Die O.B. Jaargang 2, no.25

(1)

Geregistreer aan die H.P.K. as 'n Nuusblad.

I

i

l

n

di

e

d

e

moh·r·a

s

ic

dra

di

e :;olle

b

es

luit

ean

ti

e

n

du:ase

gro

t

e

r

gew

i

g

as die

t·c

r

stalld

i

ge

be-s

luit

t·an

n

ege

u

-yses

.

L

.

__

In di

e

gesags

l

aat

l'(lll

d

i

e

Ossett·abrwulu·ag

triom

feer

die

t:('

r

sta

ncl

can die

1cysC'

s

o

r

di

e

sotlzeid

t·m1

die

du.:ase.

TWEEDE

JAARGANG

.

WOENSDAG, 12 :'-fEI 1943.

No. 25.

Sosiaff

e

Hervotrming

Nodig

NasionaUe

Grondslag

Op

Dr

.

Van

Rensburg Voor Groot Skare

.,As daar nie knellende ellcmlc en verwaarlosing is nie, sal daar· ook geen I<Ommunism~ wees nie. Sosiale hcrvorming is noodsaaklik om die gc· vaar by die wortel aan tc pak," hct die Kommandant·generaal, dr. J. F. J. van Rensburg, gesc toe hy -en genl. J. A. Smith, Adjunk·K.G., voorverlcdc Saterdag •n gewcldige groat vergadering by die F!orida·meer, Johannesburg,

toegespre~k hct.

Dr. Van Rensburg het \"CI"'''YS na die

heskuldiging dnt die O::.::.ownbrandwag

die vyfdclwlonne in dit- land is. Yi1· meer as ,·eertig jn:H is die A f1 ik:mer deUt· die J.awrcnccs, die :\Iarwicks en ,lie Kantorowitzo beskuldig as ,·yfde-kolonners, m;1a1· diL is ,·erdra omdat

ons wect dit loop nou len cinde. Ous weet. dat datndie ,·ynnd sc dnc gclcl

is en dat hy in sy fondamenlo geskud is - sowel bier ns oorsec.

Dit sou egter ge,·aarlik wees om le <link dat die si.r~·d J:u1.rmee gewonno i~, en dat die Em1Jire die laaste gcvaa1· is. Die worcldwye alci"stie~o kommu -nisme is die mces bodcmlosc afgrond w:~t OilS kuJtuur ir~ die wcreJdge$ki euc-nis gcken hct. Ric•r hct u to doen met

'n wcreldstryd teen 'n wereldwye or-ganisnsic wat gccu God kou nie, gcen ·.-olk ken nic en gean v:ulerl:md ken nic. Hy ken net haat en aflJreldng en die strewe na mag.

Die govaarlikstc van al die vyfdc-kolonncn; in ons land is die van l\Ios-kou. Want van al die part-yo is die Kommuni::.tieso Party die ccn wnt

openlik sy absolute onucrworpcnheid :~an 'n oorseso be,·eh·oerdor botuig. Die Kommunistiese Party bier is slegs

·n afdeling vnn die wcroldwyo Kom -munisLie,e Party, die Komintern.

Toe dr. Colin Stcyn wat sy mt'de-Afrikaners regs en Jinks sander ve r-hoor in die tronkc en knmpe stop en Jaat mishandel, amptelike erkenning ,·erleen het ann die Kommunistiese

P:Hty. was dit nic net :wn sy kamc -raad :\:loses Kolane of aan sy Jood~e bonclgenotc Snitcher en Kalm nie, maar in die eerste plnns 'n crkenning van die reg van die Sowjets om hier to agiteet· teen die bbtnk(' Af.-ika.ner -dom.

Die hoofsekrctaris van llie Komin -tern daar oorkant. i~ SLnliu. Bier is die _sekrciMis. Mos~s. Kotan<!, die &u.n -:;tehng vau tho ::'lltmstcr vau J usttSIC. ) n (llke land is die pl::tasliko party net 'n seksie of tak vnn die l<omintem. Hullo moot die bcsluit uitvoer ,·an die uitvoerende komitec van die Ko-mintcrn w:tt ben·lt- gee as die kongrcs nie ::.it nic.

En die agitasic ,·nn hienlio mens~

is geslcpe. Hicr bet hulle as slagkreet die bewapening van nnturello. Dit is

'n uitdociscl ,·an 'n bcsluit van bul wercldkongres.

Dnarclio bcsluit. lui: ,Die oorwin-ning van die prolctariaat betoken die bewnpening ,·an die prolctariaai en die oniwnpening ,·an clio burgerlike element." In Suid-A frika sal dit be-t.ekcn clio bewapening ,·an clio nature! en die ont.wapeniug van die bl anke-die Afrikane1·. Daarom tiring hulle nan

op die bcwapening ,·an die nature!. Op die ontwapening van die Afrikaner hoef bulle nie aan t.e llring nie, want die handlanger-rcgeri ng hot uit reeds gedoen.

As mag;poliiiel\0 orgn.nisasie het die kommunisme nog ornl wnar hy die be-wind gokry bet, :>y clit tydolik of an -dersins, dit nie verkry deur parlemen -tihe mct.oclcs nie. Hy vcrkt-y die mag

dcur geweld en mag~grepe t:U nio tlt·ur middcl van parlem.entero nwcrderhede nie. En vera! in Suid-Afrika kan !lit nie anders wees nie. H icr het die pro·

lctariaat, .die mensc wat die. mag moet kry, nie 'n stem nie. Hulle kan hulleself net buite die parlement laat geld en

mt

buite die parlement bcveg word. , Ek se vir u di·e llag sal kom en spocdig kom waar die A frikanerdom

die Here sal dank dat Hy betyds 'n

volksbeweging laat ontstaan het wat die volf< saamgesnoer he.t vir buite·

parlcmentcrc afwe·er-aksie, wat vinnig en beslis kan optree dwarsdeur die

land, nie net elkc vyf jaar met kn~isies nie, maar elke dag -en elkc nag van

elke jaar - 'n organisasie wat nie in

kiesafd·elings en kongresse verdecl is nie,· maar in weerbarc kommamto's on-der offisiere wat meer as drie jaar Ian!< al teen 'n oermag moes veg. Dis 'n organisasic wat ideologies en organisa -tories in ons vollt die sterkste te:en· voeter is teen die kommunisme. Dis die Ossewabrandwag, die eerste·kolonne van die Afrikanerdom wat gekant is teen aile vyfde-kolonners, of hulle nou ui t Londen of uit Moskou hulle stcun kry," het hy uitgeroep.

(Yen·olg op his. 2, kol. ·1)

'N HUIS

VIR

ELKEEN

'n Eie huisie met 'n sLukkie tuingrond en speelplck vir die kin-ders, en dit vir clko huisgcsin! Dit is die beleid van dio o.~SCII":l. brandwag, soos prof. L. J. clu Plessis dit op Stcllenbosch gcstcl bet.

Vi1· ons nrm volksgenotc wat.

onder die huidigo uitbuitstclsel in

krotte cn kamerLjics aan hul lot oorgelaat is, klink hierdie iockoms-beeldjie ongctwyfeld soos so baio amler vorkiesingsbeloftes wat jaar -liks deur die pa.rtymasjiene afgc-rol word. Die Ossewabrandwag is cgter geen politiekc party w:'lt stcmmo soek nie. Vir ons lede doen ons geen beloft~s nie. Tn teendeel, ons stel aan hulle di!\ cis om alles te offer, ja selfs hul )ewe, in belang van die nyheid.

Rierdic bcleid is dccl vnn die Ossewabrandwag se geloof. da~rdic gcloof naamlik, dat 'n volk bc-,taan uit gesinnc en dat jou volk aileen dan gesond en selfstandig ~>al woes as clke gesin gc-sond en selfstandig is. Wat ons doen en gaan doen t!oen ons nit licfde ,.1r ons volk.

Is dit. blote beloftes? Kvk n:t Duitsland waar hicrdic selfdo gc~s 1·an nasionale hocdersknp reeds gcleentheid gekry het om hom uit te lewe. Selfs de-mokratc erken dat hierdie gees in Dnitslaod , wonders verrig het."

Die Ossewabrandwag bereken nio vooruit nie.

By

stel sy ideaal on bewceg daarheen al gaan die pad oor die onmoontlikc. Hy gaan ook

, , wonders verrig.''

!Emp

ure-B!ad !Beskryf

r

oestand

S

.A

....

T

ronf{e as

Onge!

oof

!Uk

Bn

1 n •n artikcl waarin die toestande in die Unie sc tronlte beskryf word as veroudcrd en barbaars, verskyn in die Cape Ar·gus van 4 1\H:i.

oaarin word ook aan die lig gebring dat die Regerihg van ~ie kant van dio lnstituut vir Rasseverhoudings versoek is 0111 ondersoek 111 te stel na ons tronkstelsel, maar dat die Minister van Justisie dit nie wit toestaan solanl1 die oorlog duur nie.

Die lllad \"Crwys mt die klagte ,·an

'u Drit~c "e.cman "nl. nad:lt hy 'u p:t:n dac in 'n Suid-:\t'rikaanse tronk wa~. ~·cl"lan~ hct ua. sy ge,·;mge:;kap in 'u Duibc kamp in Dakar wanr hy 'n IO:t:tn•l lauk aangehou was.

