VlERDE
JAARGAK
G.
\VOE~SDAG.7 F'EBRUARIE
~94.5§fi{A[))UWIEIE V
AW
JHI(Q)WtiE~~N~(())[))
\!
AL
OOR
SUIDC3AJFRRKA
'n Dreigende hongersnood werp vandag sy skaduwee oor die hclc Suid-Afrika. In die stedc is dit nie meer net 'n bedreiging nie, maar 'n
wcrklikheid. Honderde gesinnc verkeer vandag in 'n toestand van paniek omdat daar nle gcnoeg kos te kry is nie. Arm mense weet in sommige stedc nie eens meer hoe vlcis smaak nie, en weens die oorlogsdwaasheid
van die bcwindvoerende politici is daar sells in die kusstede 'n gebrek ilan vis - die gewone pla,1Svervanger vir vleis •vir die ,1rmes. Tall a ander voedselsoorte is
of
glad en geheel nic verkrygbaar nie Of soonmoontlik duur dat dii net as wee/de deur die rykes gebruik kan word.
Om alles te kroon heers daar 'n droogte oor die grootste dee! van die land wat nou reeds al soveel skade a~n oeste berokken hct dat 'n krisis dientengevolge sal inlrec.
Oic mielic-ocs ii' vir die ;:;root;;Le
dccl reeds deur die droogte vcr:;icti~ ~n
ondanks die uitkoms op sommigc plek -ke sal daar uouliks voldoeui:le mielies wees dr meuslike georuik. Oh• YoH · Hllllg'stuk
b
e
t
daarmce 'n Y<'r:o;J,crpin;; ondcrgaan. lhllll' i:- reeds aung-elwn -dig dnt YlHl ltierdi!' maand ai gl'(•fmie· lie:< n('t naiL vluiru"\ee- en '~u·l<hol!rc '<'l·:;ka i ~a I word. t'll dan ook maar net clic he lite Yan "at nocli!!: i~. llil he-tciHill dat hiE>rdi(' ncensc lml IJOrnlrn m!'t diE' 1rE>lftc :<al rno~t :<noei. \'ir .;. paal· ,11eli:e lcau ~tl 'n stap ·u liJ::It• 'e r-hcterin!!: op dio Ylcisrnark mcclJrinr_:,
lllll<ll" daarna is die· rom:n~dchron 111Pt dif' helite ::etap, I'll IJcteli.\'n clif 'u q•rderc, aalendt' lckorl in dit· !OC·
!,om~.
I$HOOHGlmlll~l\ I
l)ie koring- crt aartappelbC's is
ook 'n mislul,king in bnie dele van
rlie hnd. Daar word berekcn dat ons ·n miljoen ><tlk korin.::: tc lmrt hct, en die rant»oenerin2: Yan brood word reeds as 'n moontlildlcid
be-s]ll·eek. Dil >Hll bete!\en !laf die
'ernaamste l<OH!>·oorl waarop cl ic a r
-mr;; nog a an !ewe bly. dan vir
lmlle be}Jerk s;ll word.
Op plckkn waar <lit gereen het. i:;
so\cel slmde aangcri2: deur hacl!Jni<> dat baie van r\alal se aartappelocs
nog weer hicrclcur vedore gc!!:a~m llet. 1 n auder dele le baic land~>
on-hcplant ween~< die droogtc.
Die Yleisposisic is eenvoud i:.: l)l!ite
behcor. Reeds 1•oor die droo~tc hel d:~nr weens mi;;dadige uill'oer Y'ln
t·cgcringswee 'n kri~is ontstaan. l>ie
1niui~f'rr T<lfl ·Lan<i!Jon het n'rlt•dr jaar
HJlCH.lJfl:l"r oat da:lr in c1ie ~\iC'r l"()clrfll'·
~llnndc ol'n:lop-:<Jarr ern )aar ;;p hl'l'slc P~J,tra en 11N~t' m:\:lnde ~w :-l;;qll' e
k-:-tra uit~erO"T i:- ua Engeland. Ht'l':l•
•n jaar ~t>le<le \Ia-. clio Yll'i"llo:-i-.it' ~n
l,rilick dat ,·e;anf\\OOrtl!'likt' alllJlfC· narc Tcrlrlaar hl't ,dnt d!C' IJt)('r'(• hnl
aantcely,ee 011 dit' •nn!·J;: ~it, en d<•ur cliO Jlini~ter ::;eli i:-; nan Oi(' einih' Y:lll
n•rlcdo iaar cl'l;cn 1lal on:- ,.l'l')(i:tpcl ~!'Hthlii nit_zr.dnn b C'll clal juu~ ICC lJCHI:ll"k word 11:1! '"r ~>n•ler •lie :!C· midcleldc :.::c11i:.:: i:-.
Gl-:1~~ YlS
Oudenul die t'egerende politici
dour hul · oorlo~sdw.:~asheid l>oere lot
so ·n llitroeiin~ 1·an die land l"e
vee-stapel aangemoedig het, het hnllc ct.e .:!.rOOtSlC dee I 1·an die lana 5C 'iss~>rs·
vlooi opgekommandcc1· •om vir l>;ngt!-land in die :\£iddellandse Sec en el -ders palrolliewerk 'le gaan docn. l>ic ;;'(>1"01!:' was cat :<eli!> in OilS l;us~tNlC ris 'n gcsog{c n·.l'el~lc ~ewon! hef.
Yoor ~lie oo1·log iH'l clio wec~to arm<'$ Oil ·vi:; r..;clcll·e. f£er;; nan die cinbe
111\!l vcrlcde :i<'\ar hel die oorlo~shl'· wind uit Sy slaap ;!c~krik en 'n pa:\1" vishole nygeslcl. Oil kon e2;ter tot-soYcr nog niks aan die nood vcrllclp hct nic.
l\'a vis was die ouigste ando1 lllaasvervanger eicrs. l\lnar 111c>l dio uild unning van cl ie pluinll'eekuir-drs. en om ander l'cdcs, word tl:la1 so ·n tekon :tan eiNs hinuekort YC'I·
wa~ dal daar SC'Irs sprake is van !'en ~icr· per gesin per week Heccli' 11011 al is geen Pier!< meer lc lu·:v ill sonunige winkcls uio.
:'-l<>l clil alles \OOr oe het die n
o1t-tici aan be"·ind YP.rlcdo jnar· no~ byna
2.000,000 nond botlcr en ·n kwartmil-jorn pond kaas uit~eyocr. Dil ><lnit
nie in wal ua rlic lciirmagte 11ilge·
' ocr is 11ic.
'l.t~;'J'El,Ol'iE J>QJ,I'I'l('T
Die )Jolitici Hl:-o·m nic net ma··te
looc!s tcenoor hul ei<' lwrtsigtigl1cid en
hartsl!o~LC nie. maa1· 1\\llle slann to nlilld<> ,·an bkrdic nood totaal ma~
Leloos teen die gcwrtC'nlosc swart· markhantlel wat sttlln~ noodtoe~lanclo aan;ryp oru woel<erwins uit die
wrN-Iose '1lk tc mokcr. ,\:\n (lie li~.; j.., l1y Yoot·lw"lcl ::rcl>rint: c!al OlHlerH~·J tlir ytei~~J,aar,.te lH.'!:r-., daar •u p:l:\r 1nanncl<· ~elede ' lei:- nnh)" K:H1p~l:t1l in tli~ sN' g-l.'~ooi i;; lrn cintle ;;nn,fic:<· ~1\':Hflnarldoo talHl<' fr sl;cp. lliorhy
moC'I ill aanmerkin~ r..:cneem wnrrl clie
uitlalinl!: yan min. Strm1ss 'n t>aar maandl' !!elf'cle rlat Ge·tllieerrlel> C::'l
pCI'SI'Ill ,·au die ~nie ><C 'oedsf'h nor-radl' yanjaar ·1p~efii:- hel.
Die hclc welwmsprent wore! no;.: Yer<lnister as in ~C'da~Le gehou wortt
dat cl:\ar gcen eenh<"irlsoptroclc v:H1 die \ oll' rceu die I!'CilH'cnskaoht'·'
I'C-Yaar i~ nic. ln l1i!'r•Jit• 1lf>OdtnE>;,Iaucl h di<• l:tnd onder ht'h~·er Y:tn Jltlliti<·i " i(' '-C ::;'CHte('ll!'lill)l'!.;'''Oel !!::.'onrclN'l
Jmn 110r'll nit die 1cr~o1•l• Ycrlcclc ""'"!, in tli(' Jlarlemcnt. dat Jl:1rloutcnt:;lf'cln 1T.I,t:t':-.lrl moet word mu ,iJie Tl('i~hC· pt>rldu::r:> wnt tlaa•· np tlic publiel; l"tt~!
rerder is ilit diE_< 10lk sc lot dat die r€';;erin!!::,telsel ><'Yill.'el!lc opheile H·r· eis ,d('tll' ol:tt '1<111 <'I'll <h~l'l YHJI <lie
J>Olitici, tlic arn}Jtelileo flllPO:-i~ic, rrr
-'lmg worll om elke Jnna!r.col Tan die
re~.eriu.t: lr h<'1Cf> en fr rerongrlult mel iii(' oo;.: OJ> 'n aansfa,llHie Ycrliic
-sing. Scli:-. wa:n· die rc~t>rin!:;l'amptc na:re HO!; ingT)'Jl om iC't" ll' l',t:il, wore)
Yall die O}l}lOSiSie IOl:l\':1!.:: 0111 dit te l.Jestry.
In sullro l>mshmdi;;·he.Je gaart Suitl· A irilru "-" eerste lrou:;ersllOOcl tege· 1noE>l - u il ~<'·lcweor a an l.;O hristcurlc
poliliti!
