DE TOEKOMST VAN DE 1B VOETBALCOMPETITIE
Aantal woorden: 21.348
Coussens Ruben
Studentennummer: 01104447
De Wolf Niels
Studentennummer: 01610995
Promotor: Prof. dr. Herman Matthijs
Masterproef voorgedragen tot het bekomen van de graad van:
Master of Science in de Handelswetenschappen
Afstudeerrichting: Finance en Risicomanagement
I. Voorwoord
Met deze masterproef voltooien wij, Ruben Coussens en Niels De Wolf, onze opleiding Handelswetenschappen – afstudeerrichting Finance en Risicomanagement. Voor ons beiden is dit een zwaar parcours geweest waarover we tevreden mogen terugblikken. Na een zwaar schakeljaar komt ook het einde van het masterjaar in zicht. Dit was ons zeker niet gelukt zonder heel wat mensen.
Het onderwerp van onze masterproef is door ons beiden gekozen. Met de titel ‘De toekomst van de 1B voetbalcompetitie’ onderzoeken we een actuele kwestie. Daar wij beiden geïnteresseerd en gepassioneerd zijn door de voetbalsport, gingen wij deze uitdaging graag en met volle moed aan. Wij hopen dan ook een meerwaarde te bieden aan het Belgische profvoetbal.
Eerst en vooral willen wij onze promotor Dr. Herman Matthijs bedanken. Hij stond steevast paraat voor antwoorden en begeleiding. Dankzij deze begeleiding en ruime expertise hebben wij onze masterproef kunnen afronden. Daarnaast willen wij ook onze families bedanken voor de steun tijdens deze masterproef en gedurende onze hele schoolcarrière. Tot slot willen wij ook onze vrienden en medestudenten bedanken die gedurende onze opleiding de nodige steun en begeleiding hebben geschonken.
Graag vestigen wij ook de aandacht op de impact die het coronavirus op onze masterproef heeft gehad. Gezien de timing van de uitbraak van het virus, zagen wij enkele opportuniteiten in rook op gaan.
Volgens onze vooraf opgestelde planning zouden wij in maart met onze vergaarde informatie diepte-interviews gaan afnemen bij de clubs in de 1B voetbalcompetitie. Ook het kabinet van Ben Weyts, viceminister-president van de Vlaamse regering en Vlaams minister van sport, werd gecontacteerd. Helaas hebben wij geen gehoor gekregen aan onze oproepen gezien het ook voor deze partijen alle hens aan dek was en zij geen plaats konden vrijmaken in hun overvolle agenda’s tijdens deze coronacrisis.
Ook is het voetbalseizoen 2019-2020 heel abrupt en atypisch geëindigd, al was deze impact van een kleinere orde.
II. Inhoudsopgave
I. Voorwoord………2
II. Inhoudsopgave………3
III. Tabellenlijst………..6
IV. Bijlagenlijst………8
1.
Onderzoeksvragen en methodologie ____________________________________________ 9
1.1 Onderzoeksvragen _________________________________________________________________ 9 1.2 Methodologie ___________________________________________________________________ 10 1.2.1 Pre-kwantitatief onderzoek ______________________________________________________________ 10 1.2.2 Field Research_________________________________________________________________________ 10 1.2.3 Alternatief field research ________________________________________________________________ 10 1.2.4 Motivering kwalitatief onderzoek _________________________________________________________ 112.
Doorlichting per seizoen _____________________________________________________ 12
2.1 Seizoen 2016/2017 _______________________________________________________________ 12 2.1.1 Buitenlandse investeerders ______________________________________________________________ 12 2.1.2 Verloop competitie _____________________________________________________________________ 14 2.1.3 Conclusie seizoen 2016/2017 _____________________________________________________________ 19 2.2 Seizoen 2017/2018 _______________________________________________________________ 20 2.2.1 Buitenlandse Investeerders ______________________________________________________________ 20 2.2.2 Verloop competitie _____________________________________________________________________ 21 2.2.3 Conclusie seizoen 2017/2018 _____________________________________________________________ 25 2.3 Seizoen 2018/2019 _______________________________________________________________ 27 2.3.1 Buitenlandse Investeerders ______________________________________________________________ 28 2.3.2 Verloop competitie _____________________________________________________________________ 28 2.3.3 Conclusie 2018/2019 ___________________________________________________________________ 35 2.4 Seizoen 2019-2020 ________________________________________________________________ 36 2.4.1 Buitenlandse investeerders ______________________________________________________________ 36 2.4.2 Verloop competitie _____________________________________________________________________ 37
2.4.3 Conclusie seizoen 2019/2020 _____________________________________________________________ 39
3.
Onderzoek ________________________________________________________________ 41
3.1 Analyse van de teams die 1B hebben doorlopen ________________________________________ 41 3.1.1 Verloop van de teams in 1B ______________________________________________________________ 41 3.2 Analyse per team _________________________________________________________________ 44
3.2.1 KV Mechelen__________________________________________________________________________ 44 3.2.2 Royal Antwerp FC ______________________________________________________________________ 46 3.2.3 KSC Lokeren Oost-Vlaanderen ____________________________________________________________ 48 3.2.4 Cercle Brugge _________________________________________________________________________ 51 3.2.5 Excelsior Virton ________________________________________________________________________ 54 3.2.6 AFC Tubize ___________________________________________________________________________ 57 3.2.7 Royale Union Saint-Gilloise ______________________________________________________________ 60 3.2.8 Beerschot VA _________________________________________________________________________ 63 3.2.9 OH Leuven ___________________________________________________________________________ 67 3.2.10 Lommel SK __________________________________________________________________________ 70 3.2.11 KSV Roeselare ________________________________________________________________________ 73 3.2.12 KVC Westerlo ________________________________________________________________________ 75
4.
Financiële analyse __________________________________________________________ 77
4.1 Liquiditeit _______________________________________________________________________ 77 4.1.1 Current ratio __________________________________________________________________________ 77 4.1.2 Netto bedrijfskapitaal ___________________________________________________________________ 78 4.2 SOLVABILITEIT ___________________________________________________________________ 79 4.2.1 Zelffinancieringsgraad __________________________________________________________________ 79 4.2.2 Dekking Vreemd Vermogen ______________________________________________________________ 79 4.2.3 Algemene Schuldgraad __________________________________________________________________ 80 4.3 Toepassing van de ratio’s op de clubs uit 1B ___________________________________________ 814.3.1 KVC Westerlo _________________________________________________________________________ 81 4.3.2 Excelsior Virton ________________________________________________________________________ 83 4.3.3 KSV Roeselare _________________________________________________________________________ 84 4.3.4 Lommel SK ___________________________________________________________________________ 86 4.3.5 OH Leuven ___________________________________________________________________________ 87 4.3.6 KSC Lokeren Oost-Vlaanderen ____________________________________________________________ 89 4.3.7 Royale Union Saint-Gilloise ______________________________________________________________ 91 4.3.8 Royal Antwerp FC ______________________________________________________________________ 92
4.3.10 Cercle Brugge ________________________________________________________________________ 94
5.
Actualiteit _________________________________________________________________ 95
6.
Conclusie __________________________________________________________________ 96
7.
Referentielijst _____________________________________________________________ 101
8.
