Die O.B. Jaargang 2, no.45

Geregistreer aan die H.P.K. as 'n Nuusblad.

VoU:s

een

h

ei

d

bestaan

nie op grand van

lid-maatskap

vall

'n

orga-nisasie

of

party n

i

e.

V

olkseen !w

id

&estaan

op

grond

t:on

lidmaat-skap

en

gctro

uh

cid

tW!

die volh

self

.

I

I

I

f

.

j

l

!

i

I

T'iVEED-E JAARGANG.

\

V

OENSD

AG,

29 SEPTEiVIBEll

1943

.

N

o.

4

5.

Samevilerking

Moon2clik

Sander

OpsUurpitrug of Kornprornie

Standpunt van

Beeindiging

0.

B.

~Leiding

In

sake

van Broedertwis

Na aanleiding van navrae

oor

hoe die stryd va~1 die B.N.P.·Iciding teen die ossewabrandwag beeindig kan word, en wat die Ossewabrandwag se houding is insa11e die strewe by die vol!.t om 'n beter onderlinge vcr·

standhouding te vcrkry. soos o.a. op Malmesbury geopenba«r is, het die Organisasieleier ·van die Volksbewcging, gen!. J. A. Smith, onderstaandc verkiaring uitgereil1.

Die Ossewahrandwag, blykens sy

beloid soos v;tn die begin af gepubli -seer, stel horn tot boofdocl die kon-sol ideriug van aile nasionale republi -keinsgesinde volkskra.gtc. Hy wil die •·olk. <reorganiseerJ in 'n ve'J'Skeideu -hcid, .,::'ln orgauisasies, so sanmsnoer en dissiplineer dat die ,·olk dour ge -samenLiike aksie ,·an enige geleent

-heid wat homself mag bied, of w?.t

deur sodanige voorbereiding van <lio Y·nlk self gcskE'p n·ord, gebruik kan m;1:1k om sy vryhoitl to verkry.

Die Ossewabrandwag is nie uitslui· tend wat ander organisasies betref nie, maar insluitend, en erken volmondig die Mstaan van 'n verskeit:cnheid van vol>-~ovganisasies, wat die opheffi.ng en vrymaking van die volk beoog. oaar· om het die l<ommandant·generaal van die Ossewabranawag op Elsburg inder· tyd verklaar dat die Ossew&brandwag as 1/0t:lsbeweging nie lede va.n ancler organisasies of groepe uitsiuit nie, mits hulle vol!wme nas!onaal, rcpublil\eins en cl·wistelik is. oaarom ook het die Os· sewabrandwag, on~fa.nks die feit dat van die H.N.P.-Iede geeis was om uit die Ossewabrandwag te bedanl\, van sy llant nie die bcdanking van O.B.·tede uit die H.N.P. g·ei!is hct nie.

ka.n elke organisasic, of sy lctlc, die cen met. die andcr !;anmwerk.

REKOHD-OPBRENGS

Wat se!~cr beskou han word as die re110rd·opbrengs vir Ossewa· bra!ldwagdag dew· 'n generaal· sltap,, is die bcdrag wat deur

die Upingtonse generaa1s!1ap

(A15) ingesamel is. Bn 'n

brief waarin hy namens genl. J. A. Strauss waarderlng uitspreclt

vir die poging deur die offisiere en Brandwagte, meld hf.ltOmdt. J. J.

du ioit dat saam mat £133 wat van ,goedgcsinde vriende" ~nt· vang is by die £11067 deur die generaalskap ingesame&, die tota!e

opbrengs vir die dag op £1 ,200 t-Il staan gebring is. Oit is dus 'n

vermeerdering van 50 persent i,n vergelyldng met verlede jaar. Te· reg verkiaar die Adiudant nan ook dat dit die woordc bewaarlleid van die Kommandant·generaal dat die

f{rag van die vo!ksbeweging nie Jlet in groot getalie

le

nie, maar v·eral in daardie p!igsgetroue Brandwagte wat die beiofte in ons Volkslied uitlecf: Ons sal offer wat

ill

vra.

---·--·~~·----

---Die Os~e-w:l.br;tndwag soek samowe r-kiug van nlle nasionale, christelik-r e-publikeinse organisasies of groepc

en

is be;eid om daadw~rl<likc steun en medewerking te verleen aan enige po· litietHl cptrede wat ten docl hct vo!lt· S;!mewerr.dng en nnstrewc van nasio· naal·christelike bcginsels dour die volk gehu!dig.

DS.

VO

ST

E

H

V

E

H

W

ELKO

M

I

U

iu

g

H

e

r

s

td Ho

rn

:

i

n

W e

rk

1

Die Ossewabrandwag sock bierdie !'.:<meworking ·met die bchond van die identiwit. en sclfst.:wdigheid Yan hom -self en soclanige organisasies.

Volkseenhcid is moontlik aileen wan-Jleer soda.nigc volksorga'nisasies onder -ling mekaa.r nie bckamp nie en elkeen ,·::w hierdie organisasies die reg van sy eic leclc erken om ook l¥!e te wees van die ander organisasies.

Voorts moot al so<lanige saamwer -kellde organisasies clkeen deur die

\'Olbrcnging van sy besondere taak homsclf rig op die verwcscnliking van

die nasionaal-christ.elike beslcmmi ng

v:ln clio Afrikanerdom en clkeen van lntllc sy bydrao ]ewer t,>t die vestiging Y:lll '!l selfstandigc A

r

rikaanse mags-organisasic, 11!. die Republiek.

Om dit moontlik te maak, moct daar oncleriinge vertroue en welwillendheid tussen die verskillende organisasics bestaan wat aile wrywing, twis en agtcrdcg in die prakty~~ sal uitska!tel. As eH~e organisasie en sy Ieiding bogenocmdc bcleidsuitecnsctting van die Ossewabrandwag ook vir hu!se!f in hulle o•·ganisasies aanvaar, is daar gc.en noodsaakli!~heid vir llompromisse, o01·· cen!WH<Stc,

o

J

samcsmeltings nie, en sal die uitlewing van hienfie voorge· skrewe gedragslyn lei tot ware voHlS· eenheid en die oplossing van die

on-der!inge stryd, agtefdog en wantroue in die leiers van die vers!tillend.e orga· nisasies.

In hierdie gees eu l::tngs him·die weg

Die Kaapstadse Ring van di~ N.G. Kerk het verl.ede week eenparig be -sluit om ds. ]. D. Vorster toe te laat o:n sy werksaamhede in sy g e-:-neente voort te sit en om die hele aangeleentheid as afgehandel te be-skou. Ds. Vorster het Sondag, 19 S.ept., sy herve1·skyning op die kan-sel voor sy gemeente gemaak. Albei

die dienste was gekenmerk deur bui -tengewoon groot opkomste.

V erlede Donderdagaand is hom 'n verwelkoming aangebied in die K.T.K. wat deur 'n groot aanta! Afrikaners bygewoon is. Die saal was so vol dat baie mense voor die deur moes omdraai. As sprekers bet opgetree oud-rcgter Chris Botha en ds. P. du Toit. Ds.

J.

W.

J.

van Ryssen van die Gcref. Kerk was sere-moniemeester. Namens die Afri ka-nervriende is hom 'n beut·s oorhan-dig deur mev. ]. Bartels.

Ds. Vorster hct in sy dankwoord verklaar dat hy besie!d uit die ge -vangenis gekom het nadat hy die geweldigc geesdrif by die politieke gevangenes ondervind het. Hy is dan ook voorncmens om sy volksplig weer ten volle na te kom.

-

-

--·-

-

--

-W

ES-G

A

MKA

Die manne- en \TOue-kommando n1n W cs-Gamka hot mot die Ossewa.brand

-wagdog .£.-H-10-0 ingebring.

I

Duisende

~

v·

_uer

In hul duisende het die Afrikaners van Pretoria en omgewing Saterdag,

25 September, 'n skitierende ontvangs :1an die Kommandrmt-generaal, dr. J.

F. J. van Rensbnrg, to Klipkoppies gegee by gelcenLheid van die herde n-kiog van sy gcboortedag op 24 clcscr. Die indruk ,·an die vcrrigtinge sal in die herinnering van elke aanwesige voortduur.

