Als je 18 jaar wordt, ben je volwassen in Nederland. Je krijgt dan als jongere rechten en plichten die horen bij een volwassene. Dat is fijn, omdat je vanaf dan alles zelf mag regelen en op eigen benen kunt staan. Soms is het ook ingewikkeld, omdat het niet vrijblijvend is. Zo moeten volwassenen een zorgverzekering regelen, belasting betalen, zich inschrijven voor een woning, of studiefinanciering aanvragen.
Veel jongeren ontwikkelen zich tot gelukkige en gezonde volwassenen. Voor sommige jongeren echter is dat minder vanzelfsprekend. Jongeren, die
bijvoorbeeld moeite hebben met leren. Of jongeren die hulp en begeleiding ontvangen die er thuis niet is. Voor hen is dat minder vanzelfsprekend. Zij moeten vaak ook meer zaken regelen omdat hun hulp en begeleiding betaald moet worden door gemeente of de zorgverzekeraar. Soms moeten ze zich de
vaardigheden die bij volwassenheid horen nog eigen maken. Deze jongeren verkeren in een kwetsbare positie. Het is dan van belang dat er iemand is die hen bij kan staan in de overgang naar 18 jaar. Iemand uit hun netwerk of een professional.
Zoals het nu georganiseerd is, ondervinden jongeren nog teveel hinder van de overgangen van de ene wet naar de andere, doordat de uitvoering hiervan door verschillende instanties plaatsvindt. We zien ook dat er onvoldoende nadruk ligt. Jongeren lopen hierdoor het risico dat ze niet de passende zorg ontvangen in de periode voor en na hun 18e jaar. Hierdoor kunnen ze hun kwaliteiten en kracht onvoldoende ontwikkelen. De problematiek kan verergeren op de korte termijn en op de lange termijn komen ze wellicht in de problemen. Hierdoor hebben zij mogelijk in de toekomst meer en zwaardere zorg nodig, die voorkomen had kunnen worden.
Ons uitgangspunt voor de aanpak 'soepel van 18- en 18 +' is, dat iedere jongere zijn eigen kwaliteiten heeft en in zijn kracht kan staan. Daar waar we met hulp en zorg jongeren willen of moeten ondersteunen in hun ontwikkeling is de leefwereld van jongeren het vertrekpunt, niet de systeemwereld.
De gemeente is verantwoordelijk voor de inrichting van het systeem. Hoewel we niet zelf de uitvoering doen, kunnen we invloed uitoefenen in de opdrachtverstrekking aan en inkoop bij onze lokale partners. Daarnaast hebben we in de regio een stem in de wijze waarop het systeem is ingericht.
Vraagstukken
1. Wie en wat? Uitgaande van de leefwereld van jongeren is dat we een goed beeld hebben wie de jongeren zijn en welke vragen en kansen ze hebben.
2. Hoe op individueel niveau? Uitgaande van de leefwereld van jongeren: hoe kunnen we jongeren die dat nodig hebben zo goed mogelijk voorbereiden op de veranderingen in hun situatie vanaf de dag dat zij 18 jaar worden, passend bij de individuele jongere?
3. Hoe op systeemniveau? Uitgaande van de kracht van jongeren:
hoe zorgen we ervoor dat de overgangen in het systeem, voor een jongere die zorg nodig heeft, soepel verlopen en geen hindernis vormen? Welke systeemfouten kunnen we vinden?
Randvoorwaarden: voor en door jongeren, door het gesprek aan te gaan met jongeren, ouders professionals vrijwilligers etc.
Doelen en meetgegevens
We hebben jongeren in beeld, met hun kwaliteiten, kansen en vraagstukken (inventarisatie en analyse). We hebben in beeld welke behoeften aan hulp en ondersteuning jongeren hebben.
We hebben met jongeren, professionals en opvoeders maatwerk en bredere voorzieningen ontwikkeld. We maken resultaten en effecten zichtbaar op de korte en langere termijn.
We doen voorstellen over de manier waarop we het systeem kunnen verbeteren.
49 Oplossingen en activiteiten
Concreet overzicht opstellen voor opvoeders en jongeren over voorzieningen van kinderbijslag en studiefinanciering tot en met zorgtoeslag
Concreet overzicht beschikbaar stellen wat jongeren moeten weten over voorbereidingen (van scholing tot en met zorgverzekering)
Trainingen aanbieden als budgetbeheer (voorkomen van en leven met schulden), arbeidsritme (hoe blijf je een goede werknemer)
Voorzieningen voor jongeren en opvoeders aanbieden:
gastcolleges over specifieke thema's op school, infoavonden voor opvoeders (geld, werk, huisvesting, studiefinanciering)
16-plus-beurs (laten) organiseren
Voorzieningen in balans brengen: op sommige locaties is nu veel begeleiding andere locaties nauwelijks.
Hoe kunnen we concreet ontschotten: stoppen met denken in producten, meer ruimte voor vrijheid in financiering & inkoop, van wantrouwen naar vertrouwen, keuzevrijheid van hulpverlener
Concreet maatwerk leveren op de domeinen onderwijs/zorg/werk/huisvesting
Onder de aandacht brengen van de problemen in de levensfase 16-27
We zorgen voor een aanpak die levensloop bestendig is voor individuele jongeren.
De veranderingen in het sociaal domein vragen om een lokale herpositionering van een deel van het jongerenwerk. Wat is er nodig voor deze doelgroep?
We willen dat de jongeren goed betrokken worden in alle fases. We zijn van mening dat ondersteuning duurzaam is wanneer, juist bij deze doelgroep, jongeren & volwassenen betrekken aan de voorkant (inkoop)
en jongeren betrekken in de uitvoering (voor en door jongeren &
inwoners).
Partnerschap
Invulling van partnerschap is onderdeel van de verdere uitwerking. Gezien de ontwikkelingen op het sociale domein is dit nog te vroeg om daar invulling aan te geven. Gemeente heeft in 1e fase drie rollen. De 1e rol kan in andere fases veranderen.
Regisseur
Facilitator
Financier
Inwoners, organisatie en gemeente zijn alle drie inspirator. Delen van ambitie, delen van verantwoordelijkheden en behalen van resultaten geldt voor alle partijen die betrokken zijn.
Inwoners worden specifiek betrokken.
Planning
Februari – april 2017: Samen met maatschappelijke partners en inwoners werken we een tweejaarlijks plan van aanpak uit.
Mei 2017: Plan van aanpak ter besluitvorming (indien extra geld nodig) of ter informatie (bij dekking bestaande middelen) naar de raad.
Budget
In de voorbereidende fase in 2017 wordt inschatting van de inzet van middelen verder uitgewerkt.
Evaluatie
In de voorbereidende fase in 2017 wordt inschatting van moment van en inhoud van evaluatie.
50
Aantekeningen
51
52