Bijlagen __________________________________________________________________ 106
8.1 Vertrouwelijkheidsclausule ________________________________________________________ 106 8.3 Data grafieken __________________________________________________________________ 109I. Tabellenlijst
Tabellenlijst
Tabel 1: Verloop van de ploegen in de 1B competitie
Tabel 2: Financiële analyse volgens ratio’s van KVC Westerlo Tabel 3: Financiële analyse volgens ratio’s van Excelsior Virton Tabel 4 : Financiële analyse volgens ratio’s van KSV Roeselare Tabel 5: Financiële analyse volgens ratio’s van Lommel SK Tabel 6: Financiële analyse volgens ratio’s van OH Leuven
Tabel 7: Financiële analyse volgens ratio’s van KSC Lokeren Oost-Vlaanderen Tabel 8: Financiële analyse volgens ratio’s van Royale Union Saint-Gilloise Tabel 9: Financiële analyse volgens ratio’s van Royal Antwerp FC
Tabel 10: Financiële analyse volgens ratio’s van KV Mechelen Tabel 11: Financiële analyse volgens ratio’s van Cercle Brugge
Figurenlijst
Figuur 1: Stand eerste periodetitel 1B seizoen 2016/2017 Figuur 2: Stand tweede periodetitel 1B seizoen 2016/2017 Figuur 3: Stand Play-Off 2:groep A seizoen 2016/2017 Figuur 4: Stand Play-Off 2:groep B seizoen 2016/2017 Figuur 5: Bracket Beker van België seizoen 2016/2017 Figuur 6: Stand eerste periodetitel 1B seizoen 2017/2018 Figuur 7: Stand tweede periodetitel 1B seizoen 2017/2018 Figuur 8: Eindrangschikking seizoen 2017/2018
Figuur 9: Stand eerste periodetitel 1B seizoen 2018/2019 Figuur 10: Stand tweede periodetitel 1B seizoen 2018/2019 Figuur 11: Eindrangschikking seizoen 2018/2019
Figuur 12: Stand Play-Off 2: groep A seizoen 2018/2019 Figuur 13: Stand Play-Off 2: groep B seizoen 2018/2019
Figuur 14: Stand Play-Off 3 seizoen 2018/2019 Figuur 15: Stand tweede periode seizoen 2019/2020 Figuur 16: Stand tweede periode seizoen 2019/2020 Figuur 17: Abonnement verkoop van KV Mechelen Figuur 18: Marktwaarde KV Mechelen
Figuur 19: Gemiddeld aantal toeschouwers per wedstrijd Figuur 20: Marktwaarde van Royal Antwerp FC
Figuur 21: Klassering KSC Lokeren Oost-Vlaanderen van seizoen 1996/1997 tot en met 2018/2019 Figuur 22: Marktwaarde KSC Lokeren Oost-Vlaanderen
Figuur 23: Gemiddeld aantal toeschouwers KSC Lokeren Oost-Vlaanderen Figuur 24: Marktwaarde Cercle Brugge
Figuur 25: Marktwaarde Cercle Brugge
Figuur 26: Stadioncapaciteit clubs in 1B (2019/2020)
Figuur 27: Gemiddeld aantal toeschouwers excelsior Virton in 1B Figuur 28: Marktwaarde per individueel team in 1B seizoen 2019/2020 Figuur 29: Marktwaarde AFC Tubize
Figuur 30: Gemiddeld aantal toeschouwers AFC Tubize
Figuur 31: Gemiddeld aantal toeschouwers Royale Union Saint-Gilloise Figuur 32: Marktwaarde Royale Union Saint-Gilloise
Figuur 33: Marktwaarde Beerschot VA
Figuur 34: Gemiddeld aantal toeschouwers Beerschot VA
Figuur 35: Stadioncapaciteit clubs in 1B in het seizoen 2019/2020 Figuur 36: Marktwaarde OH Leuven
Figuur 37: Gemiddeld aantal toeschouwers OH Leuven Figuur 38: Marktwaarde Lommel SK
Figuur 39: Marktwaarde OH Leuven Figuur 40: Marktwaarde KSV Roeselare
Figuur 41: Gemiddeld aantal toeschouwers KSV Roeselare Figuur 42: Marktwaarde KVC Westerlo
Figuur 43: Gemiddeld aantal toeschouwers KVC Westerlo
II. Bijlagenlijst
Bijlage 1: Deel 1 berekening ratio’s Bijlage 2: Deel 2 berekening ratio’s Bijlage 3: Marktwaarde per team
Bijlage 4: KSC Lokeren Oost-Vlaanderen: eindnotering in de rankschikking per seizoen Bijlage 5: Stadioncapaciteit teams 1B en 1A
Bijlage 6: Gemiddeld aantal bezoekers
Bijlage 7: Aantal verkochte abonnementen voor ploegen in
1. Onderzoeksvragen en methodologie
1.1 Onderzoeksvragen
Om te gaan bepalen waar de toekomst van de 1B voetbalcompetitie ligt, dienen er een aantal zaken te worden onderzocht. Ten eerste wordt de continuïteit van dit competitieformat onderzocht. Is het met andere woorden mogelijk voor een club om meerdere jaren deel te nemen aan deze 1B voetbalcompetitie zonder financieel ten onder te gaan? Vanuit bovenstaande kwestie wordt de eerste onderzoeksvraag gevormd, nl.:
“Is het financieel haalbaar om als club verschillende opeenvolgende jaren in de 1B voetbalcompetitie deel te nemen?”
Om een correct beeld te krijgen van de impact van deze competitie op het Belgisch voetbal en op de deelnemende teams, wordt verder onderzocht welke indruk de 1B voetbalcompetitie nalaat op de clubs die in deze competitie terechtkomen vanuit de hogere afdeling 1A. Ook wordt gekeken naar clubs die erin slagen te promoveren naar 1A, zonder meteen een terugval te kennen. Deze impact wordt beantwoord via onderstaande onderzoeksvraag:
“Wat is de impact van de 1B voetbalcompetitie op de deelnemende clubs. Hoe verteren 1A clubs de degradatie naar 1B en wat is nodig om een promotie naar 1A af te dwingen?“
Sommige clubs verteren deze impact van de 1B voetbalcompetitie duidelijk beter dan andere teams. Er zijn clubs die een vaste waarde zijn in de 1B competitie. Er zijn clubs die degraderen uit 1A en het jaar daarop meteen opnieuw de promotie maken naar 1A. Er zijn enkele factoren die hier een rol bij spelen. Deze factoren worden aan de hand van een laatste onderzoeksvraag onderzocht, nl.:
“Welke factoren zorgen ervoor dat bepaalde teams eenvoudiger promoveren uit de 1B voetbalcompetitie?”
Uit de antwoorden op de drie bovenstaande onderzoeksvragen zullen we kunnen concluderen wat de toekomst van de 1B voetbalcompetitie inhoudt.
1.2 Methodologie
1.2.1 Pre-kwantitatief onderzoek
De eerste fase van het onderzoek bestond voornamelijk uit deskresearch. Om te gaan kijken welke toekomst de 1B voetbalcompetitie heeft of kan hebben, achtten wij het nodig om de gespeelde seizoenen te gaan analyseren. Sinds de omvorming van de competitie in 2016 zijn er intussen vier seizoenen afgewerkt. Naast het verloop van de sportieve prestaties doorheen elk seizoen, werden ook andere invalshoeken onderzocht. Zo werd bekeken wat het aandeel is van buitenlandse investeerders en of zij al dan niet een invloed hebben op de sportieve prestaties. Doorheen de analyse van vier jaar voetbal in 1B, werd er uitgekeken naar opportuniteiten, pijnpunten en gebreken van het nieuwe format van deze competitie.
De volgende fase bestond uit het analyseren van de financiële gezondheid van de clubs die vandaag voetballen in de 1B voetbalcompetitie. Hiervoor werden de jaarrekeningen van de voorbije vier jaar voor elke club uit 1B grondig geanalyseerd. Gezien de schuldenproblematiek in het Belgische voetbal, is dit verlopen via een ratioanalyse. De ploegen zijn onderworpen aan liquiditeit- en solvabiliteitratio’s. Via deze analyse werd een beter beeld verkregen op de schuldenlast van de clubs in 1B.
In dit pre-kwantitatieve onderzoek is dus vooral veel cijfermateriaal verzameld, aangevuld met deskresearch. Via deze onderzoeksmethode was het de bedoeling om ons te wapenen voor de volgende fase van onze studie, namelijk een field research.
1.2.2 Field Research
Volgens onze planning zou er in maart en april een field research worden gemaakt door verhaal te halen bij de verschillende clubs in de huidige 1B voetbalcompetitie en de clubs die ooit aan deze competitie hebben deelgenomen. De uitbraak van COVID-19 deed deze plannen echter in het water vallen, zoals beschreven in het voorwoord.
1.2.3 Alternatief field research
Gezien er geen mogelijkheid bestond voor het afleggen van diepte-interviews, hebben wij de boeg moeten omgooien. Onze onderzoeksvraag indachtig, zijn wij onszelf in de plaats gaan stellen van het management van de clubs en hebben we via observaties verschillende invalshoeken gaan bekijken. Op deze manier is er een kwalitatief onderzoek gevoerd en zijn 12 teams doorgelicht aan de hand van deze bijkomende
invalshoeken. Zo werden externe factoren toegevoegd aan het onderzoek en deze ploeg per ploeg besproken. Deze externe factoren betreffen abonnementenverkoop, gemiddeld aantal toeschouwers, stadioncapaciteit van de clubs, marktwaarde van de clubs et cetera.
1.2.4 Motivering kwalitatief onderzoek
De voornaamste reden voor een kwalitatief onderzoek is omdat onze scope ligt in de Belgische voetbalklasse, specifieker zelfs de 1B voetbalcompetitie. Gezien deze competitie nog maar vier jaar bestaat en het aantal clubs in dit format slechts acht bedraagt, zien wij ons genoodzaakt om het onderzoek kwalitatief aan te pakken. Om die reden was een kwantitatieve aanpak minder aangewezen, aangezien het een veel grotere populatie vereist (Van Tuyckom, 2011). De eerder beperkte omvang van de populatie is één van de vele redenen waarom onderzoekers de Belgische profcompetities vaak links laten liggen. Een kwalitatief onderzoek met een kleine populatie heeft daarentegen wel als voordeel dat er een diepgaande analyse kan plaatsvinden (Claeys, 2017). Het is daarbij ook mogelijk om in te spelen op elementen die in bepaalde gevallen van doorwegend belang zijn. Dit is minder het geval bij de kwantitatieve methode. Hier gaat men eerder breed en oppervlakkig te werk en ligt de focus op het verzamelen van cijfers/statisch bewijs. Het doel van dit onderzoek is echter gericht op het verkrijgen van voldoende inzichten betreffende de evolutie en eventuele toekomst van dit competitieformat. En op basis van het alternatief voor onze field research hopen we, samen met ons pre-kwantitatief onderzoek, tot sluitende conclusies te komen.