Die byeenkoms is gereel <leur die

Pretoriasc Gencraalskap in mcdewer -king met die Kultu11r- en Voorligtings -afdeling van die Ossewabrandwag en kan as modclvergadcring bcskou wonl. Die verrig;t.inge was so ordclik en st

ip-ielik dat die Kornmandant-generaal

sy waardering en bewondering he -tuig het vir die gedissiplineerde parade en ercwag, vera! van die Bocrcjcug. Die vcrhoog was ingerig dcur 'n agter-,.,rond van reuse-oraajekleurigo baniere

~let

die O.B.-wapen daa!'op, terwyl die

,·ergaderterrein afgcbaken wa.s met groot groenklourige O.B.-vaandels en wappercnde O.B.-vlae.

Na :uwkoms van die K.G. en me\·. Van Rensbnrg om 4-uur het die ,·er -rigtinge begin dour 'n indrukwekkende vlaghysingsplegLigheid gevolg deur Skriflcsing en gebed dcur die veldpre -ker, prof. Hautenbach. Hiern;~ het dr. P. J. ){ever namens die Knltuur -cn Voorligtingsafdoling 'n pragtige

bronsbeeld van die K.G. aan mev. V<1n H.ensburg oorhandig meL die versock om dit te bewa:w en na die oonvinning

iu die voorpoJ·taal van die 0.13.-

Hoof-kwartier te plaas. Die res van die middag het die K.G. gesellig iussen

die Branclwagte beweeg en later '11 aandet.Q saam met besookende offisierc genutLi"'. Die aand is die vcrgaderiifg wat ioLt1ssen toL duisendc aangegroci het, aangcvang met 'n vlaghysings -plegtigueid en gebed.

Die goedafgerigto blaasorkes van die l1oerojeug het die i ndruk\\'ekkendhcid \·au die plegtig~hcid verder verhoog.

Genl. prof. G. Cronje, die bc:velvoe,

rendc offisier, het die gclukwensing van die vergadering oorgedr:t. ,Ons bede is dat ons K.G. nog lang gosp<1ar

G.

mag bly om ons tot. die oorwinning to

lei," het genl. Cronje onder l·oo:>jui~ing

gcse. Daarna is die IC<J. aile gesk•}nko naugebied. Ecn wa.t hy mceste waar·

deer het., was 'n verguld.; adres \'an die noue en afhanklil~es Yan gelnLer -neerde cu gevange Af1ikaners, voor

-;.:;e!ees denr mev. dr. G. Eloff, wic so

~ggeuote- onYerboord in die Koffi. c-fontein-kamp sit.

Aan die einde van die- vcrgadoring i:; 'n kollektc dour die Bo<'re~l<>gters in hul kappies opgeneem en kon meer as £30 as geskcnk vir die noodhulpfonds aan die K.G. oorhandig word.

Die Kommanctant.-generaal het hier -na 'n k'ragtigc toespraak gehon, en hy

is telkens deur spontano toejuigings begroct.

Die vergadering is afgeslnit met die sing van die Gesangvcrs: ,\Vapt goe

-dertieren is de Beer," gevolg deu r ons Volksliecl.

'n V ersla.g van die toespr:1a k vcrskyn 111 ons _{_____} ,·olgende uitgawe. _{_,><...,_, ___ _} ·

'N

AUemintige

~,Eesinh"

Kort op die hakke van die Regering se propaganda- aankon-diging van 30,000 · huise wat bier -die jaar gebou sal word om die· tekort van 500,000 uit te wis, volg di~ aa.nkondiging van mL.o;. Clarkson dat daar 'n groot te -kort aan boumateriaal in die land is. ,Tensy boumateriaal op baie groter skaa! ingevocr kan word as in die verlede, skyn dit nie r.1oontlik te wees om die b ou-bedrywigheid van Julie-Augustus vol te hou nie," het die Minister gevvaarsku. En in Julie en Augus·

tu'S is nog maur per vergumning

van die Rege'i'ing gebo.u voordat deu,. die kabinet besluit i$ op 'n

vyfjaarplun vir die bou. van

dui-sendc de•· duisende huise! Die hele skema skyn dus maar

'n party-poiitieke ,besluit" te wees wat soos gewoonlik geen re -kening met die feite hou nie.

GUlL

DE

GELIEElNTlHIIERD

Bcleggings moet veilig en wi.."lsgewend wees, bele daarom u

geld in 'n bewese winsgewende besi.ghcid met ses groot takwinkcls en twee fabrieke we.t e1mal 'n vaste en groot omset

bet. Excelsior Meube!s bet reeds in sy cerste jaar 8% dividend op beleggings betaal, dit ven;kaf werk aan 80 blankes wat jaarliks £25.000 verdien teX"wyl die jaariikse gesamentlike omset

van die takke ·en fabrieke reeds £200,000 beloop. U gaan ook deelneem in die opbou van hierdie grootste Afri-ka~se saak l 'n Prag-brosjure word tot t: beskikkiog gestei

wat bewyse lewer van die sukses van

Pon:>tw 6670. EXCELSIOR !a11BEJ..S BlllPm:Rtr.

l:l. ... , ... ..

-fTWEE

DIE O.B .. WOE:\SDAG. :?9 SEP1'.

D~e

Moontlike

Weg

\\'.wn• .. ·r i>e'it;l:\1\ cla:n N':ll!l'itl: wan -u,·,•r .lima! t-.~n E-:t die~eifd~ glo, alma!

C'endl'l'" praat e-n nlmal nan <'<'ll parly

bl·hoort :- .\s dit die mntstaf •·ir volks -t·enheid i~, kan ons maar :~fsiE-n v:1n daardi(• itlt>:t;tl; tlit is buill· di.: bereik

~

·

,~t

d~:: :~~ l::~~~

n

~~

st

~~:~s~:~

;~;~n~

1

_~!~ii~:

verskil van 'menins neskou word as •n

openbaring van vyandskap wat met uit·

werp:ng gestraf moet word, solank sal

voll~s'lerdceldheid op vrugb3rc bodem

tier. Ifi<'tdi<' opvattin~ 11 ru uitgann

•·au <.li•: &:andpunt dat wic verskil,

mol·t uit, ;, die opvattinll; •·nn die

partypoliti<'h. Ons uoem dit 'n uit·

sluitende uc·lt·id. Dit is uodig dnt ons

tluitlclildteitl kn· oor hierdi<' kwcssie

met die oog op. die onkeerbarc strcwe

nn N:nhei<l wnt hom in die- jongstc tyd by on-. •·olk opeub:lar en wat tewens

ook een •·an die iwee hoofdo elwittc-,·an die

o

..

,C\\'1\brandwag is. Ous moet wed. 11 al ons onder eE'nheid verstaan t<'n ciude C'(·nheid te kan bcwerkstellig. In diC' partypolitiok word daar baio hard ge,I'WC'r 1·i,· l'olksceuheitl - clke p:trly ht'L so'n ,.pl:lnk" in sy program.

Die mC'lOdt· is om die ondcrstennNs

Yau di<· tceu::.tand<'J' re ,,bek~r'' tot

di<' eic party, ••·at d<lll uitcindelik die

l'uig~lc •·olksparty sal wees. Ons bet

J'\!t•lls lC'\'fH'e daamp gE'wy:> hoe so 'n tloL'I •·rrydel word deur die kyfagtig

-hcid n11t die part.ypolil ie.k wat. in die

teenslautlt·r net 'n dui wei ~iC'n en sy nanhangl'l'S •·oor die 1·uet uitmaak Yir

Yerraaicrs, kaff.:orbocties, hnnskakies of

nazi's. 'n Bekcring op bierdie manier

l>al ma:1r · u laugsamc proses woes.

Daar i» <'gtl'r nog ic-ts andcrs wat in

dir ll'<·g •·au hicrdic op•·aUing staan. Dit is di<· praktyk iu die part~1)0litick

om 'n ondCI'Slcuner wat tli t wang om tc vcr.skil oor ccn of andcr sa:~k, mot llie banvlock te \ref. Wio nio honderd

pE'r~c:1t , amen" sc op wnt die leiers

,·an diC' p:nty te sc of te uoC'n bet nio, is ':1 .,Sap'' - en daarmec word

be-(l'le! dat hy 'n politid;e mclaa!se is.

