PLAN VAN AANPAK
Thema 5: Rol en samenwerken
Om te voorkomen dat acties niet uitgevoerd worden, is het belangrijk dat voor alle betrokken partijen en instanties helder is, wie waarvoor aan de lat staat. Ook is het belangrijk dat we elkaar goed weten te vinden, waardoor we adequaat kunnen optreden.
Wat gaan we doen? (actie) Wie?
a. Met de decentralisatie van Beschermd Wonen, komt een deel van de opgave op het lokale niveau te liggen het is daarom belangrijk het kennisniveau op peil te brengen c.q. houden. Bevorderen van een goede samenwerking tussen centrumgemeente en lokale gemeenten.
Werkafspraken maken over warme overdracht, informatie delen, delen van kennis en expertise, verdeling van taken en verantwoordelijkheden op het moment van uitstroom en juiste ondersteuning.
Lokale toegangen Wmo, AMW, welzijn en wijk- en buurtteams.
b. De gemeenten spreken af dat de centrumgemeente gedurende de transformatie een begeleidende rol heeft en de regiogemeenten ondersteunt.
Alle gemeenten
c. (Half)jaarlijks organiseren gemeenten gezamenlijk een overlegtafel waarin partijen kennis en informatie delen, ervaringen uitwisselen, voortgang monitoren, knelpunten signaleren en oplossing voor geconstateerde knelpunten in beeld brengen.
29
Wonen met Ondersteuning
BIJLAGEN
30
Bijlage 1 Begrippenlijst
Ambulant
Zorg die mensen in hun eigen woning ontvangen, wordt ambulante zorg genoemd, of ook wel extramurale zorg. Beschermd Wonen is geen vorm van ambulante zorg, omdat je bij Beschermd Wonen zorg krijgt in de woning van de zorgaanbieder (dat heet intramuraal).
AWBZ
De AWBZ bestaat niet meer sinds 2015. Deze is vervangen door de Wet Maatschappelijke
Ondersteuning (Wmo) en de Wet Langdurige Zorg (Wlz). Beschermd Wonen valt onder de Wmo en is in principe tijdelijk (maximaal drie jaar, maar verlenging is mogelijk). Verstandelijke beperkingen en chronische ziektes zijn per definitie niet tijdelijk en vallen daarom onder de Wlz.
Beschermd Wonen
Er zijn veel verschillende soorten zorgaanbieders waar mensen beschermd kunnen wonen.
Beschermd Wonen is een regeling voor iedereen die niet meer zelfstandig kan wonen vanwege psychische en/of psychosociale problematiek. Wanneer ambulante hulp aan huis (begeleid wonen) niet voldoende is, wordt middels Beschermd Wonen een kamer aangeboden in een instelling of wooninitiatief. Hier worden de bewoners intensief ondersteund in de dagelijkse activiteiten. Er wordt gezorgd voor een stabiele omgeving, dagelijkse regelmaat en een zinvolle dagbesteding; er wordt gewerkt vanuit de mogelijkheden.
CAK
Het CAK regelt de eigen bijdrage die mensen betalen voor de zorg. Afhankelijk van de hoogte van het inkomen en de individuele situatie wordt er een bepaalde eigen bijdrage van mensen gevraagd.
CIZ
Het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ) is sinds 2015 alleen nog maar verantwoordelijk voor de indicaties van blijvende zorg, zoals chronische ziekten en verstandelijke beperkingen. Mensen met psychische stoornissen of psychosociale problematiek kunnen voortaan terecht bij de gemeente, of in het geval van Beschermd Wonen bij de centrumgemeente.
Dagbesteding
Daginvulling van iemand.
Eigen bijdrage
Als mensen Beschermd Wonen, moeten ze meestal een eigen bijdrage betalen. Dit wordt bepaald en geregeld door het CAK.