2. Doorlichting per seizoen
2.1 Seizoen 2016/2017
Het eerste officiële seizoen van de ‘eerste klasse B’ gaat van start op 5 augustus 2016, dit is het seizoen waarin het competitieformat van acht teams die meerdere malen per seizoen tegen elkaar spelen van start gaat. De acht teams werden samengesteld door zeven teams te laten promoveren uit de eerder gebruikte
Tweede Klasse, en één team dat degradeerde uit de eerste klasse. (Nieuwsblad, 2015)
De acht teams die aan dit seizoen begonnen: • Oud-Heverlee Leuven
• Royal Antwerp FC • AFC Tubize • Cercle Brugge
• Royale Union Saint-Gilloise • Lierse SK
• Lommel SK
2.1.1 Buitenlandse investeerders
Op het moment dat de competitie aanving zijn vijf van de acht teams in handen van Belgische eigenaars. Lierse SK werd financieel gesteund door een buitenlandse investeerdersgroep. Het ging hier om de Egyptische investeerdersgroep Wadi Degla Holding. Lierse SK was altijd een grote pion in het Belgisch voetbal, het werd nog Belgisch kampioen in 1996/1997 en won de beker van België in 1999. Vanaf de jaren 2000 kwam Lierse SK in een neerwaartse spiraal terecht. Door het Bosman arrest1 konden enkele belangrijke pionnen uit het team vertrekken, het omkoopschandaal2 (Sporza, 2018) had ook een negatieve impact op het imago van de club Lierse SK (Verkroost, 2018) . Hierdoor kwam Lierse SK op de rand te staan van opgedoekt te worden, enkel door een grote investering kon dit vermeden worden. Hier kwam Wadi Degla in
1 Arrest dat ervoor zorgt dat spelers na afloop van hun contract vrij naar een ander team kunnen (zonder
transfervergoeding te betalen)
het verhaal, het faillissement werd vermeden. De eigenaars stelden hierna meteen een competitief team samen dat de terugkeer naar eerste klasse moest bewerkstelligen. (Nieuwsblad, 2018)
Ook KSV Roeselare zocht en vond steun uit het buitenland. Eind 2015 kende het gesprekken met Mevrouw Hawken, om dan in juli 2016 officieel met haar in zee te gaan. Zij is een Chinese zakenvrouw die in Londen woont. Samen met haar broer is ze eigenaar van verschillende vastgoedholdings in China. Haar broer is ook eigenaar van Renhe Beijing, een ploeg in de Chinese tweede klasse. De ploeg had ook een samenwerkingsverband met LOSC, de Franse club die uitkomt in de Ligue 13. LOSC stelde een aantal spelers en een trainer ter beschikking van KSV Roeselare. (KW.be, 2017)
Eerder zagen we al samenwerking met clubs uit eerste klasse B en buitenlandse investeerders. Zo had AFC Tubize in 2014 een samenwerking met Sportizen, een Zuid-Koreaans marketing- en evenementenbureau dat de werking van AFC Tubize wou professionaliseren en er Zuid-Koreaanse spelers wou stallen. (Nieuwsblad, 2017)
2.1.2 Verloop competitie
Eerste periodetitel
In de eerste periode spelen de teams 14 wedstrijden, elk team speelt tweemaal tegen elkaar, een keer thuis en een keer op verplaatsing. De eerste periodetitel in dit nieuwe format werd behaald door KSV Roeselare (30 ptn), die vorig seizoen in de laatste editie van de tweede klasse 9e werden. Ze worden op de voet gevolgd door Lierse SK (28 ptn). Lierse SK stond in de eerste periode zeven speeldagen aan kop, uiteindelijk gaven ze de leidersplaats nog weg aan KSV Roeselare die slechts drie speeldagen aan kop gestaan hebben alvorens de eerste periodetitel binnen te halen.
Figuur 18: Stand eerste periodetitel 1B seizoen 2016/2017, geraadpleegd via: https://nl.wikipedia.org/wiki/Eerste_klasse_B_2016-17_(voetbal_België)#Periode_1
Tweede periodetitel
De tweede periode verliep gelijkaardig als de eerste periode. Lierse SK stond wederom het langste op kop (6 speeldagen leider), maar ze gaven uiteindelijk ook de tweede periodetitel uit handen. Royal Antwerp FC (5 speeldagen leider) behaalde de tweede periodetitel met net zoals in de eerste periodetitel, twee punten voorsprong op de tweede in de stand: Lierse SK.
Figuur 19: Stand tweede periodetitel 1B seizoen 2016/2017, geraadpleegd via: https://nl.wikipedia.org/wiki/Eerste_klasse_B_2016-17_(voetbal_België)#Periode_2
Promotie naar 1A
De periodetitel is belangrijk om te bepalen wie er zal promoveren naar de 1A competitie, wat op dit moment het hoogste niveau is in ons land. Er zijn twee verschillende periodekampioenen in elk seizoen. In het seizoen 2016/2017 waren dit: KSV Roeselare & Royal Antwerp FC. Dit wil zeggen dat er, om uit te maken wie de stap naar 1A mag maken, twee titelwedstrijden zullen moeten gespeeld worden. De ploeg die na deze twee wedstrijden het sterkst blijkt, zal promoveren.
Op 5 maart 2017 namen beide ploegen het voor de eerste keer op tegen elkaar. Royal Antwerp FC won de thuiswedstrijd met 3-1, wat een vrij opmerkelijke uitslag is voor een titelwedstrijd. Dit zou kunnen wijzen op een groot verschil van klasse binnen de teams, desondanks het feit dat ze beide een periodetitel behaald hebben. De tweede wedstrijd werd ook gewonnen door Royal Antwerp FC, deze keer won het op het veld van KSV Roeselare met 1-2 (11 maart 2017). Door deze totale uitslag van 2-5 in het voordeel van Royal Antwerp FC konden zij de promotie naar 1A vieren.
Play-Off 2
Voor Royal Antwerp FC stopte hier het seizoen meteen. KSV Roeselare promoveerde niet, maar kon wel nog deelnemen aan Play-Off 2. Hierin kunnen ze met negen ploegen uit 1A en drie ploegen uit 1B strijden om een Europees ticket. Lierse SK, dat het meeste aan de leiding stond, maar geen enkele periodetitel wist te bemachtigen, eindigt in het totaalklassement op de eerste plaats. Dit gaf hen geen recht op promotie, wat voor wat controverse zorgde. Het team kreeg samen met KSV Roeselare en Royale Union Saint-Gilloise wel nog de kans om deel te nemen in Play-Off 2.
Resultaten van teams in Play -off 2
De teams uit 1B die in het seizoen 2016/2017 deelnamen aan Play-Off 2 zijn: • Lierse SK
• Royale Union Saint-Gilloise • KSV Roeselare
We zien hier duidelijk dat de ploegen uit 1B een lager niveau halen dan de ploegen uit 1A. Beide groepen werden afgesloten door de ploegen die uit de 1B competitie komen. Ze slaagden er allemaal wel in enkele matchen te winnen. Het volstond echter niet om een mooie eindpositie in te kunnen nemen in deze Play-Offs.
We kunnen dit misschien niet volledig schuiven op het gebrek aan kwaliteit, bij Lierse SK en KSV Roeselare kan het missen van de promotie een zwaar effect gehad hebben op de groep, waardoor deze veel minder gingen presteren in de ‘minder belangrijke’ play-off 2. Dit kunnen we echter niet met zekerheid zeggen.
Groep A
Figuur 20: Stand Play-Off 2:groep A seizoen 2016/2017, geraadpleegd via: https://nl.wikipedia.org/wiki/Eerste_klasse_A_2016-17_(voetbal_België)#Play-off_II
Groep B
Figuur 21: Stand Play-Off 2:groep B seizoen 2016/2017 , geraadpleegd via: https://nl.wikipedia.org/wiki/Eerste_klasse_A_2016-17_(voetbal_België)#Play-off_II
Play-Off 3
In Play-off 3 nemen de vier laagst geklasseerde teams uit de eindrangschikking van 1B deel. De ploegen starten met een halvering van hun totale puntenaantal (kommagetal wordt afgerond naar boven). De ploegen spelen tweemaal tegen elkaar, de laatste in deze Play-Off zal degraderen naar de Eerste klasse
amateurs. (Nieuwsblad, 2015)
De ploegen die het tegen elkaar opnamen in deze play-offs: • Cercle Brugge
• AFC Tubeke • Lommel SK • Oh Leuven
Lommel SK kon het meest winnen van alle teams die deelnamen, maar trokken toch aan het kortste eind doordat ze in het reguliere seizoen al 12 punten op achterstand stonden. Hierdoor was de kloof zo groot dat ze bijna onoverbrugbaar was. Lommel SK degradeerde zodoende naar de Eerste klasse amateurs.
Beker van België
Wanneer we de ploegen uit 1B hun prestaties bekijken in de beker van België, zien we dat enkel AFC Tubize erin slaagt om een plaats in de achtste finales te halen. Ze werden hierin ook meteen uitgeschakeld door KV Oostende die uiteindelijk de beker na strafschoppen verloren. De andere teams uit 1B sneuvelen allemaal in de voorrondes.
• Royale Union Saint-Gilloise: verliest in de vijfde ronde van KFC Oosterzonen Oosterwijk (1e amateur)
• Lierse SK: verliest in de 16e finales van KAA Gent (1A) • Lommel SK: verliest in de 16e finales van Club Brugge (1A)
• Cercle Brugge: verliest in de 16e finales van KSC Lokeren Oost-Vlaanderen(1A) • KSV Roeselare: verliest in de 16e finales van KAS Eupen (1A)
• Oh Leuven: verliest in de 16e finales van RSC Anderlecht (1A) • Royal Antwerp FC: verliest in de 16e finales van KV Oostende (1A)
Alle teams uit 1B geraakten redelijk eenvoudig tot in de 16e finales. Eens ze in deze ronde zaten, kwamen ze allemaal (met uitzondering van Royale Union Saint-Gilloise) een ploeg uit de 1A competitie tegen. Hier trokken ze allemaal aan het kortste eind. Enkel AFC Tubize slaagde erin om met KVC Westerlo een team uit 1A te verslaan in de 16e finales.