Die 1·c;;l'ring h.cl aan~;clwuilig flat
lty 'u rn n I soencri n~:-.J;emn oorwcet:.
lll::wr oat bnie, moeilikhcdc in die ,.,-eg Tftu. so ·n ;-~lel el sta:lll. Eeu Ynu •lie
;:;roolsto moeililclLede iu di6 Ycrhan\1 -wat ilit' rcg-cring e;;tcr uic noem uic -is tlic icil tl:ll aanr ~·cell:- :-o 'll gebrcl; am1 ·ro\;tbcl })e·tnan dat a" :rant O<.'n~:
op ;:;clrkc
Hl
ct
ni!g('th·<'l ~:11 word,tliegew.' "\\Ill 'audag nos OJ! 'u manlcr ldn:nl>Olll, llau ;;edwin;: .. ~•II wonl om oolc fJIHior llie }Jroodlyu le Icc( - en
,die 't"<:~('l\i:'IIIIC ilOlitici WC'Cl tlnt SOicl:;
Jml ll<'tlt•rlaar; l)y die• .;,l•'mbns ·al IJ!'· icken. l)i[ i;; ~lc~;s no~ tlic honzer )lUI tiendui~l.'tliiCS .\lilt •lie )):1111' dui~l.'ntl
lJC1-(10t:rl'f;ll•,. in slant :;t,uJ fllll llO.t:nHJal tc i'el.
N"o
.
1l
Prr
(Bl
ffifr
lnM
n~
·
t
~w~rt
Na
li
2
}D)ae
N@g
c
~~rm
Vif cerk
me
enaaLwa
s
nrlctle \\'11cnsrla~nog tot so •u lila te so·n il rr n crk
om-clat <He YOik~rnntl niks l;oJt:thll' 11rant •
. iie;; !ewer nic, daf die Ycrdaging <leur sen. Clarl;:~on Yoon;es!t~:l is. Hy
is ouderst.eun deur sen. C. A. van Niekerk (H.N.P.) wat as "'Olg
vcr-klaar hel:
.,Dit is I>~ nlik l'ir scnat.orc om dag na da~ net vir 'n paar minm~">
te sit, 'n t>atu· vrae tc stcl en dau
.te verdaa~. Die regerin;:: behoort
tc gesorp: l1ct Yir wcrk. I•}k glo nie
dit is in hclang van die voll\ en die
senaat om so aan 'te gaan nie. Dit is vernedet·cnd vir die ><enaat en
maak hom bcla~lik. As dit so '":>orl -gaau, sal die geloof stcrl\cr word
dai. die ~ClHt1.t nie aau sv doc! be -ani.woorll nie .. , ·
Die parlcmcni !let roe<ls op 20
.Ta-nuarie beg-in, maar 'n grout dcol •an die trd geuurcnde die ecrstc week is in beslag geneem deur t::ctwis
or
'n ltlosie yan sensuur 'n mosic van
wanlroue is al dan nie, en or so •n mosie· voorkeur moet gcniel bo re· ~cringswerl<. Die gevolg was daL
da.:tr so 'n bictjie gcpraat is oor die
,.mosie'" en tlan wee1· :so 'n bietjia
.~ewerk word aan ·n bet::rolint::. en meL hierdic lini\S·regs-pas kou die
parlcmeni aau die llesln:m van die
volk -- on lf'S bes. aau rlic bestaau
van die scna:~t!
----~ Oie rruk \all nie aan u lnndc kau
\'O:>rkom word deur u handc, voor -rlaL u lUCt die uic werk, dceglilc in
'I'
W
E&
DIE O
.
B.,
WOENS
D
AG
.
7 FEB
.
1
9-!
:'5
MARlK
A
GlENI§I!(Al?
V
ROEE
M
OR
E
mlV!
A
!R
K
]
®@~$
(F;cv
OC
@
IT!!'i!llTiil
un
n
nH
~ft
i ~~
~ A
~JID~
~iEl~
1f
ce
~!ID
KAAPSTAD
e
BE'I'.\LI
,
~l; t:gRI\1En OI'diiiJHgl,.1,11\, \\'1~1':1\:t;ms, )IAA~HEI,ll\.~
OP SOOS U~BI,A,;(l, {)
0
MINi\'AAR
&
rAN
SCIIOOR
'1'1'1!'\'ll()ll :!-0:!1:?.S
CHO
E
M
A
N
ELLO
D
RANK
..
..
VIR KWALITEIT EN TEVREDEN·HElD DIIE GOODI<OOPSTE
\Yr.IIE:
Fonl!.elwyn
7/-Lewcnswyn . . . . . . 3/0
Vermouth . . . . . . 3
/-Bo.nckruul -Cocktsn 1
/-SOET \VYNE:
Lll<eurwyn en Ou Port 2/6
Ou Wit Port en Sauterne 2/6 Port, Root Soct Musl<adcl, Wit
soet t.iu.!llul.del . . . . . . 1/8
Jerlplco. Root en Wit . . . . 1/9 Worcester Bock e<> Pontak . . 1/7
SJERBIES: Amontcllndo (Droll), Kimberley Klub (Oro~). Ou Bruin (Soete -rtg), Ou Oloroso (Soet), 2/9 oou~ (Soct) . . . . . . . . ?./6 Speslalc (Soeterlg) . . l/6 !>Jerrie (Soeter!g) . . 1/r> DRO~ \VYN't.:: BUr!;1tUd)' . . . . . . Claret eo W!t Oro! . . l/9 1/IJ MC.L"'DEW\':of£: Super de Lu."<e De Luxe . . . .
Ei<stra Speslasl
F.C . . . .. . . Buchu .. JEJ\""EWER . . . .
LIKEUHS: Creme de Cacao
Goue :Mn.nt!ertn. Cu.n:l!C&o, I<.um
-mel, Plcao.ng, Persl!e, Appell!.oon
NaeltJte . . . . . . . . . . . . . .
'Kereto, Anya, Gemmer, Lemoen, Van clcr llum, Pepermeut .. .n-::fEWE.It·LIR.EURS:
Lemoen en Suurlemoeo . . . . 8/6 7/13 7/ -6/6 7/G 7/6 7/6 7 /-6/6 6/13 7/6 11/ -81 -8!6 7/8 10/ -7/3 ll/9 39/ -37/ -36/ -34/
-6% or 1/· per f M&lf1;; wawu1er D{ontAnl met :Ucstcutng g('f)tUW' word.
Voeg by 0/- rtr J,"fs.sta on bott.ele, en
U'>/-rt~ \'DOIJle wat "Vergoed •Ill word by terog
-oendlulf. Ou• I ewer dzank In ons lnllocOl'll
ool.a.D.k on-9 ,~oorra.dc '\11Ul lnhoucm het-, eo
o.llee.n1.1l!. op voorw~>ru"de do.l dle lnllonero blnno
BC31bt dl\& no.n oos terug beoort: word. Ween.n
bottel ok..nrste !<an ono o.lleenllk In ono ele
bottcls, kl.llsles drank \'erpn.k, wn.ar oolke
drank •o minimum prye vnn £1-~·0 bcloop (6/· •·ll' lnllouors toge.sluJt.). lndleu goecll:opcr kls·
oleo vorlnnj( word moet u u ele loltoucra aan
olll} otull.l'.
Word •·orkoop In 12·bott<:l·ld&slea of &-gel·
UoGva>utJles or groter. tJ l<i&•ll'S vnn 12
bot.-:el lmo \\"y-n, Ura.niJe.-wyn, Je.nC\'Ct. Ukell.f.
Vnnnoutb eo Hrulet.:n.aJ bevo.t. Te.rm":
-S.~t.D. plus trelnttcld na oylyno, K.B.A. plOD trc!Jlkommls•le. ~· .O.S. OUDTSilOOllN.
13estel van
JURGEN
S
SCHOEM.~-\t'J,POSSUS 11!2, ()U DTSili0011lN.
S«»IDldl«l!g~
w
~u~
G(Q)~~dncellil$g~w®(f~ ~~$
~nryf
(81~ ~<e~n~
~
Un
i
IT»@rrn~
~If E~till
~
D
ie huidig
e
staa.~stelselv
an
<lie
U
nie
,
wa( di
t
m
o
on
tlii
;:
maakv
i
r J
ode en volk
s
ne2md
e
s
om ons stede endorp
e
t
e
r
egeer,
lu
:!;
t '
n
n
uw
e aa
nsla
.
g· o
p
on
s
vo'lksede~en
die
la
nd
s
w
e
tte
laa
t
pl
aa
s
vind
.
D
jt gaan
lh
u
er
·Glnd
i
e
h
eilig·
in
g van
d
ie
Sabba
t
.
On
-der lcomm
u
n
i
s
tiese en
Joods
-
li
berale
invloed
i
s
da<u·
tan~'
n
·
be-w
e
g·i
n
g· aan die g
ang om aile Sond.ag-
s
wette oorboor.d te smy
t
,
en in
hiet·dic
b;ewcgin~:neem
die
l\aap~cst
adsraad d
ie
onven1nt-woord
e
like
\
·
oort
ou.
D
ie din
g
he
t
beg-in Lee da<W
by
die a
a
nva
n
g
\'aJld
i
e oor
l
og
slc
rk
g
·
e
agi
tee
r
is
om
l>i
os
kC'o
p
-ve
l
'Lo
ni
ng·
,
s v
ir
B1
·i
tse
'
l
'o
m
m
i
es
·
en matr
ose
i
n Kaa11
s.t
ad te
ho
u
.
Tan
s word d
aa
r
wee
r
g·eag"itee'!.
