Romeinse Tijd:

Binnen de voorgestelde afbakening:

Afbeelding 13: Uitreksel uit de Centraal Archeologische Inventaris

Tijdens prospectie bij de aanleg van de N60 (1969-1970) door Marc Rogge, werd een duidelijke concentratie Romeins bouwpuin aangetroffen, bestaande uit dakpanfragmenten en glauconiethoudende kiezelzandsteen. Op deze plaats werden ook verschillende afvalkuilen aangetroffen, waarvan er één werd onderzocht. Het vondstenensemble bestond onder meer uit fragmenten terra sigillata en Pompejaans rood. (Locatie 500238)

Ook op het grondgebied van Eine, Mullem en Wannegem-Lede werd er tijdens veldprospectie door Marc Rogge (in de jaren 1970-1980) een sterke concentratie aan bouwmateriaal en aardewerk gevonden. (Locaties 500237, 500488, 501475 en 501476) Bij de verbreding van de weg Oudenaarde-Kruishoutem, werd in de wand van de wegberm door Marc Rogge een graf blootgelegd. Het betrof hier een brandrestengraf met verbrande aardewerkscherven en resten van gecremeerd been. (Locatie 500351)

In de nabijheid van de voorgestelde afbakening:

Afbeelding 14: Uitreksel uit de Centraal Archeologische Inventaris

De belangrijkste site in de periferie van het slagveld is ongetwijfeld locatie 501308. De site werd ontdekt door herhaalde prospecties van Marc Rogge en enkele amateur archeologen. Vanaf 1989 werd gestart met systematisch archeologisch onderzoek door de archeologen van het PAM Velzeke. Er werden sporen teruggevonden uit de Steentijd, de Metaaltijden, de Romeinse Tijd en de Middeleeuwen. Voor de Romeinse tijd werden sporen van een vicus aangetroffen, meer bepaald de ambachtelijke woonwijk en de vermoedelijke funderingen van een altaar. Er werden onder meer 27 bronzen godenbeeldjes aangetroffen. Ten zuiden van de site bevindt zich locatie 501507. Hier werden sporen van Romeinse landindeling (grachtensysteem) en een Romeinse aarden weg teruggevonden.

Voorts werden door middel van prospectie nog drie vondstlocaties gedetecteerd. Marc Rogge ontdekte tijdens prospecties van Zuid-Oost Vlaanderen in de jaren 1970-1980 twee mogelijke Romeinse sites in Huise (Zingem) en één in Wannegem-Lede (Kruishoutem). Het gaat hier steeds om een combinatie van aardewerk en bouwmateriaal (dakpanfragmenten), wat mogelijk wijst op bewoning. (Locaties 501475, 500241, 500240)

Ook Jean Pierre Parent maakt melding van een vondstconcentratie aardewerk op het grondgebied van Huise. (Locatie 500370)

4.2.4 Middeleeuwen:

Binnen de voorgestelde afbakening:

Afbeelding 15: Uitreksel uit de Centraal Archeologische Inventaris

De belangrijkste site uit de middeleeuwen is ongetwijfeld site Bruwaan (Locatie 503475). De Bruwaan bevindt zich in de weinig uitgesproken vallei van de Diepe Beek. Achter de huidige hoeve, die zich op het oorspronkelijke neerhof bevindt, zijn de restanten zichtbaar van de vroegere motteheuvel, zo’n twee tot drie meter hoog en ca. zestig meter in doorsnee, met deels gedempte grachten. Op luchtfoto’s en oude kaarten is het grachtenpatroon nog duidelijk te zien. Vooralsnog werd er geen archeologisch onderzoek verricht op de site en

ook de historische bronnen geven maar weinig informatie.

De oudste vermelding dateert van 1232. Over de verdere evolutie kan weinig met zekerheid worden gezegd. Het is echter zeker dat er heel wat bouwfases zijn geweest, tot de afbraak in de negentiende eeuw. Tijdens een tweede fase werd hier een renaissancekasteel opgericht, de datum is echter onbekend. De enige afbeelding is terug te vinden in Sanderus ‘De Flandria Illustrata’, 1644.

Vanaf de 18e eeuw stond hier een kleiner kasteel met vierkant grondplan. In 1859 wordt het hele domein openbaar verkocht en waarschijnlijk wordt het kasteel kort daarna met de grond gelijkgemaakt. Op het opperhof zijn vandaag nog sporen zichtbaar van bakstenen gewelven, die uit de 18de of 19de eeuw lijken te dateren.

Vandaag de dag zien we ten zuiden op het gekasseide erf, het voormalig neerhof en ten westen het voormalig koetshuis en portierswoning. Ook de motteheuvel is bewaard in het landschap. De site is opgenomen in de inventaris onroerend erfgoed.70

Ook in de noordoostelijke hoek van de zone bevond er zich een motte, meerbepaald op het grondgebied van Mullem, op de plaats waar zich momenteel het Kasteeltje bevindt, een oud herenhuis uit de 17e eeuw. Ten zuiden van het Kasteeltje ligt een grote boerderij, die teruggaat op het vroegere neerhof en doorheen de tijd actief is gebleven. Aan de andere zijde van het opperhof , vijftig meter ten noorden ervan, bevindt zich de parochiekerk van Mullem, die wellicht dateert uit de eerste helft van de twaalfde eeuw.

De eerst gekende vermelding van de heren van Mullem daeert pas uit de 14e eeuw. De inplanting van de parochiekerk van Mullem Afbeelding 16: Impressie van een mottekasteel

wijst echter in de richting van een veel vroegere datering. Wellicht klimt de bouw van de parochiekerk van Mullem samen met de castrale motte op tot de eerste helft van de twaalfde eeuw. (Locatie 503501)

Voorts lokaliseerde Kurt Braeckman, in het kader van zijn prospectiethesis, op het grondgebied van Wannegem-Lede, enkele sites met walgracht. Hij baseerde zich hiervoor op de Ferraris- en de Popp kaart. (Locaties 501490, 501491, 501492, 501493).

Tot slot werden er tijdens veldprospectie door Marc Rogge (Locatie 500238) en Jean Pierre Parent (Locatie 500367) onder meer een tiental scherven handgemaakt aardewerk met chamotteverschraling gevonden.

In de nabijheid van de voorgestelde afbakening:

Tijdens opgravingen op de Kapellekouter (locatie 501308) werd er, naast sporen van een Romeinse vicus, een middeleeuwse begraafplaats aangesneden. Er werden ca. 250 graven aangetroffen. In de middeleeuwen is de Sint-Pieterskapel gekend op deze plaats als centrum van een kerkhof. Mogelijk is deze houtbouw hier de voorloper van.

Op de plaats waar ook heel wat lithisch materiaal werd aangetroffen, voerde de U Gent in 1991 een opgraving uit. Een dubbel spoor vanop luchtfoto bleek bij opgraving een middeleeuwse grachtenstructuur te zijn. (Locatie 501463)

L. Tack lokaliseerde in het kader van zijn prospectiethesis van de gemeente Nokere (Kruishoutem) een laat middeleeuwse site met walgracht. Oorspronkelijk werd de site aan twee zijden door de walgracht begrensd, maar die is inmiddels verdwenen. Tijdens de prospectie werd er geen materiaal aangetroffen. (Locatie 501517)

Op het grondgebied van Zingem werd in 2009 een opgraving verricht. Hierbij kwamen twee huisplattegronden aan het licht en kuilen en grachten . Deze maakten deel uit van een volmiddeleeuws erf. (Locatie 150159)