Figuur 22: Bracket Beker van België seizoen 2016/2017, geraadpleegd via: https://nl.wikipedia.org/wiki/Beker_van_België_2016-17_(mannenvoetbal)
2.1.3 Conclusie seizoen 2016/2017
Wanneer we terugkijken naar dit eerste seizoen merken we een aantal ‘kinderziektes’ op die dit nieuwe competitieformat met zich meebrengt. De ploeg die de overstap maakt naar de 1A voetbalcompetitie heeft maar één seizoenshelft moeten presteren. Lierse SK eindigt het seizoen met het hoogste aantal punten maar kan geen aanspraak maken op promotie omdat ze geen van beide periodetitels heeft kunnen behalen. Lierse SK mag daarentegen wel deelnemen aan Play-Off 2, waardoor ze nog een kans hebben op Europees voetbal. Royal Antwerp FC, die dus stijgt naar de 1A competitie, kan niet deelnemen aan deze Play-Offs. Voor hen is het seizoen afgelopen na de 2e titelmatch tegen KSV Roeselare.
In de Play-off 2 behaalden de teams uit de 1B competitie geen al te positieve resultaten, dit kan te wijten zijn aan een gebrek aan kwaliteit. Maar er kunnen zoals eerder vermeld ook andere zaken een impact hebben op de prestaties en teamgeest binnen het team.
In de Beker van België geraakten de 1B teams redelijk ver, bijna alle teams behaalden de 16e finales. Hierin sneuvelden ze allemaal (met uitzondering van Union Sint-Gillis) tegen een tegenstander uit de hogere 1A reeks. Het bekerverhaal was geen gigantisch succes, maar had mits een andere loting anders kunnen zijn?
We kunnen dit seizoen, puur door te kijken naar de prestaties van de 1B teams in de beker van België en Play-Off 2, opmerken dat er toch wel een duidelijk niveauverschil is tussen de teams in 1A en 1B.
2.2 Seizoen 2017/2018
Seizoen 2017-2018 van de Belgische eerste klasse B ging van start op 4 augustus 2017. De competitie kreeg een nieuwe naam, namelijk de Proximus League. Het vernieuwde competitieformat lag intussen in een vaster stramien. Ook hier begonnen acht teams aan de start van de competitie. In het seizoen 2016-2017 kenden we één promoverende ploeg, nl. Royal Antwerp FC. Lommel SK was dan weer de eerste ploeg die degradeerde uit de vernieuwde competitie eerste klasse B.
De teams die in 2017 afscheid namen van eerste klasse B, werden vervangen door 2 nieuwe clubs. Het eerste team was KVC Westerlo, de daler uit eerste klasse A. Het tweede team dat werd toegevoegd aan 1B was de promovendus uit de eerste klasse amateurs, KFCO Beerschot Wilrijk.
Met zes clubs uit Vlaanderen, één uit Wallonië en één club uit Brussel kreeg de Proximus League in het seizoen 2017/2018 vorm en ging van start met de volgende teams:
• OH Leuven
• KFCO Beerschot Wilrijk • AFC Tubize • Cercle Brugge • Union Sint-Gillis • Lierse SK • KVC Westerlo • KSV Roeselare
2.2.1 Buitenlandse Investeerders
Een tendens die toenam in eerste klasse B is het zoeken van buitenlandse investeerders. Ploegen in 1B gingen steeds meer op zoek naar deze buitenlandse reddingsboei.
Zo werd OH Leuven overgenomen door de Thaise investeerdersgroep King Power in 2017. Na het wegvallen van hoofdsponsor Eneco kreeg het stadion de naam King Power at Den Dreef opgelegd. (De Standaard, 2017)
Cercle Brugge had dan weer een partner gevonden die het voortbestaan van de club moest waarborgen, namelijk AS Monaco. Groen-zwart stond financieel al een tijd onder druk en zag zichzelf genoodzaakt om de
van de steenrijke Rus Dmitry Rybolovlev, hoopte Cercle snel terug te keren naar de 1A afdeling. (Sporza, 2018)
Union Sint-Gillis zocht in de zomer van 2018 in het Verenigd Koninkrijk naar externe financiering. De club vond dit bij Tony Bloom. De Brit, die ook eigenaar en voorzitter is van de Engelse club Brighton & Hove Albion FC, werd zo ook eigenaar van Union Sint-Gillis. (GVA, 2018)
Eerder werd al beschreven dat Lierse SK in handen was van de Egyptische investeerdersgroep Wadi Degla Holding. Ook AFC Tubize en KSV Roeselare zochten al financiering in het buitenland.
2.2.2 Verloop competitie
Eerste periodetitel
KFCO Beerschot Wilrijk en KSV Roeselare begonnen als de beste teams aan deze eerste periode.
KFCO Beerschot Wilrijk nam resoluut de leiding na 3 speeldagen. Twee weken kon een opkomend OH Leuven de leidersplaats overnemen, maar uiteindelijk was het KFCO Beerschot Wilrijk die periodetitel 1 op zak mocht steken.
Hieronder wordt het volledige resultaat van deze eerste periode weergegeven. Beerschot Wilrijk haalde het met drie punten voorsprong op OH Leuven. Cercle Brugge vervolledigde het podium op plaats drie. AFC Tubize pakte het minst aantal punten en werd achtste, KVC Westerlo werd voorlaatste met 12 punten.
Figuur 23: Stand eerste periodetitel 1B seizoen 2017/2018, geraadpleegd via: https://nl.wikipedia.org/wiki/Eerste_klasse_B_2017-18_(voetbal_België)#Periode_1
Tijdens de tweede periode van eerste klasse B in 2017-2018, kwamen Cercle Brugge en Lierse SK het sterkst voor de dag. Lierse SK nam bij aanvang de bovenhand en bleef lang leider in deze tweede periode, maar Cercle Brugge kwam na speeldag 8 aan de leiding en gaf deze niet meer uit handen.
Hieronder wordt een overzicht weergegeven van de eindstand na periode 2. Cercle Brugge haalde het uiteindelijk met vijf punten voorsprong op eerste concurrent Lierse SK. OH Leuven bekleedde de derde plaats. Onderaan was het opnieuw AFC Tubize die laatste stond met 13 punten, voorafgegaan door KSV Roeselare.
Figuur 24: Stand tweede periodetitel 1B seizoen 2017/2018, geraadpleegd via: https://nl.wikipedia.org/wiki/Eerste_klasse_B_2017-18_(voetbal_België)Tweede Periodetitel
Eindrangschikking
Behalve de twee periodes had ook de eindrangschikking een belangrijke rol in deze competitie. De drie hoogstgeplaatste ploegen (kampioen niet inbegrepen) waren geplaatst voor Play-Off 2 met ploegen die in de rankschikking van 1A tussen de 7e en 15e plek geëindigd waren. Deze ploegen streden dan voor een Europees ticket. De vier ploegen die het laagste eindigden (kampioen niet inbegrepen) moesten Play-Off 3 spelen om het behoud, met een halvering van de behaalde punten in de eindrangschikking.
Figuur 25: Eindrangschikking seizoen 2017/2018, geraadpleegd via: https://nl.wikipedia.org/wiki/Eerste_klasse_B_2017-18_(voetbal_België)
Promoveren naar 1A
De twee periodekampioenen, KFCO Beerschot Wilrijk en Cercle Brugge, speelden twee wedstrijden tegen elkaar. De uiteindelijke winnaar over deze wedstrijden werd de kampioen in eerste klasse B en zal promoveren naar 1A. Aangezien Beerschot Wilrijk het laagst eindigde in de eindrangschikking, werd het eerste duel op het veld van deze club gespeeld.
Op 4 maart 2018 won KFCO Beerschot Wilrijk met 1-0 van Cercle Brugge, wat hen een goede uitgangspositie gaf om het volgende duel aan te gaan. Toch won op 10 maart 2018 Cercle Brugge in hun eigen stadion met 3-1 van KFCO Beerschot Wilrijk. Door een late penalty goal kwam de globale stand op 3-2 in het voordeel van Cercle Brugge, wat hen de promotie naar eerste klasse A opleverde.
Play-Off 2
Ook in het seizoen 2017/2018 seizoen startten drie ploegen uit 1B aan play-off 2, namelijk:
• OH Leuven • Lierse SK
• KFCO Beerschot Wilrijk
Ook dit seizoen hinkten de teams uit 1B achteraan de poules in play-off 2. Lierse SK ging zelfs failliet en kon de laatste twee speeldagen niet afwerken. Het werd zo laatste in play-off 2A, verder eindigde OH Leuven op de 4de plaats in Play-off 2A, met een 9 op 30 en een achterstand van 19 punten op leider Zulte Waregem. Beerschot Wilrijk eindigde op zijn beurt laatst in play-off 2B. Het haalde 7 punten op 30.
Opnieuw maakten de teams uit 1B dus geen schijn van kans op een Europees ticket.
Play-Off 3
Degradatie naar eerste klasse amateurs
In Play-off 3 namen de vier laagst gerangschikte ploegen uit de eindrangschikking deel (kampioen uitgezonderd) met de oorspronkelijke opzet om te bepalen wie zou degraderen naar de eerste klasse amateurs. De ploegen startten met een halvering van hun puntentotaal in het algemene klassement. Bij een kommagetal werd naar boven afgerond. De ploeg die laatste eindigde in deze rangschikking, AFC Tubize, degradeerde uiteindelijk niet naar eerste klasse amateurs omdat Lierse SK geen licentie behaalde voor profvoetbal en het faillissement aanvroeg.