·
vi
r di
e
vertoning van komm
uni
s
-t
i
e
s
e prent
e
op
S
ondae
e
n
bier
-in word
die kommuni
ste
byg
e
-staan
deur di
e
J
ood
s
beheerci
c
s
t
a
d.sra
ad
-
met
u
i'l
s
o
n
der.ing
va
n
agt
J
ede wa
t
d
eur d
i
e vreem
-delinge in die
n1.adui tgek
ryt
word v
ir Plerver
S'
en h
e
kYomp
e
.
Op
syjong·
st
e
n~rgader.ingv
e
d
ede week
he
t
die
stad.s-t
·aad met 22 st
e
mme te
e
n
besluit o
m
ver
g
unn
in
g
· t
e
ver-leen
aa
n
d
ie
Vr.i.e
n
d.
e
van Ru
s
-l
a
'
nd
om ses
ag
te
r
e
envolgende
S
ondae bioskoopverton
ing-
s v
an
R
u
s3
ie
s
e
pre
n
'
fe
!
c
hou
.
.
.
Hi
e
rd
ie bes
lui
t
is in
str
vd
m<>t
'
n
O
r
do
nnansi
e
'.v
at ,·
e
rmaakli
k
-h
e
d
e c
p
So
nda
e
be
l
et
en h: ge
-g
enee
m nada
t
di
e
po
li
sie
d
ie
vori
g
e
we
e
k
s
o
;
n ve
r
ton
i
ng;
b:•
-let
h
e
t.
Ons
he,t
d
us
h
ier
-die
po
s
i
s
ie
ctat
'n konstitu
G
ionele
Jig·-g-aam,
vo1g
·
eprop
m
e
t
vr
eemde
m
inderes
,
openlik
en
doelbewtl
s
die s
p
ot dryf
me
t d
i
e
w
e
tte
~·m1die
land en
dit
i
gn.o
t
·
ee
r
as
of di
i'
nie
he
s
'
fru:'ln nie
.
Vi
'
at
hien
li
e
m
e
n
se
d
in!(
va
n
di
e
land se wett
e e
n
g-
e
w
oonte
s
,
bl
yk u
i
t die volg
e
n
d
e
ski
mptaa
l
v
an
e
en
v
an
,
die w
oordvoe
rd
ers
.
Hy
is
·
Ud
D. L.
Dr
yb
ur
g
h
,
wa
t
verklaar
he
t
d
at die
c
n
l
ang
se
v
e
rbod
op
s
o
'
n
v
e
r
to
n
i
ng-,gr
o
otliks belaglik'" w
as
.
,
D
1
e
wet van 1895 h
et in
o
nbr
uik
vet-val
e
n
be
hoor
t
na di
e
ll
is
t
o
r
iesc
:VI
o
nu
me
ntek
o
mmi
ss
i
e
ges
tm
n:
te
w
o
r
d as '
n
oo
r
b
l
vfse
l
uit d
ie
donke
r
eeue,"
aldu
s.
h
ie
r
d
i
e
k
en-n
e
r
va
n
A
fr
i
kaan
se
sedes
.
M
e
t
ve
rw
y
,
sing n
a
di
e
wetop
Sondag
s
h
e
i
lig
i
ng h
et
h
ic
rcl
i
e
pa
-tri
o
t h
e
m
o
ok no
g
d
i
e
v
ol
g·en
'
de
laaL ontval: .,Ekwcc
t d
.a
ar
ism
e
n
se
in 1\.aa
'
p
st
ad m
e
t
pe
r
ver
-s
e
gec
::it
e
.
Misldeni
s
di
,
t,
e
en
van
hull
e
wa:t
ons be
r
g
e
aan di
e
bran
d
·
s
t
eek."
Van
d
i
e po
l.i
sie
i
s
egte
r v
e
!
'
-neem
dat
hu
lle hi
e
rdie
verb
-ni
n
gs
n
ie on
g
estraf
sal
lo
el
a
al
nie
.
:\T
aa
r w
at
se
di
e e
r
e
-
preSI
-dent
va
n S
o
wj
ct-
v
rie
n
de, ct
r.
Co
lin
Steyn,
'
Mi
ni
ste
r
va
n
Jns
-t
i
s
i
c,
h
i
e
r
v
a
n
?
W <errk
<e
rr$
A~
i
@®§
A~IDl
1
K®rft~
t~
Errn
m
l
D
i
e
kr
ing
l
o
o
p
van
e
ll
e
n
de
on ..
d
e
r kapi
t
al
isti
ese bewi
nd
is
g-8-skets
cl
e
ur
.
die
sLafhoof
van d
i
e
O.
B.
-
Arbe
i
dslae
r.
hfl
w
mdt. W
.
R
.
Laubscher,
toe
hy
op
29 J
<l
-nu
arie '
n
we
rk
ersv
e
rgade
r
ing
in
di
e
Paa
r!
.
toe
g
es
·
p
r
eek
h
eL.
r\omdL Laubscher het op ,1\ bail'
inleressaute wysc 'n oorsig gegee vau clit' ·nbeidsgebeurc in S.-A[rikn
en :tangetoon hoc die kapit:tlisme hand ann hand gef{aan itet met die TmperialiRme. Die lwec strome is eg-Ler :\part be,·eg - :tan clie een ka11L d\'111' die na:;ionalisme en :l:ln <lie an -d!'r Jwn! dem· diP arb<Jidsbc\\'eging-.
.Alhci heL lllll llclclc opgclC'WC'l' maar moes t!ie ondcrspit riC'lf mntlat hnllc
:tlleeo gcl'eg heL.
Wa:n die Jeitling een; in die handc van uitlauders was. hel die O.B.-Arbeidslaer ge1wm om die ~u')'d Yir die arbeidcr YOOI'L le sit, en d:lar lmn
sle.~s voortbeweeg word wanneer :'\?. -sion:llisme en So:>ialisme meknar d!e hnud gee. fn <li,(} O.B.-arlot•idsla<'r wont hi('rdi<' hilll.\ltlruk Jw:-:1t>ndi~ f•n geC'n
Jlll.d~· ~nl tlmn:in lwn :>lang· om hier11ie
nuw1• weno.Jin:; in :o-y !:;·an~ lt> shut nie.
LO~E
JRA
~
1E T TJE
Hiens:t hel hfkomtll. L:lubscller ve
r-wys na die :-;ywei'IJeid~' e•·soenin.;:;
-en Loon wcuc en aangctoon hoe hull!' nie voldocn a an die I'C'reistes t.o.v. menslil\e ''el'1l0udings, g-eeswlilw w:tardcs en :trbeitlsvermo(\ns waa
r-mf.le in die toel;omssla:l( t·ckcnin£ ;.:c!J•ou sal won! nie. Die Nywcrheicls
-vcrsoC'n inp:sweL was 'u p1·ysenswan r·
di;::c poging; om op w ll'l'<' in belang ''an bcide werkgewer en werl;.nemer,
uuwr tli.t• l"igtiJt!:' da:!rtlt•ur :t:lngl'tlni
lwu uuuit tl'n roll(' nnl pltwi nie 0111
-dat tlil' r<•:.:· onilcr tlit• llllit!i:.:-e stel>;<;i
aan 11.1i1> lmut, ran tlit• 1\ap'lnli~ al1('1'll
j,: 1111 uuulat. arJtit r~rC' o)>lreile lrC!II·
•·lo,t·tl woril t!C11r partnwl it i<•l($ st;l'lll·
l:tllt:'fll'l'. l)fuH·lor lwu <lhl ,·norilr('l \\at 111;:.:. :1:1u t.lir · 11 pt n••·hosulr i>:, lr(·· nut "nrd ,,leur ~de;::' t:;ll,I)Oti "crl\er><. ll't"llYI
·
l:.o
,
o
o
u 1\torl.
n,:
tt·Ht·tll' nw~>i ""~'~mt
•
t
die nttiJillik!' ••n nnf'l;:oJilll· mit•,.p loeJlalinge \llll tlit· r.oonn(•t.Looubepaling onder Jaas;::l"nocmde w~t
gesld<!cl ooreeu1wmstig- die dr:tagkrag van die hetrokke nywerheid of bedr~·f
sonder inagneming ''an die wcrket· se behoeftes >Om siel en liggaam aan-meiHI:\J' t•e hou. Cenoemdc ,.dr.a.\~
krag'' won! v.au bo bepaal en maal<
natuul·lik ruim voorsicning vir dl;:o
ASOOK ANDER SPORTBENODIGHEDE
vzr
H
IERSNAR
I
NG
'ID)
U
LE
1P
AA
~1L
OOK TE IPOR
T
ERVJ[LlLE.
SO
WfERK DI
E
ST
El§E
L
TE
E
N
D~
[E
V
O
LK
!
'n 'l'il>iese YOorhecld v:m panypoli-tiel<c wutrek 1.ecn <lie belang va:1 die 1"011\ llet vcrlcde week in 1\aapstaJ,·oor~ekom. OtHlerw~·J die opposisic in die par!ement ktn,!; toespmke hou in verband met 'n .,m:>sie 1·an sen
-suur" w:tal'in die ret:ering :1angekla
word omdnl ilv nik:s f!oen om die
,·oedseh·•·••agstu·k op t<' los nie - eu 1<'rl·g- IJOk - hei. die voedselkontt'Oleut· op 'n v<'e,•eiling t<' Kuilsril'ier. naby Ka·tll»ta<l. ingegryp en die helite van eli(' slagrec gekommnndcct· Yil' Kaap-,;t:td wat nl weke sondcr Yl<'is sit.
lli1·rrlil' stap 11a~ •u ltanl:• hon tl'i'lr
tli1· l'wnrirnarl;h:wdehs:tr·~ wrst tliglJ) Kaaps1 ad lw iteuspm·it:"~' Jlry~e l>etaa 1
rir ~lng·rN\ om dit rlnu na di(l st·ad te srnol\l\<'1 te.cn wo('l;f'rpr~·:<C'. Oil. ·was
tlus rc11 nlu tli,(' w\'iui:.:ot• l'h1J)Jl(· Tlllt
tlif' rl'~eriug olll da1·<:m id~ te tloen.