,. Dit is m:HII" ecn ,·an die groot a:'lutal kl:tgi<' \\al clie Argus in die

:1 f<'l•lopc 1 wl hcreik hct oo,· toestandc iu '"'ons t m~1ke. Die verhalc wat vertel word, is ongelooflik," verklaar die blad. ,By voorbeeld, gevangcn.es word clkc nag vir byna veerticn uur opgc-sluit met •n oop emmet· in 'n swak gevcntileerde sel as di.e cnigstc sani -tcrc gerief. H ulle slaap op strooi-matte op sementvloere met net twee

komtJ.erse om hullc toe te maak. Hullo is OIHIL·rhowig nau censamo opslniLing on ont.ncmin$.; van hul maaltye vir dissiplinerc uorlretlings. Hierdio

Loc-sra.ndt, ~dd nio net vir veroord-a~:d'JS nit-. maar ook vir mense wat op ver-hoor wag. Sommigc van hulle onder-gaan hierdie behandeling en word clan

later onskuldig bevind."

Die .\liui~te1· v;tn Jt:~li.,ie h~i, he· loof om nf• dio oorlo6 ondersoek te )ant instel. ,Waarom hierdio telang -rigo vraagst uk mooL w:1g terw.vl iwm-mi~sics aangesu.-1 word vir allt•rha;•ue andt·1· dinge, is onrersb.l~lba.n·;' ~.1 -c.lus die nrlikd.

,Dio publick \101·d gchc~J ·~n "' in •lie uuislcr gehou oor wa;. in die tron -kc aangann. ::-iiemand wonl toe~-~

bat. ()Ill nadcr <IS honde!·,! trc~ ,·an 'n

lronk at' rood lc loop ui~. e:n gecn besocke·r aan 'n tronk of bl!waarrler of

cnige ander ampienaar word toege!aat om cnigiets wat hll gcsie,, of vernecm het aangaande !lie troiHdJeshnu- aan die publiek of die pers te openbaar

nie. As hy dit ''Ott ther., is };y on -dcrhewig aau straf." 'fob;over die Argus.

l\Icc1· as 'n jaar ge\.,.lc het die O sse-w:•brandwag ::;kokkende r,nthullillgl; ge-doen in verband met tlie bt:h.lndeli•Jg wat Afrilwncrs in die :iantrale geva n-gonis vau Pretoria o1d~rt:::l.-\.Jl - Ol>t-hulliugs wnt die Jdagt.cs v:m die Ar-gus tot. 'n aanloldikc ide'l.:tl \'•}! !ld. llicrdil! Afrikaners was :aang,..bv>l .,met. die oog op ondervr.tgin:;," soos dit iu ampt.~like iaal lui, waarmee

0.8. Vers

knif na

G

ro

-ler

K

antore

As gevolg van die jongste ont-wikkeling van die Ossewabrandwag het aansien!ike uitbrciding \'an sy 11oOfl1wartier·personee1 in Kaapstad noodsaaklil~ geword. Omdat gecn toercikcndc getal kantore op die negendc verdieping van die Groote Kerltgebou bygevocg kon word ni·ll, is die !<antore van hierdic week

at

verskuif na die scsde en sewende

verdi·eping van dieselfde gebou, waar twee groat blokke kantore -byna tltebbel so grooot as die vori-gc- reg onder me~:aar bctrek is. Ons hoop om in 'n volgendc uitgawe 'n uiteer.setting te gee van die gcorganise.er'de stelsel van die O~s<Swabrandwag.

eintlik bedoel word dat van hulle ver -wag word om skuld tc beken. EnkPie~

het ,kulcl lr<•ktn u• i~ "" \'l"_,·c \'OPL

ge,Lel of b:1ic Jig ge!>traf. rn , .. ~ ~,.,.,,J is so·u J•Cr,onn wat "kuio..l ht-k!•n !wl deur dit.: m:lgi-t rrtat ten ~p'\le ,·an ».1'

erkenning om,kuldi~ hc•:1•ool f'll 'rtl-,Jnan'

Wanuec·r die hC·\'OOrregLc <Jilderd3nc \':111 Uie VC:tlJieCI'dCS1 WiC •,e ~( I":J.t d!'P I'

die .\liuister n\11 Justisic byna 111>'1. die reelma:u nm roetine opgchef word,

geuoods:'lnlc ,-oel om tt- Ida oor die h

e-h:mdeling \r:tt hulle ont,·ang in diu Lronke, kan iet.wat. \'rill 'n denkbcc]Jl gevorm word \':ln wnt .&frikaners moo~ ondcrgaan wat- ll\OL die oog op skul

d-bekcntcnis vi1· onbcpaaldc: t.yd aange-hou wot·<l. As die A 1·gns ilio behnnde -Jiug wa1, die ,.grocu oorlogshonV' Lo beurL nd, a~ ,.ougclooflik" beskryl', wat moct die bchandeling van die ,dor republikeinsc hout" nie wecs ni<S! En dan verstaan •n mens waarom die Mi -nister van Justisie gecn ondersoek wil laat instel ~olank die oorlog duur nic!

PARTYSTELSEL MAAK SO ,As 'n meus prh·a:tt met <lie Sappe hieroor (die ldcurnangstuk) praal. ~tom hulle met jou &aam dat d;~ar apartheid moct wecs in :,kole, ho.;-pilale, woonbuune c•n op nuder

gcbic-de, maar daar in die Volltsva<:d stem hulle teen jou." - D:·. D. F. ::'lfalan op

Cat·ies. volgens ))ito Btu g~.>r ,·an

a

::'lfei 1943.

Dit i,; juis die Ossew:~hrandwag '-!

beswaar 1cen die parly~>telsel dat. •li~

mense "at ceuder~> oor vmagslukk•• dink, olwing om \':111 mekanr le verskil!

(2)

T\\

'E

2 DIE O.E ..

\V.OE~SDAG,

U .\IEI

194

3.

J)H; 0.11., \\'OE~~DAG. 1:? .\II·:J lV-1:3.

Eermheid die

Do~l

vairn

Ons !Beiangstelling

O:nclat dit· o::.~l\\·ahr:oudwa!! 'n be -,,._.~iu~ j, \\'at J!:c-... ·n bt·lau~ ;-.tel 111

p~trh·rttt•nlf.n.: ,.Nkit·,in~(" iu MJH'l' dit

'y t•it· "lrt·\\·e ltet rd nit·, nw~ 1l il ,.i r

"OltltHi~·· 111iski~tn \TN•md ldi11k daL tla:n \':lll (). H.-knul \'OOt.,tt·l k- ~('dOC' II word in \'e•·ku11l met 'n lllOi,llllik<: algt·nH.:·ne

n·l'i>~~·,iug t•n dat OJ" l~lad ~elf

o('n-.

... k~·lttll~ hc'!,!:t:l:l h UOI" It \'(\J'I\.t{'~Plg:•

,u·~d. .\,

<1:.-

o--1'\\':lhr:·ndwag '<'

'l:lltdpun~ null€'etl \I'Onl. :,;tl he,·ind

""r<

l d:11 h ienlie opt rcdt· ,.,. 11 hom nie

.dlu.)n ;.!l:ul nie ,·rc·l.'md i, uit', manr

inol••tdaad tleE:'I uitlll:tak ,·:m ". ltl'leid. Oic Osscwabrandwag het · uit 1lie

s taanspoor volgehou !.Ia t ons ons v

,·y-heid vir di(>. duur van die oorlog nie lang:; die weg van die stemiJus kan

v.?rkry nie. Ou., lu:t da:r rop :.:•·"·ys tb t

die I in:dt· "' ggeu,.,kap C~<>l' tli,. l!ou \'an

'n n·rkit·,iu~ hy 1li•· Rt·gNing ;~llt't>n

l•c•l'lh, l'll dac h-: ,..1<·"" dan 'n \'Crki<'

-~in~

""I nihkr."{

"

~

~~:,

.

built· ;diP

l\\'.\'-fr l ut•rt 11 i~ is d;< ~ lty \\ N'1' tl il' 01>1'\':in

-ninf,! '-:tl lo<•h:"1!. Tn>..O\'N diP .Afrikan

er-durn tlL·(•hu ... •crn aau 1

ll \'(·rkiC' ... il!g wat

:d-o d<·ur die· H<*"riu« uil"t'"kr\'i word

is tlit slegs

be;:-;11e

n~

on~

Sniuts

di~

slq;n van 'n volxsmandaat te verl·2:ln

wat hy sedert die uitbrcck van die oorror; nos nie gehad i1ct nic. \Ya:ll· hy hom ,·norhec 11 ttL' I op · u pa rlemc·H· ti'•re '"''luil kon herOL·p ht·t. '1!1 hy na

~o'n l'c•rki~:~il,g hom op dio volk s<'

J • .:~luil kaH ho1ncu om s' oorlon~;b(•leid

1..:' l'l';.!;\'el'!li;..:. Om. hiN<li(· r('tl('

ltet

on~

:wu dit. hand gt-llOt•:t d:ot die Yolk hom

:t::- g(·h .. t·l \1_:J:I_di(-- _l_dn,::_\_'_:tH 1_H \'(•rki~- _;

,..inc 1110t'! onltn:k. .ih·t ~o·n <hmon-j

'tr;t,ic '-al O!h b:oi(" llll't·r l.t·reil; a;, om dt·t:l IL' zr•.·t·ut a::n 'u n·rkit·,in~ 11·at tleur J

dil) Ernpin·-ht·11iwl gt•tuanipull·cr \I'Ol'CI. l OtJ:> llt·t nr•g '11 I Wl'l'ril' l,cm·t·egrede