As daar aiiNln eenheid bestaan waar

aile volkslcde aan cen organisasie be

-hoort, hoe kan so 'n idcaal dan ooit

bcrei~t wor.d solan~t nio not die wat nog

.nio by jou is n!e, maar ook hulle wat

i

Y

S::!durig wegstoot, as molaatscs be·

slwu en behandcl worcl?

Stcl hiertcenoor die st.nndpuut yan die Yollcsb"I\'Cgiug. Hy erltcn dat daar

in 'n vol!t van miljocne sicle v.fl rskil-Jende opva ttings oor politiolte sake ~tan

bestaan,

en

dat jy gevolglik nooit een

-stcmmigheid op poliHcke gebicd kan

he nio. Hy oordeel of vcroordcel dus

nic •n volltsgenoot op grond van sy politioke oortuiging .nic, maar slegs oo1· sy gcsindhoid t-en opsigte van sy v.:>lk, tl. w.s. sol auk hy waaragtiglik di~ bes -wil ,·au Eoy •·olk beoog, is by 'n goeie

•·olksgouoot op wie daar geM !>met

l'IIS nie. J<:ers as daar bv hom ui~ b• ;-doel iug bc;..t:tan om "Y eic •·oil, l,~ ver

-t·a:~i of itt die sleek 1 e lard., k:u1 hy

as 'n ontroue •·cnl'erp word. Sv pt

,!i-ticke oortuiging aileen, al is dit (•P d.•e

-oomblik hoc •·erdraaid, i> j!t:en ~en ).!g ·

<>atno grond om ho:n 10 n•n;tcot nic.

Dit is die hdeid ,·an "'"lut~i·t~:. Oit was op grond v?.n hier<lie begin·

sci dat die Kommandar.t·gancraal twee

jaar geicde op Elsburg gesil he! dat aile socie AfrillllllCI'.> in die Osscwabnmll -tnag wc1!10m is

e

n

dat na~ion<~:~l·sosia!is­

te dus OOI< w21kom is. Jo:n dit was na

aanlciding •·nn hicrdie •·erld:1ring en op grond •·nn sy uil;,luil~nde bcleid

dat die Parlylciding die oorlog ann

d!e Yolbbcwcging •·erldaar hct. Hy

IIIOC'S ook Uie nasionaal-so~iaJistc \'Cl'

-werp hct - mcnse wat dil wcl meeu met hulle volk! En dit is op grontl yan hicrdic bcginsol dat (iaar nludag

nog nio •·r0dt' \net die Osscwnbrand

-wag gcnm:1k is nie.

Die 1'0lk h,·t intu:,,c-u begin •·ersta:w 11al die nuw,. - en tog wanr:lgLi

gc-gNlaglc i:. 1\';lt die Q,..,ewabr:lndwag

ycrkoudig. Uaarom onhwan d:tar oral

bC'II'eging:. \1':\t aandring op staking

van die str~·cl. Sommigo loiers •·an die

H.N.P. heL hierdie bcweging tcongc

-gaan en gc1·.nnrsku daL dit neL weer 'u hcrl':tllinrr Y:Hl die Sll'\'d sal

nood-snalc J)ic ;rn·alting 1·au· hi<"rdie lei

-DIE O.B.,

WOENS

D

AG, 29

SEPT.

1943

.

Min of

M

ee

r

Belangrik

Nmve

Empire

-

Resep?

OulnngR is hcri~ cbt uie Regeriu~ \'oorncrnons is om

20,000

ltnliane on-der die krygsgc•·augcnc!; ,uit tc sock" met die oog op permanente \'Orbl~·f in

om; land. Dit sal glo bcdocl wees om

die arbeidsmoeilikhedo op die plnse op tc los. Jndien dit werldik die bc-wc.cg -rNie is, kon die Rege.ring sy beko m-mernis •·ir die boere in baie andor op

-sigte bbtOOil het, b.\'. dcur af te sien van die rekrutering vatl pl:las-arbciders. Die feit dat hicrdic :utnkondiging vo1g

b:nne enkelo dar nadat die lladoglio -regering Italie :~au die Geallieerdcs uitgelcwcr het, eu daar l,ckens blyk

te woes d:1t 'n deol •·an die ltaliaan;;

c-volk oudcrstounen. van die ,.demokr

a-sie" is - met natuurlik 'n stork kom-muniRtiese iusl:tg soos dctu· die llritte

self bel'ig is - stem 'n mens •·ersigtig

. 1·i r hierd ic skielike immigrnsie-ywer.

Die l!:mpirebewiud het gcnoeg bewys

gelowcr dat dit hom uie oor die bclangc van dio l>oere gaau nic, e-n enigo plan

•·an hierdie aard word dus •·au uit

'n politieke gesigspunt. oorwccg. Die

,demokrato" sal natuurlik tussen die

fasciste uitgesoek moot word om to

dion as 'u ncutraliscrcndc clement teen die nusionalo ontwaking van die lloere -volk. Maak van Suid-Afrika 'tl tweede Amerilm met 'n mcngelmocsbc•·olking.

en die u<>dige ,,brond-mindcdness" sal

va.nsolf kom, is blykbanr die nuwe

rcsep.

Is die Regering gretig om ltaliane

,uit te soek" vir verblyf in die Unie,

nog gretiger en mindor kieslwurig sal

hy wees om die Duiscndc Geallieerdo soldato wnt t.nns bier is, hlywend te \'CStig. .

Die Afrikaansc soldate sal dan

,na

die

oorlog terugkom om te vind dat hulie

p!cl1kc gevul is deur diegene wat hulle

vir die Empire in die woestyn gcv.:.ng

hot en diegene wat, so1an11 hulie vir

die Empire oorlogsdiens gaan doen het, hul vroue en kinders ,bCSI1erm" ilet.

Uit

Liefd

e?

In 'n pleidooi ten gunstc van

dub-belmedium-skole het Min.

'N.

B.

M:tdeley gese dat as die kinders

van die twec taalgroepe met mekaar op gerncenskap!ike terrein omgaan,

rassehaat sal verdwyn. Mnr. Made

-ley is 'n eentalige wat daardie voor-reg om ,.met mekaar om te gaan"

as kind ontbeer het. Moot mens nou

volgens sy stelling, aanneem dat hy

'n rassehater is? En indien so, is sy

aanb.cveling gedoen uit liefde of

haat vir die Boerevolk?

D

i

e Regte P

lek

Min. J. H. Hofmeyr het verlede week groot verontwaardiging kwyt-geraak oor die ,onbehoorlikheid" van die rykes wat in oorlogstyd spog

met hul groot rykdomme. Die volk

sal verkies om hierdie verontwaar

-diging liefs in die begroling van die

Minister van Finansics te lees as om

dit in die versigtig gestelde verkiesings

-praatjies van die politikus Jan

Hof-meyr te ontdek;

TFa

gf.wmer

vir

/(ornmuniste

Die Britsc minister van buitelandse

sake, Anthony Eden, het verlede week

er:; i~ daL die Volksbewcging •·ernietig

mocL word c.>n aile Afrikaners by die eic.> party moet aan:;luic - al w.ord

iutus~un ou lNlc weer uilgesluit.! Dit

is 'n onhoudbnrc ~landpnno -

afge-~icu van die feit dat. uic Osscwnbrand

-~~'ag ~IC'eds nog ;,terkcr word. Hier

-tcenoor hot dio Orgnuisa~ielcier ,·:m

t!iE> Ossewabrandwag 'n ,·crldaring gc

-doen wa:~rin dio sui•vrre grondslng \-ir eenheid ne=ergele word. Dit kom een -•·oudig ncer op die erkenn:ng van 'n

\'('ClhC'id •·nn mcning en or~anisasie

binnc die volk: Lnat olkc volksgenoot

sv brdrn o toL volkstl i•:ns le11·c,· soo"

h.v diL gocddiuk; en laat ons die puntc

nm ooroenkoms be:ldemloon in plans •·an die pnntc- •·an •·crskil. Daartoe is nie fonnelc- kontrakte met

afbake-ning •·au ,.gchiede" nodig nie - net

meer wclwillendheid en wa:ndcring vir mC'k:tar ns mcde-slryders.