Nogtans het die OPilOsisie-pers die ,·ol:::ende clag krokodiJ-n·ane laat huil
o:>r hie1dic ingryping. Die Burger
hcl 'n halwe kolom at':;:est:t'ln aan ·n aJ'slaer wat die l)oerc aanmoedig om liewe,· non gecn vee na die KuilsrJ -vicr-mark te stunt· .. sol:lnk as die konlroleu1· sy ma~le !)l> hierdie ma
-nier ~ebruik nie'·.
Volgens die Brit~e parlementer(!
konst illlsie is die werl\ Yan ·n oppo-sisie om alles teen t!l staan war die rel{ering Yoorstel of doen, ongeag ot
di~< in belang van die volk is. Op hierdie tccnstand rus 'u beloninp; - ·
om self in die ku:;::;inl':,.; te kom as
.ir dour jou teenslancl die regcring (na
-siouaal
-or
onrtlsionaal) helel om iets Yir die l:tnd te doen !'Oclat die kicscrsllan weer vir jon kan srcm.
l)if i,: Jit' cu11:>l ~:tn tlil' $(el,:cl:
l>i~· ht·lite 'an tlil' 1nll\~l.t·az word
aan~l·weu~l om ai t1• hr.~·ck teen !li(·
llllllf•r helffe, Cll IIi~ I onrnit!,;CIII<:;' YO II
,tli\• lnntl ,.;t,em mcer vi Jilin oori'PII
ml't 1lie Jrictjie waf. die re~,<:;rin;::
sf(•tk<:r i,: nlinn;: sy 1'1'CCS Yil' 'II l'OI·
t:"I'Utle ,·l'rkie~ing-. Jlnar omo.Jat die
l'l'Ccs vir 'n Yerldt>~ing- nHrtl ster];<;l'
j,., l1S :;) pligSIJI'~f'i 1CI'II(\(II' !lie YOlk,
i~ tli(• r('>;nltaat !!:CW!o()nlik ' uul. llaaruln olaf tlaar :.:'('CII 1 Hornitgan~
l.an \\l'e;; in 'n llartylwliiif•la· sfaal nit·.
Hoe :tnd·ers is dil in 'il l:tnd wa.:~r
dir hole voll\ gcmo!JilisceJ· wot•d otn saam le wer·k, soos in die Bocrel'P· publiel\e by YOOrbeeld. •of die repu-blic!< v:tn die O.B.. II'Ut berus op
groep,·eneeowoordiging, en dus
same-wt>rking.
saldo Y:m rlie kl!li(ali~tiese werkge·
WCl'.
I) II•: 1\ HJNW.OOJ'
S11 •u ,hrpwerl;:''-11ei. l1iune die
law-lt'lllligc 1·aamwerk 11111 '11 ]lartylJe
-winll hied •n 'l't·u::-lJ:Jr(• tl•elaartlf' Tir
l;ommuni:<tiesc ag'ita1or~ en ontc~re
dl'llllt'id word li ul;~ (' 11 re~,; .;::c;;:aa i. Loonsverbogiug word ~edul'ig beplcit om die :lrbeider!' te oot"tuig van a;~ kommunis se .. besorg-dheid" oor hul wclsyn. lloer lone wul'(l wcl YCJ·I;n, mmst· uif' t~u kostc nus oli.e· l'<illitnlis
-tir~t' \\'l'rlq:e\l',t'r nir, w:mt· 1lie Yl'r· hodu:: wat aJ'.::-(·tlniu:.:- 1\0l'tl, w•ml
wt·rr aaii;!('Ynl dent· hurr pr,rsc Tir :')
Jll'fHiuldc te 'l'r.t, t•n hi<>rtlie 't·rmN'r· tlt'l'ill!:' hlllt W('('r l"'\\I'JJ~I.tr~ft• ,;ty::;. So
kry ons clie aanhoud •ndc lningloop
van lne lone (ontenelll'nhPill). a~t,,. ste (:.;,·ot.er onlevredenheid), afge -tlwonge loon,'erllogin;;;, slyging itl
J)l'~·se (hoer Jewcnslw,;te). iuflasio. laer lone, agitasiC' ... ens. lot in die onci111ligc. HicnliP tM!'1:llld \:llt ~e
tluri::e e~utcrr<'tll•nh!'id b haie \IJ(>Till'·
li!: 1 ir (larf~·llf>lil it· I, I' ho•lul'1emakrr:< I'll ll}JIH•rlllll iSf(·.
Ten sloLte het r.1nr. J.anbscller ult-eenl',eSil hoe die O.B. met sy Arbeids· Jaer orde gnan bring' uit hiordie chaos en hoe vcranlwoordcl ike Ieiding bin-llC' (lic ,.oJkstaat hart'l.1ouic w:;sen Jh~ vet skeie helangcgrocpe teweeg ::<a 1 bt·ing op gesondc sosialistiese b:tsi.,, ~rtlnn nl met n:1siona lism~.
/
DIE
_9~~~,WOENSDAG, 7
FEB. 1945
·
Die Transvaler
Gestriem
Onderstaande
··
brief is deur
die sekreta11is van die
O.B.-Noo~-'hulpfonds,
genl.
E. Puren,
aan-'l
l
HE'
Transvaler geskryf na
aan-J~iding
van
klagte deur
'n
ge~interneerde o0r
werkverskaf-fing:
,Dit is met belangstelling dat ek die brief van mnr. M. J. "Marx, 'n '· ud-geinterneerde, in u uitgawe van 13 deser gelees bet. Van u hoof•
artlkel1 van 15 deser bet ek kennis
geneem. 'I'ereg kom u tot die
ge-volgtrekking dat daat vir die
gein-terneerdes en bulle afhanklikes die
nodlge p;edoen moet word sodat bulle weer in die maatskaplike lewe lnge-skakel kan word en. selfstandlg kar. wees. En u vra WiP. die 1 leiding sal neem in verband met hierdie arbeid. ,.Dit is verblydend dat ook u ein-d-elik besef dat daar iets gedoen moet word. Onnodig Is dit egt~r om.noi!J
nadat die vervolging van 'u Vlolksge-note ~eds jare lank aan die gang is, iemand te soek wat die Ieiding gaan neem. lfeer aw drie 'jaal' g.~JP.1le het die Osse'Wabrandwag die leiding ge. neem denr die O.B.-Noodhulpfonds in die Iewe te roep en s~dert die tyd is oor die £62.000 bestee aan .die Terso:r··
ging van die afhanluilces va~ die ~e· interneeT'(les fln ander' politielce gevan· genes, nan Betaling -van assnransie· premies, aan be!lkerming van eien· dom, aan gesondheidsverso·rf:;ing, -v.er--voer, re'babilitasJ,e van ternggekeercle geinterneerllP.s, ens. ens. Ool• bet die
Ossewnbrandwa~ vanaf .die beghi~ ge. sorg dat ond-geinterneerdes in werk· krinee- geplaas wdrd of •n eie onder· neming aan ie pale. Gra.ag sou dieA
Ossewabrandwag veel meer wou doen bet maar by het ten minste ge-doen wat sy: hand gevin.d het <Om te
_do en. AT,J,EEN
.. Die lefding is ~eneem en veal
Die Pl'.Dbeerslag is al iets werd, selts al is die sukses klein.
• ,2. U kan ophou om voomitb~· tnald-e, a.dvertensfes -van NoodJtnln-ft'inksles te 1veier en u lean ool• die n.nder II.N.P.-koerante (laaro'P
wn
dnt bulle 1 weierfng van sodani~e
ad·
vert9'1lsies oncbrlstelilc en onunsionaaJ Is omdat .dnnrd·enr JJewys gelewer word dat die dnqgl!Jrse brood wat die
o.n.
denr noodhuln, besorg O.Ul\ dfcafbanldlkes Tan •die geinterneerd·es, bulle Di-tl' gegun word Die. .
,3. l1 kan ophou om so:)s in dTe genoemde ~rtikel. dle Gl. B.-Nondl1Ulp-fonds onder verdenking te bring en u ltan die goeie werk wat die 0 B. til
hierdie opsig doen, aan
u !>'arty
eb aan ander <qrganisasies voorllnu as 'n navolgingswaardige voorbeeld.,Wat mnr. Marx betref. as by hom tot die O.B.-Noodhulpfonds om hulp
gewend het, sou by nie honger gely het en -sou hy oook nie nodlg· gehad het om van sy klere te verkoop nte •
,.Hierdie b1·ief is vir plasing in
u
koerant bedoel en as u dit nie .as so-danig kan o'pneem nie; kan u dtt maar as advertensie plaas en die <Js· sewabrandwag sal daarvoor betaal."
