Page 1 of 6 MINISTERIE VAN ONDERWIJS
EN VOLKSONTWIKKELING
UNIFORM EINDEXAMEN VWO 2015 tevens 1e ZITTING STAATSEXAMEN 2015
VAK : ECONOMIE II
DATUM : WOENSDAG 24 JUNI 2015 TIJD : 7.45 – 10.45 UUR
Aantal opgaven bij dit vak : 5(vijf).
Aantal pagina’s : 6 inclusief 1 bijlage
Controleer zorgvuldig of alle pagina’s in de goede volgorde aanwezig zijn. Neem in geval van een afwijking onmiddellijk contact op met een surveillant.
Hulpmiddelen: - Logaritmen- en Intresttafels;
- niet programmeerbare calculator.
Bedrijfsadministratie 45 punten
Opgave 1 Fabrieksboekhouding 15 punten
In een industriële onderneming wordt de rekening “300 Voorraad grondstoffen” bijgehouden tegen een vaste verrekenprijs van SRD 5,- per kg.
Deze bestaat uit:
de verwachte gemiddelde inkoopprijs;
de verwachte gemiddelde directe inkoopkosten;
een toeslag van 12% van de vvp ter dekking van de kosten afdeling inkoop. Voor de bepaling van de standaardkostprijs per 100 stuks is gegeven:
directe grondstofkosten 10 kg á SRD 5,- per kg; directe loonkosten 3 uur á SRD 10,- per uur;
toeslag indirecte fabricagekosten 2 uur á SRD 35,50 per uur. Gegevens uit de dagboeken over de maand maart 2015.
1. Inkoopboek
Factuurprijzen SRD 92.820,-; OB 20%.
2. Ingaand magazijnboek
Ontvangen 18.000 kg grondstof. De factuurprijs is 95% van de vvp.
3. Verbruikregister Grondstoffen 21.500 kg. 4. Loonverdeelboek Directe lonen SRD 73.000,- Indirecte lonen SRD 34.600,- 5. Bankboek Debetzijde: Debiteuren
vervolg Bankboek op page 2
Page 2 of 6
Creditzijde:
Lonen SRD 107.600,-
Salarissen SRD 13.750,-
Sociale lasten SRD 3.000,-
Vrachtkosten en invoerrechten op ontvangen grondstoffen SRD 16.750,-
Directe verkoopkosten SRD 5.750,-
6. Diverse-postenboek
Ten laste van deze maand te boeken kosten:
werkgeversaandeel in de sociale lasten SRD 9.750,-
afschrijving gebouwen SRD 24.000,-
afschrijving machines SRD 43.000,-
in te calculeren intrest: gebouwen SRD 6.750,-
machines SRD 14.750,-
7a. Kosten verdeel- en dekkingsstaat (x SRD 1,-) Kostensoorten Totaal Huisvesting Directie en
administratie Inkoop afdeling Magazijn afdeling Fabricage afdeling Verkoop afdeling Indirecte lonen etc. 34.600 1.000 2.000 1.000 600 29.000 1.000
Totalen 190.600 26.000 28.000 8.400 32.200 74.000 22.000
Doorbelasting:
afd. huisvesting C 25.000 500 500 5.000 18.000 1.000
afd. dir.en adm C 29.000 2.000 2.000 18.000 7.000
afd. magazijn C 38.000 30.000 8.000
7b. Opslagenregister
Het aantal machine-uren is 3.950.
Opslag voor de indirecte verkoopkosten is 5% van de omzet. 8.
9.
Register gereedgekomen product
Gereedgekomen 200.000 stuks product.
Verkoopboek
Verkocht en afgeleverd 300.000 stuks product; voor totaal SRD 750.000,- inclusief 20% OB.
Journaliseer de dagboeken over maart 2015. Maak uitsluitend gebruik van de op bijlage I gegeven rekeningnummers en rekeningnamen (zie bladzijde 6).
Opgave 2 Kostprijscalculaties 15 punten
NV Kennis Maakt Macht (KMM) is fabrikant van het product Selvi (S). De normale productie en afzet
per kwartaal verhouden zich als 4 : 5 : 6 : 5. De normale productie voor het 1e kwartaal is 20.000 stuks ongekeurd. Bij keuring wordt rekening gehouden met een uitval van 10%; deze is waardeloos en veroorzaakt verder
geen andere kosten. De normale afzet is gelijk aan de normale nettoproductie.
De onderneming acht voor de productie een reserve van 40% van de normale productie en voor de verkoop een reserve van 20% van de normale verkoop noodzakelijk.