:\:lng"vot·r waarom die '>t\'Jllhus \'it· di~: I duur \'<Ill die oorlog \'an

g~:e

n

\\'aarde

I

H- wapen is nie. Dit was naarn!i!\ dat Enge!and ·en Amcrl!\a nie sou toelaat

dat S:.:i!l·Afri~a hom aan clic oorlog

j

onttrek nle - !aat staan nog 'n repu· '

!llie!\ wor·tJ! - iudien ll\· mi::.rekeni.Jw

I

\'a11 ~lllnt<; die Ioa~inn:lil' 1\ frikanenlno';' I l'J:.!. :•;w dit• hc·wiod lwrn. l)iL mocs tlu, !'

l'i!· r•an,,·rorulcrlilcuncrs i,:L\\'aL 1'<11\ 'n •

,..J:o~~ .~0\\'t•('~ hf.!l Ollt 1'001'\'CIICllC \\'eek

uit dil· 1no·:d ,·au hul leict· tc \'C'I'-

!

tH:crn •!:It !lie Os5C\\ :~hr:tlHhnl'' in hienlit· l op-:·~ air· 'n alte n•rkCErd ,::';"' as wat i lutlie :1:1!1 die ,·er.,land g<'IHilw i~ ni<· !.' Op

s•:

reis deur· Nam<H<waland ilet dr:

Maian nou erllen dat 'n stembusoor- ,.

w~nning ons ni;;: ult die oorlog sal kan

brin£. nle. l)il' mcc,lc \l':tL hy Jwnp om 1

\'tt' dtt• ,·olk Le lmn dot:n. i;. nm on;;

t ,·ot·pc· L"l'tt~ te tn:k \'a !I die Jrout cn

I

'~arak·lilda·tle tct·n Dui~~laull 1oL ons

laad';.t.l'<·n,t· tc be],erk. As rNic ,·ir S\' !'

]•t ... ~!t.ai~lll{' uocn1 hy J.~ngc·laud t:n Ant~- : ,.;LI ' l ' n•orneme Olll :'u id-!\ frik:t a:,

oorlog,ha'i~ lc hehon.

Nic:mrml mincler nie as tlr. M<llan het dus nou et•l\en rlat !lie steml.lus

vir rlic duur van die oorlog vir ons volk

van nul en gener waardc is. On., kan

nic t·~~~~ met Dnir~l:twl ,·n·de rnnak

rue. rn:tru· 5al inict·JI([N·I in 'n ::.taat

Min

of

f~eer

Belangrik

::>

uwts

offer

18 Se

tels

E

l

eksie-ooree11lwm s

v

zr

Die ,·erkic-... ing~ooreenkom,. lus~Pn die

\'erc·Hi).!cle, Dominion- en Arlwider,.p:n-tyf· i~ ,·erlt:'de \\'Cek aan).!t•koruli~. Die

.\ fboidc·r,parl~· word 1oegclaat om dit:

1·iur ~:>Cle?Ls \\'<It !ty t:l u~ in d ic pa rl~·· cnC·!lt. \'Crteenwoordig tesnmt• met nog

,·yf llll\H'l> nlle~:n t€' lwt \\ i1-, h>rwyl dire

J>ominiou-pan.'· sy :l).!l ou ::.ct~:h:. l•lu,

ecn 11\l\\'<· ""' hctwi,. In hi('nlic· ~t'lf·l-;

~al dit· \'ereni~cle l':ort,\· gel•n kamli

-tlaH· ,.tel uie.

Oeur hi·erdie reeling hct senl. Smuts gesorg om sy eenneld in tJclans van die

Empire tc behou. H y offer agttien

setels op terwift.e van die samewerking

van twce minderheidspartye.

,\:tn n'Jlllblikein;,t• k:onl \l'<l;, die A fri-kanclp;orly h~::reid om uct dit• agl ~~:tel~

ll' ht•tll'i~ ll':tt hy (:11h \'l'rte('II\I'OO!'di~.

t·u die Pimwgwt·p w:b ht•reitl wn

~l'll't:lll i~tu ~Neb pry, tc g~:l" terwille ,·an

'n dcrgdikL· oorccnkotn., in !>~:lang ,.~tn

die ncpul>liek. Dit locL mi:,lnk ·omtlat

dr. :\!alan ge,reier het Olll tlio

Afr·ika-lWrpal't.y die ;>gt ~<·tcls wat hy het, lc lant J.ehou.

1-'mut~ gaan tlie nrkiE>:.ing ,·orenigd tegt:moc:t; die Afrika n('nlorn sl:l;w Yer·

tl .. t•ltl.

De

m

okrat.iese lJo

e

rden

·

~·

e

rd

er

1 '

ooruit

In die a fgelope week is die stig

-ting van nog 'n party in die S

uid-Afrikaanse politiek aangekondig.

Dit is die Onafhanklike Arbeiders

-party wat vera! die skepping van die

Klcrewerkersunie in Johannesburg is.

Sever bekend, bring clit die aantal

politieke partye in ons land nou op tien te staan- wat besonder goed

vergelyk met ItaliE! en Duitsland se

rykdom aan volksverdecldheid kort

voor Mussolini en Hitler se volks

-bewcgings die staat oorgeneem hct.

In Italic was daar naamlik sewen-tien opposisiepartyc op die tydstip

toe Mussolini na vorc gekom het,

terwy I Du i tsiand sy magtelooshci d

in term~ v<Jn veertig partye kon

ncrclcen.

( \ ' l'I'\'Oig \'ll n \'OI'il.:l' );ol. I

treds onrler die A frikanervo!l< kan !Je·

wDrkstcllig. i<an :Jaardie eensgesind·

11eicl nie oerei!{ word dew· sesamentlil'.c onthouding aan <lie 111\akie-eleksic"

nic, dan is hy b::!r'eitl om self sy gewig

in t.e gooi indicn 'n voH1sfrOll'! gestig ~tan word. f.;y oog:nwrk i, nie 'n setel·

wins nie. 111nar 'n eenhciclswins w:.t

on:. ,·olk :-al behaal inclien h~· 'n g:e· s:lmcntlik<.> optrede l>:m h,.,,·erbtt•llig.

\'ir hit:'rclie- eenheid ~a! h,· !tom hh

ht'ywor \\'ant ,·olkse.:uheid ·i, een ,.,,;.

die t wee hool'-idt-alo \':til "Y f>l rC·\\'r•. llG Ta.kkP 41,000 Lerle

AVBOB

ReGsr<H>· fond.& £113,000

Vrir ons klein bcvolking in ver· gclyking met daardie Iande, behoort

die produksie van partye dus nou ongevce1· sy volheid te bet·eik hct.

St

al.-ing

in A

m

e

r

iho

ln Amedka het byna 'n halfmil-jocn stcenkoolwerkers verlede week

begin staak. Bcgunstiging van die

rykes en verwaarlosing van die

broodwinners deur hierdi.c kapita

-listiese staat was die vcrnaamste oor -saak vir die ontcvrcdenhcid.

Pres. Roosevelt het bevel g.egee

dat die regcring die steenkoolrnyne oorneem en troepe is in gereedheid gebring. Kort daarna is

aangekon-dig dat 'n wapenstilstand vir vee~··

ticn dae geshut is waarkragtens d11::: werkers hul werk sal voorlsit

on-derwyl verdere onderhandelings aan die gang is.

S

k

cw

m

ni

c

om di.t te se

Die Britsc ho(i kommi~l;aris in Kau

:t-da ht:t I'C'rieuc• WN·l> (>p 'n pl' r;;koH-f~:rensie ,·erklnar dat die oorgro\e.

me:-en1crheid ~·an Knnada se t.:iO.OOO soldllte in .Engeland i~ 211 dat h~111e afserig word om die speerpunt te vorm vir .die ·aanval in Europa. \Yi€' op

hul ltakke sa! ,·olg, \\'Oru nit·

1.-!:

"':;c

ni<·,

mao.r ous kan met "cili~hcid aannl·c·ut du ~ di t nog nie die Hri t t e ><elf "tl

\\rce~ 11 i('.

~tryd

w

Tuni~ie

Bei>indig

.\l~t die \'al ,·:w 'l'uni,.,ie ,·erlc:dt•

1\'I·L•I( he?t die groo~ Brit ~-Arnel'ika::u"" orfc.:n~ief in Xoonl-1\f ri!>a na ba i•'

lll:l!lntl.., ten eindc gcloop. Dl'llt' hic•

·-rlic• strategiesc pun\ sonder grool

kr:1giu:,panniug prys tc ~ce, het cltl'

Duil~Cl.S klaarb!Yidik \'erkiC's om lll<'

1 'n l\\'cedc fron.t lt' ,.,)(c-p \\';tar '_lie • Brilte dit ,-crlang ui,·. Dit·

moontl1k-l

hcid bl.·:,la:lu !IOU daL hullc die Bt·itrc "a! tl wing om 'n t\l'l:Ct.h: fl'ottt tl' op~."

I

1\':t:tl' tlit heter· in die· krat1~11 \'an dtt:

Duit~e Oppc·rbe\'l~l pa>, ot moontl1k

1 1

tH>" daartoc oorg:t:lll om sell' hnl eil•

tw~c·de frout tc :slwp \'OOrdat die B rit-t!' tlit dneu.