VIS -· SONDER
SEGREGASIE
In Kaapstad tou die mense deesdae om vis in die boand~ te kry. Ons be-doe! Kaapstad, wat aan die s'ee le.Die-gene wat 'n stukkie vis Ius. moet
maar inval in die tou en hul be~rt
afwag. Ons het nou-'die·more by so'n vis·tou verby geloop. Dit bet al die
skakerings van kl:em· waarvoor
Kaap-sta:d befaamd Is, verteenwoo.rdig, en opr almal been bet 'n P.dkkelende· vis-reuk gebang. "
. I
Tommies in
hoi
Element
m>~'er M nit is gednen terwyl . geeu Volgens berig van 'n oorlogslcor-a.nder Afrlkaneror~anlsa~le.
of
on eie respondent van Reuter skep-dle Brit-hl'llf.jleof
In same~erklng met die se Tommies h:ni:erlikP. '3ehae in die O.B. lets l'?:'edoen bet by wy!<e van vernietiging van Duitse huise endie versordng van die slagoffei'S v.an plase. Hy verklaar dat die hele
dle buidige volkstryd nie. Die Osse- k di R ·
w.abr.andwal'\' sal dit waarde'er as ook stree tussen e oer- en Maasrivter
.onbewoonba.ar gemaak is vir' .mense.
ander IOrganfsasies eindelik iets wil GMn huis het gespaar ~~:ebly nle.
doen. - so nie. sal by voortgaan met .,Omler die l}ritse troene Iwt elc nie le doen wat by kan, soos in die ver- •n cn'k.ele 1voord Tan spyt l!'eltoor oor
le~t
moet nie~ou
in die sesde oor- J>ferale :rerwoe!"tl!:lg nie. Dit lvl< asof die '11(eeste Brltse sQlllate die 1i.ooulo~Ysiaar m,.,m vr.a wie dle leidin~ gaan k~>~blr 1lat die 'bele land dies'elfde neem nie, maar In die eerste plek' b.ebandellng moet ondel'gaan,'' skryf wat u ei·e plig en .&i~ van u koerant is. die korres))'ondent.
,.U kan o.a. die <volgende doen: ·- ,
,,J.I. U kan probeer om geld vir Tonele soos tydens dib Tweede
V:ry-hulp aan geinterneerde·s in te samel. , heidsoorlog, toe Britse 'Fommies
Probeer in elk geval om self i·ets t6 vuurge~aak het met huisraad, word doen i.p.v. net te praat en te skryf. bier weer afgespeel.
/
Vroue
~
Kiop
Aan Poorte Van
·
·
·
Die
.
/
.
Ryk
v
·
an Vettes
\ I ~
,.Kyk na die parlementslede, bulle
weeg almal 200 tot 300 pond.
Be-dags praat hul1e die grootste kaf bier tn die parlement en ons word belet om te gaan luiste':' na die kaf w.at bulle verltoop, anders weet bulle stem ons nie weer vir sulke vettes 'nie" is woorde wat verlede
vVoens-dag 'voor die parleJllentsgebou gehoor kon word toe kwaai <vroue met ba-nlere vleis ·van die 'parlementsgebou geeis het. Ons se<. ,gebou'', want
die lywige voorwerpe van bespreklng
het sorg gedra dat ·die dre!gende pu-,
bliek nf.e aan die uitnodigtng va.n be-tragting koil voldnen nie - ·bulle was diep binnekant die bewaakte beilig-dom besig om te berstel v:a~ (Ue ryke vleisdis wat bulle genuttig bet.
,Kyk rondom julie na die bl!nlt
motors wat • bier. staan. Dlt behoort
almal aan hierd:e klomp vettes in
die parlemer.t. ~ulle kom uit aile dele van die land en krY genoeg petrol om hier n.:md te ry. Gaan kyk maar waar is bulle snags; dan kry jy bulle da.ar buitekant by Muizenberg besig om hulleself te geniet, tenvyl die volk hongerly," bet die verwyte \Ver-·
/
der geklink te:en die polisiewagte wat as buffer moes 'optree tussen die aan-klaagsters en die gew:r.aakte dikkes daarbinne. ,Ons mQ.et die parleJ!lent
omver werp en ons eie mense wat
· werk - spoorweg~nne en sulke
mense - · kry •om vir ons wett:e
te
maak. Hierdie ldomp weet van niks. Hulle ken nle die behoeftes van die volk nie. As bulle nog, lets wil do&Il doen hulle dit agterstevoor. As jy vandag' 'n lemoen wil koop, moet hy afgeweeg 'w•ord - seker .'n stuk van die skil afgesny word as hy te S\Yaarweeg, maa.r in hierdie tyd bet diE\
meeste vrw?;teverkopers !fe'en skate
nie en is da.ar ook nie
t1
kry nie." So h';t dit 'aangehou. Na ·lank ~esukkel het daar darem een
parle-mentslid sy verskyning gemaak. Daar
kon nie vasgestel wo~d of sy lig-gaam /dan of sy ge>vete bie ligste ~va.s onder hterdie keu•·bende van pl')l!tiek~
~e.wjgtiges nie. Hy bet in elk gev.al daarin ~eslaag om oor die versner-rings te klouter en 'n belofte te doen - ooreenkomstig die aard van sy
nering. • '
\ \
Jaaroud
Wet
Nog
Nie Wet
\
Dit bet die parlement <verlede jaar die /l:elfte van. die jaar geneem om
hom besig te hou me~ wetgewing in
belang van die land. Gedurende bier-die tyd is ongeveer ~.vyftig brokkies wetgewing'' afgebandel, na in die pers na afloop van die 'sitting be'rig is. Dit blyl• uou dat selfs van die belangrikste . wetgewing nog nfe eens
n\f
,.tl "jaar afg.lllcondig en dns van toe-passing gemaak is nte. 'Volgens er· lcenning van die 1Uinister van Arlleid is een :van die belungriltste wet~ wat verlede jaar gepassee-r is,. die wet opvakleerlingsJm.p, nog nie afgekqndig
nle omdat daar .dan glo nog allerJumde haalcpleldce is met belangeg.roepe.
Die parlementere demokrasie . bet
inderdaad 'n punt van st!lstand
be-reik! ~ ·
-Ongeveer. / vyf miljoen woorde bet tydens die sittin'g oor. die koppe van di~ J.>Ubliek g'erol. Uit bierdie stor~
vloed is vyftig maatre~Hs gebore, en van ''hierdie vyftig is minstens twea van die.' belangrikstes nog nie t• oege-pas nie, Die ander ee11 is die wet in
verband met behuising. ·Dit is
on-derstof geloop deur noodregulasies wat bouery verbied selfs waar iemand die materiaal bet!
R.D.B ..
Verskaf
Aan
·
"'
Sol date
W
erk
Volgens berig in Die Va.derland ver-leen die Reddingsdaadbond hlilp aan die regering in verband met die . werk-cverskaffing aan oud-soldate. ,,'n Gr,oot aantal soldate wat ontevrede is met ~die kar~ge hulp wat deur· die Demo-.
billsasieraad .aan bulle beloof is, het reeds aan die Reddingsdaadbond ge-vra om bulle van werk te voorsien. Die mee~te'van die appllkante fs aan goeie postoe ~ehelt>.'' lui die berig .
Onder die voorbeelde wat genpem w10rd. is een van 'n soldaat wat by die Demobilis.asieraad aansoek gedoen
bet om 'n bedtag vir die oprigting van
'n haarkappery'. Ji)i.e oedrag wat lly •
ontvanl'\' het, was onvoldoende en deur die RDB is toe vir hom werk gevind waar hy vandag £8 .per week verdien. ·Honderd-en-sestig oud-soldate 'bet aanso:ek gedooen en 83 is in werk
ge-Plaas. Onder diegene wat so gehelp is. is ook 'n .aantar Engelssprekendes. een van wie 'n betreltking van £45per ruaand ontvang bet.
'-AANKONDIGING
!
!
•
SPRINGBOK MEIJBELS
Die
-
Huis- en Kantoor·
Meuh~eJeerders
OPEN
V'ANAF
.1
FEBRU~IE•n talc
teJan m.mipsgebou,
Lady-Greystraat,
PAARL.
(Voorhee.n: ·Van Scluliks)
•
Rig navrae aan: Victoriaweg 171, lV.oodstoclc.
Laat die Erwe van die Vad-era, i
vir die ~ind·era Err-·e bly:
Bele u geld in vaste eiendom, en•
verseker u toekoms. Wil u 'n plaas koop, of verkoop? Bel of skryf ons dadelik
HUURGELD fS BLOEDGELD Wees die trotse besitter van u eie
huis. Ons sal ;u ~e hoe:
Wesrand Eiendoms Verkonings
~Edms.~ Beperk Poabua 46, Foon 62-1764. M~RAISBURG '
,,
/ I~-·
DRIE
---BIOGRAFIEE
.
van
TWEE GROOT
~
v
~
OLKSHELDE·
• PAUL
.
KRUGER
Deur Dr. F. Postma. 4/6 posvry. Dit is gesonde leesstof wat veral deur ons jongmense met vrug
ge-lees mag word-D. W. Kruger in
Ons Eie ~oek.
I •
• GENERAAL
J.B.M.HERTZOG
.,
'
Deur ·C. M. van «\er Reever. 25/- posvry.
,My vriend, die vyand van Hertzog, wees danltbaar vir wat by vir jou' Afrikanersiel ged,pen het". - Langenboven.
Godsdienstige lVerl•e:
• Die Grond
van
~ieSedelike
Deur Prof. dr. H. G. Stoker. 2/3 posvry.
I
• Die Eerste Beginsels van
die Calvinistiese
Opvoeding
Deur Prof. dr. J. C. Ooetzee. 1/9 posvry.
• Dje Ko
.
sbare Goud
(Gereformeerde Geloofsleer) deur Predikante van die ISereformeerde Kerk ... ... ... ... ... 8/6 posvry. 'n Nu~ve Digbundel: ,
• Adam en Ander Gedigte
Deur W. E. G. Louw. 6/3 posvry.
\
ROMANS van
Regina Neser
• SOLITAffiE
6/10 posvry.
Reg_ina· Neser oortref haai,self in ,.Solitaire" en dis ongetwyfeld baar beste werk~
• BLARE WAT VAL
6/10 posvry.
,LEESLAER"· NOVEJ,LE·RiEEKS:
1/6 posn-y elk. 16/· posny vir twaalf.
Mikro ·... .. . .. . .. . Saltmt Korporaal. K. Kielblock:
Die Avontuur van die Vrywillige Gevangene. - Die Avontuur van
die -Goue Beeld. - Die Avontuur
van· die Goewerneur se Dogter. T. C. Pienaar ... 'n Versmoorde Snik.