De onderneming heeft uitsluitend de keuze uit één van de onderstaande beschikbare capaciteiten per jaar. Capaciteit in stuks Totale constante fabricagekosten verkoopkosten 90.000 SRD 400.000,- SRD 90.000,- 100.000 SRD 425.000,- SRD 120.000,- 120.000 SRD 460.000,- SRD 150.000,- 150.000 SRD 475.000,- SRD 180.000,- 175.000 SRD 500.000,- SRD 198.000,- 200.000 SRD 560.000,- SRD 210.000,-
Page 3 of 6
Voor de productie-afdeling heeft de NV KMM gekozen voor 200.000 stuks en bij verkoop 150.000 stuks. A. Bereken voor zowel de productie alsmede de verkoop in stuks:
1. de rationele capaciteit per jaar; 5 pnt. 2. de totale overcapaciteit; gesplitst naar oorzaken. 2 pnt. Gegevens met betrekking tot de variabele kosten van een product S: - fabricagekosten:
- directe grondstofkosten; 4 kg á SRD 2,- per kg; - directe loonkosten; 10 minuten á SRD 30,- per uur.
- verkoopkosten: 180% van de constante verkoopkosten per stuk.
B. Bereken de commerciële kostprijs van 50 goedgekeurd product S. 4 pnt.
De verwachte productie voor 2015 zal gelijk zijn aan de normale productie, terwijl de verwachte verkoop 2% hoger zal liggen dan de normale verkoop.
De verwachte verkoopprijs voor 2015 is vastgesteld op SRD 35,- per product S. C. Bereken voor 2015 het totale begrote:
1. verkoopresultaat; 2 pnt. 2. nettoresultaat. 2 pnt. N.B. Geef aan voordelig of nadelig.
Opgave 3 Voorzieningen 15 punten
In het grootboek van handelsonderneming “Mie Failliet” komen onder meer de volgende rekeningen voor:
Rek.nr. Rekeningnaam Rek.nr. Rekeningnaam
004 Transportmiddelen 193 Nog te ontvangen bedragen
100 Kas 220 Voorziening onderhoud gebouwen
110 Bank 222 Voorziening debiteuren
130 Debiteuren 430 Afschrijvingskosten debiteuren
131 Dubieuze debiteuren 440 Onderhoudskosten gebouwen 135 Afschrijving dubieuze debiteuren 470 Algemene kosten
A. Journaliseer de onderstaande financiële feiten over mei 2015; maak daarbij uitsluitend gebruik
van bovenstaande rekeningnummers en rekeningnamen.
4/5 Ter volledige kwijting van onze dubieuze vordering op de heer Mangoen ad SRD 7.500,- is heden SRD 6.750,- in contanten ontvangen.
7/5 Maandelijks wordt SRD 250,- als onderhoudskosten geboekt ten gunste van de rekening “Voorziening onderhoud gebouwen”.
12/5 Bericht ontvangen, dat de heer Fatoe heden failliet is verklaard. Onze vordering op hem is SRD 900,- groot.
15/5 De rekening “Voorziening debiteuren” wordt maandelijks versterkt met 1,5% van de omzet op rekening groot SRD 375.000,-.
18/5 Betaald per kas voor onderhoudskosten bedrijfspand SRD 1.150,-.
21/5 Per bank ontvangen van mevrouw Paymang SRD 1.500,-; deze vordering was eerder als oninbaar afgeboekt.
26/5 Met de curator in het faillissement van de heer Lasmang overeengekomen, dat wij ter volledige afrekening van onze vordering groot SRD 10.000,- heden overnemen een bestelauto ter
waarde van SRD 7.500,- en de volgende maand nog 60% van de resterende vordering in contanten zullen ontvangen.
Page 4 of 6
B. Op de gedeeltelijke balans per 1 mei 2015 van “Mie Failliet” komen onder meer voor
Rek.nr. Rekeningnaam Balans
Debet Credit
131 Dubieuze debiteuren SRD 21.350,-
135 Afschrijving dubieuze debiteuren SRD 750,-
222 Voorziening debiteuren SRD 8.650,-
Inventarisgegeven per 31 mei 2015;
rek. 131 Vermoedelijk is oninbaar 20% van de resterende dubieuze vorderingen.
Gevraagd.
Geef de samenstelling en afsluiting per 31 mei 2015 van de rekeningen 131, 135 en 222.
Financiële rekenkunde 45 punten
Opgave 4 Renten 20 punten
A. 10 pnt.
Mevrouw Tamarra belegt op 1 januari 2007 SRD 10.000,- á 7% S.I. per jaar.
