Kernbestanden Natuurplanbureau : overzicht van ruimtelijke gegevensbestanden geïnventariseerd in 2003

(1)

P l a n b u r e a u - w e r k i n u i t v o e r i n g

K e r n b e s t a n d e n N a t u u r p l a n b u r e a u

O v e r z i c h t v a n r u i m t e l i j k e g e g e v e n s

g e ï n v e n t a r i s e e r d i n 2 0 0 3

J.P.M. Willemen

L. Kooistra

W e r k d o c u m e n t 2 0 0 3 / 2 7

(2)

(3)

R e e k s ' P l a n b u r e a u - w e r k i n u i t v o e r i n g '

K e r n b e s t a n d e n N a t u u r p l a n b u r e a u

O v e r z i c h t v a n r u i m t e l i j k e g e g e v e n s

g e ï n v e n t a r i s e e r d i n 2 0 0 3

J.P.M.Willemen

L.Kooistra

W e r k d o c u m e n t 2 0 0 3 / 2 7

(4)

4 Natuurplanbureau Werkdocument 2003 – 27

De reeks ‘Planbureau - werk in uitvoering’ bevat tussenresultaten van het onderzoek van de uitvoerende instellingen* voor het Natuurplanbureau. De reeks is een intern communicatiemedium en wordt niet buiten de context van het Natuurplanbureau verspreid. De inhoud heeft een voorlopig karakter en is vooral bedoeld ter informatie van collega-onderzoekers die aan planbureauproducten werken. Citeren uit deze reeks is dan ook niet mogelijk. Zodra eindresultaten zijn bereikt, worden deze ook buiten deze reeks gepubliceerd. De reeks omvat zowel inhoudelijke documenten als beheersdocumenten.

*

Uitvoerende instellingen: Rijksinstituut voor Kust en Zee (RIKZ), Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM), Rijksinstituut voor integraal Zoetwaterbeheer en Afvalwaterbehandeling (RIZA) en Wageningen Universiteit en Researchcentrum (WUR)

Betekenis Kwaliteitsstatus

Status A: inhoudelijke kwaliteit is beoordeeld door een adviseur uit een zogenoemde referentenpool. Deze pool bestaat uit onafhankelijke adviseurs die werkzaam zijn binnen het consortium RIKZ, RIVM, RIZA en WUR

Status B: inhoudelijke kwaliteit is beoordeeld door een collega die niet heeft meegewerkt in het desbetreffende projectteam

Status C: inhoudelijke kwaliteitsbeoordeling heeft (nog) niet plaatsgevonden

Werkdocument 2003/27 is gekwalificeerd als status C. Dit document is geaccepteerd door Paul Hinssen, opdrachtgever namens het Milieu- en Natuurplanbureau.

Tel.: (0317) 47 47 00; fax: (0317) 41 90 00; e-mail: postkamer@alterra.wag-ur.nl

Project 358- 230044.01 / 394 - 230019.02 [NPB Werkdocument 2003/27 − februari 2004]

Werkdocumenten in de Reeks 'Planbureau - werk in uitvoering' worden uitgegeven door het Natuurplanbureau, vestiging Wageningen. Informatie: (0317) 47 78 45; e-mail: info@npb-wageningen.nl;

(5)

Inhoud

Samenvatting 9 1 Inleiding 11 1.1 Achtergrond 11 1.2 Doelstellingen 11 1.3 Aanpak 13 1.4 Opbouw rapport 13 2 Geactualiseerde bestanden 15 2.1 Beleidsdomein 15 2.1.1 Natuur 15 2.1.2 Ruimtelijke ordening 15 2.2 Fysiek domein 15 2.2.1 Landschap 15 2.2.2 Infrastructuur 16 2.3 Basisgegevens 16 2.3.1 Administratief 16 2.3.2 Hoogte 16 2.3.3 Topografie 16 2.3.4 Statistiek 16 3 Bestanden ingewonnen in 2003 17 3.1 Beleidsdomein 17 3.1.1 Natuur 17 Habitatrichtlijngebieden 2003 17

Gerealiseerde Verbindingszones EHS’98 18

ICES natte natuur Delta 18

ICES natte natuur Groningen 20

3.1.2 Groene Ruimte en Recreatie 20

RSG- schets 20

3.1.3 Ruimtelijke ordening 20

Nadere uitwerking rivierengebied 20

Bufferzones 21

3.2 Fysiek Domein 22

3.2.1 Natuur 22

Terreinen Provinciale Landschappen 2003 22

BOTOP2000 (Topografische ligging Beheersovereenkomsten) 22 BOTOP2003 (Topografische ligging Beheersovereenkomsten) 23

(6)

6 Natuurplanbureau Werkdocument 2003 – 27

3.2.2 Bos 26

Bossenkaart 1983 26

Bossenkaart Meetnet Functievervulling 26

MFV – Bos (Meetnet Functievervulling) 27

Bossenkaart 2000 28

Bosstatistiek1: 25 meter grid 28

3.2.3 Landschap 30

Herkenbaarheid ontginningsgeschiedenis cultuurlandschap 30

Internationale betekenis landschappen 30

Mate van aantasting landschappen 32

Kenmerkende landschapselementen en -patronen 32

Zeldzaamheid landschappen 33

3.2.4 Grondgebruik 34

CORINE Land Cover database van Nederland UPDATE 1986 34 CORINE Land Cover database van Nederland voor het jaar 2000 36 CORINE: Veranderingen in landgebruik tussen 1986 en 2000 36

HGN Historisch grondgebruik 1900 37

CBS bodemstatistiek 2000 37

3.2.5 Water - hydrologie 38

Peilbuizen Nederland Staatsbosbeheer 38

Hydrologische bestanden werkgroep Consensus Hydrologie 40

3.3 Maatschappelijk domein 41

Ruimtelijke analyse vastgoedverkeer 41

3.4 Basisgegevens 41

3.4.1 Administratief 41

Postcodegebieden 5-posities 2003 41

Militaire terreinen 2003 42

Waterwingebieden 2003 44

Acht administratieve regio’s Staatsbosbeheer 44

Districtsgrenzen Staatsbosbeheer 44

Bezoekerscentra Staatsbosbeheer 45

3.4.2 Aardobservatie 45

(7)

Kaartoverzicht Catalogus NPB

Beleidsdomein

Kaart 1 Natuur / Ruimtelijke Ordening pag. 19

Fig. 1 Habitatrichtlijngebieden 2003

Fig. 2 Gerealiseerde verbindingszones EHS tot ‘98 Fig. 3 ICES natte natuur Delta

Fig. 4 Bufferzones 2001

Fysiek domein

Kaart 2 Natuur/ Bos 25

Fig. 5 Vakafdeling informatie Staatsbosbeheer Fig. 6 Overzicht zeldzame huisdierrassen

Fig. 7 Meetpunten Meetnet Functievervulling (MFV) Fig. 8 Bosstatistiek1: 25m grid

Kaart 3 Landschappen 31

Fig. 9 Herkenbaarheid ontginningsgeschiedenis cultuurlandschap Fig. 10 Internationale betekenis landschappen

Fig. 11 Kenmerkendheid van landschapselementen en -patronen Fig. 12 Zeldzaamheid landschappen

Kaart 4 Grondgebruik 35

Fig. 13 CORINE: landCover update 1986 Fig. 14 CORINE: LandCover 2000 Fig. 15 CORINE: verschillen 1986 - 2000 Fig. 16 Bodemstatistiek 2000 (BBG2000)

Kaart 5 Hydrologie / Maatschappelijk domein - Economie 39

Fig. 17 Peilbuizen Staatsbosbeheer Fig. 18 Slootdichtheid primaire waterlopen Fig. 19 Kwel / wegzijging

Fig. 20 Ruimtelijke analyse vastgoedverkeer

Basisgegevens

Kaart 6 Administratief / Fysiek domein - Natuur 43

Fig. 21 5-Pos. Postcode gebieden op luchtfoto’s 2003 Fig. 22 Terreinen Provinciale Landschappen

Fig. 23 Waterwingebieden 2003 Fig. 24 BOTOP 2003

(8)

(9)

Samenvatting

Voor het project Duurzame Informatievoorziening Natuurplanbureau (DINO) worden de ruimtelijke gegevensbestanden die nodig zijn om de Natuurplanbureaufunctie te kunnen uitvoeren geïnventariseerd en verzameld. Dit rapport is een aanvulling op het werkdocument 2002/15, Kernbestanden Natuurplanbureau. Bestanden, waarvan de metadata al in werkdocument 2002/15 zijn beschreven en waarvan in 2003 een geactualiseerd bestand is ontvangen, worden wel genoemd, maar de metadata zijn niet opnieuw opgenomen. Voor nieuwe bestanden die in 2003 zijn verzameld wordt per gegevensbestand een inhoudelijke beschrijving gegeven (metadata) en voor een deel van de bestanden wordt het kaartbeeld gepresenteerd.

De indeling van de totale set van geïdentificeerde gegevensbestanden is afgestemd op de graadmeters zoals die worden gebruikt in de producten van het Natuurplanbureau.

Onderscheid is gemaakt in de volgende domeinen:

Beleidsdomein: gegevensbestanden die gerelateerd zijn aan specifieke beleidsectoren en

beleidsthema's, te weten de beleidssectoren: Natuur, Groene Ruimte en Recreatie, Landbouw (Ministerie LNV), Milieu, Ruimtelijke Ordening (Ministerie VROM) en Water (Ministerie V&W). Het betreft gegevens over beleidsvorming (doelen taakstelling, instrumenten) en beleidsuitvoering (doorwerking, prestaties) en deels ook beleidsevaluatie (effecten).