Beker van België
Ook dit seizoen kon geen enkel team uit 1B een lang verhaal vertellen in de bekercompetitie. Alle ploegen uit 1B verloren in de 1/16 finales tegen teams uit de hoogste voetbalklasse.
Hieronder een overzicht van de gespeelde wedstrijden van de teams uit 1B in de 1/16 finales van de beker van België
• R. Antwerp FC - Lierse SK (1B) 2 - 0
• KSC Lokeren Oost-Vlaanderen - KFCO Beerschot Wilrijk (1B) 2 - 0 • KVC Westerlo (1B) - RSC Anderlecht 0 - 1
• KSV Roeselare (1B) - Club Brugge 1 - 5
• KV Oostende - Royale Union Saint-Gillioise 3 - 1 • Sint-Truidense VV - Oud-Heverlee Leuven (1B) 4 - 2
• Cercle Brugge (1B) - KRC Genk 0 - 1
• Excel Moeskroen - AFC Tubize (1B) 3 – 1
2.2.3 Conclusie seizoen 2017/2018
Het tweede seizoen dat gespeeld werd in dit nieuwe systeem, is er eentje dat vooral opvalt door de grote toename van buitenlandse investeerders. De ploegen gingen zelf nadrukkelijk op zoek naar investeerders. We kunnen ons hierbij de vraag stellen of dit uit pure noodzaak is, kunnen ze anders niet overleven in deze competitie? Of doet men dit om het eigen team te kunnen versterken (imago, spelers die anders niet haalbaar zouden zijn, leenconstructies van moederclub, …).
De twee ploegen die na de reguliere competitie streden om de promotie zijn Cercle Brugge en KFCO Beerschot Wilrijk. Cercle Brugge kon uiteindelijk over twee duels de promotie veiligstellen. In het eerste jaar na de overname van AS Monaco leverden ze meteen een mooi resultaat af met de promotie naar 1A als gevolg. Het viel hier op dat in de selectie van Cercle Brugge voornamelijk buitenlanders zitten, zoals verwacht spelen er veel spelers die geleend waren van een Frans team (voornamelijk AS Monaco). Er waren slechts acht spelers in het team die de Belgische nationaliteit bezitten. Het jaar voordien waren dit er maar liefst 21.
In Play-Off 2 zagen we quasi hetzelfde verhaal als in het seizoen 2016/2017, de teams uit de 1B competitie behaalden geen uitzonderlijke resultaten. Lierse SK kon de competitie zelfs niet afwerken door het
faillissement. Dit had ook effect op Play-Off 3, normaal gezien had AFC Tubize moeten zakken naar de Amateurs. Door het faillissement van Lierse SK was dit niet nodig.
Geen enkel team uit de 1B competitie kon een mooie reeks neerzetten in de bekercompetitie, alle teams gingen eruit in de 16e finales. Dit wel telkens tegen een team uit een hogere afdeling. Het toont toch aan dat er op dat moment een duidelijk verschil is tussen de twee hoogste afdelingen van ons Belgisch voetbal. De ploegen uit 1A zijn duidelijk sterker dan de teams uit de lagere afdeling.
De voornaamste veranderingen die in dit seizoen plaatsvonden zijn de toename in de overnames van de Belgische clubs.
2.3 Seizoen 2018/2019
Het seizoen 2018/2019 van de Belgische eerste klasse B ging van start op 3 augustus 2018 en eindigde met de titelwedstrijd tussen KV Mechelen en Beerschot-Wilrijk op 16 maart 2019. Dit nog steeds onder de naam Proximus League. De competitie ging verder zoals het vorige jaar. Er kwamen terug acht teams aan de start van deze competitie. Tijdens de titelmatchen van het vorige jaar (tussen Cercle Brugge en KFCO Beerschot-Wilrijk) trok Cercle Brugge aan het langste eind. Zij verworven de promotie naar de eerste klasse A. Aan de andere kant was er vorig seizoen geen sprake van een daler. Dit door de financiële problemen bij Lierse SK, die zodoende geen licentie toegekend kreeg voor het seizoen 2018/2019. Zij konden dit seizoen dus niet starten in de 1B voetbalcompetitie. Hierdoor was er dit seizoen geen andere ploeg die degradeerde naar de eerste amateurreeks.
De twee teams die de 1B competitie verlieten via promotie of degradatie, in het geval van Lierse SK degradatie omwille van faillissement, werden vervangen door twee nieuwe teams. Een team dat degradeerde uit de 1A competitie, en een team dat steeg uit de eerste amateur reeks. KV Mechelen eindigde het vorige seizoen op de laatste plaats in de hoogste afdeling en zakt naar de 1B competitie. Lommel SK is dan weer het team dat in de eindronde aan het langste eind trok. (Zij wonnen de reeks niet, maar waren wel het enige team dat een licentie verkreeg om in de 1B competitie te starten in het seizoen 2018-2019)
Met zes clubs uit Vlaanderen, één uit Wallonië en één club uit Brussel kreeg de Proximus League vorm en ging in het seizoen 2018/2019 van start met de volgende teams:
• AFC Tubize • KV Mechelen • Oh Leuven
• KFCO Beerschot-Wilrijk • Royale Union Saint-Gilloise • Lommel SK
• KVC Westerlo • KSV Roeselare
2.3.1 Buitenlandse Investeerders
De meeste teams die vorige seizoenen in handen waren van buitenlandse investeerders waren ook dit seizoen vaak nog in handen van deze investeringsgroepen. De ploegen voor wie dit het geval is zijn: OH Leuven, Union Sint-Gillis, AFC Tubize, KSV Roeselare, KFCO Beerschot-Wilrijk.
KVC Westerlo en KV Mechelen waren de enige twee teams die aan het begin van dit seizoen nog in Belgische handen waren. De tendens die we eerder zagen blijft gewoon doorgaan, bijna alle teams hadden financiële steun nodig van buitenlandse investeerdersgroepen.
2.3.2 Verloop competitie
Eerste periodetitel
KV Mechelen, Royale Union Saint-Gilloise en KFCO Beerschot-Wilrijk zijn de teams die in de eerste periode streden voor de periodetitel. KV Mechelen, die uit de hoogste divisie degradeerden hadden hoge verwachtingen en wilden zo snel mogelijk terug aantreden in de 1A reeks van het Belgisch voetbal. Dit liep aanvankelijk echter niet zoals gewenst, KV Mechelen had moeilijkheden en slaagde er niet in om in de eerste matchen afstand te nemen van de andere teams die meestreden voor deze periodetitel. Westerlo stond het langst aan de leiding vooraleer KV Mechelen toch op toerental kwam en vanaf speeldag 9 de kop van het klassement aanvoerde. Zij namen dan ook de periodetitel met een ruime voorsprong van 6 punten op de eerste achtervolgers: Union Sint-Gillis en KFCO Beerschot-Wilrijk.
Hieronder wordt het volledige resultaat van deze eerste periode weergegeven. KV Mechelen wist met zes punten voorsprong de periodetitel binnen te halen, ze behaalden 30 punten van de mogelijke 42 punten. Royale Union Saint-Gilloise en KFCO Beerschot-Wilrijk volgden beide met 24 punten. AFC Tubize was de hekkensluiter en behaalde slechts 9 van de mogelijke 42 punten.
Figuur 26: Stand eerste periodetitel 1B seizoen 2018/2019, geraadpleegd via: https://nl.wikipedia.org/wiki/Eerste_klasse_B_2018-19_(voetbal_België)#Periode_1
Tweede Periodetitel
In de tweede periode zagen we ongeveer dezelfde tendens. KV Mechelen en KFCO Beerschot-Wilrijk waren iets te sterk voor de concurrentie en voerden met twee de strijd om de tweede periodetitel. Voor KV Mechelen had dit kunnen betekenen dat ze meteen konden promoveren, dit zonder de twee rechtstreekse duels voor promotie te moeten spelen. Union, dat in de vorige periode nog mee kon strijden om de periodetitel, moest in de tweede periode de rol lossen. Uiteindelijk liet KFCO Beerschot-Wilrijk zien dat zij echt wouden promoveren, van speeldag 1 tot de laatste speeldag stonden zij aan de leiding in het klassement.
KV Mechelen volgde wel slechts op 1 punt van KFCO Beerschot-Wilrijk. Ze behaalden 29/42, KFCO Beerschot-Wilrijk behaalde 30/42. Hieronder volgt de eindstand van deze tweede periode.
Figuur 27: Stand tweede periodetitel 1B seizoen 2018/2019, geraadpleegd via: https://nl.wikipedia.org/wiki/Eerste_klasse_B_2018-19_(voetbal_België)#Periode_2
Eindrangschikking
Net zoals de voorbije jaren werden plaats 2-4 beloond met een plaats in het Play-off 2 systeem van ons Belgisch voetbal. Deze ploegen konden dan samen met enkele clubs uit de hoogste divisie meestrijden voor een laatste Europees ticket. De onderste vier ploegen speelden de Play-off 3 om uit te maken welke ploeg in de reeks blijft en welke zal moeten zakken naar het amateurvoetbal.
Figuur 28: Eindrangschikking seizoen 2018/2019, geraadpleegd via: https://nl.wikipedia.org/wiki/Eerste_klasse_B_2018-19_(voetbal_België)#Eindrangschikking
Promoveren naar 1A
De twee periodekampioenen, KV Mechelen en KFCO Beerschot-Wilrijk zouden in twee wedstrijden uitmaken wie de stap kon zetten naar de 1A competitie vanaf het volgende seizoen. De uiteindelijke winnaar van deze twee wedstrijden zou promoveren. Voor de andere was het seizoen gedaan tenzij ze nog mochten deelnemen aan Play-off 2 (wat uitgemaakt werd in de eindstand van de reguliere competitie).