Aile polltleke bcrigte en l<ommcntnar, tcnsy

woor nndcrs vermeld. Is opgestcl lleur N. G. s.

v. d. Wnlt, Groote Kerkgebou, 703, Knnpslad.

te kenne gegec hoe die ltaliaanse re-gerin<>' daar sal uitsicn indicn

Enge-land "ctic scggenskap vcrower. Dit sal een wees ,wat so breed moontlik

is, met insluiting van alle elemente

en partye wat anti-fascisties van aard is." M.a.w. 'n ,.populere front" van

dieselfde stoffasie as die in Spanje

'n paar jaar gelede wat die rooi

re-volusie moes voorberei.

Demobilisasie"

"

,Ben vau die na-oorlog,ll take. sal

wces om die skolo in die land tc stuwer

en •·an hulle weer plekke •·an onder -wys te mnak in plaas •·an broeipleltke

•·an rassepolitici ··ir die toekoms",

hot mnr. II. G. L:~wrence, l\linisttlr

•·an Welsyn en Demobilisasio, verledo week op 'n vergadoring ~eso.

Ons hect "edn(J' dat ,dcmobilisasic"

iu yerband 0Staa';;. met clio ontbinding ntn die leer, nic 1·an skole nie.

Desondan

ks

tog

,Gr

oot"

Om; mork dat dio Engelse biskop,

dr. Gnrbott, wat taus nankyk hoe die

cen nn die ander kerk in Moskon na.

26 jaar weer oopgesluit word, in die

verbnnd as volg verklnnr hot: ,As

<rroot staatsman bet St.alin die krag

~an die godsdicns ingesien."

'n Mens wil vra wat was hierdie

staatsman" die 26 jaar wat hy nie die o1ag vnn die godstliens ,ingesico"

bet nie? 'u Brit se gebcuo hly ma.:tr

kort.

W

APEN

SKO

U

GEWY AA.J."\,j

ARBEIDSVRAAGSTlli(

Dio gewone O.B.-lid, maar vera! die oiftsicrc wat by dio diensJaer·byee

nkom-sto moet optree, sal b<1ic waa.rdevolle gegewens in die jongste uitgawe van \Vapeuskou, die ampteliko organn '\'1111

die .A.N.S., vind. Die uit.gawe word

hoofsaaklik gewy aan die arbeidsvraag

-stuk, wat troueus ook die hooftema op

die jongsto A.N.S.-kongres tc Potchcf·

stroom was. Die ereplek word

afge-stnan nan die presidensiele redo v:tn

die ere-president vnn dio A.N.S., dr.

J. 1''. J. van Rcnsburg, oor die bclan

g-wekkcndc onderwerp Arbeidsdiens en

Wapendiens. Ander artikcls wat oor die arbeidswese handel is die van prof. dr. G. G. Cronje oor die plek van die non en do!!ter in die-volk se

arbeids-bestaan, m';;,r, S. Pauw oor Arbeids·

opleiding, en dr. D.

G

.

l!'ranzsen _oor seroepsarbcid en . volk.sversek-ermg.

Mm. D. G. 1\fala.u, sokretaris van die

Hervormersorganisnsie ondor die

Rand-so arbeiders op die myne, lower ook 'n

bydrao waarin hy die neerdrukken.de

kapitalistieso arbeidsordening prakti~s

uiteem;it. Die uniale leior van d1e

A.N.S., mnr. J. Postma, bot ook 'n

artikcl bygedra waarin <.lie filosofiese

gronuslag van volksarbcid heldor en

oort.uigend vorduidelik word.

0.13.-ledo behoort vcrder kennis te

maak met die artikel •·an prof. Dirk

van Rooy, van die P.U.K. •·ir C.H.O.,

oor Die Plek van die Kind in die Volks·

bcweging. Prof. Vau Rooy, soos be

-kcnd, is die Ieier van die O.B. se Boc:

rejoug·organisasio, en in hiordie

artt-kol word die helo aksiophn wat by

t.o. ,. . dio organisasie van <.lie A f

rikn-ucrjcug bcoog, verduidclik. Ander ar

-tickcls vau meer as Yerbygaande be

-lang is Die finansiele organisasie van

dill Dcrde Duitse Ryk, deur H.

Behrens, Bibliotcekciiens, •n Nuwe Be·

roep, deur mur. P. C. Coetzeo, bibl

io-telmris van U.P., e.d.m.

'

Enkcle nommers van hicrdic

arbcids-uiLgawe kan teen 1/3 pc1· ckscmplaar

l.Jy die Pro Ecclesiadrukkcry,

Stel!en-b~scb, bestel word. Die intekengcld

··ir 'n •·ollc- jaargang van ~Vapenskou

(die blad verskyn lmartanlliks) is 51:·

Ou nommers van \Vapenskou, soos d1e

Volkshewegingsuitgawe (Sept. 1942),

en die April- en Junionornmers van

1943 lmn ook tee-n 1/3 per cksemplaar

bv clio Pro E<:clcsiadntkkery best.el

11:ord.

VERJA.4RDAGKETTING

30 Sept.: :.\!aria de Koke1· (Dist ..

Beaufort-Wcs), Jacoba Catherina

Wil-helmina. Erasmus (Malmcsbu ry), D e-lila. Smith (Malmesbury), Sannet.t~~ Du· rnan (Pk.

G

rootdrink). Cocnraad van Gremten (Kirkwood), P. ,) . de Villier.>

(Pavie~dei).

1 Okt.: Esta ·Brink (Sutherland),

FranciCthl .J. l\1. Smit (Pk. Witkop). 2 Okt.: Francois Frohlich (Si.ellen

-bosPh), C. Rchmidt (Stcllcnbosch),

Jopie van Ryswyk (Stellenbosch).

JohMna Bli:~.abetb Franciua Steyu

Karrccdouw), Petroncll:t l\'f :tria Fon rie (Wessclsbron).

3 Okt.: Aletta Johanna v. d. Schyff

(Port Eliz:1beth). A. J. de Lange

(Somorset-Oos), :\larilha Hetief

(\Yel-liugton).

4 Okt.: Francis Gouws (Pori-

Eli-zabeth), Wessel Rondman (Port.

Eliza-beth).

5 Okt.: Nancy •·au Zyl (Paarl),

Susara van De•·ontcr (Pearston),

Fra.nsina Christina Kriel (Wilg"nhouts

-drift), Inez Eksteen (Fmnsehhook). ~

6 Okt.: Alida. M11rin , .. d. 1\Ierwe

(Kaknmas), :\larieta Wagener

(Kirk-wood), Petronella Alct.ta Nel

(Kirl•-wood), Gert Uwos Stoyn (Knrreerlouw)

OUD'JI'SHOORN JrN

£680

Die viering van Ossewabrand

wag-dag (8 Aug.) op Oudtshoorn het

weer onbetwisbare bewys ge\ewer van di.e toenemende geesdri£ vir die

Ossewabrandwag. Ten spyte van

die oorlogsomstandighcde en

heer-s.ende droogte is die reuse-bedrag

van £679-17-5 deur die generaalskap

AS ingevorder. Dit sluit nie in die

noodhulp wat plaaslik ondernecm is

en groot bedrae wat vir die deur

droogte geteisterdes ingcsamel is

nie. Die Oudtshoornbrandwag is sy

bro.er se wagter nie net in woord

nie, maar ook in daad.

MALMESJBURY

:\lalmosbury het vanjaar met Os:;e

-wabrandwagdag mim tlubb<'l so goed

gevaar as vorlede jaar. Die mooi be

-drag van £174 is iugebriug deur die

gesameutlikc fuuksie •·an die mau

ne-en vrouckommnndo.

HElJDEDAG-VlER.i.NG

HELDEDAG WORD GEVIER in die

K.ERKSAAL

om 7.30 n.m. li!