Fysiek domein: gegevensbestanden gerelateerd aan specifieke (onderzoeks)thema's binnen

het fysieke domein, te weten: natuur, bos en landschap (perspectief behoud), bodem, water en milieu (perspectief condities), bodem-/landgebruik (perspectief gebruik)

Maatschappelijk domein: gegevensbestanden gerelateerd aan specifieke

(onderzoeks)-thema's binnen het maatschappelijke domein, waaronder economie (perspectief kosten en baten). Veel gegevensbestanden ontbreken hier nog (nog niet geïnventariseerd of nog niet ontwikkeld).

Basisgegevens: gegevensbestanden die gebruikt worden als 'basis' voor de ontwikkeling

van andere typen gegevensbestanden en/of voor de analyse, presentatie en visualisatie van onderzoeksgegevens. Dit betreft de volgende thema's: administratieve gebiedsindelingen, topografie, hoogte, aardobservatie en statistiek.

(10)

(11)

1 Inleiding

1.1 Achtergrond

Er bestaan verschillende planbureaus in Nederland (CPB, SCP, RPB en MNP) die zich bezig houden met signaleren, evalueren en verkennen voor diverse beleidssectoren waaronder natuur, milieu, water en ruimte. Dit beleid wordt vorm gegeven door verschillende Ministeries waaronder LNV, VROM, en V&W en uitgevoerd door onder andere uitvoerende diensten en/of regionale en lokale overheden (provincies, waterschappen en gemeenten).

Voor de planbureaufuncties is het van essentieel belang te beschikken over voldoende kwaliteit basisgegevens, modellen en scenario’s waaruit beleidsrelevante informatie (graadmeters/indicatoren) kan worden afgeleid. Harmonisatie van de informatievoorziening tussen deze planbureaus is zeer gewenst.

Het Natuurplanbureau (NPB) heeft als taak het maken van verschillende producten te weten: (1) wettelijke producten (Natuurbalans, Natuurcompendium en Natuurverkenning).

(2) ad hoc beleidsadvies

(3) algemene en/of ongevraagde informatievoorziening. Een stabiele en duurzame informatie-infrastructuur is hiervoor een eerste vereiste.

RIVM en WUR werken in het project Duurzame Informatie voorziening Natuurplanbureau (DINO) gezamenlijk aan de informatie-infrastructuur voor het Natuurplanbureau, hierbij uitgaande van een ‘groeimodel’, waarbij in eerste instantie de inspanningen gericht zijn op het (duurzame) beheer en de ontsluiting van enkele essentiële informatiebronnen voor het Natuurplanbureau (1), te weten basisgegevens, modellen en indicatoren (eindresultaten). Op termijn wordt ook aandacht besteed aan andere relevante informatiebronnen (b.v. scenario’s) en aan de verwerking van gegevens tot indicatoren (gegevensverwerkingsprocessen). Dit laatste is met name van belang voor de ‘transparantie’ van de gebruikte methoden (hoe is men tot een bepaalde indicator gekomen en hoe betrouwbaar en nauwkeurig is deze indicator). In de toekomst zullen meer instellingen bij de realisatie van de informatie-infrastructuur betrokken worden. Afstemming vindt plaats met het andere vergelijkbare initiatieven zoals het National Clearinghouse GeoInformation (NCGI) en BSIC Ruimte voor Geo-Informatie en de Authentieke Registraties/ Basisregistraties.

1.2 Doelstellingen

Algemene doelstelling van het project DINO is de informatievoorziening van het natuurplanbureaunetwerk structureel te verbeteren, waardoor de natuurplanbureaufunctie op een efficiëntere en effectievere wijze kan worden uitgevoerd.

Het uiteindelijke resultaat van het project is een 'Duurzame informatie-infrastructuur NPB' die bestaat uit twee hoofdcomponenten: de eigenlijke infrastructuur (website en informatiesystemen) en de informatie (of kennisproducten) – in dit geval in de vorm van databestanden, modellen, indicatoren en scenario's (Figuur 1). Binnen het DINO project wordt zowel gewerkt aan het beheer en onderhoud van de huidige informatie-infrastructuur als aan

(12)

12 Natuurplanbureau Werkdocument 2003 - 27

de ontwikkeling van nieuwe infrastructuur en informatie elementen (Schmidt et al., 2003)1_. Daarom is een onderscheid gemaakt tussen operationele taken (beheer operationele infrastructuur en gegevensvoorziening) en strategische taken (ontwikkeling en advies).

Figuur 1 Overzicht van relevante informatiebronnen voor het Natuurplanbureau en de verwerking hiervan tot indicatoren. Het huidige rapport gaat in op de basisgegevens (kernbestanden).

Een belangrijke operationele taak is de facilitering van het duurzaam beheren, onderhouden en ontsluiten van kennis- en informatiebronnen, zoals data, modellen en scenario’s, die ten grondslag liggen aan de NPB-producten. Dit rapport presenteert de resultaten van de activiteiten in 2003 voor het onderdeel datalogistiek.

Datalogistieke activiteiten bestaan onder andere uit: het identificeren, inventariseren en beschrijven van ruimtelijke gegevensbestanden, die van belang zijn voor de uitvoering van de Natuurplanbureaufunctie. Dit rapport beschrijft de NPB kernbestanden die in 2003 zijn ingewonnen aanvullend op de eerder geïnventariseerde bestanden (Willemen en Schmidt, 2002)2_.

Via de “DINO Datacatalogus” op het interne gedeelte van de website van het Natuurplanbureau (www.Natuurplanbureau.nl) kan een deel van de geïdentificeerde bestanden worden bekeken aan de hand van metadata en een voorbeeldkaartje. Tevens bestaat de mogelijkheid bestanden te downloaden.

1 _{Schmidt, A.M., Kooistra, L., Nienhuis, J.G. & Knol., O.M. 2003. Duurzame informatievoorziening} Natuurplanbureau (DINO): Stand van zaken januari 2003. Werkdocument 2003/05, Natuurplanbureau/Alterra/RIVM, Wageningen/Bilthoven.

2 _{Willemen, J.P.M. & Schmidt, A.M., 2002. Kernbestanden Natuurplanbureau. Overzicht van ruimtelijke} bestanden geïnventariseerd voor het Natuurplanbureau. Werkdocument 2002/15, Natuurplanbureau/Alterra, Wageningen Basisgegevens (Kernbestanden) Datacatalogus Scenario’s (Voorspellingen) Scenario-explorer Modellen (Modelinstrumentarium) Modellencatalogus Processen (Gegevensverwerking) Factsheets Indicatoren (Eindresultaten) Indicatorendatabase

(13)

1.3 Aanpak

Op basis van de expertise van de projectteamleden Annette Willemen en Anne Schmidt is een lijst samengesteld met 'Kernbestanden NPB'. Dit zijn de gegevensbestanden die van belang zijn voor de uitvoering van de NPB-functie, te weten: signalering, verkenning en evaluatie. Deze lijst is ter beoordeling voorgelegd aan het Team Kennismanagement van het Natuurplanbureau (Themagroep Data en Modellen).

Onderscheid is gemaakt in de volgende domeinen (afgestemd op de graadmeters van het Natuurplanbureau):

Beleidsdomein: gegevensbestanden die gerelateerd zijn aan specifieke beleidsectoren en

beleidsthema's, te weten de beleidssectoren: Natuur, Groene Ruimte en Recreatie, Landbouw (Ministerie LNV), Milieu, Ruimtelijke Ordening (Ministerie VROM) en Water (Ministerie V&W). Het betreft gegevens over beleidsvorming (doelen taakstelling, instrumenten) en beleidsuitvoering (doorwerking, prestaties) en deels ook beleidsevaluatie (effecten).

Fysiek domein: gegevensbestanden gerelateerd aan specifieke (onderzoeks)thema's binnen

het fysieke domein, te weten: natuur, bos en landschap (perspectief behoud), bodem, water en milieu (perspectief condities), bodem-/landgebruik (perspectief gebruik).

Maatschappelijk domein: gegevensbestanden gerelateerd aan specifieke

(onderzoeks)-thema's binnen het maatschappelijke domein, waaronder economie (perspectief kosten en baten). Veel gegevensbestanden ontbreken hier nog (nog niet geïnventariseerd of nog niet ontwikkeld).

Basisgegevens: gegevensbestanden die gebruikt worden als 'basis' voor de ontwikkeling

van andere typen gegevensbestanden en/of voor de analyse, presentatie en visualisatie van onderzoeksgegevens. Dit betreft de volgende thema's: administratieve gebiedsindelingen, topografie, hoogte, aardobservatie en statistiek.

1.4 Opbouw rapport

In het huidige rapport worden de bestanden beschreven die in 2003 zijn ingewonnen voor het NPB in aanvulling op de ruimtelijke gegevensbestanden, die in werkdocument 2002/15, Kernbestanden Natuurplanbureau (Willemen en Schmidt, 2002) , zijn beschreven.

In hoofdstuk 2 wordt een overzicht gegeven van bestanden die al in het vorige catalogus zijn beschreven, maar waarvan in 2003 een geactualiseerde versie is uitgekomen en ingewonnen. Van bestanden, waarvan de update een duidelijke technische verbetering of verandering heeft ondergaan, is ook de metadata bij de nieuw ingewonnen bestanden in hoofdstuk 3 opgenomen (bodemstatistiek 2000, habitatrichtlijn gebieden 2003).

In hoofdstuk 3 wordt de metadata beschreven van de ruimtelijke gegevensbestanden die in 2003 zijn geïnventariseerd en verworven.