KA

APSTAD

BETALlNG GESKIEO

ONM!DDEL-LIX, WEEKLIKS, MAANDELIKS

OF SODS VER LANG.

J

l

ll\'NAAR

&

1 'A

'I

'

SCf-JOOH

' .n oor!o" met holll hiY ,·erkl·er tot Y< ntHJ:tl' ;.ttt di€' 1-:mpi:·t·.' As die

stem-lnrs 011:; nic eens clie mZig S:ll gee om

uit cfie oo;·Jog tc ti'Ce nie, watter hoop

he! ons voi!:

nor:

om clctcr mi11del van

clic stcmbus uit die Empire te 11om'?

Hcon~antoor:

l

St.

Joh

nstrE~

t

55,

~LOEMFOtH.El

l>i

I

.6ngra~ni&:>e, «:iste, Krans:Q, Gra7ats~

I

Elcn~ar: c;U::;'J',\ \' i!t:'l'IEF.

Telc(uon

- - -

---

- -

-

- - - ·

· n \"1·rki1·,ing in die Locstand ,·an \'(·rcl··•'ldlwid w:1:nin o::s \'Olk ,·andag

\"l t ':,·• .,., kau C'{!t.(·r vi,. flu...; ,·ulk · n

gro(•t te:rugsfag in .... ,. ~t ~·t•wp ua ,.,.\·

-J,0id ht•h.·kc-n. On., lutiv: .. ·r a~ Olh dit;l~ : ;1r• dil ,-c·rhittt>rin~ \\;~t ~a:ur \'Oig

<•Jl '.t c·ld;~it"H!'\tl ttt'-.:.1'11 1\\'l't· of tn('Pl' n·ptd,L\Pinsl' JH;r, yt•! Sal daar wee;· 'n

ecuft!e~ wecs om <lie ver:Oittcrins l:it te v•is

so

os

in 1935

na

llie st•Jartste ver·

lliesins wat ens vo!k nog oorlcwe het?

En ~li~ wins'! Niks vir ons vol!1 nie,

en 1 tislden r.os mimler v r tl:~ u;:gten·

de ,.:uty(), war:r walter hoop het hu!lc

om

:

n

!1!11 sere!s e~n enkc!o :>y te uoeg in 'n drie!JOekigc stt·yd '!ram· die repu

-bliKcin$~ !-traste v~f~spiiiltcr ;s'?

J)i1 :, t(·t•n ~1icnlil\ ~t·\':_tar wat tHt;)

(),.;,,,.\\·nhraud\\'al! rnl'L :tilt· noag wil

1\'a·H,!,,I J·~t dan!·om ~~ d !t.1· lwlnn!.( iu

d,, ,., rki<·,.,iH;.t.. ~~ '1 stel i:1 sovar be·

::mg d:lnrin as wa t lly ecnsgcsincle op·

( \·(·n·ni~ ia ,·olgc·ndt· kol.)

!

I

I. II

I

BOER

ENDE

BOJ:.

RE

K\'

STEDELJ!(E FER

BRUJb..ER

S

Sluit

na

dcr

bvmckaar

a;m

.

..

Y

ulk

skoper

;\lar

k Bpk.

l~wcr

reeds

maa

ndc

l

ank

uit-staa

nr1e dicnstc

iu

h

ie'J.·die nn

wc

~ee:;.

S

tuur

u

t·

ec

en

produk.te

au11 !I

r.ie

~e·

marb71[tsorganisasie.

As u

ons rcn.maa1

gctoets

t.et

sal ons u

steun

h

lywNHi

Ycrwcrf

.

Newtown

JOHA.[\;NESBUH.G

Woll;u!~rs1raat S2

S

o:;iale

Hervonning Op

N

a

s

ioual

e

G

rundslag

Sosiale H ervormi ns

Ort- ~al cgiet· ·u fom hl•gaan <1!. ous

nH·eu om dit- kornmtmi,.me met

onder-dntkkin~ te be,·eg. "" daar nie knc·l -ll·nde c-IIE>ntle eu I'C'l'\l':t:l!'lo~ing is nie.

:;nl daar ook uic kollllllllllismc \\'ecs nil:'. Oit groei uit ekonomi·esc nootl en mis·

stande, en dit moet, bcncwens afweer,

ook by die wortel aangcpak word deur sosiale hervorming en wer11ersorgani·

sasies en deur kapita!istiese uit·

buiting stop te sit. lu lwrt, deur «O·

"i;di-.tie, te werk IC gaan i~ men~lik gc~prokc die euig;>Le uitwcg uil die

r·hno:,. ,.:1n ons tyd, wanl ous leef in

die ~o::.ialistiese tyd. Wa~ op die spel

is, b t-gter nie- sosiali::.me nie, want <lir kom ,·anself. J)i(' ~!rnl is lus!:>t:u

u:o.,ion:~Ji,me en :tnti-na,ion.ali~me. H

iu-tlic t\\·ee getlagtes, albci :.o:.ialisties ge· ,·orm, l.>ut; ,·audag in 'n on,·erhidtlelikt> !;t.l'\'ll.

J)i~: kommuni;,t£> roC'p nok :,o~i:~Jisme,

mnar h·• hulle bctC>kt:'n diL die \'ernie -ligiug ·,·au niles 11':1~ heilig en aile~

wat. un~ionaal is. l•:u in Suid-Afrika ~•· die O.;~e>rabrnnd"·ng !>Osialisme moet

na,iouaal ~Yees of hy hen·g dit.

,l'ia-ionnal-:.osiali>-m!'. j:t, maar in

-tern:t'-ionnle r>o;,iali5nle. nooit !'' het hy

uilgeroep.

Dr. Van Hensbmg het verxlaar dat nasionaal·sosialisme nie uit programme

of konslitusies kan beslaan nic. i!Jl.t gaan veeJ cliepel' as papicr en ink.

Dit is 'n uitkyk op jou pligte wat jou hclc mentalite.it en jou hele werll en

wandel dcurdrenk met selflose en

o1fer-vaat•digc tl:~de - nie woorde op papier nic. Di t is iets wat jou Ia at roep: .,J a,

ek is my broer se hoec:er ," en wat jou

as jotr broer S() hoccler laat swoeg en trent\' en kamp·toc gaan. ,Dit is na·

s io na a l·sos ia 1 ism e.

En m Suici·A'frilt:l net hy besl\lit, het

die OssewatJrandwag by uitstek na

letter ()n na gees in hiCfdie lewenstyl

gchandel en geiy en g-3veg. Daarom het hierdie beweging a~m vriend .en aan

v:;and bei\enclgcmaall ua t hy staan en

val

ny

die Christe!i!<·nasionaie gesag-siaat, nasionaal en sosiaal van aanl,

waar· die nnsion<tl!.' en !lie sosiale drang cen {)n clieselfcle gcwor<l het, naam1ik

nasierlions.

Gt•rd. :'lllilh h•'; ~c·,f· tlal die O.B.

l'l•tldallr lwt d:tt h\· nie rlie kmi,i•·

a,., dit> enig.,te miclrit-1 ltl':.kou O!!l 'n

u•publiek te ,.e,·h,\· nil·. Die O.B. :.al t•nige midrl~l g~:IH·uil,. Toe: die tyd nrm aangt:l•reE·I• het 11 :o:~r 'n Yerkieoin)! \'vor !tawle i:, en die poging mer di,.

lo·ui:,ic aau~.?;e"·ettd kou n·ord. het die·

0. il. ;tau tlie p:t r~yt· gu>-0 dac lty :.y

hclc organi,:l,.it: ,..:!I illii'Np as hulh·

et·n fro11t lion ,·orm. 'f 11 t:l· Ylln di

t:-lcil'l's \\';tt b€'tJ'Okkc \\:t~. h<:t rlic

o.n

.

:,c !>t:\llllpunt iu him·rlit· l'crh:~ncl ond

cr-,.J.,·yf. l>ie ander lt·icr lH·! gc·\1 eier. Dit• O.B. g:tan t·p;ct'l' ,·oorl met 1·olle

\'t•t'Lrclltt: t>n hr

,,\1

,.c(.:yier. Dnar is

t•r·n wapt·n \\';It mot·l oorll'in l'll dit. is

die onoorwinlikc w:tpc·n van die on·

n·,·ild::H(• wil. Die \'erki<->ing kan kont

('11 di(' 1\omnnrni,ti<',l· Pat·!,., wat hl\'k

-ba:tr gaan rieellll'l'lll. ,:o) ;l!i~kieo ook

~.~· pl(·k in die p;lrll·flll·Ut g;wn b·y :1"

·n dcC'I ,·an die: Oppi-.i,i(', maar clio

A l1·ikam•1· !.al oonriu.

l

~-·--·--! ,

'len

t~pgle

~

·· :-.. r. , .. :~s::ondig-h

....

ti.t

k:y

~

, , ~ .s,! .. ::\~d~ >!J b~.5or:deri:-.. ' , "''·~; r .. ,;. • · . ••.; '.r 1 .;.jp• 1-. ~·:,4

i

~--·Li:,•• '~'--' •.

-

· '

1·'"··

· I

D~lrnU!

l\ilfi~Hlt

$~in

g

~

1),.