De eerste wedstrijd werd gespeeld op 9 maart 2019, deze match vond plaats in het Olympisch Stadion van KFCO Beerschot-Wilrijk. De eerste wedstrijd werd altijd gespeeld op het terrein van de ploeg die het laagst gerangschikt stond in de reguliere competitie.
Desondanks het feit dat Beerschot in de 58e minuut rood pakte blijft het spannend, deze wedstrijd eindigde op 0-0 en alles ligt nog volledig open.
De tweede wedstrijd, in het AFAS-stadion Achter de Kazerne zorgde weer voor enorm veel spanning. Bij KFCO Beerschot-Wilrijk speelden ze opnieuw met hun geluk door ook in deze wedstrijd een rode kaart te pakken. In een van de allerlaatste minuten maakte Clément Tainmont de winning goal, KV Mechelen won en promoveerde naar de hoogste afdeling. Voor hen was het seizoen hier ook meteen gedaan. KFCO Beerschot-Wilrijk nam nog deel aan Play-Off 2.
Play-Off 2
Zoals hierboven vermeld stopte het seizoen voor KV Mechelen, die hierdoor vanaf het seizoen 2019/2020 weer in de 1A competitie konden aantreden. KFCO Beerschot-Wilrijk verloor de titelwedstrijden maar kon door de eindstand in de reguliere competitie wel nog deelnemen aan Play-Off 2 en maakte zodoende nog kans op een Europees ticket. Ook Royale Union Saint-Gilloise en KVC Westerlo mochten deelnemen aan deze Play-Off 2.
Resultaten van de teams in Play-Off 2:
De teams die in het seizoen 2018/2019 deelnamen aan deze competitie uit de 1B reeks zijn zoals besproken:
• KFCO Beerschot-Wilrijk • Royale Union Saint-Gilloise • KVC Westerlo
Wanneer we de stand erbij nemen van groep A (Beerschot en KVC Westerlo), dan kunnen we zien dat Westerlo zich redelijk goed heeft kunnen meten met de teams uit de hogere 1A afdeling. Ze behaalden hierin 12 op 30. KFCO Beerschot-Wilrijk kon zich niet meteen herstellen na de dreun die ze kregen in de finalewedstrijden om de promotie te behalen. Zij behaalden slechts 8 op 30. Dit zal waarschijnlijk niet echt een correcte weerspiegeling zijn van het niveau van Beerschot in vergelijking met die van de 1A teams, door de teleurstelling van de misgelopen promotie.
In groep B (Royale Union Saint-Gilloise) zagen we hetzelfde verhaal als bij KVC Westerlo, al is het bij Royale Union Saint-Gilloise nog iets duidelijker. Zij behaalden maar liefst 20 punten van de mogelijke 30 in deze reeks waarin zij de enigste ploeg waren uit de 1B reeks. Het was net niet genoeg om KV Kortrijk van de eerste plaats te houden, met vier punten minder dan de eerste werden ze net geen groepswinnaar.
Groep A
Figuur 29: Stand Play-Off 2: groep A seizoen 2018/2019, geraadpleegd via: https://nl.wikipedia.org/wiki/Eerste_klasse_A_2018-19_(voetbal_België)#Play-off_2
Groep B
Figuur 30: Stand Play-Off 2: groep B seizoen 2018/2019, geraadpleegd via,
Play-Off 3
In Play-off 3 namen de 4 laagst gerangschikte ploegen uit de eindrangschikking deel (kampioen uitgezonderd) met het oorspronkelijke opzet om te bepalen wie zou degraderen naar de eerste klasse amateurs. De ploegen startten met een halvering van hun puntentotaal in het algemene klassement. Bij een kommagetal werd er naar boven afgerond. De ploeg die laatste eindigde in deze rangschikking, AFC Tubize, trok hierin aan het kortste eind. Zij konden maar één overwinning behalen. Dit was niet voldoende om hun te redden. Het gevolg hiervan was dat zij zouden degraderen naar de amateurreeksen. (Nieuwsblad, 2015)
Figuur 31: Stand Play-Off 3 seizoen 2018/2019, geraadpleegd via: https://nl.wikipedia.org/wiki/Eerste_klasse_B_2018-19_(voetbal_België)#Play-off_3
Beker van België
Wanneer we de prestaties gaan doorlichten van de ploegen uit 1B die deelnemen aan de beker van België, valt het meteen op dat enkele ploegen een bijzonder mooi parcours afgelegd hebben in deze beker. Zo zien we in de 8e finale maar liefst 4 ploegen uit de 1B competitie en zelfs 2 teams uit de amateurreeksen: KFC Mandel United (2e Amateur) & Knokke FC (1e amateur).
• AFC Tubize: verliest in de 16e finales van KAS Eupen (1A)
• KV Mechelen: behaalt de finale en wint deze met 1-2 van KAA Gent (1A) • Oh Leuven: verliest in de voorrondes van KFC Dessel Sport (1Am) • KFCO Beerschot-Wilrijk: verliest in de 8e finale van KAA Gent (1A)
• Royale Union Saint-Gilloise: verliest in de halve finale van KV Mechelen (1B) • Lommel SK: verliest in de 16e finale van KRC Genk (1A)
• KVC Westerlo: verliest in de voorronde van KFC Duffel (2Am)
De meeste teams geraakten zeker tot in de 16e en zelfs 8e finales, enkel KVC Westerlo en KSV Roeselare sneuvelden zeer vroeg tegen teams uit lagere reeksen. We merken hier wel enkele uitzonderlijke resultaten op. Wanneer we het parcours van Royale Union Saint-Gilloise volgen zien we dat ze niet enkel RSC Anderlecht konden uitschakelen met overtuigende cijfers (0-3). Nadien in de kwartfinale schakelden ze ook nog KRC Genk uit. In eenzelfde bekercompetitie schakelden ze zo twee Play-Off 1 kandidaten uit, om nadien zelf te sneuvelen tegen KV Mechelen die dan uiteindelijk de beker ook zou winnen.
KV Mechelen was als ploeg uit 1B een zeer verrassende winnaar van deze bekercompetitie. Vanaf de 16e finales kregen ze telkens een ploeg uit een hogere reeks voor zich. In de 16e finale gaven ze Royal Antwerp FC geen schijn van kans en wonnen ze met 3-1. In de 8e finale volgde een gelijkaardig verhaal tegen KSC Lokeren Oost-Vlaanderen, er werd met 2-0 gewonnen. Ook in de kwartfinale werd er met 3-0 gewonnen KV Kortrijk, alweer overtuigende cijfers tegen een ploeg uit de hogere reeks. Wanneer ze de halve finale bereikten kwamen ze een bekend team tegen uit hun eigen reeks, dit was een van de moeilijkere lotingen voor KV Mechelen. Ze wonnen uiteindelijk over twee wedstrijden en konden zo in de finale KAA Gent bekampen. Ook hier wonnen ze en staken zo uiteindelijk de beker van België als winnaars in de lucht.
Het winnen van deze beker geeft elk jaar recht op een ticket voor Europees voetbal. Maar door het welbekend schandaal dat verder nog besproken zal worden in deze paper, werd dit ingetrokken voor KV Mechelen. Uiteindelijk zouden ze wel gewoon mogen overgaan naar de 1A reeks, maar het Europees ticket werd hun wel nog afgenomen.
2.3.3 Conclusie 2018/2019
De tendens van de vorige jaren omtrent de overnames van de Belgische clubs bleef gewoon voortgaan. Aan het einde van dit seizoen waren er slechts twee teams die in Belgische handen bleven: KV Mechelen en KVC Westerlo. In het geval van KVC Westerlo zou dit in de toekomst nog veranderen.
Na de eerste en tweede periode werd duidelijk dat KV Mechelen en Beerschot VA de sterkste teams van deze competitie waren. KV Mechelen verliest nipt het recht om rechtstreeks te promoveren zonder promotie duels. Ze werden nipt tweede in de tweede periode en moesten deze laten voor KFCO Beerschot-Wilrijk. Uiteindelijk was het KV Mechelen dat aan het langste eind trok en de promotie naar 1A kon vieren.
Hier zagen we de eerste verandering: in vergelijking met de vorige jaren merken we dat KVC Westerlo wel een redelijk positief resultaat wist te behalen in deze play-offs. Ze behaalden 12 op 30 in deze reeks. Ook Union Sint-Gillis behaalde een mooi resultaat, zij wisten 20 op 30 te behalen en strandden op een tweede plaats in groep B.
AFC Tubize zou na het spelen van Play-Off 3 zakken naar de eerste amateur afdeling. Ze wonnen ook maar 1 match in deze play-offs. Lommel SK, KSV Roeselare en OH Leuven overleefden en konden zo nog een jaar langer in de 1B competitie blijven.
