Locatie, datum:
Naam respondent:
Profiel respondent:
1. Geslacht 2. Leeftijd
3. Wat is uw geboorteland?
Als uw geboorteland niet Nederland is: Op welke leeftijd bent u naar Nederland gekomen?
4. In welke plaats bent u geboren?
5. Wat is het geboorteland van uw vader?
6. Wat is het geboorteland van uw moeder?
7. Wat is uw burgerlijke staat?
*Gehuwd *Ongehuwd *Gescheiden *Weduwe(naar) 8. Heeft u kinderen?
Zo ja, hoeveel kinderen en in welke leeftijden?
9. Wat is uw opleidingsniveau?
*Basisonderwijs *Middelbare school *Beroepsopleiding *Hbo
*Universiteit *Geen Vragenlijst:
We hebben nu de algemene vragen gehad en gaan nu dieper in op begraaf-gelegenheden
10. Wordt er in uw gezin wel eens gepraat over begraven worden?
Bij oudere mensen: Hoe reageren uw kinderen hierop?
Bij jongere mensen: Hoe reageren uw ouders hierop?
11. Heeft u al eens nagedacht over uw begrafenis of die van uw kinde-ren en andere familieleden?
Zo ja: Heeft u al voorbereidingen hiervoor getroffen?
Zo ja: Welke voorbereidingen heeft u getroffen?
12. Hoe belangrijk is de mening van uw ouders/kinderen bij uw keuze voor een begraafplek?
13. Heeft u wel eens van islamitische begraafplaatsen in Nederland of gehoord?
14. Zo ja; Kunt u er één of meerdere noemen?
15. Bent u ervan op de hoogte dat in West-Brabant op een aantal be-graafplaatsen een deel gereserveerd is voor islamitische graven?
16. Wat vindt u van deze islamitische begraafgelegenheden?
Is de respondent positief of negatief?
Waarom?
17. %HQWXDOHHQVRS]R¶QEHJUDDISODDWVJHZHHVW"
Zo nee: Heeft u er op een of andere manier ooit mee te maken ge-had?
ISLAMITISCH BEGRAVEN IN WEST-BRABANT
100
Zo nee bij 13;
18. Er zijn in West-Brabant een aantal algemene begraafplaatsen die een apart stuk hebben gereserveerd voor moslims. Deze stukken worden zoveel mogelijk aangepast aan de islamitische gebruiken.
Als u dit hoort, wat is uw eerste reactie?
19. Denkt u dat er behoefte is onder moslims aan meer mogelijkheden om in Nederland begraven te worden?
Zo ja; waarom wel? Zo nee; waarom niet?
20. Zou u zelf overwegen om in Nederland begraven te worden?
Zo ja; waarom wel? Zo nee; waarom niet? Zijn er nog meer rede-nen?
21. Over het algemeen worden er weinig Turken/Marokkanen begraven in Nederland.
Wat is denkt u de belangrijkste reden?
Wat zouden andere redenen kunnen zijn?
Hoe zou dit kunnen veranderen?
22. Er volgen nu een aantal mogelijke uitspraken over waarom mensen niet in Nederland begraven willen worden. Kunt u aangeven voor uzelf of u het hiermee eens bent?
(per stelling doorvragen, indien nodig)
-Iedereen van mijn familie wordt in Turkije/Marokko begraven, ik dus ook
Mee eens/ Niet mee eens/ Weet ik niet
-Ik weet niks of heel weinig van begraven worden in Nederland Mee eens/ Niet mee eens/ Weet ik niet
-Het is makkelijker geregeld om in mijn thuisland begraven te wor-den dan in Nederland
Mee eens/ Niet mee eens/ Weet ik niet
-Ik heb geen binding met Nederland, daarom wil ik in Tur-kije/Marokko begraven worden
Mee eens / Niet mee eens/ Weet ik niet
-Ik denk dat begraven worden in Nederland heel duur is Mee eens/ Niet mee eens/ Weet ik niet
-Volgens mij worden de regels van de islam niet gerespecteerd Mee eens/ Niet mee eens / Weet ik niet
Zo ja: aan welke regels denkt u dan?