!

~~~

I

~..rt~f!.&'.,.?~

,

II

~r

I

i

l

(3)

DIE

O

.

B.,

WO

E!\

SDAG

.

12 l\

· IE

I 19

43 .

is sa! ,Bo

vVee:s

Ossewabrandwag

!Regeer

Land

sal Totaal Verander

Word

Dit ~vord vartel dat die siener Van Rensbw·g voorspel hct dat die

hele Unie omgeploeg sal word wanneer ons ons vryhei.u kry. Wat nou bo is

sa! dan onder wees en omgellecrd, sou hy gese het. As na die Ossewabrand·

wag s2 beleid gekyk word, lyk dit of hierdte voorspclling bewaarheid gaan word.

B:ti~· Hll'!l~c \'Crkeer nog onder di!' imlrnk d:1l die Os~cwabrandwag m:1:1r uct <.iie n yhcid gaan brill;:( en beh:

d-\\C tint 'n Yierkleur da1r oor ons land

~al 1qpper C'n Afrikaans miskic·n bo

:tan amptetike ::;rukke :;al ver.,k\n, clio

Jewc tnaa r wee!' ~~· gC\\'OHC gallg saJ

gaar~. l\"iks i., ,·onler 1·an dit' wnarheid aie. Die vryhe.id sal maar net die begin

wees vir 'n ornwenteling, of omploecry,

wat miski·en nie eens deur die Britse

verowering van 1902 geewenaar sal

word nie. .\":1 1902 is brna aile tekens ,·an Boeresltap uit

on

s

staat.slewe

gcwecr. 13riise stelsel~ hel die ou R

e-publikeinse stelsels vernwg en w::~n r

die ,;raat voorhecu clenr die lnndelike

hcvolking gedrn was, is rlie middci

-J•Unt loe n:rsknif ua die groot stec.lo

en die. nywerhede wat alles iu hande

\·an Yre~nH1(;\s was.

Nil magsaanvam·ding deur die Osse·

wabrandwag sal die bestaande orde so·

we! politiek as maatskaplil{ tot op die

grond afgebreek en daarna op Boere·

grondslag heropgebou word. Dit sal

'n totaal andcr land wecs as .die waar·

in ons vandag leef. Djuk maar uet a::~n

die gebiNlsindcliug van ons land. Daar

:<'.1 gt·!'n J}l"OI·in-;ie<; f!l''C'l' ll'"et:> nie.

Die \"r_Y,t::lat o:1l dan nie rneer moE't

wor~t(·l ont elke jaar sy begrotiug to

la::~t klop !cnv;:l Trans,·::~:~! meL 'n oo

r-,·ol ,..!;:1lkis sit nie. Die \'rystater op

die linkerocwl:'r ,·:ut die Yanl ri,·ier ;a!

<l:m nie tn.:C·r dubh0l die belastiu~ moel bda::l a;; s.'· bunrman op die oorkanb;e

,,c,·::<·!" wat :,y proc\ulnc nan dieselfde \dnkeli<'t" :t; hy ,·erkuop nie. Hierdio 1,un~nu1.ti;,!;c· greD~(\ sal llic- tnC'cr be -sinu .lie oomhlik :\s rlic (),, .... \\"abrand -" ::::1: ann l>ell·ind lwm n ie. l H pla:ls hicn·an sal die land ,·crdecol word in 11:~hllll'iike ~>treke volgen,; aard en be-hoefte" ,.,,~ d!e he1·olking. maar nie om 'n ~qort eie sraat.jic te ,.OtTn soos

die pro1·im.i:de bC'Slure nic, want ~lrn:ll

hly nog OJ111er die re~'>! recoksc bestnur

,-;~n die ~<cntrale Regering. .0ie ,·entP

-lin~ geskiC'd :11leen om di<' st:l<H bt'l<•t· ·

g<?kenlheid te gee om <1ambg a:lll die

besontlert> behot·f[es van die ~trcck lc

:<kenk. ~kanpboerc sal nie mee1· deur

· ·n prokureur vertl'1:'uwoordig word nie.

rn:1::u· deut· 'n skaapboer. ('II rn ieliebccre

de·.n 'n mielieboer.

.\lOSW~ OOHBO.DTG

sal die volk vooriig ·en inlig sodat elkc

volksgonoot uit sy koerant presies sal

vcrnesm '!Ia t in sy land en in die bui· !eland aanga~n. Dit .-=1l dan uie rne~r

nodig 11·ce~ om me~ die mond to sC.

al die koeraule licg. rna:n met die lwrl

dnrem daa nlie leu(·u;, tc g:lo nit-.

Die parl€'ment .,;~! dnnr uie meer

ll'ee., nie. eu beroepspolitiei met al

hul mooi loe~prnke en bcloftes s;tl

nie meer gc1·ind \\'Ore! uie. In die

ptek bien·au sal daar ·n President wee, wat regeer met vakmaune. So

-iet.~ dat 'n lwlouc·l :\liniste·r ,·an )fvu

-wese of 'n ach·okaat )Jinistcr ~·an

J.andbou

Is,

sal nie mcer pla:.~s,·iml

nie. Die President sal vir clke belan·

gegroep een ui t sy midcle aanstel. A an

die hoof van die lam1bou snl staan 'n ll boar, aan 'die hoof van die Spoorwee 'n

spoorwesman, aan .die hoof van die

regspleging 'n r·egsgelcerdc en aan die

j

hoof vnn onderwys 'n onderwysman.

Ons lllYJll' sal nie 111('('r die eiemlorn

I

1·an ,·r~cmdl:'.~ w('(·., waar

Afnlwncr-seuu:, in die donkC'r ska~te moe~ ,·cr -kwyn teu t"inde die ~akke ,·an oorsc"'·

l

a\·onturicr~ met r<'use-di,·idenclL· lC' ntl

me. 011" land

"

''1

<hn niC' 01t'er net

met clie r(lll rnynhope bly »it en 1,on-

!

den c·u .:'\C'w York me< di(· r;oncl nie.

I

Die g01.1d van ons vader! and, sal dan ₁ uitgahaal word in bc!ang van die I' Boerevolk. Die geld sal aangewend

wo·1·d om ons arm volksgenote op die

!

been te bring en van werk te voor·

!

sten. Dit ~:tl dan ook niC' mcer notlig

!

wee·.; ,·ir ons rnynwerker:; om n·rloir

I

te rig 101 die dowc ore ,·:nt die

nil-bnd~e ba~e orn ge,ondc"r werktoc- !

standc te YC'ri<lmf nie. :'\ec, clie Pre-

I

sideut in wie "e ar{' die,elfdc bloC'<.!

,~jr.,e:i a~ in da~n·die rnynwctker.s s'n, s:1! b:o,cf d:ll· diE' m,·nwerker ,·an v:tn·

dng die stamYad<'r · i~ ,·an die gc.sl:1g

·\":'In more en dal hy vandag gesond

moet wecs orn rnon' 'n ~esoiJCIC n:.r ge-slag t<- bat lewe. Vir sy gcsomllleicl

en vir sy toel\oms sal gcsorg word

omdat die staat dit graag wil, en nie

otndat die mymverker daarvoor vra

of dreig nie.

fPartystelsel Delg

Pres

.

Steyn sc

Homling

T

ccnoor

die

van

Poli

tici

Hoo ,·er die lJritsc p:ntypoliticke ·

>l<'bC'I on:. 1·olk wcgg<'Kl~·cp hct van

:;y eie tradisic~ en op1·nt t ing;;, bl~·k

nit ondersl:tande ::~:m.haling nit die

bock .\I. '1'. Slent, dcur 'cir. £\. J. van dcr Merwc, • waarin die skrywer prcs. ::;teyn se standpun~ ten opsigtc vatL ·u vc·rJ\it·~jn~ weergce.

, \'olgcns Ar!ieke.l '1'1raalf nw

Hoofstuk xxvii van die Wctboek 1891,

mocs die kandidato vir die setel van

l'rcsidcn t in antwoord op rckwisiesies

wat, van t.yd tot tyd hullc aange.bicd "·ord, hulle b<!skouingc omtrent die politicko kll·cssies v:~n die dag in die

Goewcnnentskoerant uiteensit. .

,Dit was nio di-~ gewoontc •Ji; so 'n 1\andidaaat om die land deur tJJ reis

en oral d·e.~.n· tocspralte stcmmc te vcr·

OFFISIER UITGEDAAG

Ons ,·olk is al gewoon :tan die poli· tieke nitdagings wa~n Afrilmner t.c-en Afrikaner op die openbarc ,·crhoog klim

en mckaar belaster en bemodder. Binno

die Ossewabrandwag is daar egter 'n

baie beter manier om nit te daag, en

die ,·oorbeeld is gcstel deu r offisicro van die Ourora-Velddrift-kommando's;.

Yeldkt. J. H. Lambrechts hc-t komdt. J. H. Visser 11it.geda::rg om £20, sa::tm· gestel ui~ £l-bydrae, binnc drie wcke