BEL

L

VILLE

op 2 OKT. 1943. Spreker:

Ds

.

}

.

D

.

VORSTER

)lUSlEK-PROGRA~I.

MARKAG

EN

TlE

Ons is

U

agente en is

trots dat ons dit mag

wees. Met ons puik

organisasie en

verse-kerde afsetgebied kan

ons u tevrcdenheid

waarborg want dit is

seker - u tevredenheid is die enigste basis n.n ons sukses! Eiers, Pluimvee, Groente, Vru~e. Voer en Vee.

Volkskopermark

BPK

.

MOREMARK, NEWTOWN, Foon 34-1442. WolhuterGtr. 62, JOHANNESBURG.

DI

E

O

.B.

,

vVOENSDAG,

29

SEPT

.

1943.

Pr©vinsiale

Ste

ffseff

!Element

Volksverdeeldh

eid

Skyn-Mag

wat Vo

lkso

ptred

e

l

so/eer

Een van die verdelingselemente wat ons van die Britse lmperialisme

geerf het, is die provinsiale ste!sel. Die Boerevolk se organiese eenheid is ver·

brcek deur die Britse konstitusie wat voorsiening maalt vir die partystelsel

waarin die begrip ,volk" vervang is deur die begrip ,party"- d.w.s. net

'n dee! van die volll. Die Boer se lar.d is toe nog boonop verdeel in

vier provinsies wat cnige optrede van Afrikanerkant moet IOkaliseer, soos in·

geooude skeepsruimtes die beskadiging aan 'n Sltip tot ee.n of enkele ruimtes

bepertt. Daar is cgter in die grondwet goed genoeg gesorg dat Clllige Afrika·

ner-optredc in die ecn of ander Prov~nsie, tog niks gevaarlik kan wees nie, soos

ons hieronder sal aantoon.

Di.: natuurliko uitbroitling l':lD die

J3oer<Jvolk sou ten go,·olgo gohad hot.

dat ons hele laud sovor as wat hv be·

woon is, onder con seut.rale gcsag sou

slaan. Dnar sou uie ~oicts a::s

provin-sics bestaau hot nie. Ons wcot hoo

<leur die goowerncurs altycl cen of :tn-der landmerk aangewys is as die grons

.... ,,,..

m

die Knnpkolonie maar telkemale ~is die grens oorwoon word, is die

go-bied dienooreenkom~t.ig uitgcbrei. Die

Engolse verowerings hct ogter hierclie

ge!eide!iko uitbreidingsproses vorstour.

Die Boere was genoodsaak om hul cio

republieke buite die grense van ow

llritse gebied I.e gann stig ten oindo

hulse!i te handhaaf. Maar hulle het

dit slegs as •n ty,delike maatrecl be·

skou. Daar is altyd nog gedroorn van

',n vereniging met die res van die land,

soos oom Paul Kruger dan ook gepraat

het van •n verenigde Suid·Afrika onder

eie vlag.

Die Britse Imperialisme het iu

hiet·-die kunsmatige landt>l'erdcliug dio g

ui-de geleontheid gesien om homsclf te

haudhaaf met die beprocfdo midtlcl

,·au verdeel en hccrs. In die grondwot wat hy ons in 1909 gcgoc hci. is dau

ook voorsieoing gomaak \'it· die in-~:.iandbouding ,.,m hicrdic kunsmatige

YCrdcoldheid by wyso van dio

provin-~>ialc stelsels. Nie allec.n sou dit •n

bron van gedw·ige afguns tussen Afri·

!{aners van die ve•-sldllencte Provinsics

rt:'~es nie, maar soos l'llleds ,daarop ge·

~s, sou dit enige Afrikaneroptrede

tot 'n enltele Streck beperlt. ·Ons bet.

nou 'n tioieso Yoorbeeld hictTan in die

Vrysta:1t: Daar hot 'n kwaai tan!

-. <-.ryd in daan.lic l~rovinsie die afgelope

pa:u· jaa:· ombrand wnt tans sy

hoog-' epunc bereik het in die stryd om 'n .\fr:knanst~ uniYorsiteit. Maar in hier·

die stryd staan die Afrikaners van die

Vrystaat aileen. Daar word wei deur

koeran:e in die ander Provinsies ken·

nis geneem daarvan en pleidooie gele·

wer, 1r.aar die optrede as sodanig word

aan liie Vrystaatse Afrikaners aileen

oorgelaat. Rul mede-Afrikancrs in clio

res ,.a:1 die land volg maar not. clio

><tryd met broedcrlike belangstolling. Di$ mo:. nio hul mocilikhcid nie, dis mos 'u pro,·iusiale aangolcontheid van

dio Vrystaat! En so put ons volk hom· self uit in geisoleCrde gevegtc teen •n

vyand wat die siel van die hele volk

. bedreig. Dit is te wyte aan die pro·

vinsiale stelsel.

SKY.l\i\iAG'l'.E

<c\an die Proviosics is afsondorliko

hestuursliggame gegec, die sogc

naam-dc Provinsialo l"tado waar·,·oor daar ook

gorl!eid 1·erkiesings gehon word om

nog meer twis lusson Afrik:tlll!r.s ann to wakkcr. Hicrdie l'ro,·insialo Hado ~o ma.gto strek oor :,okc soos onder-wys, ven·oer, :,tadbcsturc, ens. Die

wnrbocl wac oo 'n \'CrsnipJ.wrdc bc;,luur

oor sake wnt die helo ,·ollt n\ak, af-gce. hot gl!en oorwcginp: ,·ir dil' Britse ,·en!c-d en heors-belcicl gC"\'Orm oio. So kry 'n mens b.,.. uil• ui lccnlopcndsLC .,te!sels en metodc~ wat \'ir die op,·oc -diog ,·an <·eo en dic:;clfc..!c I'Oik aans->· wend worJ.

Maar oy al hierdie magte van die Provinsiala Radc behou die Empire nog finale seggenskap. AI sou die

Afrikanerc!om met. groot iospanuing daarin slaag om uic bestuur \'l\11 die

een o£ andor Pro,·insio tc boma~t.i:.(, is dit nog maar net, 'n s];yn-mag wat bulle verower hot. Hulle word tocgc·

laat om daardic mag uit te oefen net

solanl< as wat dit .nie bots met dia bC·

lange van die Empire nie. Deter b

o-wys daarvoor as wnt die sLryd van die

Bloomfontcinso A frikanors 'n panr ja<tr

golcdc gelewer hot, is oorbodig. In die

Vrystaat word die stndsrade as 'n

grocp gokies en oie as vortconwoor di-gers van wykc nie. Die govolg is dat die Afrikaners in Bloemfontein nog

sloeds ten ede moes wees mot 'n

stads-raacl w<tt vir moor as 80 persent Engels

en Joods is, en in die jongl:ltc tyd l:lelfs gcen Afrikaner insluit nie. Die Pro·

vi,nsiale IRaad het uiteindelilt ingcgryp en 'n ordonnansie aangonellm wat die wykstelset vir die Vrystaat verpligtend

sou maalt. Deur mildel van hierdie

stelsel sou die Afrikaners darem ten

minste in •n paar wyke Afriltaa.nse ver-tee.nwoordigers ·in die raad gekry het.

In die Provinsiale Rand bet net twco

uit die 25 lede teen hierdie maatrcel

gestem. Die destydse Administrat.eur,

dr. J.

F

.

J. ,·an R~nsburg, hot ook sy

\'Olle steun a;tn die maatrcel t.oogose

- in werklikheid was by die stukrag

daaragter.

.1\UL

Die E,ngelse minderheid het egter •n

agitasie op tou gesit met rlie gcvolg

dat die Gnewerncur·generaal gewcier

het om die ordonnansie te onderteken.

Die vrcemdelinge sou dus bly baas·

speel in die Vrystaatse hoofstad on•

danks die by,na eenparige besluit van

die Provinsiale Raad. Die jnar daarop

hot die Provinsinle Haacl die maatrei.il

opnuut aangeneem maar weoroons is

dit dour die landsowerheid geveto. f:.y

mag was nul. Bloemfontein so

siads-bes~llllr is vandag uog net so rooi na ooit tc.voro ondanks die feit dat die

Provinsinle Rand a! sy magto anng

c-wcnd het om die toestand to vorbctez.