Het meest verrassende aan dit seizoen was dat enkele ploegen uit 1B een heel mooi parcours afgelegd hebben in de beker. KFCO Beerschot-Wilrijk strandde in de 8e finale tegen KAA Gent. Royale Union Saint-Gilloise verloor in de halve finale van KV Mechelen, dat uiteindelijk de finale zou winnen van KAA Gent. Het daarbij behorende Europees ticket kregen ze uiteindelijk niet toegewezen door de gebeurtenissen omtrent het omkoopschandaal ‘Propere handen’ in België. (De Tijd, 2019)
2.4 Seizoen 2019-2020
Het seizoen 2019/20 van de Belgische eerste klasse B ging van start in augustus 2019 en zou eindigen in april 2020. Het format van de competitie bleef ongewijzigd en ging van start met de volgende teams:
• OH Leuven • Beerschot VA • Excelsior Virton
• KSC Lokeren Oost-Vlaanderen • Royale Union Saint-Gilloise • Lommel SK
• KVC Westerlo • KSV Roeselare
De ploegen die dit seizoen de competitie vervoegden zijn KSC Lokeren Oost Vlaanderen en Excelsior Virton. Zij waren respectievelijk de degraderende ploeg uit de hoogste voetbalklasse en de promovendus uit de eerste klasse amateurs.
2.4.1 Buitenlandse investeerders
Dit seizoen zagen we opnieuw twee clubs naar buitenlandse investeerders grijpen. KVC Westerlo wordt overgenomen door Oktay Ercan. De voormalige manager van Fenerbahçe werd vicevoorzitter en zou in die hoedanigheid veel rond de tafel zitten met Wim Van Hove, die het dagdagelijkse bestuur verder op zich nam. Ongeveer 1% van de aandelen bleef in handen van de huidige clubeigenaars. Die bezitten een vetorecht om de eigenheid van de club te bewaken, zoals de naam, kleuren en locatie. Naast KVC Westerlo had Ercan ook al het Bosnische NK Celik, het Macedonische FC Shkupi, Boluspor en twee Soedanese clubs in zijn portefeuille. (HLN.be, 2019)
In 2019 vindt ook Lommel SK de weg naar een buitenlandse injectie. De Israëlische sportadvocaat Udi Shochatovitch investeerde 2,6 miljoen euro in de club. Sportconsultant Rudi Vandenput, de rechterhand van Shochatovitch, werd bestuurder en medeaandeelhouder van de club. De huidige vzw bleef echter wel behouden, hier was er dus geen sprake van een overname. (Nieuwsblad, 2019)
2.4.2 Verloop competitie
Eerste periode
In periode 1 van de competitie 2019-2020 waren het Royale Union Saint-Gilloise en KVC Westerlo die het best van start gingen. Maar al snel namen OH Leuven en Excelsior Virton over. Na een felbevochten duel behaalde OH Leuven met een bonus van 2 punten de periodetitel voor Excelsior Virton. KSC Lokeren, die gezakt waren uit de hoogste voetbalklasse, presteerden ondermaats en eindigden op twee na laatste. De volledige competitietabel van periode 1 wordt hieronder geïllustreerd.
Figuur 32: Stand tweede periode seizoen 2019/2020, geraadpleegd via:
https://nl.wikipedia.org/wiki/Eerste_klasse_B_2019-20_(voetbal_België)#Periode_1
Tweede Periode
In de tweede periode startte Beerschot VA sterk aan de competitie. De volledige eerste helft stonden zij onafgebroken aan de leiding. Tijdens de tweede helft kwamen ook Westerlo KVC en Excelsior Virton meedoen voor de periodetitel. Na een spannende strijd moesten deze laatstgenoemden toch het onderspit delven voor Beerschot VA. Die pas op de laatste speeldag terug de leiding namen en de periodetitel binnenhaalden. Westerlo KVC en Excelsior Virton strandden op respectievelijk plaats twee en drie, ze behalen beide slechts drie punten minder dan de leider.
Bij Lokeren ging het van kwaad naar erger. Zij eindigden helemaal onderaan en behalen slechts zeven punten op een totaal van 42.
Figuur 33: Stand tweede periode seizoen 2019/2020, geraadpleegd via:
Titelwedstrijden
Op 8 maart 2020 speelden de twee periodekampioenen voor de eerste keer tegen elkaar voor de titel van de competitie 1B. Deze wedstrijd werd gewonnen door Beerschot VA. Zij haalden het met 1-0 van OH Leuven.
De tweede wedstrijd zou een week later plaatsvinden, maar werd uitgesteld wegens de maatregelen tegen de uitbraak van het Coronavirus.4
Beker van België
In seizoen 2019/2020 trok een tendens zich door in de beker van België. Er werd vastgesteld dat ploegen uit lagere competities het verder schoppen dan sommige eersteklassers.
In de 1/16de finales versloeg KVC Westerlo de eersteklasser Waasland Beveren met 3-4. US Rebecquoise, een ploeg uit tweede klasse amateurs, slaagde erin om te winnen van eersteklasser Cercle Brugge. Verder ging ook Royale Union Saint-Gilloise verder naar de volgende ronde.
In de 1/8ste finales zou US Rebecquoise het onderspit moeten delven tegen Standard Luik. Union Sint-Gillis en KVC Westerlo lootten elkaar en namen het in een onderling duel op voor een plaats in de kwartfinales. In dit spannende duel haalde Union Sint-Gillis het met strafschoppen en ging door in de beker.
Het bekerverhaal van Union Sint-Gillis eindigde in de kwartfinales tegen KV Kortrijk. Het verloor deze match nipt met 1-0.
2.4.3 Conclusie seizoen 2019/2020
Dit seizoen werd abrupt beëindigd door de uitbraak van het Coronavirus. Wel kan gesteld worden dat clubs uit lagere afdelingen dan de 1A competitie, toch meer en meer hun stempel kunnen doordrukken in de beker van België.
4 Op 25 mei 2020 werd bekend gemaakt dat de terugwedstrijd zal plaatsvinden in het weekend van 1 en 2
3. Onderzoek
3.1 Analyse van de teams die 1B hebben doorlopen
3.1.1 Verloop van de teams in 1B
Sinds de opstart van de vernieuwde competitievorm (2016/2017) hebben er dertien verschillende ploegen deelgenomen aan deze competitie. Dit in een periode van vier seizoenen. Via deze gegevens trachten we een beter beeld en vergelijking te geven van alle teams die doorheen de jaren in 1B blijven. Alsook de teams die er na één of twee seizoenen meteen uit zijn, dit door te promoveren of te degraderen.
De teams die gedurende deze periode deel uitmaakten van de competitie:
• KSV Roeselare • OH Leuven
• Royale Union Saint-Gilloise • Beerschot VA • Lommel SK • KVC Westerlo • KSC Lokeren Oost-Vlaanderen • Excelsior Virton • AFC Tubize • Cercle Brugge • Lierse SK • KV Mechelen • Royal Antwerp FC
Bij het zien van deze lijst zijn er enkele zaken die meteen opvallen. De teams die dit seizoen in de competitie deelnamen (2019/2020) zijn teams die quasi elk seizoen van 1B in deze competitie zaten. Dit is een interessant gegeven. Hieruit kunnen we gaan vergelijken wat het verschil is tussen deze teams en de teams die de competitie snel verlaten. Dit zoals hierboven beschreven door te promoveren of degraderen. Ook kunnen we hierbij gaan kijken wat de financiële componenten zijn die een effect hebben op het al dan niet leefbare karakter van deze competitie.
Enkele vragen die we ons hierbij stellen, en in het verdere verloop van deze paper trachten toe te lichten:
• “Is het financieel haalbaar om als club verschillende opeenvolgende jaren in de 1B voetbalcompetitie deel te nemen?”
• “Wat is de impact van de 1B voetbalcompetitie op de deelnemende clubs. Hoe verteren 1A clubs de degradatie naar 1B en wat is nodig om een promotie naar 1A af te dwingen?“ • “Welke factoren zorgen ervoor dat bepaalde teams eenvoudiger promoveren uit de 1B
voetbalcompetitie?”
In het eerste deel van dit onderwerp kijken we hoeveel seizoenen elk team respectievelijk in de 1B competitie doorgebracht heeft.
TEAM AANTAL SEIZOENEN IN 1B
KSV Roeselare 4
OH Leuven 4
Royale Union Saint-Gilloise 4
Beerschot VA 3 Lommel SK 3 KVC Westerlo 3 AFC Tubize 3 Cercle Brugge 2 Lierse SK 2 KSC Lokeren Oost-Vlaanderen 1 Excelsior Virton 1 KV Mechelen 1 Royal Antwerp FC 1 Tabel 4: Verloop van de ploegen in de 1B competitie
Wat meteen opvalt in deze tabel is dat er drie teams alle seizoenen, sinds de oprichting van deze competitie, meegemaakt hebben. KSV Roeselare, OH Leuven en Royale Union Saint-Gilloise zijn de teams die doorheen de jaren een vaste waarde geworden zijn in deze competitie. Beerschot VA, Lommel SK en KVC Westerlo volgen ze kort op de voet met hun drie jaar in deze competitie. Aan de andere kant van de lijst zien we vier teams die slechts één seizoen in de competitie blijven. Sinds 20
april 2020 is ook bekend dat KSC Lokeren Oost-Vlaanderen zal ophouden met bestaan, voor hen blijft het dus ook bij één seizoen in 1B. Dit desondanks het feit dat de competitie niet volledig afgewerkt is.
Dit laatste is een zeer interessant gegeven. Een team dat zo lang een vaste waarde was in de hoogste voetbalklasse van het Belgisch voetbal dat na een degradatie, en een mislukte overname, na een half seizoen in 1B de boeken toe moet doen. Hier komen we later in deze paper nog op terug.
Van deze dertien teams in de tabel hierboven zijn er enkele die in het oog springen, dit omwille van verschillende redenen. Dit wordt hieronder per team verder geanalyseerd.