J. Malberbe ... Dit is my Plig. P. 1\fa.rais-' ... Gesteelde Lewens. B. :.Viljo:en :
Na Kantoorure. Waterlote.
M. S. van Rooyen:
Rooi Ridder van die Lug.
Frits Steyn . . . . .. •'·. Drie Man Sweet.
' K. v. d. Heever ... Uitdraai-Paaiee
RRO ECCLESIA."
'
BOEKHANDEL
'Posbus 29 -
Pleiustraat
STELLENBOSCH
I),DLensi sal
die
Wagwoord wees"
VlElt
DIE O.B., WOENSDAG, 7 FEB. 1945
• ·fl..!---: .....
Cflor./ogswe
~
ndings
DIE O.B.J WOENSDAG, 7 FEBRU.ARIIE 1945.. t
(Denr prof. J. A. Wfid)
Toe Die O.B. 'n paa1·~ W'eke gelede' gepleit he!> vir nouer aan-eensluiting van ons volksge1edere, het dit lleelwat reaksle uit·
gelok b.y H.N.P.-bl.aaie, wat koue water op die VlOorstelle probae11 werp het. Van · die leiers het self so ver gegaan om opraepe in die per's t.e plaas waarin hul volgellnge gewaarsku word om nie deel te · neem aan enige versoeningspogings nie •omda't 'dit dan die party sal ondermyn. Ons noem dit .-omdat daar deur sommige bla.aie verklaar is dat di_,
o.:B.
sy eie swakheid openbaar ·met hierdie eenheidspoglng. Ons wi~ vandag hierdie b>eskuldiging nader behandel.'
.
,. \.
Die Ossewabrand'ivag se pogill'gs om 'n• eenheids~ront te sl{ep waarin die hele volk betrokke sal· wees · ien nie net 'n lvlompia beroepspolitici nie, dat~er nie maar van •gister of sedert die skeuring nie; dit is ·~ sank waar.;yoo.r ~ty hom beywel' het toe hy
d~e toppnnt van sy krag bereik
Jtet.
Dit was. in Junh~ 19:!1, to-e <He O.B. soveel geesdrii by die vollt goweR het dat die 'Jr.N.P.-leiding dit gel'n1le geag het om die partykOJtstitu~ie so.
te
wysig dat dit 'ool• die vorm van 'n kommando-stelsel sal aa.nn,eem, • dat die Oss e,,·a.-brandwag saamnw
t
.
ander volksorganisasies 'n aanbod tot s ame-wer-kin_g gedoerr lret aan die -l~ier vanili
u
n.N.P.,
~vat'ln
·
sorg-n!ldige oorweging, 'n paar ~ae lat~r ·die aanbod aanvnnr: ,en met~e'werking ,·erleen bet aan dw ~tigting van 'n Eenheidskomit:e·e. Die Ossewabrandwag was nog nooit bang vir samewerking met ander organisasies nie, omdat by be$Cf aat sy doel saamval met die belange m>. begeertes van die volk. Maar dft '1$ opva1lend dat
'
',die H.N.P.-lelding steeds '-n beleid van afsond;ering en ultskop na-volg. Sy 'knlg vind by; in afges·onderlr;eid .. Sod'ra daar sa.JQeWerldng , en nrsoeninJ:r kom, so waa}'slm sy leters, is <lit ondermynen.d vir die party, met ander woorde rank die party nan YCr(lwyn. Is dit dan nie 'n klinkentle bewys dat die bestaan van so 'n pai'ty in stryd met die belange van die volk is nie?' AS lilt alles pfuis is, hoef mens mos nie jou besta3,n te vrees .as· jy jou versoen met die volk nie?
YREESMOTIEF
,.
Die-red-e vir hierdle vreesagtigheid 'wil ons toeskryf . aan die felt dat die partywese •ontaard bet tot 'n 'selfsugtige stt·ewe nn mag, losgeruk van di•e V{)lk. Die hoofmotief by die ·politic! hot geword 0111 in di.e knssings
te
kom en nie meer om die voJk te dien nie. Daarom moet ~ure buitverdelers bepe1·k word tot 'n mini-mum - net genoJg om die buit te vero!ve1·, en daa11oin moet' ander groepe wat dit eerlik meen met di>e voile, ver.I~y 1word - ja verd.ag voorgestel word as dit maar net die/ eenheid kan• ve1•ydel, soos blyk uit die insinuasies van b.v. Die Kruithmdng. dat die O.B. 'en kommuniste dies\ lfde is ~omdat hulle praat van sosialism~.> en die O.B. van nasiona:le sosialisme! Die felt <lat Rusland en D!litslan;d wat ·vandag in 'n doodse 'steyd\ gewikkel is met JQeJrnar., ellteen bole praat van sosinlisme -"
'
at
he'inelsbr._eed versldl - v,ergeet. hiertlle politici geriefslmhv~. lntussen help·,ut
.
darem 1om eenJ•:efj}spogings.te verongelu:k. · ~ 1
Die S·elo-etar.is onderstaande oproe}J
van
Naodhulp~omitee
vay .die O.BlNoodhulpfonds, geui: E. Puren, rig tot O.BAede in verband met Yryheidsdag-:
'
I•
Vryheidsdag is die geleentheid l>Y
uit~tek wanneer elke offisier ·en lid
van die Ossewabrandwag in klinken-de munt sY offer bring; wanneer by, m.a.w., nie net met,lippetaal die dade
,r>.orpskommando's die moon.tlik-heid van straatkollektes vir die Nood-hulp behaort te ondersoe~, en dat verkopings ook ,Op Vryheidsdag ten bate van die Noodhulpfon.ds gehou wo.rd, wa.a:r doenllk.
'Van die vaders roem en dan gedwe1 toesien dat hulle nasate as 'houthak-k-ers en waterdraers· 'van die
Vreem-deling gebrek ly nle. · .
Die kissie sal, so.os verlede jaar, by die viering gebruik word ,om offers
te ontvang. i ~.~r••
Sede.rt ons laaste buitelandse oor-sig ietwat Ianger as 'n maand gelede, het die oorlog in Europa 'n krWeke . wending vir die Duitsers geneeih. Waa.r 'Duitsland in die huidige Qorlog nog altyd daarin· ge_slaag bet om op
vreemde bodem te veg en sy eie bodem ;van ,vyande vry te hou, 'n paar grensgebiedjles'\in die weste en in die ooste 'Uitgeslote, daar bet ale :vyande· van die Duitsers gMurende die laaste weke daarin geslaag om .Qiep in Dui'tsland binne te dring. Die verlies van waardevolle gl'Ondgebied wat vir die Duitse ekonomiese liuis-houding ·onmisbaar is, die ontruiming van mlljo,ene l)uitsers uit die beset:t.e dele en ·hul' beb,uising eu voeding in·
dt_e ~vinter agier die oorlogsfront m.oet sonder twyfel die regering in Berlyn voor uitets ernstige vraag-stukke stel. Daarby lwm nog dat die militere :posisie van' di·e Duitsei·s as sodanig erg versleg het. Met hul nywerheidsgebiede erg deur die G e-allieerdes se lugmag gehawend, kom die Duitsers buitendien nog te staan teen 'n oormag van mense en 1 mate-riaal wat eenwmdig oorweHlige.nd moet w•ees. ln hie.rdie omstandigned-o is dit geent wonder dat daar min me.n-se is wat lnie in 'n algehele m!litc;re nederlaag van die Duitsers glo nic en dat 'n dergelike noederlaag in die nabye toekoms gestel word.
Di~ !,Duitse Wonder''
Dit is egter 'n ondankba1·e taal< om by die toekomstige ve:r110op vail die huidige oorlog stil toe staan. Die wereld het sedert 1 September 1939 reeds genoeg ondervinding van wens -denkery. en valse profesi~ gehad. Om-gens be'skik 'n buitestander oolt n1e oor genoegsame gegew!'lns om 'n
juis-te oordeel oor al die ingewikkelde aspekte van hierdie 'titaniese oorlog uit te sprcek nie.. Die • geskiedenis lewer volop bewyse dat oorl•oe 'n skie-like wending kan neem e..n dat die militere '<aspek van 'n oorlog maar een van sy bale aspekt~ is. As Duits-1and nou daarln sa] --slaag
d
ni
die noodlot van 'n militere nederlaag vry 'te spring 10f nie·, verander niks aan die saak dat die Nasionaa:l-~osiahs-'tiese Duitsland gedurende sy ses ja.~r
;van oorlog presteer het soos weinige
volk~ nog presteer het. Dit is v'eral die geval as in aanmerking geneem word dat dit alles gepresteer is na '
'
tt
verwoest~nde wereldoorlog van1914-1918 en 'n vrede :van V oers.ail-ler!. 'Dit is moontlik dat die Duits-land wat slegs twa'a:lf 3aar gelede ont-staan het, ee.ndag in die geskiedenls as die ,,Duitse wonder'' bekilild· sal
w.ees. ·
Op die oombll~ lyk dit of dfe Duit-sers, tenspyte van die kritiek,e mili-tere toestand,'' endult sal veg. Hulle
weet waarvoor bulle reg en dat 'n. S!ogen.aamde vrede ondraagllker kan 'ye.es. as die -yreesllkste oorlog. Ni~
aileen bet hulle 'n kwarte'eu gelede ondervinding van die vredesverdrag ·van Versailles gehad nle, maar hulle , word ook -daagliks deur hul vyande vert!el. wat vir h:ulle na die, oorlog w'ag. 1Die Duitsel's in dfe sesde jaar van die huidige oorl•og verskil vee! van die Duitsers in die vierde jaar van die vorige oor.log. Hierdie lreer is daar geen verbrokkelende politieke partye nie w'at terwille van eie skyn-voordele goewillig is· om nastonale self-nroord te· pleeg,. Die geskiedenis ;van volke bewys dat dit nie die liensop-yers is nie wat geskiedents maa~ nle, hoe plousiqel die hensopper 'Dokal i sy saako !!tel. Die Duitse bendsopper sa1 dit selfs II¥Jeilik vind om-sy saak
plousibel te stel. Uaarvoor bet die Geallieerdelt met hul else van on-voo,rwa~udelilre oorgawe 1 gesorg .