(14)

(15)

2 Geactualiseerde bestanden

2.1 Beleidsdomein

2.1.1 Natuur

Bronhouder: DLG

• GEBIS2003 (gebiedsplannen Informatie Systeem) o GEBIS natuur (GEBIS2003_n) o GEBIS landschap (GEBIS2003_l) o GEBIS beheer (GEBIS2003_b) • RIS2003 (Relatienotagebieden)

Onderstaande twee bestanden worden jaarlijks door het NPB uit meer bestanden samengesteld met behulp van GIS overlay-technieken.

• Natuur 2003 (bestaand 1990 + begrensde natuur excl. Beheersgebieden) • Beheersgebieden 2003 (uit RIS2003 en GEBIS2003)

Bronhouder: Directie Natuurbeheer LNV

• Habitatrichtlijnen gebieden conceptbestand maart, definitief bestand mei 2003.

Opmerking: geactualiseerde versies van het vogelrichtlijnenbestand, de wetlandgebieden en de natuurbeschermingswet gebieden zullen in 2004 worden uitgegeven.

• Natuurdoelenkaart: wordt voortdurend door EC-LNV geactualiseerd aan de hand van nieuwe gegevens uit de provincies, maar is nog steeds in een conceptversie.

Provincie Gelderland heeft actueel bestand geleverd, oktober 2003.

2.1.2 Ruimtelijke ordening

Bronhouder: DLG

• LIN2003 (landinrichting in Nederland)

Voortgangsinformatie en ligging van landinrichtingsprojecten

2.2 Fysiek domein

2.2.1 Landschap

Bronhouder: Alterra

• Geomorfologische Kaart Nederland: het bestand is per november 2003 wel volledig, maar er zijn nog technische verbeteringen nodig, bijvoorbeeld het aansluiten van de kaartbladgrenzen. Deze verbeteringen worden in de 1e_{helft van 2004 uitgevoerd.}

(16)

2.2.2 Infrastructuur

Bronhouder: AVV (Adviesdienst Voor Verkeer)

• NWB: nationaal wegenbestand • NWB: nationaal vaarwegen bestand • NWB: weggegevens

• NWB: ongevallen en netwerk

2.3 Basisgegevens

2.3.1 Administratief

• TOPgrenzen 2003 (gemeente-, provincie en rijksgrens) - TDN • Gemeentegrenzen 2003 (incl. provincie- en rijksgrens) – Bridgis BV • Postcodegebieden 4-posities 2003 - Bridgis BV

• Landbouwgebieden (indeling in 14 gebieden) 2002 – LEI-DLO • Landbouwgebieden (indeling in 66 gebieden) 2002 – LEI-DLO • Natuurmonumenten terreinen 2003 – Vereniging Natuurmonumenten • Staatsbosbeheer terreinen 2003 - Staatsbosbeheer

2.3.2 Hoogte

• AHN (Actueel hoogtebestand) nu vrijwel compleet – RWS-MD

2.3.3 Topografie

• Topografische kaart 1:10.000 jaarlijkse update - TDN

2.3.4 Statistiek

(17)

3 Bestanden ingewonnen in 2003

3.1 Beleidsdomein

3.1.1 Natuur

Habitatrichtlijngebieden 2003

(fig. 1)

Bronhouder: Directie Natuurbeheer LNV

Jaar/Versie: 2003

Bestandsnaam: Habitat_2003

Actualisatiefreq.: Éénmalig

Samenvatting: Habitat_2003 is het definitieve bestand voor de aan te melden habitatrichtlijngebieden in mei 2003, op basis van de ontwerplijst met gebieden die is vastgesteld in de Ministerraad van 14 februari 2003. Met deze lijst van gebieden wordt in voldoende mate tegemoetgekomen aan de verwachtingen van de Europese Commissie. Voor alle habitattypen en soorten waarvoor Nederland verantwoordelijk is, worden juist voldoende gebieden aangemeld. Van 19 februari tot en met 18 maart 2003 heeft de openbare procedure plaatsgevonden in het kader van de aanmelding van Habitatrichtlijngebieden bij de Europese Commissie. Tijdens deze openbare procedure zijn betrokkenen in Nederland in de gelegenheid gesteld te reageren op de ontwerplijst met 134 gebieden, alsmede op bijbehorende documenten en gebiedskaarten.

Doel vervaardiging: Beschrijving van gebieden die in aanmerking komen voor de habitatrichtlijn.

De Europese Habitatrichtlijn heeft als doel de biodiversiteit in de Europese Unie in stand te houden. Meer specifiek richt deze richtlijn zich op de instandhouding van natuurlijke habitats en de wilde flora en fauna op het Europese grondgebied. Een belangrijk middel om deze doelen te bereiken, is het aanwijzen van Habitatrichtlijngebieden door de lidstaten. Deze gebieden dienen dan vervolgens beschermd en beheerd te worden.

(mogelijk) gebruik: Voorstel voor de afrondende aanmelding van de Nederlandse bijdrage aan de Europese lijst van Habitatrichtlijngebieden, de zogenoemde communautaire lijst.

Toepassingsschaal: 1:10.000

Kwaliteit: Lijnen van gebieden die aan elkaar grenzen zijn op elkaar afgestemd en sluiten nu goed aan. Voor alle gebieden is de omgrenzing gecontroleerd op het samenvallen met Top10vector, bij afwijkingen zijn de grenzen zodanig aangepast dat op schaal 1:10.000 de grenzen visueel samenvallen. Er is dus geen garantie dat voor alle gebieden de grenzen exact samenvallen met top10vector.

Volledigheid: Na de inspraak procedure zijn voor 89 gebieden wijzigingen uitgevoerd, 45 gebieden bleven ongewijzigd en er zijn 7 nieuwe gebieden toegevoegd.

(18)

Ten opzichte van de eerdere aanmeldingen is in het bijzonder het inzicht in het voorkomen en de kwaliteit van habitattypen en leefgebieden van de soorten verbeterd. Voor een aantal soorten (onder andere Zeggekorfslak) zijn pas sinds de vorige aanmeldingen verspreidingsgegevens bekend geworden.

Op basis van de Habitatrichtlijn en de daarop gebaseerde jurisprudentie dient de selectie van gebieden gebaseerd te zijn op ecologische criteria. Dit betekent dat bij de selectie strikt genomen geen ruimte bestaat voor een afweging tussen ecologische en sociaal-economische belangen bestaat.

Documentatie: - http://www.minlnv.nl/natura2000/

- http://www.minlnv.nl/infomart/parlemnt/2003/par03117.htm Gebruiksvoorwaarden: Te gebruiken voor projecten van het Natuurplanbureau.

Gerealiseerde Verbindingszones EHS’98

(fig. 2)

Bronhouder: DLG

Bestandsnaam: Gereal_verb98

Samenvatting: Tot in 1998 gerealiseerde verbindingszones van de Ecologische Hoofdstructuur

Doel vervaardiging: Samenhang landinrichtingsprojecten, verbindingszones EHS, verbindingszones recreatie en natuur

(mogelijk) gebruik: Natuurbeleid Toepassingsschaal: 1:10.000 Documentatie:

Gebruiksvoorwaarden: Vrij gebruik voor DLG medewerkers en Natuurplanbureau

ICES natte natuur Delta

(fig. 3)

Bronhouder: DLG Zuid-holland

Jaar/Versie: 1999 versie 1.0

Bestandsnaam: Ices

Samenvatting: Bestaande en te ontwikkelen natuur in het Deltagebied van Zuid-Holland

Doel vervaardiging: Inventarisatie natuur (mogelijk) gebruik: Natuurbeleid Toepassingsschaal: 1:50.000

Documentatie: Geen

(19)

Kaart 1: Beleidsdomein -

Natuur / Ruimtelijke Ordening

Fig 1 Habitatrichtlijngebieden 2003 Bronhouder: Directie Natuurbeheer

Fig 2 Gerealiseerde verbindingszones EHS’98 Bronhouder: DLG

Fig 3 ICES natte natuur Delta Bronhouder: DLG Zuid-Holland

Fig 4 Bufferzones 2001 Bronhouder: RPD

(20)

ICES natte natuur Groningen

Bronhouder: DLG Groningen

Bestandsnaam: Natte_natuur

Samenvatting: Bestaande en te ontwikkelen natuur in het Deltagebied in Groningen. Doel vervaardiging: Inventarisatie natuur

(mogelijk) gebruik: Natuurbeleid Toepassingsschaal: ?

Documentatie: Geen

Gebruiksvoorwaarden: DLG en Natuurplanbureau

3.1.2 Groene Ruimte en Recreatie

RSG- schets

Bronhouder: DLG

Bestandsnaam: Rsg_schets01

Samenvatting: werkgebied Randstadgroenstructuur volgens PKB kaart3, Structuurschema Groene Ruimte

Doel vervaardiging: Referentiebestand bij beleid

(mogelijk) gebruik: Referentie op kaarten voor de Randstadgroenstructuur Toepassingsschaal: 1:50.000

Kwaliteit: Zeer globale weergave!

Documentatie: Structuurschema Groene Ruimte, PKB kaart3

Gebruiksvoorwaarden: Voor gebruik DLG intern en Natuurplanbureau. Dit is slechts een "schetsbestand" waaraan geen rechten ontleend kunnen worden.

3.1.3 Ruimtelijke ordening

Nadere uitwerking rivierengebied

Bronhouder: Rijksplanologische Dienst

Bestandsnaam: NURG2001

Samenvatting: Nadere Uitwerking RivierenGebied in het kader van de vierde nota ruimtelijke ordening, gericht op de versterking van de samenhang tussen de rivieren en de aan de rivieren gelegen steden, mede gebruikmakend van hun cultuurhistorische betekenis. Nadere Uitwerking RivierenGebied 2001 is in 2001 bijgewerkt en vernieuwd met informatie uit 2000.