Die magte van die Provinsiale Rade is dus maar net skynmaste en waar dit bots met die Britse belange, het hullo

seen mag nie.

Hiordie stukkio geskiedenis van

tweo jaar gelede behoort ook vir ons

,·olk 'n waarskuwing te wees teen die

geyaa.rlike spel om 'n pro\·insiale

par-typolitieke verkiesing as middel to

bnat te v.-il ncom om 'n lcwensbolang -rikc ondcrwysbcginsel te bcskorm. Gecn Provinsialo Rand is by magto om 'n aanslag van die Empire teen ons

taal af te weer nie. Daarvoor is nodig die verset van die helo volk.

Die gesagstaat van die Ossewabrand• wag gaan geen provinsies en ook geen

provinsiale rade

he

nie. Hierdie ver·

deiingse!emente wat die Boercvolk van

sy eenheid en gesainentlike krag be· roof, sal gcen pick he in die RcpubliC!t van more nie. Ons voUt sal hom deur

mirldcl van sy Volksbewegi.ng landswyd organiseer sodat hy soos een enkele

geheel sal vcg om sy reg en werh vir sy

bestaan.

V

erjaardagviering

v

a

n

K

.

G

.

en

A

.

K

.

G

.

Soos in die verlede gaan die verjaar

-dae van die Kommandant-gencraal

en Adjunk-kommandant-generaal (24

en 4 Sept. cndet·skeidelik) vanjaar weer

by wyse van 'n groot sametrekking in

die Paarl gevier word. Die funksie word in die stadsaal on die aand van 27 Oktober, om 7.30 ·gehou en aile

offisiere en Brandwagte is welkom.

BOEREJEUG SE

BYDHAE

Die Boerejeug van Malmesbury het

in verband met Ossewabrandwagdag

hul eie basaartjie gehou wat die mooi bcdrag vaa £20 opg,ebring hct. Hullc

is net hoog in hul skik met die

pres-tasie, en heeltemal tet·eg ook.

DR!E

Hootlta.ntoor: Reserws-fondJ> £113,000 St. Johnstraat 65, BLOEMFONYEIN

Begrafnisso, t<iste, Kransa, Cirafstene

MBDDELBURG, Tronsveal. &.creto:4G$rt)Qn, GROBLERSDALc 'I'mnevn:.!,

WJEIE§ DHIE

JROTSlE 1EHENAAR

van ' n

-SILWERPLEET

VOORTREKKER

-KOMMJET.]lE

Di

enli

k a

s

'n Suikev-pot

0

Wat elke

BRANDW AG

moe

t

Besi

t

'N

EEUFEES-SLEUTELKETTING

1/6

elk

(Ko·oS>eratlof) Beper&

Gercgl.streo1· onder Wet No. 28 van lii:U.

Poobu.; 9G9,

Eienaar: D. D. DE ltOCK

Al!Wt.a ..U Pootl&o en O.!lf. V:or:molor:J

TOT

U

DIENS!

V.M.K. AANBEVEE!...

pw

~®M(G &IF~HEK~tJEm

$I[ffi(lf1F

&~ W@lL~~

I

I

,AI my ru!tsasse skryf elt tos aan die sarnte!dan loolnga wat u [(ollege aan dis versldllende Helpmakaar-stuoente varokaf. Oolt help die donente men:~

bale vore.ntoe op die pad van sukse-3."

Die Helpmekaar Is die onlgste suh~1er cpvoedltundlae AfriCHiUrn19 t.(orrsspon•

donsie·Kollege in Suid·Afri~a.

Pos die ~<ocpon nog vandag uli' grati9 breon!ierhede snook 11!r diG pam~iot 1

,'N BOODSKAP A..A.N U".

DIE DESTURENDE DIREKTEUR,

Helpmoknar-Korrespondcnsie-Ko!lege

Posbua 3512, Vooi-trekkergebou,

JOHANNESBURG.

Stuur my a-'!seblief besonderhede omtreut u Korreapondensie-Kurt~uaae. Ek stel belang in .

Naam Ad res

(O.B., 29 Sept. 1943.)

-

---

-

-

--

-

---Sesttlrende Dirf!!{tcur: Dr·. H. G. t..uU!g, M • .A. ~~.·A.), D. t.IU. ot Phil, (Leid&n).

~fEl~Mt~~A£~

~

fr~@~[ffi~~PmJ~~IDJ[~~~~~

Q~@~~[E~[E

VOORTRIEKK:ERGEBOU 310, IHIOIEt{STRAAT 18,

JOHA.NNlE§lfBUR<G

POSilWS 3512 _{fOON 22·3612}

VIER

G

eld

a

ss

i

f

i

s

e

ea·

de Ad.ve

r

tensi

es

Tar let vir GeklnssU!srcrdo Advertensles:

2d. swr woord en (.id. vir eUH> nisondcrllka verer('el. mlnJmnnt 4/- per phtRlng, strcng voorn1tbetaalbaar. Advcrtensies lmn ~:cs!uur word nnn Voorsla~ npk., I'osbus 1411, linnp -stad 6f l'ubllc!t6 Bpi{., Posbus 4892, Joh..'tn -ncsburg.

VERLOWING

Dlrun;R - J.Ol!EXZEX: Aan Lamme en

vriende 'vord die \'erJowing bc1\.end gemaaic van Brandwa·g. .:-.iagg;~. oudste dogtcr van mnr. en mev. J. A. Dlrk~r van Stolsvlnktc, Ouctsboorn, en Asst. /V~Idkt. Louw Lorenzen van Stcllcnbosch.

DANKBETUIGING

Ons wens langs hlcrd!c wes ons hartlike dank tc betui~: nan aile· O.B.·Offisierc en brandwagte van C2A3 on C2A6 en vricnd~.

vir hul vr!cndellke hulp en daadwcrkl!kc on -dcrstcunlng bctoon met die siekte en afsterwc van ons cggenoot en vader, G. U. v. d. Wact. Mev. L. C. v. d. Walt en Klnders, Reddersburg.

BETREI<K!NG

APPLIKASIES word logcwag vir (a) •n gekwalifisccrde twcetallge snelskrift!kstcr; (b) •n kantoor-assistente met of sonder vor!o;e

ondcrvindin~;. Inwoning word vel'skaf by ons

J{wekery-bestuurder, Eil<enhof, na.by Johannes -burg. Appllkasles met kiekie ann llcrholdt se

Doomkwckcryc, 1'/u. l..,oslJus 1411, }{aapst:l.d.

TE I<OOP

,n.PREG en suiwcrgeteclde stoel persic-rarume

'LV en ·ooie. Prysc billilL ~{. van Drut.en, Ylctoria·lVes, K.P.

R<ladpleeg Bennd~ vir die koop eo verkoop

van bulse, plottc en plnse Jn Bloer.:~tonte!n

ell dlstrikte. Geld besklkbaar teen lac rcntc -koers. J, 0. ncued6, Sasbanl.;i>ebon, Dloe

m-touteln.

D

EEI. In die Wlnstc. - Wect u a1les \'an d!e op•!)rac.kwelillende verowerlllg van tllo

:neobcttaa.rk deur •n ouJwcr Atrlkoo.o"~·ondc:·

nemtns? Excelsior Meube!a ne pragb~os)ure toon boe sea groot t3.kwlnkel!! eo twee !a· llrleiie 1n dtell!l van <.ite volk pre~tcer. U liAn

<iecl 1n d!e Moste - <11e brosjure verdu.t1elll<

lloe. Skry! dad•~l!k om gratL• brv~Juro ~.s.n:

r£teeJ..n!cr Meubt'lD I!ep:!:-k, lloat>nn 66"1~, cl\Jb.:ID.no"Jcbura~

DOOIGROND pat.a.tranke. Sesman.ode ranke Jlll. 5/6 vlr 85 pond; Driemannde 5/- vir 45 pond; Borric-pntatrankc 5/- v!r 15 pond. Kontnnt met bestclllng. Tevrectenlleld gewaar -borg. B. U. Gerber, Olliaot8boek, 1>.K. Hoc

k-w11, Dl~t. Ocorgc.