Die ,;Russiese Wonder"
Die. militere verknorsing waarin Dultsland vaxfdag, verkeer moet in die eerste plek · toegeskryf 'IV'Ord a.an Rusland. Dit · is die Rooi J:eers wat voor Leningrad, Moskou en · Stalin-[ grad en in , die gewe,ldige
wln'lerveld-1 togte ;van 1941 en later die miljtere ·mag 'Van Duitsland ernstig geknak het. Dit is ook 'die Rooi •leers oen nie bul west-erse lJ..::mdgenote wa:t vandag die'p binne Duitsland staan nie. Aan die kant van die bondgenote is d1t
sonder twyfel die Bolsjewistiese Rusland wat die meeste offers ge-bring bet en op militere gebied sowel as op die' gebied van oorlogsnywer-beid en algemene oorlogsorga!!isasie die meeste presteer het. Dit is geen wonder dat dioe Sowjet wat ni~ liale Lank gelede as 'n melaatse, as 'n verstoteling in die diploroati.eke ~ve
reld bekend gestaan bet .nie, vandag 'n wereldmoondheid is op wie aUe oe gerig is. Die opkoms van dle Russlese lco~os gedur~nde die huidl-g_e ooPlbg en die algemene erkenning wat hy in di•e wereld geniet is een . van • die uitstaande gebeurtenisse van die jongste ;tyd. Dit is moontlik dal nageslagte die Rusland van vandag nog as die ,Rus.Siese i\Vonder" sal bestempel. Dat die ·Kremlin, in dte · internasionale politiek vandag die
· hoogste W!Dord voer,l is bekend ge, noeg. Interessant veral is die ,taktvolle politie·k'' in Washington en·
Lon,den wat . die ewewig probeer be-waar tussen grenslose da·nkbaarbeid ·en J)ewonderlng teenoor 1\-f.osl~ou aan·
di!3 een kant en vreeslike vrees vir die Russiese kolos aan die ander kant. Hierdie eierdans in Washington en London kom terwille van die ,talct-v'olle ,politiek" nie in Reuterb·erigte of toor die radio tot uiting nie maar wei in die onoffisi~le-tydskrift!'! van Ame-rilta en Brittanje. Die volgende keer
me~r hieroor.
M~JUBADAG
-VIERING
DIE GENERA.ALSKAP VAN VR¥BURG • vier
MAJUBADAG
..
'
teVRYBURG
op27 BEBRUARIE 1945
Spl'~lcer: IOns
.
Adjunk-Komdt.lGen,.
(GE~l'..' J. A. SMITH) Dl'E PLEK V.AIN
BYiEENKOMS EN .TY<D SAL PLAASLIK BEKEND GE-MAAIK WORD.
I
'
.4lmal W elkom
! !
,Op llierdi~ dag 1vil ons veral '1n ·
gedagte hou dat :n .duisend~l 'Van o,ns JJroers in .d.i.e l•ampe ·en ttonk~ ·van die Empine- hul persoonlike vryheid ingeboet ihet vir di~ vr;yheid
v.ah
hul volk; dli.t bulle vier jaar lank elke dag van ell{e 366 dae' s'ein:lcomste
vry· willig prysg;egee het.,]i)aar
kah
oolc vir bydraes aange-klop word by goodgesindes w;tt nie O.B.-lede is nie en ,by sakeonderne-mings wat de\! I' Brand wa,gte ondcr-steun W!Drd. - In hierd4e verband moet in geda-gte 'gehou word dat die Noodh.ulpfonds 'n fonds van di~ O.B. maar nie vir die O.B. is nie; dit W>Ol:dbestee slegs ;aan ondersteuning van die buisgesinne van ,ge1ntern.eerdes en , polftieke gevangenes 'en a.an die ad-mlnistrasiekoste daaraan verbind;
Dringenrl Benodig
Vra ons dan vee! waar ons
ver-' w~g dat elkeen van ons minstens een <lag se salaris of irlkoinste sal afstaan vir die versorging van hul afhankli-·
kes? Dit js zyat die lioodhulpkomite~
aan die hand dloen vir elke man Nan
· .ans Beweging met 'n verdienste.'' ·
Hy doen verder. aan die hand dat
,Daar sal aileen van die ampteli~e
kollektelyste . gebruik geinaak word. D.oen ll.ll-nsoek v,lr u lyste by n eie Gebiedskwartier.''
'
- VIR-INBIND• VAN O.B.-JAARG.A\NGE HET ONS 'N TEKORT AAN
_DIFJ
VOLGENDE NOMMER~ VAN DIE 3de J.KARGANG: .·
Nos.
15~37,
38,
39 len 42.
DIT
S
4L
WAARPEER WORD INDIEN OFFISIER.E EN BRANDWAGTEV•lAT VAN HIERDIE UITUAWES HET, DlT SAL STUUR AAN:
DIE
BESTUfJR
,
JJER
-
VOORSLA
t;
(EDMS.)
~PK.
\
'
D
IE G.B
.,
WOENS
D
A
G, 7 FEB. 19
45
...
-
,
-
-
---
-
·
--
-
-I
Vak
en
.Arbeidsraad
.'
·
Ried
.
,.
/~.
.
~
,
een
~
Besieling.
I!.APWERK BINNE HUIDIGE STEtSEL
.
\D
i
e Suid-A<
f
rikaanse Vak-
·
en
A1
·
bleidsraad verga[er :van 3
,
totr
6
April in Oos-Londen
.
Hierdie
mededeling het J)yna geen
nuu
s
-waa
T
de
a5
'
n mens die a
g
enda
v
an d
i
e konferensi
e
bes
t
u..deer
·.
n~e. Aanges~en
h'ioerd
i
e ligga'am
egte.r
v
oo
•
1
:
gee dat h
y ,
namens"
die hele
arbelds:g~meenskapvan
·
.ons
.
l
an
d
,p1~aat, kan pnsmaar
ge
ru
s
na~nw
at hy van plan
i
s
om op hi
e
rdie konferensie t
e
pr
ait
t
.
In die eer~
1
te plek rnoet ons vasste! dat. die rne.nse wat elntlikl .,naiD'ens"die arbeidsgerne'nskap wil praat, oo r-wegend uit betaalde amptenare van die geaffilie.erde vakunies •bestaan. Hulle ~et blykbaai,....baie tyd en ;vera! die Jus om hulself met allerhande
. abstrakte en denkbeeldige teo1·iee be -sig te hou. Sover ons lmn vass.t:el, en ons is nogal i_n die posisie om dit op taamlik omv.attende w~sc te
doen, maak die werkers-hulre bate min moeg. o.or die· teoriei! vim die vakul}ie-amptenare. ·
In die tweede plek· getuig die a
-genda van die· ko.nferensie dat dfe Vak- en Arbeidsraali homself in d'ie
afgelope jare in honderde frase=
ag-tlge kleinlikhedeo en bykomstighede vasgedraai het. 'n Mens soek verniet il\ die voorstel~e van die geaffilieenle unies na iet.s groots wat die liele arbeidsgentMllsRap in onstuitlbare be·
weging teen tl!e Jmpitalisme sal bring.
Jnte.ende~l, ~1.1 d~e voorstene, wat jaar·
na jaa.r byna dieselftd:e bir,, bewys dnt tlie Yak· en Arbeidsraad sl.egs op moee en .oninspirerende wyse 'Jdein en on -ibeduidende . "~·sigili.ge Tan die be -st.aand:e l•apibtlistiese stelsel nnstreQI'. Hierdie liggaam 'beskik nie oor .
1
d~e krag en inspirasi<e om 'n grootse vei'-nietigende aa.nslag: op . di.e kapitalls
-me te loods nie. ll'Oet ous dit mislden
toesktryr lll}n 1tlie i'e~t dnt tlie Arbeids -rnad sy oe n<!lt Ol) die lJelange ,.n n tlie klein groe\)ie' .boogbetnald.e: Wt\1'·
leers lJ:OlJ 7 VREES
Aangesien die sogenaamde georg:t-'
niseerde va.ku
.
n.
ieb'ewegi.
ng in-onder-\
.
-
Politieke SlagofEers
.
van
·
'
'
n
\
Party.bewin4
(
J.
s.
du Ples
s
is wa'
th
met der'tien
'
kamerade
1
on
ts
nap ':het ui.t die
F
,o
rt, waa
r
in hy sonder aanklag
o
f
,
v
erhoor in '
•
n
..S
el opges'luit
'
'f
as
·
.
.
La
t
er
·
w
e
e
r
i
•
n
h~gtenisge:neem.
,Ek saL. my mede-Afrikan,er nie in
,die stryd 1'erlaat nie, .en nie aon tlie
'Vyand. uiUe,\·e·r nie."