Doel vervaardiging: Vierde Nota Ruimtelijke Ordening (mogelijk) gebruik: Beleid ruimtelijke ordening Toepassingsschaal: 1:10.000

Documentatie: Vierde Nota Ruimtelijke Ordening Gebruiksvoorwaarden: Gebruik binnen LNV

(21)

Bufferzones

(fig. 4)

Bronhouder: Rijksplanologische Dienst – IRO West

regio: Noord- en Zuid-Holland, Utrecht, Flevoland. Producent bestand: DLG

Bestandsnaam: Bufferzones

Samenvatting: Bufferzones zijn open ruimten tussen stadgewesten in de Randstad, waarin een duurzaam agrarisch grondgebruik en in delen een inrichting voor recreatie, bos en natuur wordt nagestreefd

Doel vervaardiging: In de begrensde gebieden wordt duurzaam agrarisch grondgebruik en in delen een inrichting voor recreatie, bos en natuur nagestreefd door middel van grondaankoop, bestemming, inrichting en beheer (mogelijk) gebruik: Bestand wordt ondermeer gebruikt voor oriëntering inzake het

natuurbeleidsplan Toepassingsschaal: 1:10.000 – 1:400.000 Documentatie: Natuurbeleidsplan Gebruiksvoorwaarden: Te gebruiken binnen LNV

(22)

3.2 Fysiek Domein

3.2.1 Natuur

Terreinen Provinciale Landschappen 2003

(fig. 22, pag. 43)

Bronhouders: “De Landschappen” en de Provinciale landschappen.

Bestandsnamen: Pltot03 (samengesteld uit de bestanden:

8- provinciale landschappen van “de landschappen”, eig+beh_bl(bl), vakindeling(dl), kado01012003(gl) en eigendomsgrenzen(zl)

Actualisatiefreq.: Verschillend per provincie

Samenvatting: Terreinen in eigendommen en/of beheer van de provinciale landschappen. Terreingrenzen zijn gebaseerd op kwartaalleveringen van het kadaster.

Peildatum van gegevens is per provincie verschillend. GL: 1-7-2002, DL: 1-7-2002, FL-ZHL: 1-10-2002, LO, NHL, UL: 1-1-2003, IFG, LL, BL, ZL: onbekend

Doel vervaardiging: Overzicht terreinen in eigendom en/of beheer provinciale landschappen

(mogelijk) gebruik: Natuurbeleid Toepassingsschaal:

Kwaliteit: Verschillend per provincie: bestand van Limburg lag verschoven tov de andere bestanden en is vervangen door bestand uit 2000.

Documentatie: verschillend

Gebruiksvoorwaarden: Alleen op aanvraag voor projecten van het Natuurplanbureau

BOTOP2000 (Topografische ligging Beheersovereenkomsten)

Bronhouder: DLG

Jaar/Versie: 2000-2

Bestandsnaam: Botop2000_2

Actualisatiefreq.: Onbekend

Samenvatting: Botop2000_2 is een ruimtelijke weergave van Beheersovereenkomsten. Botop is BeheersObjecten TOPografische Ligging

Doel vervaardiging: Ruimtelijk weergave van de locatie van beheersovereenkomsten. (mogelijk) gebruik: Botop, natuurbeleid

Toepassingsschaal: 1:10.000 tot 1:400.000

Kwaliteit: Onbekend

Objecten: Het totale bestand bestaat uit de shape-files: botop_vlak2-31122000, botop_rand2-31122000, botop_punt2-31222000, botop_perceel2-3112 2000, botop_lijn2-31122000 Documentatie: Gebruiksvoorwaarden: DLG en Natuurplanbureau

(23)

BOTOP2003 (Topografische ligging Beheersovereenkomsten)

(fig. 24, pag. 43) Bronhouder: DLG Jaar/Versie: 2003 Bestandsnaam: Botop2003 Actualisatiefreq.: Onbekend

Samenvatting: Botop2003 is een ruimtelijke weergave van Beheersovereenkomsten voor SAN en AN.

Botop is BeheersObjecten TOPografische Ligging.

De verschillen met Botop2000 zijn (nog) niet aangegeven in de meta-informatie.

Doel vervaardiging: Ruimtelijk weergave van de lokatie van beheers-overeenkomsten. (mogelijk) gebruik: Botop, natuurbeleid.

Toepassingsschaal: 1:10.000 tot 1:400.000

Kwaliteit: Onbekend

Objecten: Het totale bestand bestaat uit de 5 shape-files: tot_31122002lijnelement, tot_31122002perceel, tot_31122002puntelement, tot_31122002rand, tot_31122002vlakelement. Documentatie: Gebruiks-voorwaarden: DLG en Natuurplanbureau

Staatsbosbeheer: vakafdelinginformatie

(fig. 5) Bronhouder: Staatsbosbeheer Jaar/Versie: 2003 Bestandsnaam: Vakafd_land Actualisatiefreq.: Onbekend

Samenvatting: Overzicht van alle terreinen van SBB per 30-11-2001, met zogenaamde 'vakafdelinginformatie'. In feite is dit bestand een samenvoeging van alle vakafdelingkaarten en vormt zo een landelijke (sub-)doeltypekaart De vakafdelinginformatie bevat per gebied:

• terreinen wel/niet in beheer • voorkomende boomsoorten

• doeltypen en subdoeltypen die Staatsbosbeheer in het kader van terreinbeheer onderscheidt

• Terreintype

Doel vervaardiging: Overzicht vakafdelinginformatie. (mogelijk) gebruik: Natuurbeleid

Kwaliteit: Volledigheid: 100%

Documentatie: - CD SBB2003 bevat alle ruimtelijke bestanden en metadata.

Tevens bevat de CD ArcView extensies voor de bestanden van de vakafdelingen en voor de metadata hiervan.

- www.staatsbosbeheer.nl Gebruiksvoorwaarden: Bronvermelding

(24)

Overzicht zeldzame huisdierrassen

(fig. 6)

Bronhouder: Staatsbosbeheer

Bestandsnaam: Zz_ras

Samenvatting: Overzicht van de zeldzame huisdierrassen in Nederland. Per kudde zijn een aantal attributen opgenomen zoals eigenaar, aantal, UBN nummer, inscharingsovereenkomst etc.

Doel vervaardiging: Overzicht zeldzame huisdierrassen (mogelijk) gebruik: Calamiteiten dierziekten

Kwaliteit: Volledigheid: 75%. De punten zijn bij benadering geplaatst en kunnen niet gebruikt geworden voor exacte locatie bepaling.

Documentatie: - CD SBB2003 bevat alle ruimtelijke bestanden en metadata. - www.staatsbosbeheer.nl

(25)

Kaart 2: Fysiek domein -

Natuur / Bos

Fig 5 Vakafdelinginformatie

Fig 6 Overzicht zeldzame huisdierrassen Bronhouder: Staatsbosbeheer

Fig 7 Meetpunten Meetnet Functievervulling. Bronhouders: Alterra / CBS

Fig 8 Bosstatistiek1: 25m grid Bronhouders: Alterra / CBS

(26)

3.2.2 Bos

Bossenkaart 1983

Bronhouders: CBS / Alterra Jaar/Versie: 2001 Bestandsnaam: Bossenkaart1983 Actualisatiefreq.: Éénmalig

Samenvatting: Bestand met boscomplexen Vierde Bosstatistiek 1980-1983. Bestand vervaardigd op basis van geometrie library BOSSTAT4. Basisbestand is bosstat4vlak, waarbij alle bosopstanden zijn samengevoegd tot boscomplexen (dissolve). Alle kaartbladen zijn samengevoegd in 1 bestand.

Doel vervaardiging: Bestand heeft tot doel om eenvoudig de verandering van het areaal bos te kunnen volgen d.m.v. overlay met bos2000 bestand (vervaardigd in het kader van Meetnet Functie Vervulling).

(mogelijk) gebruik: Monitoring bosareaal Nederland Toepassingsschaal: Bestand bosstat4vlak is 1:10.000

Kwaliteit: Als bosstat4: Positionele nauwkeurigheid 10 m., thematische nauwkeurigheid 99%.

Documentatie: Zie documentatie Vierde Bosstatistiek

CBS, 1985. De Nederlandse bosstatistiek. Deel 1: de oppervlakte bos, 1980-1983. Centraal Bureau voor de Statistiek, Staatsuitgeverij, Den Haag.

Gebruiksvoorwaarden: Binnen LNV te gebruiken

Bossenkaart Meetnet Functievervulling

Bronhouders: CBS / Alterra

Jaar/Versie: 2001: Actualiteit is die van de basisbestanden TOP10vector en de CBS bodemstatistiek van 1996

Bestandsnaam: Bossenkaart

Samenvatting: Bossenkaart van boscomplexen afgeleid van de bossenkaart is aangemaakt voor Meetnet Functievervulling (MFV). Het bos werd geselecteerd uit de TOP10vector en voldoet aan de bosdefinitie van de vierde Bosstatistiek. De bossenkaart meet de oppervlakte bos (359.845 ha.), dient voor het selecteren van de steekproefpunten en voor de oriëntatie tijdens het veldwerkvoor het MFV-bos.

Doel vervaardiging: Actuele boscomplexkaart op basis van CBS en TOP10vector. De Nederlandse bossenkaart is het eerste resultaat van het Meetnet Functievervulling bos (MFV-bos). De bossenkaart laat zien wat het MFV-bos met bos bedoelt en hoeveel van dit bos Nederland heeft. Opmerkingen: De bossenkaart geeft andere oppervlakten bos dan de CBS bodemstatistiek. EC-LNV kiest bossenkaart, mits afgestemd op de basiskaart Natuur, Bos, Landschap (NBL), de beste basis voor het MFV-bos. Voor de motivatie van deze keuze en voor een goede aansluiting bij het verleden zie de toelichting op de bossenkaart. (mogelijk) gebruik: Natuurbeleid, overzicht bossen in Nederland.