in te s:tm<?l vir clio Noodhulpfond~. dan ~al hy £~3 byvoeg. llinne vecrt.ien dac was £20-10-0 ingesamel en J,on £26-10-0 in die fonds gestort wont Die ,·ol

-g<?nclc persone het sa<1 m ltlct. kom<lt. Vi3sor hul ronde g<"gcc: 'l"'hennis Geste

-ncr. O.ll.-Vriend, ChrisLia::m Visser,

G. L. Visser. J. H. Visser, jr., J. H.

\'iti ·cr. sr., Bunnie Rother, Amos Vi s-~er . .Frickie Thiarl·, F. 'fhiari (Koekie),

.Johnnie Rod1er, Jan Smit ('ros), J

o-ho.u lluhr, ,) . H. Visser, Kit Tolken, Dirk ,-an c!C'r \Vesthuizen. Gort Co

et-?.ce. Hac'l"l, Pierre Jl.oclH;r, A. Drink

( 105.).

---,~~---

-VERJAAHDAGKETTING

Almal wat name aan ,Die O.B."

stuur vir die verjaardagketting r.1oet

Streng claarop let dat di.e volle datum

(jaartal ingeslote) van geboorte van

elke jeugfront-licl verstrek word.

Dis onontbecrlik vir die bchoorlikc

administrasie van clic verjaardag

-ketting. Waa1· 1·eeds name

opge-shiUr is moet seker gemaak word

dat aan hierdie vereiste voldoen is.

13 Mei: Giliam A Smit (De:mfort·

\\"c.-;), .Dirk Eotzc ( l'::~arl): 14 Mei: :\folly ;\farnis ( l\:ny~na), ~hrin. Kr

u-gl'r ('.l'ien·loi), Chris .vnn Ry:swyk

(Steilrnboseh), Cornelia J3estcr (Paul

:lloux); 15 Mei: D,t,·icl \"erma;tk (Pori;

Eliz:tbcth). Willem Y(lnng (Hout

-Laai) j 16 Mci: Augu,ta C. ·Kirsch

-b:~urn (Epiogluin Dorp), Sarah Kapp

(Port Eli?.:tl:Jclh); 17 Mei: Sns:lnna

He~·ns (:-;utherlancl): 19 Mei: Charle:.

Jhrnard (George), PiQter Kilshoff

CDi~t. Slcllcmbo;;eh). 1\:ri-,jan Deupers

(Paarl).

D

RIE

Boeretradisie

Uit

werf nie. Fraser was die Collrstc en enigstc wat uit ooit in dio Vrystaat gcdi>en het. Hisrdic handelwyse hot

ook vee! kri tick te.cn hom uitgelok. .. ~leer as eeu onderstcuner van Ste~·n het cgtcr onrusLig tegin word

en het gevolglik die Heg:;cr aangcra:li

om ook maar van die ou gewoonto a!

te stap en clio ,·olk persooolik oral sy politick verklnar. Steyn wou nie. Hy

was selfs daarop teen om eleksieagente

aan tc stcl. Hy wou soon en!tel pen·

nio spandecr

om

hom in die sctel te

!try nic. Too by hem aangedring was

!let i1y ecnvoudig gcantwoord: ,Oio

betro!\king meet my soek, cit sock nlo

die betrekltirig nic."

HoC' ,·ergclyk bicrdie ,·olk~politiek met die ..Uritse partypoliliek ll"l\<il"

knndidate op die rug \·an pnrLyorgani·

sasies van n·rboog; tot verhoog ron

d-~aan om medc-Afrikaners re ldeineer

en te bela~ter net terwille v:1n 'n

padementihc setel!

--

----

-Voeg

D

1[

E D A A D

by

DIE

WOORD

Rook

Vcor~'l, MlDDELBURG, Tl"!Uls 'VRAl. ao.mt~=n~, GROBI.ERS!D~L;.. 'l'mruJ vn.m. £ienaar: 0. D. DE M:OC~

A,ienw vt• ~o!lt!M ¢ll G.ll. VmamoQ:li~N>

TOT

u

DIEN

S

!

LEERWERK

~·IER Is die g:;;l~enthe!d wa.nrvoor u gewa,g .a-:.... hct!

(a) Beste! 'n Sakportefelllje ('wallet') ,·an egte Leer, Riemple omgowcrl;te buite

nat~u dm. " 4 dro-Bruin or Swart me: 'O.B.' Vlag, Perdekop or Roedelcop In oor -spronkllke permanente kle\ll"e, teen 17/6 elk. (b) "Speslale Maak" met •Q.il.' Wapeu.

of self de ootwerpe op teen 25/ · elk.

(c) "Spesio.le Popul<re !lia&l<'' in pr

a;;-tlge gemcngdc kle\ll"e met u Voorlctters c"

Van, b!one ingegrafeer in gcklcurde Runs· skrtf en met enlge WnJ>Cn op voorl<ani teen

30/· tot £2 elk- Komant met Bestelli::>g,

Posvry.

Kontant by aflcwcring l/6 ekstra. T•·

vredenheid gewaarborg.

llE:\"K r. UN0-1\ill>S·Dl.J>:'i"S.''

Posbus 232,

lletltlchem.

Ono-arsteu.n Die on !)olitiel>c parLyt wi~tc. waar

Ol!S ,-olk al so gcwoon :1:1n ger:Jak hc-1

dot- ons n1ekaar nie mecr as Afrikaners

gc:;,:en of ·clfs ns mcdc-kC'rlq::~enot€' nie, doC!; neL as Sap of l\"at, 1.:11 dan iet>

Y:.:: die· ,·erlcde "·ees. .Daar sat geen

p;;.n~·geHntC' meer 11·ce" nic. dog net

,-o:~;.~enotl·. Dit ~a! dan ook nie meer

nc<!Jg ,,·cc·s ,·ir 'n groC'p ou!cn·edenc--;,

on1 protes,·c·rgaclel'iog~ tC' hou fin ..

mo-"ics'' ,·:ut diL of d~tt a~tn tl- necm uie.

II ienlic l"t'l"maak ~:d on~ volk dan

ge-~n:;nt· 11·ee~ omdat hy dan nie meer deur 'n partyregering regccr word wat

net die belangc van sy cic groep be·

h:::rtig nie, ·ma~r {tf\ur 'n volllsrcge·

ring wat die !J.elangc van elkeen wil

l.Jehartig om sodocndc die helan;;e van clie heie voll\ tc bcvorder.

Oni< SprHH\\·ri' ~:'II nic. meer onrler

-hon word net om ·n po!iticke lltini~

ter die g('ICC'ntheid tC' gcr o•n in die

pari(•meJtt tc ~pog meL gr<Jn~ oorskot

-tC' ni<'-. Die spoorwee van die land sal

oaar wees vir die gcrief van die volk.

EJ!(O volksgenoot moet in staat gcstel

~'/Ol'd om sy pragtige land van grcns

tot grcns tc. besigtig ·en om van die

produ~\te uit aile dele te gcniet.

~ponnTag en trC'i!ltarid sal -<bn so

gcrccl wee~ dat cilwen, ryk of nrm,

g(•bruik 1·an die treiue ~al k<tn ma:-tk.

On!:- ~!cllc ~al · n ~koonltlaak onde r-gaan 11·at hullc ·n nu11·c- aansien :;al ,·e:r.-;k:~f. Groot gebierlc wat vandas vol

krotte en bouvilllc is, sa! tlan gesloop

en n:et dia grond geiyl\ gemaak wo;·d. Daarn:1 sal hul!e het•opgebou word so·

dat ~"at vandag be:Hmd is as die agter·

buunstfel\e later miskien nog .die spog·

dele van on~ sterle. gaan won1. Die

~t(·de M:lf s:tl ni~ •neer n•geL·r 11·oru

<leur yre,•mdt·lingt' nic. m:1ar deur At·

rikanc-rs wat g~t·u an<lor hc:lnng :t~

die wt:l ,·a~1:·t ,-an Inti land cn ,·olk

r

I

·

· ---

-

---

- - -

-

----

-

-BO~M

AN

EN

WA~~

lYL

(IDMSJ BP

Noi

.

JK

.

:eitk§aalloG~b

o

u

• •.

V

<O>Or'

b

.

"

ekke~rweg

I

Die· gek~·f tu~sen lwc-rnn!c wal gc·

u1:...ak het d~1t clkc rnan ,.(.,\' koe-ran::·

hl: II"<H lty lees en .~lo." ~od:1 t j,1·

ll!::ar nl't l'ir ·n pfr,oou kon 1·r:1 waUc-r

ko··ranl. hy l~·e~ om uil tP vind waL :-.y o<n·tuiging is, sal d~n ;?:estaaK

""""''· AI die l\ce.rante sal dan die we!

-v~art van clie volk nastl·ewe en nic

meer ir!di•Jirluelll of groepbelan:;c nie.

D:', helek~:n nie dat die ~<lnal nl die

ko~.r~n te :::;a an onn1ccn1 niP. tnnar d~3 r

:--:1" fot'sig oor !utile gelwu word sodn t

hu'lc dit· ,·oiksge<'s nie kan ,·crgiftig

ni~. Die tan!\ van 'n koerant sal dan

nie ::1e::~ wees om 'n elei\Sie vir die of

rlaardie party 1·e wen nic, en da::rom