A

AJtTA.PPEL.\10ERE. - Bled ann Arran -cblet-moere lDCt A-serllflkaat teen 2~/­ per r.ak. Ook oogeserttffsecrde moe:-c, maar goed, 20/- per sak 153 pond V.O.S. Gl'Orgc -etasle. Kontant met bcstel!!ot;. Doeo aansoek by U. D. Mcte!erluunp, Grootbock, .l:'osbuo

41, George.

J!)AG-OUD Australorps, Lesllorns; Ook die kruJs tu.s~cn •_n Austri.t!lorp haa!l en 'n

Leghorn hen. Ultgcbroel <leur die (Kampioen) 8,000 Securn-broelmasJien. Wecl<Jiks verkryg -baar vanaf 18 Okt9ber teen £1·10·0. K.B.A. Sl<ryf aa•n H. R. >Inlan, Weltevredc, P.IC

lier$tfontcln, Pnnrl, 'l'clc£oncer 0203.

D

lE

nosserwo ~lell<ery en SlagtCl"y, High straat 143 eo 107, Brlxton, vir melk en vlels van die bes~e gehalte. Ons beslgltcld 1s 100% ,lfrll<nans.

n ATAT!{A .. 'IIiE. - Eerstel<las Msmaandc

JC (!roe h'Tond patatranl<c teen 5/- vir 85

pond. PatMs teen 12/- per sak. Gel ewer op

Moss~lba::tistasie. K. M.B. .Johannes 'I'c r-l.Jia.nche~ Bus 7:), i\losscJba..:U.

V AN'S t!ONCKEl~ PBODlJ(.."'!'i>. - T<!ra.zzo,

X()mbuJs .. eo bllnc!wasbakke, baddcn:s, oep ..

. Uese tE:nk..a. J.t!laro, v:ocrtd!la, vo<'rtrfJc. Eols:~

!et~ ID beton. Dirckteure: P. W. o.-. 1:'. 0.

vun fle{!t'dt-u. PotJ:Icterotn\&.t 334, Pretoria.

L

E:\lOl':l\'1:. - Valcncla-lemoene, lenuncljles en Pomelos (t;rape fruit) 2/6 per sakkle hler, vir nle mloder as :; sakk!es, K.M.B. U. S. VIsser, Elandsfontcln, Clnnwllllnru. BESTE kwnlltelt Heuningtee: 93 pond 18/6

50 pond 10/-; 25 pond 5/6. Bleele-Be•em3 met ateele 2/-. Besems vlr bulsboudel!ke gebrull< 1/6 met steele. Gelewcr Busbnlte, Speelmansk"a.n.J. George. K.M.B. J. P. Wn;-e-ner. Kllp Rlvlr.•. l'.IC. SpcclmanB!.::ra:\1, Qoor.,e. JP'"-'£A'l'RANRE. - Eersteklns Sesmaande 5/6 per so pond sal<; nool en Wit drlemaande 5/6 per 50 pond ~ak. G. S. Torb!ancbc, Pos

Oonnaltrtlnl, i'\tossellJtutJ.

HERHOLOT SE IBOOI\HOVEKERYIE

Bus 660 Johannesburg

1\lUS/l . .o'-"TE: Oktober-Novcmber planttyd. reu-se vertoonsoorte, prngt!ge gesorteerdc klcurc.

Tuinvcrsam.:!Jins 9/6 vir 6. 15/G per <!os. De Luxe Sorterlng 10/6 vir 6. 18/6 per dosyn. A:-IGELIERE: Amcrlkaause praJ!tige so rtc-rings, frnai kleure 7/6, 10/G en 12/6 per

dosyn. Kontant mel bcstellino;. ROSE en VRUG'l'F.:ll00~1 bestellings vir Winter 19-14 wo~d nou aan~cn~cm. GeYllustreerdc

KntaJo;;us Gratis.

VIERLOWINGS, liUWELIKIE, GE·

BOO~nES, ens.- I<Ondig dit aan in

01 E 0.113.

lJJI'G'CI:'CC denr Voor5ln~; (Edms.) B~perk,

Kamer ~03 Qrool~ lierligcouu, ;\<lderlcy•

stnu:tt, Knn,,stad. en gedru.:t_ deur f'ro- £ccl

e-613·-Drukkcry, l>le ~ Laan, Stellenl>oseb.

OO

RS

JPRO

NKLKKE

I

DEE

V

A-1\1

JE

U

G

IL

E

D

E

Kinders kan soms op 'n flink gc

-dagte kom wanueer hulle dour 'n gees

nm offenaardigheid ge!uspireer word.

Dit was ook die geval met Johannes,

Herrnin:t en Hennio Cadle, kinders van

genl. E. B. Cadle en mev. Cadle, van

'fwyfelfout.ein, Pk. l\:[ooirivier, Natal.

'foe ons Kommandant.-generaal on

-langs die gas van hul ouers by hulle

aan huis was, hot die kinders die aand 'n klein konsertjie gereel. Hulle het liedcre nit die O.B.-musiekbundel ge

-speel en terwyl die eeu met die klar

vier begelei, het die andcr twcetjies

volkspoletjies in ·die sitkamcr uit

ge--\·oer. Daa~·na hot hulle ook aan hul

"'aste koek Yoorgcsit wat Hermina self

gebak hei.. l\:faar dit was uie die einde nie. Die kollekte-hoed is by hul gaste

en oucrs omgedra en 13/3 is iugesa

-mel.

Hulle het toe hierdio bedrag aau

dr. Van Tiensburg oorhandig vir inb

e-t.aliug by die Bocrejeug•Noodhulpfonds,

wat denr die Boerejoug opgebou word ten behoe\l·c van die kindertjies van gelntemeerdes en ander slngoffers in die n yheidstryd.

O

UP

O

S

Pragtige sam ewer king het · ook die O.B.-dagviering op Oupos gekenmork. Pragtige h:tnuewerk is aangobiod, o.a. 'n jakkals wat met 'n knipmes uit

kareehout gcsny is wat vir £5 lOs.

\·erkoop is . . 'u Lappieskombers,

ge-rnaa.k deur 'n veldkornette, het £5 in

-gebring en 'n voorskoot met die O.B.

-"·apen £2-5-0.- (Meogedeel.)

BJE

T

HAL O

O

K VO

O

UUB

'

Groot vooruitgang v.crgcleke met

verlede jaar is ook deur die k

om-mando Bethal-Oos in vcrband met

Os-sewabrandwagclag geopenbaar. O

n-der die deeglike r.eeling van komdte. Joyce en haar offisiere was die funk

-sic gekenmerk deur geesdrif en mooi

samewcrking. As sprekers het op

-getree genl. Opp'!rman, hoofkomdt.

Snyman en komdt. Snyman. Die

op-brengs was ongeveer £80 wat 'n

groot vermeerdering op verlede jaar

se poging i_s. -(Meegedeel).

O

.

B.

-hlfUW

E

L

IK

VO

LG

OP

TRO

NJ!:{§

T

RAF

'n O.B.-huwelik is onlangs op

Bethlehem voltrek tussen Boere

-jeugkomdt. Kwartus Roos en Mej.

Kotie Serfontein. Die bruidegom is 'n seun van mev. Roos, Bokpoort, Clarens, en is ecn van diegene wat

'n tyd ge!ede in die Empire se trod;

ecstop was omdat hullc 'n kamp van die Bo.erejcug by Modderrivier by

-gewoon hct. Weens sy tronkoffer moes die huwelik juis uitgestel ge-word bet. Die bruid is 'n dogter van mnr. en mev. Stoffel Serfontein, Toevertrou, Slabbcrts.

Die Ossewaentjie ,.Elsabe Nel" het tydens die plegtigheid met die

trouringe in die wakissie voor die

kansel gcstaan. O.B.-kleure en viae

was oral op te merk, ook in die

stadsaal waar die resepsie gehou is.