(27)

van het Nederlands bos, omdat de kaart aansluit bij de CBS bodemstatistiek en de vierde bosstatistiek en voorruit loopt op de Basiskaart NBL. De bossenkaart is gemakkelijk te actualiseren. Toepassingsschaal: Bossenkaart 1:25.000, veldkaartjes 1:10.000,

wandkaart 1:350.000

Kwaliteit: Het bos uit de de vierde Bosstatistiek, is vaak geen bos en geometrie kan iets afwijken van top10 i.v.m. overlay-procedure. Als gevolg van methodische verschillen heeft de bossenkaart 4% minder CBS-bos dan de CBS-bodemstatistiek '96. Dit verschil zal door aanpassing van de CBS-bodemstatistiek, naar verwachting in 2002 zijn gedaald tot 1%.

Documentatie: Dirkse, G.M., Daamen, W.P. en Schuiling, C. 2000. Toelichting bossenkaart, Alterra-rapport 292, Alterra, Wageningen.

Gebruiksvoorwaarde Gebruik alleen binnen LNV

MFV – Bos (Meetnet Functievervulling)

(fig. 7)

Bronhouders: CBS / Alterra

Bestandsnaam: MFV- bos: access bestanden

Samenvatting: Ruwe data veldopname MFV-bos 2001-2004: boommetingen, vegetatieopnamen, recreatie, milieu. Opnames zijn van 2001. Gebaseerd op ongelijnd systematische steekproef (3621 punten) van Nederlandse bos.

Doel vervaardiging: Informeren Directie Natuur LNV over toestand Ned. bos. (mogelijk) gebruik: Natuurbeleid, overzicht bossen in Nederland.

Toepassingsschaal: n.v.t.

Kwaliteit: Puntendichtheid 1 per 100 ha. Soorten metingen • oppervlakten-deeloppervlakten

• boomsoort die het aspect bepaalt. • gemiddelde hoogte van hoogste boom • kiemjaar, ontstaanswijze van de opstand

• de verschijningsvorm van het bos door beheer, soort kap • openstelling, bereikbaarheid bos

• hinderlijkheid geluid, soort geluid • achtergelaten afval

• bodemsoort te gebruiken in modellen NPB

• bedekking boomlaag, struiken, kruiden of houtig gewas en mossen

• volume aan hout

Documentatie: Mfv5.doc Toelichting bij database Gebruiksvoorwaarde Gebruik binnen LNV

(28)

Bossenkaart 2000

Bronhouders: CBS / Alterra Jaar/Versie: 2001 Bestandsnaam: Bossenkaart2000 Actualisatiefreq.: Éénmalig

Samenvatting: Basisbestand is Meetnet Functievervulling (MFV) bossenkaart, waarbij alle polygonen van de TOP10vector en CBS bodemstatistiek met dezelfde code (bos) zijn samengevoegd tot boscomplexen (dissolve). Alle kaartbladen zijn samengevoegd in 1 bestand.

Doel vervaardiging: Het afgeleide bestand Bos2000 is aangemaakt ter overlay met Bos83 en is vergelijkbaar van opzet.

(mogelijk) gebruik: Natuurbeleid, overzicht bossen in Nederland. Toepassingsschaal: 1:10.000

Kwaliteit: Als bossenkaart MFV

Documentatie: Dirkse, G.M., Daamen, W.P. en Schuiling, C., 2000.

Toelichting bossenkaart, Alterra-rapport 292, Alterra, Wageningen. Gebruiksvoorwaarden: Gebruik alleen binnen LNV

Bosstatistiek1: 25 meter grid

(fig. 8)

Bronhouder: Alterra

Bestandsnaam: Bos1-TP25M

Samenvatting: Bos1-TP25M is onbewerkt gridbestand dat is geaggregeerd vanuit classificatie images Eerste Bosstatistiek 1939-1942 (resolutie 2,5 meter) met 18 legenda-eenheden.

Doel vervaardiging: Om referentie bestand met resolutie 250 meter af te leiden voor Natuurplanbureau en t.b.v. project 'Historische Ecotopen' en project 'Historisch Grondgebruik Nederland (HGN)'

(mogelijk) gebruik: Monitoring bos en natuurterreinen

Monitoring landschappelijke (weg)beplantingen Analyse historische referentie

Kwaliteit: Kwaliteit is getoetst op verschillende schaalniveaus (landelijk, provinciaal en gemeentelijk) en heeft een hoge nauwkeurigheid met een lichte systematische overschatting van het areaal doordat boswegen als bos geclassificeerd zijn om aan te sluiten bij definities Vierde Bosstatistiek. Voor de gebieden Veluwe en Utrechtse Heuvelrug is het tussenresultaat beoordeeld op een aggregatie niveau 50 meter en zijn daardoor van iets mindere kwaliteit dan de rest van Nederland die op 25 meter aggregatie niveau is beoordeeld. Positionele nauwkeurigheid: 15 à 25 meter

Documentatie: - Clement, J. en Kooistra, L., 2003. Eerste bosstatistiek Digitaal, Opbouw van een historisch basisbestand, Alterra rapport 744 , Alterra, Wageningen.

- Overzicht van de beschikbare bestanden voor de Eerste Bosstatistiek.doc

Gebruiksvoorwaarden: Voor Natuurplanbureau beschikbaar. Anderen dienen een gebruiksovereenkomst te sluiten met de Geodesk, CGI Wageningen

(29)

Bosstatistiek1: 50 meter grid

Bronhouder: Alterra

Bestandsnaam: Bos1-TP25M

Samenvatting: Bos1-TP50M is onbewerkt gridbestand dat is geaggregeerd vanuit classificatie images Eerste Bosstatistiek 1939-1942 (resolutie 2,5 meter) met 18 legendaeenheden.

Doel vervaardiging: Zie bosstatistiek1: 25 meter grid (mogelijk) gebruik: Zie bosstatistiek1: 25 meter grid Toepassingsschaal: 1:50.000

Kwaliteit: Zie bosstatistiek1: 25 meter grid

Positionele nauwkeurigheid: 35 à 70 meter Documentatie: Zie bosstatistiek1: 25 meter grid

Voorwaarden gebruik: Voor Natuurplanbureau beschikbaar. Voor anderen alleen beschikbaar indien gebruiksovereenkomst is gesloten met Geodesk CGI Wageningen

Bosstatistiek1: 250 meter grid

Bronhouder: Alterra

Bestandsnaam: Bosstat1-250M

Samenvatting: BOSSTAT1-250M is onderdeel van de NBL1-database en is een grid met daaraan gekoppeld een database met oppervlakten Natuur, Bos en Landschappelijke beplantingen. Eerste Bosstatistiek 1939-1942 binnen 250 meter gridcellen op basis van aggregatie en bewerking van het BOS1-TP25M gridbestand.

Doel vervaardiging: Referentie bestand t.b.v. Natuurplanbureau (mogelijk) gebruik: Zie bosstatistiek1: 25 meter grid

Kwaliteit: Zie bosstatistiek1: 25 meter grid

Positionele nauwkeurigheid: 25 à 250 meter Documentatie: Zie bosstatistiek1: 25 meter grid

Gebruiks-voorwaarden:

(30)

3.2.3 Landschap

Herkenbaarheid waardevolle landschappen

Herkenbaarheid ontginningsgeschiedenis cultuurlandschap

(fig. 9)

Bronhouder: Natuurplanbureau

Bestandsnaam: itz-kenmerk

Samenvatting: De indicator "herkenbaarheid ontstaansgeschiedenis" geeft aan waar nog veel sporen van het historisch gegroeide landschap te vinden zijn. Bovendien plaats de indicator deze sporen in een behoudsperspectief. Niet alle sporen hebben een even hoge prioriteit als het om bescherming en ontwikkeling gaat. De prioritering is afgeleid van de internationale betekenis, de mate van aantasting en de nationale zeldzaamheid (ITZ).

Doel vervaardiging: Onderzoek herkenbaarheid van waardevolle landschappen (mogelijk) gebruik: Natuurbeleid

Toepassingsschaal: 1:1.000.000

Kwaliteit: 500m. Gridbestand

Documentatie: Farjon, J.M.J., G.H.P. Dirkx, A.J.M. Koomen, J.A.J. Vervloet en G.W. Lammers. 2001. Neder-landschap Internationaal: de internationale betekenis van het Nederlandse landschap op kaart. Alterra rapport 358. Alterra. Wageningen

Gebruiksvoorwaarden: Geen, wel bronvermelding.

Internationale betekenis landschappen

(fig. 10)

Bestandsnaam: Hltypgrd250 I-lt1

Samenvatting: De kaart beoordeelt de internationale betekenis van het Nederlandse landschap. De beschrijving beperkt zich tot de mate waarin de ontstaansgeschiedenis van het landschap is af te lezen aan zijn verschijningsvorm; hoe is het landschap door abiotische en biotische processen gevormd en door de mens in gebruik genomen. Het gaat daarbij om de aardkundige, ecologische en cultuurhistorische verschijnselen waaruit deze geschiedenis af te lezen valt, zoals geologische afzettingen, bodemkenmerken, terreinvormen, levens-gemeenschappen, ontginnings- en occupatiepatronen en bouwwerken en restanten daarvan.