Vanaf 31 december 2007 tot en met 31 december 2015 voegt zij SRD 1.000,- aan de belegging toe.
1. Bereken over welk bedrag mevrouw Tamarra per 1 januari 2017 zal beschikken. 2 pnt.
Op 1 januari 2017 voegt mevrouw Tamarra een zeker bedrag aan haar belegging toe, waardoor haar tegoed SRD 35.000,- bedraagt.
Vanaf 31 december 2017 wil mevrouw Tamarra jaarlijks SRD 1.250,- storten totdat haar tegoed is aangegroeid tot SRD 50.000,-. Het rentepercentage op basis van S.I. is 7% per jaar.
2. Na hoeveel tijd zal het bedrag zijn aangegroeid tot SRD 50.000,-. 8 pnt.
( Stel 1 jaar op 360 dagen; 1 maand op 30 dagen. )
B. Omzetting van renten 10 pnt.
Op een verzekeringsmaatschappij rust de verplichting om aan een particuliere onderwijsinstelling halfjaarlijks SRD 1.250,- uit te keren, te beginnen op 30 juni 2010 tot en met 30 juni 2020.
De verzekeringsmaatschappij komt met de instelling overeen dat zij jaarlijks vanaf 1 januari 2002 tot en met 1 januari 2025 een vast bedrag zal uitkeren.
Het rentepercentage op basis van S.I. is 4% per halfjaar.
Bereken het jaarlijks uit te keren bedrag.
Page 5 of 6 Opgave 5 Annuïteitenlening 25 punten
A. 11½ pnt.
Een 11% annuïteitenlening groot SRD 600.000,- zal in 20 jaar worden afgelost.
Nadat de 7de annuïteit is betaald, besluit de geldnemer om vanaf het 8ste jaar steeds SRD 90.000,- voor aflossing en intrest beschikbaar te stellen.
Bereken:
1. het totaal van de aflossingsbestanddelen a1 tot en met a5; 5½ pnt.
2. de schuldrest na de betaling van de 7de annuïteit; 3 pnt.
3. het aantal keren, dat het volle bedrag van SRD 90.000,- moet worden betaald. 3 pnt.
B. 13½ pnt.
Van een andere annuïteitenlening die afgelost zal worden in 15 jaar volgens het annuïteitensysteem, bedraagt de:
schuldrest aan het begin van het 4de
jaar SRD 704.349,22 schuldrest aan het begin van het 5de
jaar SRD 667.233,52 schuldrest aan het begin van het 6de
jaar SRD 627.148,56.
Bereken van deze annuïteitenlening:
1. de intrestvoet per jaar; 4½ pnt.
2. de grootte van de annuïteit; 4 pnt.
3. het bedrag van de lening; 3 pnt.
Page 6 of 6
Bijlage I
Rekeningschema behorende bij opgave 1
Nr. Rekeningnaam Nr. Rekeningnaam 013 Afschrijving gebouwen 500 Kosten afdeling huisvesting 014 Afschrijving machines 505 Dekking afdeling huisvesting510 Kosten afdeling directie en administratie
110 Bank 515 Dekking afdeling directie en administratie
130 Debiteuren 520 Kosten afdeling inkoop
140 Crediteuren 525 Dekking afdeling inkoop
151 Te betalen sociale lasten 530 Kosten afdeling magazijn
180 Te vorderen OB 535 Dekking afdeling magazijn
181 Te betalen OB 540 Kosten afdeling fabricage
545 Dekking afdeling fabricage 240 Tussenrekening lonen 550 Kosten afdeling verkoop 252 Berekende intrest 555 Dekking afdeling verkoop
599 Overboekingsrekening 300 Voorraad grondstoffen
310 Inkopen 600 Directe grondstofkosten
320 Prijsverschillen bij inkoop grondstoffen 601 Directe loonkosten
602 Toeslag indirecte fabricagekosten 411 Indirecte lonen 610 Standaard directe grondstofkosten 420 Afschrijvings- en intrestkosten gebouwen 611 Standaard directe loonkosten
421 Afschrijvings- en intrestkosten machines 612 Standaardtoeslag indirecte fabricagekosten 430 Salarissen
460 Sociale lasten 700 Voorraad gereed product
470 Algemene kosten
499 Overboekingsrekening 800 Kostprijs van de verkopen 810 Directe verkoopkosten
820 Toeslag indirecte verkoopkosten 840 Opbrengst van de verkopen