3.2 Analyse per team
3.2.1 KV Mechelen
KV Mechelen is een team dat sinds jaar en dag in de hoogste voetbalklasse speelt. Ze hebben een grote en trouwe aanhang die ervoor zorgt dat de club kan ‘overleven’ zelfs wanneer ze na elf jaar in de hoogste afdeling terugzakken naar de 1B competitie. Het is duidelijk dat dit een zeer belangrijk gegeven is voor deze club. Om dit verder te verduidelijken bekijken we de cijfers van de abonnementenverkoop van de afgelopen jaren.
Desondanks het feit dat KV Mechelen zakt naar de 1B competitie na het seizoen 2017/2018 zien we een stijging in de abonnementenverkoop van maar liefst 10,35%. Dit zou een van de redenen kunnen zijn waardoor een traditieclub als KV Mechelen minder problemen heeft met het degraderen. De fans blijven hun club steunen en gaan dit zelfs nog meer doen dan ervoor.
Figuur 34: Abonnement verkoop van KV Mechelen, geraadpleegd via: https://www.kvmechelen.be/nieuws/2019-2020/algemeen/abonnementen-2019-2020-12219/
KV Mechelen bracht sinds de opstart van de 1B voetbalcompetitie slechts één seizoen door in deze competitie. Zoals eerder vermeld zijn ze gedegradeerd na het seizoen 2017/2018 waarna ze het jaar erna meteen weer de stap naar 1A konden zetten via promotie na het seizoen 2018/2019. Hetgeen opvalt in het jaar van de degradatie is dat er een groot aantal nieuwe spelers aangetrokken werd, dit in combinatie met de uitbreiding van het stadion (nieuwe tribune) geeft aan dat ze bij Mechelen zo
8038 9002 9819 10835 12219 0 2000 4000 6000 8000 10000 12000 14000 1 5 - ' 1 6 1 6 - ' 1 7 1 7 - ' 1 8 1 8 - ' 1 9 1 9 - ' 2 0
ABONNEMENTENVERKOOP KV MECHELEN
Na het jaar in 1B zien we dat KV Mechelen het boekjaar afsloot met een verlies van €8.157.870. Dit was hun eerste en enige seizoen in de 1B competitie. Het grote verlies viel te wijten aan het bouwen van de nieuwe tribune (ongeveer €14.000.000). Ook werd hier aangegeven dat er wel degelijk een verschil was qua inkomsten. KV Mechelen ontving in dit seizoen een lagere som aan tv-gelden. Dit samen met de hogere spelersbezoldigingen en premies door het uitzonderlijk positief sportief seizoen zorgde ervoor dat ze dit jaar afsloten met een toch wel opmerkelijk verlies. Door de bouw van deze tribune zou ook het vreemd vermogen sterk stijgen, er werd een extra lening aangegaan ten belope van €14.500.000. Ook waren er nog enkele nieuwe leningen verstrekt door aandeelhouders en derden, dit voor een som van €6.930.000.
Figuur18: Marktwaarde KV Mechelen, geraadpleegd via:https://www.transfermarkt.nl/kv-mechelen/kader/verein/354
We zien dat KV Mechelen een zeer sterke kern had op papier. De kern was in vergelijking met de gemiddelde kern in 1B veel meer waard. Het gemiddelde in 2018/2019 lag op €10.490.000. KV Mechelen had op dat moment een team dat een waarde had van €16.300.000. Wanneer we puur naar deze cijfers kijken zou KV Mechelen dus zeer makkelijk de overstap terug moeten kunnen maken naar de hoogste afdeling. Dit lukte hen uiteindelijk ook.
17.15 28.35 16.30 21.98 0.00 2.50 5.00 7.50 10.00 12.50 15.00 17.50 20.00 22.50 25.00 27.50 30.00 2 0 1 6 - 2 0 1 7 2 0 1 7 - 2 0 1 8 2 0 1 8 - 2 0 1 9 2 0 1 9 - 2 0 2 0
MARKTWAARDE KV MECHELEN
(VOLGENS TRANSFERMARKT.NL)
3.2.2 Royal Antwerp FC
De club met het stamnummer 1 vertoeft al tal van jaren in de hoogste afdeling van ons Belgisch voetbal. In het seizoen 2003/2004 ging het echter volledig mis en degradeerde Royal Antwerp FC naar de tweede klasse (toen nog niet in het systeem van 1A en 1B). In het eerste seizoen in 1B strandden ze op de derde plaats, ze behaalden wel ook de tweede periodetitel en konden zo de promotie afdwingen naar de 1A competitie. Vanaf het seizoen 2017/2018 speelden ze terug in de hoogste afdeling en werden ze ook een vaste waarde in Play-Off 1.
Ook hier spreken we weer van een team dat een heel trouwe supportersaanhang heeft. Bij Royal Antwerp FC vinden we geen exacte cijfers van de verkochte abonnementen per seizoen. Echter kunnen we wel via de site transfermarkt gaan kijken naar het gemiddeld aantal bezoekers per wedstrijd. Hier valt op dat het voor de supporters niet uitmaakt of zij naar een wedstrijd kijken van hun team in de eerste afdeling of een lagere afdeling. De cijfers blijven ongeveer gelijk. Sinds het seizoen 2018/2019 merken we wel op dat er meer supporters zijn, dit kan te verklaren zijn door de goede prestaties van het team.
Figuur 19: Gemiddeld aantal toeschouwers per wedstrijd, geraadpleegd via: https://www.transfermarkt.nl/royal-fc-antwerpen/besucherzahlenentwicklung/verein/1096
Bij Royal Antwerp FC merken we ergens een zelfde trend als bij KV Mechelen. Er werd verwacht dat het team een vaste waarde ging worden in de hoogste afdeling. We zien dit dan ook duidelijk terug in de marktwaarde van het team doorheen de seizoenen. In 2016/2017 noteerde het team al een
11561 11705 12492 11527 11000 11200 11400 11600 11800 12000 12200 12400 12600 2 0 1 6 - 2 0 1 7 2 0 1 7 - 2 0 1 8 2 0 1 8 - 2 0 1 9 2 0 1 9 - 2 0 2 0
GEMIDDELD AANTAL TOESCHOUWERS RAFC
(VOLGENS TRANSFERMARKT.NL)
hoogste afdeling, hierin zien we dat de investeringen in het team niet ophielden. Integendeel, er werd nog meer geïnvesteerd en het team werd verder uitgebouwd.
Figuur 20: Marktwaarde van Royal Antwerp FC, geraadpleegd via: https://www.transfermarkt.nl/royal-antwerp-fc/kader/verein/1096
Het is duidelijk dat Antwerp een kern heeft die meteen een heel pak meer waard was dan die van KV Mechelen. Wat hier ook opvalt is dat Royal Antwerp FC wel degelijk een inspanning deed wanneer ze naar de hoogste afdeling gaan. Dit wierp ook meteen zijn vruchten af want ze draaiden meteen mee in de hoogste afdeling.
Deze cijfers worden verder in dit onderdeel vergeleken met de teams die het minder goed doen in de 1B competitie en bijna nooit zullen kunnen spreken van de promotie (op basis van financiële gegevens). 14.83 26.18 25.80 47.63 0.00 5.00 10.00 15.00 20.00 25.00 30.00 35.00 40.00 45.00 50.00 2 0 1 6 - 2 0 1 7 2 0 1 7 - 2 0 1 8 2 0 1 8 - 2 0 1 9 2 0 1 9 - 2 0 2 0
MARKTWAARDE ROYAL ANTWERP FC
(VOLGENS TRANSFERMARKT.NL)
3.2.3 KSC Lokeren Oost-Vlaanderen
KSC Lokeren Oost-Vlaanderen is een team dat de afgelopen jaren vele hoogtes en laagtes gekend heeft. Het maakt sinds het seizoen 1996/1997 onafgebroken deel uit van de hoogste afdeling van het Belgisch voetbal. In deze periode zien we zoals hierboven vermeld niet echt een constante in de prestaties van KSC Lokeren Oost-Vlaanderen. In de onderstaande figuur wordt dit nog duidelijker. De jaren van KSC Lokeren Oost-Vlaanderen in de hoogste afdeling werden er enkele waarin ze vechten tegen degradatie, in de jaren 2000 - 2004 kenden ze enkele goede jaren waarin ze ook in Europa hun kleuren mogen gaan verdedigen. Hierna volgde weer een periode van mindere resultaten. Het invoeren van de Play-Offs zorgde ervoor dat Lokeren weer een goede periode had, ze behaalden mooie resultaten en konden zelfs driemaal aantreden in Play-Off 1. Ook wonnen ze in 2012 en 2014 de beker van België, hierdoor konden ze weer deelnemen aan de Europa League.
Na deze periode van toch wel positiviteit in en rond Lokeren vervielen ze weer in de oude gewoonte waarin er gevochten werd tegen de degradatie. Uiteindelijk werd dit teveel in het seizoen 2018/2019. KSC Lokeren Oost-Vlaanderen degradeerde naar de 1B competitie. Nog voor het afwerken van dit volledige seizoen (door COVID-19) ging KSC Lokeren Oost-Vlaanderen failliet.
Figuur 21: Klassering KSC Lokeren Oost-Vlaanderen van seizoen 1996/1997 tot en met 2018/2019, geraadpleegd via: https://nl.wikipedia.org/wiki/KSC_Lokeren_Oost-Vlaanderen#Resultaten 12 6 5 10 4 7 3 10 8 8 16 12 7 14 6 8 6 5 8 11 11 13 16 0 2 4 6 8 10 12 14 16 18