(31)

Kaart 3: Fysiek domein -

Landschappen

Fig 9 Herkenbaarheid ontginnings

geschiedenis. Bronhouder: NPB-Alterra

Fig 10 Internationale betekenis Landschappen Bronhouder: NPB-Alterra

Fig 11 Kenmerkendheid landschapselementen Bronhouder: NPB-Alterra

Fig 12 Zeldzaamheid landschappen Bronhouder: NPB-Alterra

(32)

(mogelijk) gebruik: Natuurbeleid Toepassingsschaal: 1:1.000.000

Kwaliteit: 500m. gridbestand

Documentatie: Farjon, J.M.J., G.H.P. Dirkx, A.J.M. Koomen, J.A.J. Vervloet en G.W. Lammers. 2001. Neder-landschap Internationaal: de internationale betekenis van het Nederlandse landschap op kaart. Alterra rapport 358. Alterra. Wageningen

Mate van aantasting landschappen

Bestandsnaam: Hltypgrd250:T-criterium

Samenvatting: De mate van aantasting is gedefinieerd als de mate waarin de oorspronkelijke voorraad van een landschapstype op dit moment nog (gaaf) aanwezig is. Hierbij is een onderscheid gemaakt tussen cultuurlandschappen, terrestrische natuurlandschappen en landschappen van grote wateren.

Cultuurlandschappen zijn gaaf indien verkaveling en het occupatiepatroon van de oorspronkelijke ontginning goed herkenbaar is en de bodem en het reliëf niet zijn aangetast door afgraving, ophoging en egalisatie. De aantasting van bodem en reliëf is ook relevant voor het archeologisch bodemarchief. Terrestrische natuurlandschappen zijn weinig of nauwelijks aangetast indien het areaal sinds 1900 of 1950 niet is afgenomen en bodem en indien reliëf niet zijn vergraven, opgehoogd of geëgaliseerd. De landschappen van grote wateren zijn niet beoordeeld omdat een goede methode voor landschappelijke beoordeling van de gaafheid vooralsnog ontbreekt

Doel vervaardiging: Onderzoek herkenbaarheid van waardevolle landschappen (mogelijk) gebruik: Natuurbeleid

Documentatie: Farjon, J.M.J., G.H.P. Dirkx, A.J.M. Koomen, J.A.J. Vervloet en G.W. Lammers. 2001. Neder-land-schap Internationaal: de internationale betekenis van het Nederlandse landschap op kaart. Alterra rapport 358. Alterra. Wageningen

Kenmerkende landschapselementen en -patronen

(fig. 11)

Bestandsnaam: ls-kenmerk

Actualisatiefreq. Onbekend

Samenvatting: Het voorkomen van kenmerkende landschapselementen is beoordeeld in vier klassen. De beoordeling is gebaseerd op het

(33)

voorkomen van (zeer) veel kenmerkende terreinvormen, archeologische waarden, (zeer) goede herkenbaarheid ontginningsgeschiedenis, historisch bouwkundige waarden en schaaluitersten. Per gebied is een score bepaald:

0 weinig kenmerkend 1 matig kenmerkend 2 kenmerkend

3,4,5 zeer kenmerkend

Uit LGN en HISTLAND zijn natuurgebieden (bos, moeras, heide, duin) geselecteerd, die reeds bij ontginning zijn ontstaan of aangelegd of reeds in 1850 bestonden. Deze hebben de waarde 4 gekregen. Om het ruimtelijke beeld te filteren is een focal majority filter toegepast. Doel vervaardiging: Onderzoek herkenbaarheid van waardevolle landschappen

(mogelijk) gebruik: Natuurbeleid Toepassingsschaal: 1:1.000.000

Documentatie: Farjon, J.M.J., G.H.P. Dirkx, A.J.M. Koomen, J.A.J. Vervloet en G.W. Lammers. 2001. Neder-landschap Internationaal: de internationale betekenis van het Nederlandse landschap op kaart. Alterra rapport 358. Alterra. Wageningen Gebruiksvoorwaarden: Geen

Zeldzaamheid landschappen

(fig. 12) Bronhouder: Natuurplanbureau Jaar/Versie: 2002

Bestandsnaam: Hltypgrd250: Z-criterium

Samenvatting: De mate van zeldzaamheid van een landschapstype is gedefinieerd als het percentage gaaf landschapstype ten opzichte van het totale Nederlandse gave areaal. Uitgedrukt in vier klassen:

Zeer zeldzaam: < 1% van het gave areaal van Nederland Vrij zeldzaam: 1-2% van het gave areaal van Nederland Vrij algemeen: 2-4% van het gave areaal van Nederland Algemeen: > 4% van het gave areaal van Nederland Doel vervaardiging: Onderzoek herkenbaarheid van waardevolle landschappen (mogelijk) gebruik: Natuurbeleid

Kwaliteit: 500m. gridbestand

Documentatie: Farjon, J.M.J., G.H.P. Dirkx, A.J.M. Koomen, J.A.J. Vervloet en G.W. Lammers. 2001. Neder-land-schap Internationaal: de internationale betekenis van het Nederlandse landschap op kaart. Alterra rapport 358. Alterra. Wageningen.

(34)

3.2.4 Grondgebruik

CORINE Land Cover database van Nederland UPDATE 1986

(fig. 13)

Bronhouder: Alterra, EEA

Bestandsnaam: Clc90_nl2

Actualisatiefreq.: 10-15 jaar

Samenvatting: Het bestand bevat data betreffende het landgebruik in Nederland volgens de Europese CORINE Land Cover legenda. De data zijn met name gebaseerd op de visuele interpretatie van Landsat5-TM beelden uit 1986 - 1988. Het bestand is een geometrisch en thematisch gecorrigeerde versie van het CORINE86 bestand. Eenheden kleiner dan 25 ha komen niet voor. Het Nederlandse bestand wordt geïntegreerd met andere nationale bestanden om voor de gehele EU een standaard landgebruikbestand te hebben. Het bestand kan o.a. gebruikt worden voor het uitvoeren en monitoren van Europees milieubeleid.

Doel vervaardiging: Landgebruikbestand volgens een Europese standaard waardoor vergelijking tussen landen binnen Europa mogelijk is. Het monitoren van landgebruikveranderingen mogelijk maken.

(mogelijk) gebruik: Deze database kan o.a. gebruikt worden voor het uitvoeren en monitoren van Europees milieubeleid.

Kwaliteit: M.b.v. additionele data en nieuwe technieken is de geometrische en thematische nauwkeurigheid van het CORINE86 bestand verbeterd. Documentatie: - Hazeu, G.W., 2003. CORINE Land Cover database of the

Netherlands. Monitoring Land Cover Changes between 1986 and 2000. Alterra-rapport 775. Alterra, the Netherlands

- EEA and ETC-TE, 2002. CORINE Land Cover update I&CLC2000 project. Technical Guidelines. Final Version. EEA, Denmark

- Thunnissen, H.A.M. and Middelaar, H.J. van, 1995. The CORINE Land Cover database of the Netherlands. Final report of the CORINE Land Cover project in the Netherlands. Report 78. Alterra, the Netherlands

Gebruiksvoorwaarden: EEA Gebruiks-voorwaarden.

Mee betalende partners (VROM, LNV, Alterra, EEA, EU) geen kosten. Alle andere dienen de leveringskosten voor een bestand (€450) + €2000 productiekosten te betalen.

(35)

Kaart 4: Fysiek Domein -

Grondgebruik

Fig 13 CORINE: LandCover update 1986 Bronhouders: Alterra / EEA

Fig 14 CORINE: LandCover 2000 Bronhouders: Alterra / EEA

Fig 15 CORINE: Verschillen 1986 – 2000 Bronhouders: Alterra / EEA

Fig 16 Bodemstatistiek 2000 (BBG2000) Bronhouder: CBS

Landcover database van Nederland UPDATE 1986

Veranderingen in landgebruik in Nederland tussen 1986 en 2000

Landcover database van Nederland voor het jaar 2000

(36)

CORINE Land Cover database van Nederland voor het jaar 2000

(fig. 14)

Bronhouder: Alterra, EEA.

Bestandsnaam: Clc00_nl2

Actualisatiefreq.: 10-15 jaar

Samenvatting: De database bevat data betreffende het landgebruik in Nederland volgens de Europese CORINE Land Cover legenda. De data zijn met name gebaseerd op de visuele interpretatie van Landsat7-ETM beelden uit 1999 en 2000. De Nederlandse database wordt geïntegreerd met andere nationale databases om voor de gehele EU een standaard landgebruikdatabase te hebben. Deze database kan o.a. gebruikt worden voor het uitvoeren en monitoren van Europees milieubeleid.

Doel vervaardiging: Landgebruikdatabase volgens een Europese standaard waardoor vergelijking tussen landen binnen Europa mogelijk is

Kwaliteit: Landsdekkend bestand met een thematisch nauwkeurigheid die groter is dan 85%. Validatie heeft plaats gevonden.

Documentatie: Zie CORINE Land Cover database van Nederland update 1986 Gebruiksvoorwaarden: EEA Gebruiksvoorwaarden.

Mee betalende partners (VROM, LNV, Alterra, EEA, EU) geen kosten. Alle andere dienen de leveringskosten voor een bestand (€450) + €2000 productie kosten te betalen.

CORINE: Veranderingen in landgebruik tussen 1986 en 2000

(fig. 15)

Bronhouder: Alterra, EEA

Bestandsnaam: Chang_nl2

Samenvatting: Het bestand bevat de veranderingen in landgebruik tussen 1986 en 2000. Eenheden kleiner dan 5 ha komen niet voor. Het bestand geeft de veranderingen in CORINE landgebruik weer tussen het CLC00 en CLC90 bestand.

Doel vervaardiging: Het monitoren van landgebruiksveranderingen op Europese schaal volgens een standaard methode.

Kwaliteit: Landsdekkend bestand met een thematisch nauwkeurigheid die groter is dan 85%. Validatie heeft plaats gevonden.

Documentatie: Zie CORINE Land Cover database van Nederland update 1986 Gebruiksvoorwaarden: EEA Gebruiks-voorwaarden.