...
linge twis, m~gteloosheid, leierloosheid en lewe.lose abstraksie verval het, .~ei·
baas dit ·oils nie dat baie van die
V\OOrstelte vir die konfer.ensi•e bloot
negatief van aard is en gemun~ is teen 'enige moontlik•e poging om die
,werkersgemeenskap kragl:ig en doel
be-wus teen die kapitalisme rte mobili
-seer. Die led'e van die Vak- en Ar
-beidsraa;d is so /bang dat die werkers
i~ 'n ander rigtin~, en by name in die O.B .. se Arbeidslaer, hul uitreddfng uit die kloue v.an die· kapitalisme· sal
s<rek, dat ·hulle selfs die hulp van
die kapitafisme se regering by her -nuwing daarteen gaan vra. Om hul
eie magtelose posisie te handllaaf
pro-beer , hierdie 1 uitgedien!le vakunielei
-·ers om die werkers met 'n soge
naarn-~de ,1Nazi"-gogga bang te maak! Die . werke:rs van 1ons land stel
graag 'n baie eenvoudige vraag aan die lede: van die Yak· .en Arbeids-·
1·an.d: as jul~e dan w"el'ldik namens die werJ(ers wil prnat, wa!lrom wer]( julie dan saam met ,die lmidige im·
perialistiese en kn.pitnlisti'e~e rege·
ring~ Kan die wolf en d~ slma.p
soaniboer sonder dat di~ slm.ap OJ>· gevreet :word 7
oon.r
J
oG
'
Die inspirerende en moedlge
o
r
g~ni
sasie van die workers; n~. die O.B. se arbeidslaer, trek vandag die wer-!kers in toenoemende getalle omdat hierdie liggaam 'n lrompromielose
ootlog teen di,e kapttalisme verklaar
het, nie 'n · o'orl!Og van holle frases
en woo1·de nie, maar 'n oorlog va:n
durf en daad en moed.
Di'e
O.n.
se ..tUbeidslawr mobilisee:r.veral die groot aantol laagbetaaldo
werl~ers Tan _ons laud. die werk.crs
naamlik w.at die-meeste deur. <lie kn-·
pitaHste -yertrap ~'n verdruk word.
Hierdie wel\ker 1'l'aJ dan ook. met reg
of 'die iVak· en Al1beidsrau.d ni.e- s·elf die slagofer van •n lLitbnitllntle knpi·
-.talistiese ge,es• geword bet nie. ·
,Sondcr Nonscns" skryf,: 'n Vriend v.an my iwat 'n volgellng van dr. ·
Ma-lan is, glo bai~ aan •die kruisie. Nou is hy kwaad vir die O.B. omdn.t ons
, nie. veel van die kr\tisie dink nie.
Ek 'Vra hom toe waar hj en •ek sal
wees as ons aan elkeen in S.A. -'vit en swart'- die reg moet gee tom
'n krUisie te maak. '
Dit sa-l ons • onder gang wees\ Dit se ek, ·en my; vriend stllm saam. '
Ek w!l my gesagstaat nie ve·rruil vir al die l~ruisies van ·die \ve1~eld nie. (In die Volksgesagstaat sal die volk
ook sy S1em ~}an uitbring, ·waar nodig,
maa~· dan as 'n f.a~piliegroep en nie as 'n bonte' kiesersmassa, o-pgesweep deur politiel}'-e partye nie. - Rep.)
· (V.ervol_g van kol. . 3) hul•beskilfkin_g, skryf William Bullitt; g\'lwese Amenkaanse gesant in 'Fran
k-ryk ep Rusland in di·e blad Life.
· ' In plek ;yan die ontpinde komintern,
wat uit -yerteenwo01~digers van aile kommunistiese, pa1·tye oor die w~reld bestaan het, is da.a·r notl blykbaar 'n staatsdepartement in Moskou wat
1d;ie bulteland'!;e ~rganisasie waarneem.'
BETER WEWI'
I '
. Unt:nsi(l,e!s -weei..-'Jy ve)·tel van l:lie Engelse blad wat .dr. .Malan · s·e H.N.P. op !Joh!l-nnesburg gaan uitgee
01.)' die 8ste Februarie. Maar d.a·n
ver-tel hy ool> waaroor die bhid dit ein"tlik
sal he. Snaaks is die partypolitiek
darem g-ewis. Voordat die H.N.P. se
Engelse blad nog verskyn het weet
die 4-~beidersparty se blaadjie a~ wat da,arin gaan staan-. Die O.B. ondervind dit daagliks. Sy teenstanders W'ee't a l-tyd betei" wat sy b'eleid Is, as hyseif. ·
in
.
die
.
•
Nuus.
PET Art DIE GROTE!
,'n Besluit oor hier.di:e sake (d.i..
ooreenlwms tussen Maarskalk Tito en die Koninklike Regering van Suid -Slawie - Red.) liiJOet blmre enkele dae geneem word, en' as ons llO
o)l-gelukkig is iOm nie -toestemmirlg van
Koning Petar· te kr:Y nie, sal maar met -die s.aak voortgegaan moet word asof hy !nderdaad 1 sy goedkeuring
verleen het. (Gelag en toejuiging) ."
Bostaande is Churchill se woorda in die Britse La>erhuis. En hy praat van die k-oning wat ons · eie veld-'
marskalk Smuts genoem het: Petar
die Grote! Voorwaar.
I
'N WAAnmmiNG.Aneurin Be\',a.Th (Arbelder) het ge-se d'at hy geskok en 'verbaas is deur
die eerste minister se •toespraak ... (dit) iJ> ~n karakteristieke stukkie Churchilliaanse onsin. Daar is geen
enkele politikus wat beter in s~aat
is oJn feite te verdraa.i as die eerste minister nie. ,,Dit is my o01·woe Ql· e-ning", het Bevan 'gese.
Dit is 'n wa...<trdering van Winston Churchfil, verstrek dem· Bevan in:
die ·Britse laerhuis, <1945. In, 'een
w•oord gese: Churchill, die baas par -ty-polit!kus. ·- - -1 SOEK ROLPREN~STER1 Yriende van· Rusland het onlangs I 'n bioskoopvertoning vir 'n Sonaa:g -1 aand in een van Kaapstad se voor
-stede gereel. In die prent, ·met di~ naam ,Geregtigheid Kom", kom o.a. ;voor die wnaakmaatreels. w~t die Bol
-'sjewisme vir Europa in di,e v;ooruitsig stel en tlie v-ervolging van persone wat teen bulle werk. 'n Lid van die
publiek het toe by die .polisie gaan beswaar maaki teen die voorgestelde
.~o~d~gsontheiliging~ waaro-p di·e po -hsle mgegryp en die vertoning belet
het - tot groot ergernis van jingo's
en kommunis\e. 'n Paar · dae Iaten het da.a:r in die Engelse pers 'n brief. van die kant van d.ie organiseerders van hierdie vertoning gelmm waariu
die beswaarmaker · gedaag word om
sy naam te noem. Mislden sal, hy later in aanmerking kom vir 'n 1101
-v.ervulling in die pre~t ,,Geregtigheid het Gelcom''.
'POJ,JSIE 'B}}S.IVEmi. YLElS
'n St'erk .afdeling polisie "bet 1 ver-·
lede week in, aller yl na die parll:)-·.
mentsgebou gehaas o.m die party
po-litieke heiligdom in beskerming te
neem teen 'n · veronderstelde vroue -betoging wat g1o sou plaas:vind as
Protes teen die hongersnood. Parle
-,mentslede was glo' veral bekommerd oor die veilig~eid van die' skottels vleis in die ,•par~ementere eethuis,
waarvan da.ar 'n dag ,of wat tevore so onnadenkend melding gemaak, is ·in die pers. .
R.EGSTREEKS ONDE!t ~1081\0U
'n l'>aar dae nadat die Ieier
v
~
die kommun!sti-ese party in Italii!teruggekeer ~et van 'n besoek ·aan
Moskou, het d_ie kommunistiese party se fondse in die boa·nk van Napels
skielik met · 25,000,000 lira gestyg. ' Sedoert dien het die kommuniste ' 'n
g~weldige propaganda-oifensief ·.1p tou gesit met onbeperlcte fondse tot ('\'ei·volg in W>rige kol.) '
£1000
v
ir u
Oe
NEEM TOE
·
IN
POPmARITEIT
JN'N VIRANDERENDE ldm.D
7fimtmmtdtp
~.
•SIGARETTE
RONB OF OVAAL
I .
1\H '2'286DEFTICE
SOMERSHOEPE
.
Im groot
verskeiden~eid b:r Parow se Moderne DAHESMODISTE Veortrekkenveg :__PAROWONDERS
T
EUN ONS
ADVERTEE~DERS
N
S
i
~·
.
dw
ar.s
d
eu
r
die
Unie, sow
e
l a
s
b
ui
t
e sy
g:r
e
nse, be
k
.
end
vir
gae
i
e
d'rukwe
rk teen
konkur-rerende pry
se
.
'
B
ESTE
i
s om ons
t
e
raad-pleeg in ver
b
and me
t
u
·
benodig
h
ede .
.
P
ry
snot
e
-r
i
ngs word g
ra
tis v
er
-s
k
af
.
Enige soort dru
k
-werk
va
n visitekaa
r
t
e
to
t geleerde D
i
ssertas1e
s
w
ord onderneem
,
Hou
K
o
e
r
s N
a
PRO ECCLESIA-DRUKKERY
, (Etlm s.) Bp'k. •Drukkers, Uitgewers en Doekbintlers
Di
e L
aa
n,
·
S
t
ellen
bosch.
·sekerllk nie - Gee bulle dan die geringe aandag wat bulle toekom.
o u
w
·
-3 s
Die Ahtiseptiese en H
e
l
e
nde Oogwas
.
'n
Spesialiteit se Vaorsk.rif 'vir moe'gheid, branderigfteid, •spanning, roolbeld, lnflammasie, waterigheid en gevoeligheid van 'dieoe
vir1skerp Jig en stof.V~n ~lie Apteke, of direk van
DIE VOORTREKKER-AP
T
EEK
KERKLAAN, ADDERLEYSTRAAT, KAAPSTAD, (Bus 2760). MAITLANDSTRAAT