VAKBLAD
BLOEMISÏËRIJ
42 {204q pag. 44
Waterverneveling: oude koelmethode
in nieuw jasje
LEet vernevelen van water is Ë Ë e e n o u d e m e t h o d e o m t e koelen. Dat geldt ook voor de beregening van het kasdek. ook s t a a n 'p a d e n f a n ' - s y s t e m e n onder de aandacht.Hoewel mis-schien ouderwets, maken som-m i g e som-m o d e r n e e n d u u r z a m e teeltconcepten hier ook gebruik van. Wel zijn de systemen in de loop van de tijd verbeterd, waar-door het mogelijk is om Íijnere druppeltjes te maken. Daardoor is er minder waïer nodig om te k o e l e n , e n i s l u c h t v o c h t i g h e i d beter in de hand te houden. E e n d e r g e l i j k e v e r n e v e l i n g wordt toegepast bij de Aircokas. Deze kas is gebaseerd op een h e e l a n d e r e d e n k r i c h t i n g d a n de GeslotenKas van Themato. De bedenkers van de Aircokas zijn aÍgestapt van het idee dat alle warmteoverschotten moe-ten worden weggekoeld. Want kaskoeling is duur en kost ook
energre.
Voor de koeling heeft de Airco-kas een soort stappenplan. Het kasdek wordt zoveel mogelijk gesloten gehouden. Als er echt een warmteoverschot bestaat waarvoor op dat moment geen bestemming is, wordt via ver-neveling geprobeerd dat weg te koelen. Dit wordt gecontroleerd gedaan aan de hand van de toe-stand van de plant. Daarvoor i s e e n h o g e d r u k n e v e l l e i d i n g b o v e n i n d e k a s g e m o n t e e r d . A l s e r e x t r a k o e l i n g n o d i g is , wordt deze geleverd door kou vanuit aquifers en luchtbehan-delingskasïen bovenin de kas. l s d a ï n o g n i e t g e n o e g , d a n worden de ramen oo een kier gezet. Door dit geheel worden de investeringen in grote aqui-fers en veel luchtbehandelings-kasten beperK. Bovendien is dit systeem in elke bestaande kas toe te passen. €
'Aircokas
is een Ieerproces'
Ruud van S c h i e , biologische tomalen- en paprikateler i n E n s
Ruud van Schie in Ens, biologische teler van toma-ten en paprika, heeft sinds maart 2005 de Aircokas in bedrijf. Een belangrijk kenmerk van dit systeem is dat wordt gekoeld door middel van bevochtiging. De Aircokas is niet geheel gesloten. Bedoeling is met bevochtigde lucht uiteinde-liik minder te hoeven luch-ten. Het systeem bestaat uit verschillende onderde-len. Naast verneveling zijn er luchtbehandelingskas-ten, energieopslag in een aquifer en een koelmotor voor eltra capaciteit als
het bronwater te warm is. Opzet was om met een beperkte koelcapaciteit van
zo'n 375 watt per m2 toch een optimaal kasklimaat te krijgen. Van Schie heeft een hogedruksysteem. De druk bedraagt 90 bar, waarbij een kwart liter water per m2 per uur kan worden verneveld.,,Maar", zo geeft de teler aan, ,,we willen naar een nog hogere capaciteit om nog betere mogeliikheden te krijgen om het kasklimaat le con-ditioneren." Van Schie is tot nu toe erg te spreken over de resultaten: 1 07o meer productie en 30% energiebesparing. Hij wil de mogelijkheden nog verder uitbouwen: ,,lk zie de Aircokas als een leer-proces."