tP. vcrswyg wat skadelil\ vir die cie·

grocp is en te ~wrgroot wat tot s!1adc

vi• die te'.)nstander is nie, man;· i1~1lle

ken u!e.

II

I

,

'

l

! I

I

.

l

On, gc"·<'g,howo wa t ~o onnf ril>:1:1 rts

i" dat. dit hclangrik<: :ttnt> w:1.; foe. 'n

nuwe regt(:•· onl:111g, die t'('(l in .\fri

-lclan~ afgelo het. s:ll .dan hc(,ltenHil

nH1 k:uaklc>t" ,·cn1nder, want. slett~(·l·

b(•:roPp(: ~O(JS diP rcg:'-5 .. en llJE'dic!'e pr!:d\-t-YI;c sal l":ll! all(• uit!aud:-r PlPmeutc·

":at gE't'll hegt"i p ,·an on<i ,·oll>sgr··

YOC'I hl:'t niC'. gesuiwcr word. Hicrdil'

bct·oepe gat t.ocgnn!dik gE-ma:lk word

,.;,. die? Afrikaner -- ook ,·ir die seun '

1·an diC' arm man. wani. almal W<lt f

die <::Jirmr. hel. word op~~elf•i el: n11: {

mecr net diC' w<tt g<'ld he~ uic.

! f

I

i

E

in

delik

d

ie

op

l

ossi

ng

om

stabiele

pryse

te

k

ry:

~

S hJH.Jl:t•

u

vee

aan

on~a

..

ad.i

e

fh:·ma

wa~

a

H

een

pe

lr

gitaad en ge'!tviig

d1aeNH-t:§

bell1!1alfk

Skryf vir beoonderhedc an permitte.

Posbuo 22. Foon 5-2370. Teleararnml:l : GEWIG.

· I

(4)

VIER

TRONKE

STUIT

GEEN

V

OLKSBEWEGING

Voo

rh

eeld

e

nit

Buite

l

and

In <lie stn·J om n\·hcid teen die n e<·mdo insr.cllings in· on~ land het haic O~,;ewabrandwaglcdc in hierdie tyd kennis gemaak met dio binnekant nn die Empire sc tronkc. Van sekere

kant. uit. ons .Afrikaanse gclcdere is

op hicnlie mcmse geskimp as ,mi

s-h~ides" wat bcjammer bchoort to word,

slagoffers ,·an 'n dwasc optrcde van

.. kindcrs in die politick."

:\I iskicn ::.al hierdie mcnse audcr,

dink oor hul volksgenote se sclfoor

-gawc in bclang. van hul ,·olk as hullo

vr-rnc:<'m d:n. dH~ pad ,·:~n volksbewe

-gings in nuder lan•le ook maar deur

die tronke gegaan het. Hitle.r was

twccma:ll in die tronk. Die eerstemaal

is hy tot vier weke lronkstraf ,-er

-oonlccl omdat hy 'n a:uwal op 'n kom-muuisticse vergadering p:clei hot, en

die twecdc kH·r is hy opgc~luit nadat hy ·n ,tantsgrecp begin hct.

:\lu!>solini, die Italiann:.c volksleier

was etlikc kere in die tronk in sy strsd

tceu die demokratiese kapitalisme.

Self~ in S\\iberland

lo

sy ,vorige ,

·or-oorllt·ling;;'' nog werrgebere in die

poli-~ic:dokumcnte.

In Hpanje het die sll·yd nie net deu1·

t ronko gegann nic. maar ook deur Hromc Lloed. 'n Volk ~c nvheid word nic in 'n lcuningstocl gewcn nic, en

al hiertlie Iande waar die volke in be~

weging ·en daarom ool< in botsing ge-kom hct met gcvestigde magte, is

vantlag vry en hul volke gesond en ge-lukkig,

WAPENSKOU

Ons wil weer onder O.B.-lede se

aandag bring dat Wapenskou,

or-gaan van die A.N.S., gereeld

volle-dige stukke bevat waarin die beleid

van die Ossewabrandwag b.ehandel

word. Studiestukke wat in ons blad

weens bcperkte ruimtc net kortliks

weergegee kan word, verskyn daar

-in volledig. Elkcen wat dus meer wil weet van ons volksrigting- en

elkeen bchoort meer te weet - kan intei<cn op \l\1' apenskou vir 5s. per jaar by Pro Ecclesia-drukkcry, Stel-lenbosch.

O.B.-NOODHULPFONDS

Die volgende ..-erdere bydrae to~ on~ tondo

07lz bnlp\'erlen!ng nan die nfbnnldlkea van

ge-tn~rnccrde Afrl.knnera ls nnn Dlo O.B. bekeud

~remnal!:

Reed8 erken . . . . . . . . . .

Weekllkse bydrae,

Veldskoenkring. Oudtshoorn Maart bydrae Robertson Vroue

-Rom. Feb. en Manrt Rol. Vergadering A.R.G.

Outeniqua Kom.

Vrouc-J{om. Oos-Londen . . . .

Rol. Lyste Burgersdrop Kom. . .

Oudtshoom Vroue - Nie-ledc .. Bellville Manne-Kom,

Lyste 547, 640 en 641 Vryheldsda& Kol. Worcester Kom. Kaapstadse

Remskoentonccl-verenl&lnt;

Vroue-Kom. KUilsrivler . . , . . . Penkop Cornelia Dumas Kullsrlvler

Veldkornet~kap Hermanus ..

H/Komm~:>ndantskap Pearston ..

Asst. H/Komdte. F. Nel ..

Aberdeen Vrouc-Rom. . .

Roolq;eld mnr. M. C. Lubbc Tle:·vJel

OHcq;eld Maat·t Manne- en

Vrouc-Kom. Stellcnbosch ,Stcllenbosch Vroue·Kom.

Offer~;eld Maan

T~lzlkama Kommando's . . . . . .

Lys No. 649 Ladismith K.P. . .

J(ol. Verr;aderlll& prof. du Plessis

· Stcynsburs

Vryhcidsdus Kol. Porterville .. Bydrac Feb. en Maart

Ma·nne-cn Vrouc-Komds. Porterville

Vrybcldsdng Ko!. Paarl, Wclllnston en Frnnshoek I<omds.

Mnr. W. F. Spies Worcester Kol. Aberdeen Mll'!lne-Kom. . . £ s. d. 7,386 5 6 2 2 2 1 5 0 2 7 7 24 0 0 15 0 0 6 10 0 28 511 12 l4 0 6 0 5 0 0 7 0 1 0 0 50 0 0 1 0 0 3 0 0 5 0 10 12 9 5 0 0 10 12 0 !l :; 6 9 0 3 5 0 0 15 11 0 27 3 7 1 0 0 3 5 11 !7,638 19 2 Jn.'DR.US '1'0'1' AAJIOBOD ll/G£NL. SCllOl::~I.L'I/. Reeds erltcn

Manne·Kommnndo Kirkwood Vrouc-Kommando 1\lrkwood

Selbourne Komrnando ..

£ s. d. l,HS 19 2 5 0 0 5 0 0 5 0 0 !1,493 19 2

VOJLK§KA§

GEE: 3~% Rente op Vu~te Depo·

sito's vir hree jaar.

3% Rente op \Taste

Depo-sito's "ir 12 mnande.

2!% Rente op Beleggmga·

sertifikate opvor·

de.rbaar met 3 maand~

kennisgewing.

2% Rente op

Spaarrf.ke-ninge.

Volksk

as (K

oop

.)

Bpk.

(Opgertg luagtenn dlo IIcllpon:..u=o

Wot)

Eoofk!•ntoor:

v

olkSilas-gebou, BentraalotrMt.

PRETOvUA.

~

· 1D1r~rml

~

0 0 0 0 0

VIR

KWA!.ITEIT

mN

TEVRE-DENlmiD Dm

GO:!JlDKOO

JPS

Tl3

WYNE: Fonkelwyn Lewenswyn Vermouth Hanekraai-Cocktail Likeurwyn Ou Port Jeripigo Rooi Jeripigo, Wit Soet Muskadel port Worcester Ho.ck Poutak

Spesiale Sjerrie Sjerrie BRANDEWYNE: Schoemanello Ekstra Spesiaal Brandcwyn, F.C. LIKEURS: Kersie-Brandewyn Anys-Brandewyn Gemm<:-r· Brandewyn Lemoen-Brandewyn Peperment-Likeur Van der Hum

5/-3/6

2 /6

3/6

2/-2/

-1/3 1/3 1/2 1/2 1/1 1/1

1/

-lld. 7/6

7/-6

/

6

6/6 6/6 6/6 6/6 6/6

6 /

6

JENEWER LIQEURS:

5/

-3/6

2 /6

S

/-1/8 1/8 1/2 1/2 1/1 1/1 1/ - 1/-11d. lOd. 6/6 6/3 6 /-8/6 8/6 6 /-6/ -5/6 5/6

5/-4/9 4/3 36 /-34 /-33/ -5/6 31 /-5/6 31 /-5/6 31 /-5/6 31/ -5/6 31 /-5/6 31/ -Lcmoen-jenever 7/6 6/6 Suurlemoen-Jenever 7/6 6/6

~oe>J: b:r 1!1/- m l<naale en bottets, eo 1%/G

vu '·"tJie wal vertoed oal word b:r

terog-eendtnug. Ons !ewer Clrnnk ln onn lnboneru

oo!Mk ooo voorrado vnn lnhooen< bet, en ulleenllk op voorwa.arde dat dle tnbouers blnne

oc&ll&' d~ nan ons terog beoorg word. \VeeM

bottcl ukllnrste knn ono nllccnllk In ons ekl

boltele, klsslcs dranlc ,•erpnlc,

w'""

solke

dmnk 'n minimum pryo van £1-lHI beloop