Mee betalende partners (VROM, LNV, Alterra, EEA, EU) geen kosten. Alle andere dienen de leveringskosten voor een bestand (€450) + €2000 productie kosten te betalen.

(37)

HGN Historisch grondgebruik 1900

Bronhouder: Alterra

Bestandsnaam: HGN

Samenvatting: Het bestand Historisch Grondgebruik Nederland is een rasterbestand met een resolutie van 50 meter. Het bestand is afgeleid uit de topografische Bonne-kaarten rond de periode 1900 (1900-1930). Er worden tenminste 10 typen landgebruik onderscheiden (grasland, akker en kale grond, heide en hoogveen, loofbos, naaldbos, bebouwing en wegen, water, rietmoeras, stuifduinen en zandplaten). Het bestand is vervaardigd door gescande Bonne-kaarten te classificeren. Tevens is onderliggende abiotische informatie beschikbaar.

Doel vervaardiging: Ontwikkelen van een landsdekkend bestand met historisch grondgebruik.

(mogelijk) gebruik: Het bestand kan worden gebruikt als historische referentie (statistiek landgebruik) en als invoer voor modellen en methoden die ook gebruik maken van LGN.

Kwaliteit: Er is gebruik gemaakt van oude papieren kaarten.

Documentatie: -Knol, W.C., H. Kramer, G.H.P. Dirkx, (2001). Historisch Grondgebruik Nederland (HGN-1), vervaardiging van een landsdekkend bestand. Alterra, Wageningen.

-Webref: http://www.hgnnederland.nl/

Gebruiksvoorwaarden: Prijzen afhankelijk van gebruiker en grootte gebied. Bestand nog niet voor gebruik binnen NPB aangeschaft.

CBS bodemstatistiek 2000

(fig. 16)

Bronhouder: Centraal Bureau voor de Statistiek TDN (vanwege gebruik Top10vector)

Bestandsnaam: BBG2000

Actualisatiefreq.: Om de 3 à 4 jaar (eerdere versies 1989, 1993, 1996)

Samenvatting: Ruimtelijk bestand van de statistiek van het Nederlands bodemgebruik. Vanaf 1989 worden de basisgegevens voor die statistiek in een Geografisch informatiesysteem (GIS) opgeslagen, verwerkt en geanalyseerd.

Het BBG is een landsdekkend bestand. Het gehele bestand bestaat uit 396 deelbestanden (kaartbladen). Elk deelbestand beschrijft een gebied ter grootte van 10 bij 12,5 km2. De nummering van de kaartbladen komt overeen met die van de topografische kaart (1:25.000). De nummering van een deelbestand wordt voorafgegaan door de letter D. Bijvoorbeeld: deelbestand D19H komt overeen met kaartblad 19H.

De classificatie van het BBG wijkt op een aantal punten af van de classificatie die is gebruikt bij de kaart van het bodemgebruik 1996. Zie productbeschrijving

(38)

Doel vervaardiging: Verschaffen van inzicht in de toestand van het gebruik van de Nederlandse bodem voor de beleidsterreinen milieu, regionale ontwikkeling en in mindere mate landbouw. Het monitoren van ruimtelijke ontwikkeling.

(mogelijk) gebruik: Beleidsterreinen milieu, regionale ontwikkeling en in mindere mate landbouw. Het monitoren van ruimtelijke ontwikkeling.

Kwaliteit: Het BBG is gebaseerd op TOP10vector en luchtfoto's waarmee het gebruik van de bodem wordt vastgesteld. Het jaar van de opname van de luchtfoto's, ruwweg in de periode april - september, bepaalt het jaar van inventarisatie. Objecten, die op het tijdstip van de verkenning niet aanwezig zijn, worden niet in het BBG opgenomen. Voor het inventarisatiejaar van het BBG worden de meest recente Top10vector deelbestanden gebruikt

Documentatie: Productbeschrijving Bestand Bodemgebruik.doc

Gebruiksvoorwaarden: Gratis voor gebruikers die overeenkomst hebben met TDN voor gebruik van TOP10vector.

3.2.5 Water - hydrologie

Peilbuizen Nederland Staatsbosbeheer

(fig. 17)

Bestandsnamen: peilbuizen_ned - afg_peilbuizen_ned

Samenvatting: Overzicht uit DINO (Data en Informatie van de Nederlandse Ondergrond- TNO/NITG) van alle peilbuizen van SBB in Nederland. De tabel bevat de technische gegevens van de peilbuizen.

Kwaliteit volledigheid: 100%

Doel vervaardiging: Overzicht krijgen pijlbuizen SBB (mogelijk) gebruik: Monitoring grondwater

(39)

Kaart 5: Fysiek domein –

Hydrologie

& Maatschappelijk domein: -

Economie

Fig 17 Peilbuizen Staatsbosbeheer Bronhouder: Staatsbosbeheer

Fig 18 Slootdichtheid primaire waterlopen Bronhouders: RIZA, Alterra, RIVM

Fig 19 Kwel / wegzijging

Bronhouders: RIZA, Alterra, RIVM

Fig 20 Ruimtelijke analyse vastgoedverkeer

Bronhouder: DLG- Eigenaar:raad voor vastgoed, rijksoverheid, ministerie van financiën.

fi i

(40)

Hydrologische bestanden werkgroep Consensus Hydrologie

(fig. 18-19)

Bronhouder: Werkgroep Consensus Hydrologie

Actualisatiefreq.: Elke 1 à 2 jaar

Samenvatting: Sinds 1998 is de werkgroep Consensus Hydrologie actief, bestaande uit hydrologen van Alterra, RIVM en RIZA. Deze werkgroep streeft naar de harmonisatie van landsdekkende (geo)hydrologische gegevens en de vergelijking en, waar relevant, afstemming van de concepten van operationele hydrologische modellen en hun onderlinge koppelingen. Deze werkgroep werd opgericht met als doel een aanzienlijke verbetering van de hydrologische informatie, die voor het gezamenlijke nutriëntenmodel STONE (emissies, depositie en uitspoeling van nutriënten) bij de beleidsadvisering wordt gebruikt.

Voor de meest recente versie van het STONE model is daartoe ruimtelijk gedifferentieerde informatie (250 m gridbestanden) over diverse hydrologische gegevens opgeleverd. Ook voor diverse andere studies kan deze landsdekkende informatie erg nuttig zijn. Daarom is besloten deze gegevensbestanden breed ter beschikking te stellen en periodiek te actualiseren, c.q. uit te breiden met andere hydrologische gegevens. Beschikbare bestanden:

Bestand 1 Aanwezigheid buisdrainage

Bestand 2 Kwel/wegzijging; gemiddeld 1979-1985

Bestand 3 Slootdichtheid voor het primaire ontwateringssysteem Bestand 4 Slootdichtheid voor het secundaire ontwateringssysteem Bestand 5 Slootdichtheid voor het tertiaire ontwateringssysteem

Bestand 6 Freatische lekweerstanden van het primaire ontwateringssysteem Bestand 7 Freatische lekweerstanden van het secundaire ontwateringssysteem Bestand 8 Freatische lekweerstanden van het tertiaire ontwateringssysteem Documentatie: - Rapport Redesign STONE ( 2001 ), is te downloaden op

www.alterra.nl/models/stone/download/ Redesign%20STONE.pdf - GIS bestanden met metadata zijn te downloaden via de website: geodesk.girs.wau.nl/stone/stone.htm

- www.stone.alterra.nl/ - www.riza.nl/mona Gebruiksvoorwaarden: Bronvermelding

(41)

3.3 Maatschappelijk domein

Ruimtelijke analyse vastgoedverkeer

(fig. 20)

Bronhouder: Bronhouder bestand: DLG

Eigenaren gegevens: raad voor vastgoed Rijksoverheid, Ministerie van Financiën.

Bestandsnaam: rvr_totaal.pat

Samenvatting: Het bestand bevat de locaties waar de Rijksoverheid (RWS, Domeinen, DGWT, DLG) aan- en verkoopplannen heeft van gronden. Zowel exacte locaties als globale gebiedsaanduidingen (zoekgebieden) zijn aangegeven.

Doel vervaardiging: Voor de afstemming van vastgoedverkeer binnen de Rijksoverheid. (mogelijk) gebruik: De kaart geeft extra informatie in het kader van de totstandkoming

van de EHS Toepassingsschaal: Onbekend

Kwaliteit: De naamgeving van de attributen (en betekenis daarvan) is niet altijd duidelijk.

Documentatie: - Ruimtelijke Analyse Vastgoedverkeer, Rijksoverheid in het landelijk gebied. DLG, april 2003, Utrecht.

- www.minfin.nl/

Gebruiksvoorwaarden: Gebruik voor projecten voor het Natuurplanbureau

3.4 Basisgegevens

3.4.1 Administratief

Postcodegebieden 5-posities 2003

(fig. 21) Bronhouder: Bridgis BV Jaar/Versie: 2003 Bestandsnaam: 5ppc_vlakken_brd03 Actualisatiefreq.: Jaarlijks

Samenvatting: De punten stellen centroïden van de 4-positie postcodegebieden voor. Coördinaten zijn in meters nauwkeurig en genoteerd in het Rijksdriehoekstelsel.

Doel vervaardiging: Geografisch overzicht van de 5 positie postcode gebieden

(mogelijk) gebruik: Te combineren met bevolkings-, woning- en bedrijfsgegevens. Analyse/presentatie/visualisatie van onderzoekgegevens

(42)

Kwaliteit / Proces: Het bestand is een samenvoeging van de vlakken van de 6-positie postcodes waarvan de eerste 4 posities identiek zijn. Het 6PPC bestand is ontwikkeld uit een combinatie van de adrescoördinaten (ACN) van het Kadaster en de geometrie van wegen en straten (lijnsegmenten) van Navigation Technologies. De randen van de postcodes komen nu overeen met wegen en straten.