Hier het 'n groot erewag van die plaaslikc Boerejeug die egpaar i

n-g.ewag en hullc die Lied van J ong

Suid-Afrika toegesing.

DUBBELE TWEELING BY

VOLKS

BE

W

E

G

li

NG

Op 17 September het die vier

Eksteenl::roers van Heidelberg

(Kaap) vcrjaar. Hulle is twee twee -linge wat vyf jaar verskil, maar op

dieselfde dag verjaar. Drie van

hulle woon nog by hul oucrs in die

geskiedkundige ou woning in die

Heidelbergse distrik waar die veld-kornet tydens die Hollandse bewind

gewoon het, en wat deur baie van

die bekende ou reisigcrs aangedoen is. Dit is gelee aan die

Duivenhoks-nvier. Die ander broer woon nou

i

n

Oos-Transvaal. A! vier is Brand

-wagte.- (Meegedecl.)

l

D

IE

O.

B.,

WO

ENS

D

A

G

, 29

S

EP

T

.

19

-

1

3

.

N

OG

V

OL

Y

\

VER

Een van die hoogbejaarde

Brand-wagte van die Herold-kommando,

dist. George, wat nog oorloop van ywer vir die Volksbeweging, is oorn Sarel Marais. Na die viering van

Ossewabrandwagdag bet hy die aand

in sy huis 'n kollekte ten behoewe van die afhanklikes van geintcrneer

-des gehou wat £1-5-0 ingebring het.

W

.

F. CARST

E

NS

(Edmo.) Bpk.

8EOJ!tAFNISONDERN.EllffiRS en BLOErtUSl'E Ccntrnhveg 62, l!or<lsbu.rg Becltettogobou, PreAtdentstrnnt. Johnn.oesbll!'g DlENS ONOORTREFLIK - PRYSE LAAG

SPIES~A

l

E

AANBOD

,

-LAAT BESENDING AANTREKLIKE

.,

J

a

rmod

e

'

'- e

n

,G

er

o" ..

BAADJIEPAKKE en JASSE

Teen egte verminderde Pryse

By

P

lU{

O

W

I

]i~!R.IKA

IG

U

ISOC.A

p

DIE .M.ODERNE DAME S-MODISTE L.W.-Vns Is ell<c \\'ocnsd:.;; gc•luh. 1u .. tMl ... M n.

v

r~~~ mll®rr~"' llt~li~r~

KAA.JP>

§

1I'

AD

121E'rA LING ® GESe{e lEO

I..H<, WEEKLIKS, MAANOIELIC<S

Of SOOS '<I !ER LANG.

MI!N

N AA

R

&

lV AN S

C!HiOO

R

Elenaax: GUSTAV RE'rU:k-.

Tclefoon 2-021.2.

Vername Persona uit die

S.A. geskiedenis, dour Eric Stockenstrom . . . . . . . .

Die AfrH<aanse Vrou. 'n Be--knopte oorsig van die rol

wat die vron in die geski s-denis van S.A. gespeel het in die jare 1568-1918/ deur Eric Stockonstrom

li\~ictes en Sages van die Grieke, baie mooi vortel

deur Mev. P. van Braam

SJ.<.andinawicse Vertelli.nge .. Suio-Afri!taanse Soogcliore deur dr. C. S. Grobbelaar

!Jie Stem van die Volk. Lui

-mig, onderhoudend, leer

-saa.m, denr N. G. S. v. d.

Walt .. .. .. . .

Saam Vcrban, deur Mev. M.

J. van Scrat.en

Si.uur u bestelling aan

G/6 p.v. 0/S

p

.

v

.

l

6/6 p.v. 4/6

p

.

v

.

6/6 p.v. 1/S p.v. 5/6 p:v.

P

R

O

EC

C

LE§R

A

-

D

R

!U

K

KERY

D

ie L

aan

§t

ellenh

o

s

eh

VIIR !HV A I!. I TIE IT EN TEV IRIEO EN·

l)olE!D OIIE GOIEDKOO:?STIE

Fookelwyn 15i·· Lewcnsw:;n 8/~ Vennoutll 2/6 Haoekraai-Coc!!:wll 3/6 Llkcurwyn en Ou Port 2/-Jeripigo Roo! en Wlt 1/3 Soet Muskadel en Port 1/2 Wore. Hock en Pontak 1/1 Spealalo 8Jcrno li -Sje.-rle lld. BRA...VOJ'!:\~'E; Scboerua.ncllo 7/1!. Ekstra Spesletal 11-Brnndewyn. ll'.C 6/6 LIIU:UR-URANDE\VYN:

Kcrsfc. Anys. Gemmer, Lemoeo, Pepermcnt eo van der Hum • . 6/6

JEN'EVt~R LIKEURS:

C/ -3/6 2/6 3/-1/S l /2 1/1 1/ -11d. lOC.. G/6 6/S £ !-6/6 Lemoeo en Suurlcmocn 7/6 6!6 8/6 6! -!>/6 !5! -&19 &IS ~6/ -31/ -S3/ -31/

-Vocg by {)!- vir Jusslc en bottels, ell 12/d

vir vnntjiG w:tt ''ergoecl sal wcrd by terog-somlln~;. Ons !ewer drank In on• lnhoncrs soln.J1k ous voon·nde van lnlwucn; bet, en

nllccnllk op voorwnarde dat die lnhouccs IJinne

scstJg dao nnn ous tcrue; bc.sors: word. \\'{'eos bottel sknnrste k:m ons allecnllk In ons clo bottcls, k!ssle.s drnnl' verpak, w~~nr ~uu,e

dranl< 'n n1inJmum prys van £1·6·0 bctoor) (5/

-vi.r lnhouers ln~;csh>itl. lndleu gocill<Oper l<ls

-sf<'..s vcrJruto word rnoet u u elo 1nboue:rs ann

ona 8tuur.

Word veri<OO!> in 12-bottel-klssles of 6-~ci­

Ungv:l.ntjics of groter. U ltisslcs v»u 12 bot

-tcls l<nn \\':!1-'Tl, Brandcwyu, Jcncvcr, Likeur, Vernumth en Hn.nclcrnai bevnt. Tc.rmo:

-K.M.B. plus treln~cld nn sylyne, K.lLo>... plus

trelnkorumlssle. V.O.S. OUDTSIIOORN.

Bester van

J

UUG

EI

'

S

SCHOEIVL-\J~!.,

ONOEP.STEUN U Bl ti.D OEUR

U ADVERTEEROERS TE

ONDEIRSTEUN

lV!AGT

JIGJE

R

O

LPR

JENTVER'fONThfG

IN

KlLEN~.

99JD)

n~

G

~d

i

$§i

pHim

~(fr

d1te

Afr

n

k@

Ime

rd@m

99

DIE PRENT

Y

A

N

D

L

71E

JAAR

.

T

o

egeju

x

g

d

e

u

r

T

i

e

u

d

ui

sende

Afrikaner~.

Di

e

E

e

rs

t

e 100% Afri.kaa

n

s

e R

olpr

ent

va

n

ey

§,_Kn

·

t

.

® Vererlng van laoel'llhSide.

@ •n Blik uit. (Sie slag 11an AmaJuba.

@ Die Stille sL\i.oonhald 1:1an die Wildtuin.

@ IRomantlese t"n.1e1 in die i'aoofstad van Oom Paul.

I'D 15,000 gedissiplineerda Afrikaners op parade.

KOM KYK WAT U EIE BEWEGING REED~ PRE8T:E:EP..

e

n

lRoaf

-

17

er

to

ni

n

g

.

)

PHIL!.! POLIS J1>iGERSFONTEIN LUCK HOFF .. EDENBURG .. PETRUSSURG SMITH F! E LD ROUXVILLE , , , , WE PEN ER CLOCOLAN ..

IN ORANJE V

R

YSTAA

T

2 Okt. 4

"

6

"

7 8

"

11

"

13

"

14

"

15

"

MARQUARD .. VENTERSSUP.G PAinS .. KOPJES .. FRANE< FORT REITZ .. .. . . BETHLEHEM FOUR!ESBURG HARRISMiTt-1 16 01\t. 19 21 22 25 27 28 '29 30 ;•