(vraag om concrete regels of voorbeelden van regels)
-Ik heb er eigenlijk nooit over nagedacht om in Nederland begraven te worden
Mee eens/ Niet mee eens/ Weet ik niet -De moskee zegt er niks over
Mee eens/ Niet mee eens/ Weet ik niet
-Mijn kinderen / familie willen dat ik in Turkije/Marokko begraven word
Mee eens/ Niet mee eens/ Weet ik niet
-Er bestaat geen eigen islamitische begraafplaats
BIJLAGEN 101
Mee eens/ Niet mee eens/ Weet ik niet
23. Wat zijn volgens u de voor- en nadelen van begraven worden in Nederland?
24. Aan welke eisen zou een islamitisch deel op een begraafplaats in Nederland moeten voldoen? (eeuwig grafrecht, één persoon per graf, snelle begrafenis, zonder kist begraven worden, rechterzij en gezicht naar Mekka, geen niet-mosliPVRSEHJUDDISODDWVµVFKRQH¶
(niet eerder in begraven) grond, niet over graven lopen, wasgele-genheid.)
25. Welke instanties of partijen zouden meer aandacht moeten beste-den aan islamitische begraafgelegenhebeste-den in Nederland?
Moskee? Gemeente? Zelforganisaties? Andere? Welke:
Wat zouden deze instanties moeten doen?
26. Denkt u dat een aparte islamitische begraafplaats toekomst heeft in Nederland?
Waarom?
27. Denkt u dat islamitische delen op een begraafplaats een toekomst hebben in Nederland?
Waarom?
28. Zou u meer informatie willen over islamitische begraafgelegenhe-den in Nederland?
Zo ja: zou u zelf op zoek gaan naar informatie?
Zo ja: op welke manieren zou u op zoek gaan naar informatie?
29. Kunt u in een zin uw mening formuleren over islamitische begraaf-gelegenheden in Nederland?
Als mensen niks kunnen noemen: Vindt u het interessant, oninte-ressant, onmogelijk, mogelijk, nog nooit eerder aan gedacht, de toekomst?
30. Heeft u in deze vragenlijst nog iets gemist?
31. Heeft u nog iets toe te voegen?
32. Heeft u nog vragen?
Dan is dit het einde van de vragenlijst. Ik wil u hartelijk bedanken voor uw medewerking.
ISLAMITISCH BEGRAVEN IN WEST-BRABANT
102
Topiclijst discussiebijeenkomsten Welkomstwoord.
Inleiding in het onderzoek.
Voorleggen van vragen:
1. Is er behoefte aan een islamitische begraafgelegenheid in West-Brabant?
a. Hebben jullie al eens serieus nagedacht over om in Nederland begraven te worden?
b. Is deze behoefte er bij jezelf?
c. Is deze behoefte er bij je directe omgeving?
2. Zijn er voorbereidingen, bijvoorbeeld in de vorm van een verzeke-ring, getroffen?
a. Wat voor afspraken zijn er gemaakt?
3. Hoe zou een islamitische begraafplaats eruit moeten zien? Hoe geef je er zelf invulling aan?
a. Welke wetten zouden moeten worden gehandhaafd?
b. Voor welke stromingen binnen de islam moet de begraafplaats toeganke-lijk zijn?
4. Welke onzekerheden zijn er met betrekking tot begraven worden in Nederland?
a. Bijvoorbeeld: Niet naleven van islamitische wetgeving?
5. Aan welke voorwaarden/ eisen moet een islamitische begraafplaats voldoen?
6. Wat zijn de voor- en nadelen van begraven worden in Nederland?
7. Welke instantie is voor welke taak verantwoordelijk?
a. Wat moet de gemeente doen?
b. Wat moeten de moskeeën doen?
c. Wat moeten zelforganisaties doen?
d. Wat zou de rol van uitvaartmaatschappijen moeten zijn?
8. Weten jullie – naar jullie idee - genoeg over begraven worden in Ne-derland?
a. Zo nee, Wat voor informatie zou je zoeken?
b. Waar ± via welke kanalen - zou je naar deze informatie op zoek gaan?
Mogelijkheid tot vragen stellen.
Afsluiting.
BIJLAGEN 103
Bijlage 3. Overzicht moskeeën in Nederland en islamitische