7 uur stiptelik.