(G/-,.tr lnhouera tngestult). lndlcn ~:oedl!oper

klo-slee \'C.rlans- word meet u u ele Lnhooero. ann

oniS Gtnnr.

Word '·crkoop ln lZ-bottct-ktasles of .:l-

gei-Un~1UltJieu of sroter.

u

ldssle& \'l\11 12

bot-let• lmn Wyn, Brnndewyn, Jcnowcr, Ltkeur, Vermoatb en Ilnnekrunl bcvnt. Terme:

-IL~l.n, plus trelno;eld na sylyne, K.ll.A, ploo

trclnlcommlflsle. V.O.S. OUD'I:SJIOOB.N.

Beat

el

v

an

.

J'[JRGE.T\T§ SCHOEMAN

l

osbus 142

.

Oudtshoorn.

DIE

O.B.

,

\VOENSDAG, 1

2 lV

IEI

1943

.

Opg~stel

deur

Hester

ill®rri

so

n

(MEV.

w.

VAN HUYSS'l'EEN)

Met Musick en Lu~djies

(grondgedigto) deur

lYl. L

.

de Vi

lli

ers

Komponis vnn

,Die i:lt.em van Suid-Afrika."

Hierdi6 Nuwe Volkspele oc mtt groot

au.lcato uitqevoer by gelemthdid van die

oulangse Volkepelekursus tc Stelleubosch en die Ooe-Ka.a.plarulse kurBUB tc A litcal

Noord.

Pryo 4/3 poovry

Oeotel by dio uitgewero,

J!>aO ECCLESJA-DRUI<KERY Poobus 28, Stellcnbosch

or by u Bocl<ha.ndolaar.

Stud

ie

met bchu

lp

Yan die

be-proefde

lesings

Yan

die

Helpme-kaat· Konespondcn

s

i

e

Kollege is

die

beste

en goedl\

o

opste manier

om

u

.

sn

ks

e

s

in die

l

ewe te

ver-seker

.

MEER

A.S 200

KURSU

SSE

Die

Helpm

c

kaat·

is die enigste

suiwer

opYoedktmclige

Afr

ika

ansc

Korrcsp

ond

ensic Kollege

in

Suid

-A.ftika

.

Re

e

ds meer

as

J

6,000

Studente

h

e

t met

behulp

van ons les

in

gs

suk

ses

behaal. Ook

U

kan d

i

t

do

e

u

.

Pos

die Koepon

nog

vandag

· vir g

rati

s besonderhed

e

Die Besturende Direkteur,

Helpmekaar Korrespondcnslc Kollege,

Posbus 3512, Voortrel<kcrsebou,

JOHANNESBURG.

Stuur my assebllef besonderhedc orntrent u

Korrcspondensie Kursussc.

Ek ~tel belang In ...•...

1-'aam ... . Adres ... · ·• · (O.B., 12 He! 19{3) ... . . . ... · ... · · Besturende Dlrekteur: Dr. H. G. Luttlg, M.A.

(S.-A.), D.L!tt. ct Phil. (Leiden). Mede-Direkteure: J. H. Greljbc (voor~.). S.

GEBOORTE

A an hoof;;eneraa I dr. F. D. <lu Toll

,

.

aJ

,

Zyl en hoofkomdtc. mev. Van Zyl op 9 Mei,

hulle eerstellng, 'n s~un.

VERLOWING

JL'\CTE::-\6.-\Cil - J)}; \\'I;T: Ons twee.

Anna en Johannes, atbei \'an Dlstrik Lindley.

O.V.S., maak aan al ons famil!e en vr!ende

-(innc) bekend dat ons \'erlo<>f !s.

DANKBETUIGING

lfU~lo\:o.". - Dtc klndcrs VB·n Wyle M. G.

Human, Wolwcl<raat, Senckul, bcdank h!er -mcc famille en vriende vir belangstelling en

deelnemtng betuig met sy afsterwe.

OOS

-

KA.;\PLAND AAN

D

AG

0 B

In Port Elhabelh bcb:1al nog 'n

myl-• • paal. Vnnnt 1 ~lei 1943, sal dte

O.B.-Roskamcr vir O.B.-IMo en nlle ~ocle ''rlcnac, In dle G!n-Gebooc, Adderlcystrnnt, Noord :Clndo, P.E., gcopcn word. Lnnk !ewe

dJo Ossewabrnndwag.

BETREKIUNG

GEVRA

A

FRIKA:-."ERSEUN, 18 jaar oud, vra o:n

Kantoorwcrk. Mntrlkulnsle·eksamen ge -slaa& In Boekbou, Snet- en Tlkskrlf. Afskriftc

van sertlflllate en &Ctulgskrtftc op aanvraag. Do<'n aansoek by: tl. \V, l·~ou.rlc, Oroo1sorg -!ontcln, Groot.brnkrhicr, ~Jossclbant, K.P.

J

ONG Afrikanerseun \'an 1!1 jaar met :!

ja&r Handels-Kursus, wat In die volgende

vakkc gcslaag bet, Afrikaans. Handel, Boe k-hou, Wet en Ekonomle, sock •n betrekking

by •n Afrikaanse Besfghetd, en Is gereed om

van 12 Junie 1943 te en!gcr tyd dienste te aanvaar. ~1. P. A. llcki<Pr, P/n. mnr. ,;.

Abrn.hnms, P.li. ~uy, Dbt. Worcester.

BENODIG

A

SSIS'fENT Voonnan vir melkplaa~. Ken·

· nls van rnasjlcnerle en drywers!!sensle •n

verelstc. Be{;ln snlarls £10, tcsame met vrye

huJs, melk, ens. Doeo nansock met portrct, setuJgskrifte en gefrankecrde koevert ann:

,.J .'' Posbus 8576, Jobunncsburg.

D

ADELlK benodig. blanke Afrlkaanse me l-sic, nle jonger as twlnt!r; jaar as leerllng vcrplecgstcr In •n verplceg!nrtcllng. Sa.larls

!5 per rnaand met vry loslcs en tnwoning.

RIS appltkasles aan: l\l:\tronc, "-ucktand

Park-Verpleeglnrlgtlng, 13 \Vnltonlaan,

Auck-land Pnrk.

T

E

KOOP

OPREGTE Australlese Bruin UIESAAD.

B

este von soort, coedsekcur deur Departe· ment van Landbou, 7/- per pond, G/6 vir mcer as 10 pond. posvry, K.!>LB.

-.J. J. SPJ:ES, .,RuA-en-Vrcao," Schoemn

M-I>oclt, Oudtshoon>.

U

IESAAD. - Vroel! l{aapse Plat gee!, 6/6 per pond; Australlese Bruin, Spaanse Bruin, 5/6 per pOnd; Kaapse slrool 5/- per

pOnd. Afslag op 100 pOnd en meer. Gerl vno

Roo~·en, Bus ll, UoJonclatc.

K

ARAKOEL-R.o\.:11:\IE. - Jons Ramme Is tans bcsktkbaar u!t volbloed I<nrakoel -sl<ape, wat sprult u!t Neudam- en Groot

fon-teh\·Stoctcrye. 'fellng gcsklcd onder strenge

bcheer en met die bestc desl<undtge raad. Pry so vanaf £30 tot £ij0 volgens klas. Sl<rl' I aa.n: llfcv. 11. )I. Burger. Ucsluorderes, Toor-kop Karakoet-Stoctcry, N!cuwoudt,illc.

S

l'l::t;r.SKElE. - Van gocte ltout. Boael· skele teen 3/!l. Kop·Skele teen 4/6. Koo"' Bothn, l'.S. Scrpcnllnc, Dlst. Gcor!:'e.

KAROO

-

KRAA

L

MJS

B

ESTE kwallteit, seen onkrutd; met hamer· meul fyn gemaal. Ccrecd vir Ru

nsm!s-• tOC!Stelle. Gel ewer bona f!de boere se stasles

teen 30/- per ton \'au 11 goeie sakke, R.:.t.B. A. Nel, Ult<lugt, ShcldonsL'lslc.

KAROO

BO

K

-K

RAALMIS

nESTE gehnlte Kraalmls, fyn semanl en jiJ) sesklk vir die gebrulk !n Kunsmlstoestel,

32/6 per ton van 12 snllliO, 38/6 per ton vnn 12 nuwe saldce, l<.M.B., vry gelewer

Unlcstnsles. Plaas bestellinga vroegtydtg. My

Bani<: Volkskas, Port Ellznbetb. J. A.

Sd>oemnn, P.S. Orootronteln, Some .. et-Ooo.

N. van vuuren, P. Joubert, P. J. , .. Z. HERHOLDT SE BOOI't1KWEf<ERYE

Hatllnt;h, A. C. v. W. Stroh. I

u~~

jp)mmekaar

I

KORRESPONDENSIE KOLI.EGE

voortrekkergebou 310, Hoel<straat 16,

JOHANNESBURG

Pos

bus 3512

Foo

n 22-3512

Posbus 660 Johannesburg

,rENIE'f u ele vrugte. Pluk dlt van Herboldt

'1.7 oe beroemde 'l'RUGTEDO~lE; vroeg en

lant soortc. Bcantwoord In nne dete van dle

uNIE eowel a& elders. Sterbome, Strullle,

Rose, ens. Be:stel nou en voorll.om telcll!rttl·

ling! I Katclo~ rrntlo.

RAM ME

Opressetcelde W3alganella Ramme teen bale rcdcllke pryse. Kuddc Ranune

.£3-10·0 tot £10. Stoct Ramme £12-10·0

en ho~r. Groot lmrlmsae met ult·

stnu.nde kwallteit en tcngtc die ken-merke. Slu-ywe aan: J.

n.

MOO