Peildatum van de postcodes en de coördinaten (=adreslocaties) Noord-Holland 01-01-2003. De rest van Nederland: 01-8-2002. Van de plaats-, gemeente- en provincienamen: 01-01-2002

Objecten: 5PPC_vlakken en 5PPC_punten

Attributen: Gemeente, Postcode5, plaats_nen, provincie, woonplaats Documentatie:

Gebruiksvoorwaarden: Vrij te gebruiken binnen projecten in opdracht van LNV

Militaire terreinen 2003

Bronhouder: Ministerie van defensie

Bestandsnamen: Mil_terreinen, terrein_grenzen, terrein_namen

Samenvatting: De dataset bevat de terreinen van het Ministerie van Defensie exclusief de bebouwde oppervlakten, dwz alleen oefen- en schietterreinen, vliegbases en marinehaven. Kazernes, opslagplaatsen e.d. zijn niet opgenomen in de dataset

Doel vervaardiging: Overzichtskaarten defensieterreinen

(mogelijk) gebruik: Voor EHS beleid en evaluatie; delen van de militaire oefenterreinen worden gerekend tot de EHS

Toepassingsschaal: 1:250.000 - 1:1.500.000

Kwaliteit: Waar geen grenzen beschikbaar zijn is een punt geplaatst binnen het betreffende terrein.

Thematische nauwkeurigheid: Betreft onderscheid oefen-/schiet-terrein/vliegbasis/haven? Sommige terreinen zijn zowel oefen- als schietterrein, maar slechts op één manier geclassificeerd

Positionele kwaliteit: Goed (ingemeten, naverkend). Dit geldt uiteraard niet voor de puntobjecten.

Documentatie: www.mindef.nl/nieuws/media/content/221101_ smthome.html Gebruiksvoorwaarden: Alleen voor projecten van het Natuurplanbureau

(43)

Kaart 6: Basisgegevens –

Administratief &

Fysiek domein –

Natuur

Fig 21 5-Pos. Postcodegebieden 2003 Bronhouder: Bridgis BV & Luchtfoto’s 2003

Bronhouder: Aerodata Int. Surveys

Fig 22 Provinciale landschappen 2003 Bronhouders: Prov.Landschappen

Fig 23 Waterwingebieden 2003 Bronhouder: EC-LNV

Fig 24 BOTOP 2003 Bronhouder: DLG 5-positie postcode gebieden 2003

(44)

Waterwingebieden 2003

(fig. 23)

Bronhouder: EC-LNV

Bestandsnamen: WWbedrijven&gebieden 2002, bedr&geb tot 17juni03 1b

Samenvatting: De dataset bevat de locaties van de gronden die in bezit zijn van waterbedrijven of die voor waterwinning gebruikt worden door deze waterbedrijven.

Doel vervaardiging: Landelijk overzicht van die gebieden die in gebruik zijn voor waterwinning (mogelijk) gebruik: Natuurbeleid: een deel van deze gebieden behoort tot de natuurgebieden

van Nederland. Toepassingsschaal:

Kwaliteit: Volledig

Documentatie: www.vewin.nl/

www.minlnv.nl/lnv/algemeen/eclnv/intrlae.htm

Gebruiksvoorwaarden: De gegevens worden alleen voor project "realisatie EHS"

Acht administratieve regio’s Staatsbosbeheer

Bestandsnaam: SBBREG

Actualisatiefreq.: n.v.t.

Samenvatting: De acht administratieve regio's van Staatsbosbeheer. Doel vervaardiging: Administratieve doeleinden

(mogelijk) gebruik: Administratief Toepassingsschaal: 1:250.000

Kwaliteit volledigheid: 100%heid

Documentatie: - CD SBB2003 bevat alle ruimtelijke bestanden en metadata. - www.staatsbosbeheer.nl Gebruiksvoorwaarden: Bronvermelding.

Districtsgrenzen Staatsbosbeheer

Bronhouder: Staatsbosbeheer Jaar/Versie: 2003 Bestandsnaam: Beh_grens Actualisatiefreq.: n.v.t.

Samenvatting: De districtgrenzen van Staatsbosbeheer als "kale" lijnen zonder administratieve gegevens.

Doel vervaardiging: Administratieve doeleinden (mogelijk) gebruik: Administratief

Kwaliteit volledigheid: 100%

(45)

Bezoekerscentra Staatsbosbeheer

Bestandsnaam: Bezcentra

Actualisatiefreq.: n.v.t.

Samenvatting: De kaart omvat de locaties en namen van de bezoekerscentra van Staatsbosbeheer, van potentiële bezoekerscentra en van bezoekerscentra van overige eigenaren.

Doel vervaardiging: Recreatieve doeleinden (mogelijk) gebruik: Recreatieve doeleinden Toepassingsschaal: 1:10.000

Kwaliteit Puntenbestand: volledigheid: 100%

Gebruiksvoorwaarden: Bronvermelding

3.4.2 Aardobservatie

Luchtfoto's 2003 (Digitale kleurenluchtfoto’s)

(fig. 21)

Bronhouder: Aerodata International Surveys

Bestandsnaam: AeroGRID 2003

Actualisatiefreq.: mogelijk elke 3 à 4 jaar

Samenvatting: Ca. 2500 digitale kleurenluchtfoto’s die het gehele Nederlandse grondgebied bedekken. Geometrisch (RD) en radiometrisch gecorrigeerd. Beschikbaar in een grondresolutie van. 1 m. (in tiff- en MrSid-formaat) en 4 m (in tiff-formaat). Elke foto beslaat 4 x 4 km. Militaire objecten zijn onzichtbaar gemaakt. Vlieghoogte: 5000 m. Opnameschaal: 1 : 30 000. Opnameperiode: juni/(juli).

Er zijn image-catalogs beschikbaar waarmee snel en efficiënt één of meer foto’s kunnen worden bekeken.

Doel vervaardiging: Ter beschikking stellen van luchtfoto’s (mogelijk) gebruik: (achtergrond)informatie bij GIS toepassingen Toepassingsschaal: 1:5000

Kwaliteit Volledigheid: het Nederlandse grondgebied Documentatie: http://www.aerodata-surveys.com/

Gebruiksvoorwaarden: Gebruik is alleen toegestaan in LNV-opdrachten.

(46)

Natuurplanbureau-onderzoek

Verschenen werkdocumenten

in de reeks 'Planbureau - werk in uitvoering (per 21 februari 2004)

Werkdocumenten zijn verkrijgbaar bij het secretariaat van het Natuurplanbureau, vestiging Wageningen – gebouw Alterra-oost, kamer 1.422; tel: (0317) 47 78 45;

e-mail: info@npb-wageningen.nl)

Werkdocumenten vanaf nummer 2001/01 zijn ook te downloaden via de NPB-website www.natuurplanbureau.nl

1998

98/01 Querner, E.P., Th.G.C. v.d. Heijden & J.W.J. v.d. Gaast. Beschikbaarheid gronden oppervlaktewater voor natuur. Nadere uitwerking en toepassing in Oost-Gelderland.

98/02 Reijnen, R. (samenstelling) Graadmeters biodiversiteit terrestrisch. Graadmeters bijzondere natuurkwaliteit terrestrisch t.b.v. de Natuurplanbureaufunctie en graadmeter ruimtelijke kwaliteit natuur voor Monitoring Kwaliteit Groene Ruimte (MKGR).

98/03 Higler, L.W.G. Graadmeters biodiversiteit aquatisch.

98/04 Dijkstra, H. Graadmeters voor landschapskwaliteit. Raamwerk en bouwstenen voor een kwaliteitsindex 2000+.

98/05 Sprangers, J.T.C.M. (red.) Graadmeters voor algemene natuurkwaliteit: een eerste verkenning. 98/06 Nabuurs, G.J. & M.N. van Wijk. Graadmeters voor de fysieke produkten van bos.

98/07 Buijs, A.E., J.F. Coeterier, P. Filius & M.B. Schöne. Graadmeters sociaal draagvlak en beleving 98/08 Neven, M.G.G. & E.E.M. Verbij. Laten we wel zijn! Studie naar conceptualisering van natuurgerelateerd

welzijn.

98/09 Kuindersma, W. (red.), P Kersten & M. Pleijte. Bestuurlijke graadmeters. Een inventarisatie van bestuurlijke graadmeters voor de Natuurverkenning 2001.

98/10 Mulder, M., M. Klaassen & J. Vreke. Economische graadmeters voor Natuur. Ontwikkeling raamwerk en aanzet tot invulling verdelingsgraadmeters.

98/11 Smaalen, J.W.M., C. Schuiling, G.J. Carlier, J.D. Bulens & A.K. Bregt. Handboek Generalisatie. Generaliseren ten behoeve van graadmeteronderzoek in het kader van Natuurplanbureaufunctie. 98/12 Dammers, E. & H. Farjon. Naar een nieuwe benadering voor de scenario’s van de Natuurverkenningen

2001. 98/13 vervallen

98/14 Hinssen, P.J.W. Activiteiten in 1999 in toeleverende onderzoeksprogramma’s. Inventarisatie van projecten en de betekenis van de resultaten daaruit voor producten van het Natuurplanbureau.

98/15 Hinssen, P.J.W. (samenstelling). Voorstudies Natuurbalans 99. Een inventarisatie van de haalbaarheid van een aantal onderwerpen.

1999

99/01 Kuindersma, W. (red). Realisatie EHS. Intern achtergronddocument bij de Natuurbalans 1999 voor de onderdelen Begrenzing en realisatie EHS, Strategische Groenprojecten, Landinrichting,