GGZ
Een organisatie die Geestelijke Gezondheids Zorg (GGZ) aanbiedt, bestaat vaak voornamelijk uit behandelaars, zoals psychiaters. Er zijn ook GGZ-instellingen die Beschermd Wonen bieden.
31
Indicatie
Een indicatie krijgt men als er is vastgesteld dat bepaalde zorg nodig is. Tegenwoordig gaan mensen voor een indicatie Beschermd Wonen naar de centrumgemeente en niet meer naar het CIZ.
Jeugdwet
Sinds 2015 valt alle psychische en psychosociale zorg voor jongeren onder de 18 jaar onder de jeugdwet en dus niet onder de WMO.
Maatschappelijke opvang
Kerntaak van de maatschappelijke opvang is het bieden van tijdelijk verblijf aan mensen zonder dak boven hun hoofd, gekoppeld aan zorg en begeleiding en/of het verhelpen van een crisis. Ze kampen vaak met meerdere, elkaar beïnvloedende problemen. Zo is er vaak sprake van een combinatie van dak- en thuisloosheid, geweldsproblematiek, schulden, opvoedingsproblemen, psychiatrische, somatische en/of verslavingsproblemen en/of werkloosheid of het ontbreken van een zinvolle dagbesteding. Dit maakt de hulpvraag niet zelden complex en veelomvattend.
Overgangsrecht
In 2015 is er veel veranderd in de zorg. Voor de mensen die voor 2015 al beschermd woonden is er het overgangsrecht van 5 jaar.
PGB
Het Persoons Gebonden Budget (PGB) biedt mensen de mogelijkheid om zelf hun zorg in te kopen.
Psychosociale problematiek
Psychosociale problematiek bestaat uit een combinatie van een psychisch probleem en een sociaal probleem. Vaak hangen deze namelijk samen: door de sociale omgeving kunnen psychische effecten versterkt worden en door psychische problematiek kan een sociale instabiliteit vergroot worden. Beschermd Wonen wordt vaak ingezet als oplossing voor psychosociale problematiek.
Sociaal netwerk
Mensen in onze omgeving, inclusief onze partner en familie, noemen we het sociale netwerk. Zo’n netwerk ontstaat geleidelijk, breidt zich uit en krimpt soms ook weer in. Het is een golfbeweging.
Toegang
De afdeling Toegang van de gemeente onderzoekt welke soort en hoeveel ondersteuning mensen nodig hebben. Afhankelijk hiervan krijgt men een indicatie en kan men een zorgaanbieder uitzoeken, of gebruik maken van een instelling die de gemeente voorstelt.
Urgentiewoning
In veel regio’s zijn er te weinig sociale huurwoningen om alle woningzoekenden direct aan een woning te kunnen helpen. De meeste mensen moeten een paar jaar wachten op een geschikte woning. Alleen in zeer uitzonderlijke situaties kunnen mensen voorrang krijgen bij het zoeken naar
32 een woning. Als mensen niet zelf hun huisvestingsprobleem kunnen oplossen en buiten hun schuld in de problemen zijn gekomen, kan men een zogenoemde urgentieverklaring aanvragen.
Bijvoorbeeld bij zeer schrijnende situaties waar dakloosheid van minderjarige kinderen dreigt. Of als iemand ernstig ziek is geworden en daardoor niet meer in de huidige woning kunt wonen.
Wonen met Ondersteuning
Onder Wonen met Ondersteuning wordt verstaan de ondersteuning van mensen met een ernstige en vaak chronische psychische aandoening en/of ernstige psychosociale problemen die door hun beperking gedurende een bepaalde periode, maar maximaal 2 jaar, niet zelfstandig kunnen wonen.
De ondersteuningsvraag van de cliënt is planbaar doordat de cliënt in staat is om de ondersteuningsvraag uit te stellen, met uitzondering van noodsituaties en incidenten.
De cliënt is in staat om zelfstandig te wonen, mits de dagelijkse structuur niet wordt doorbroken en de veiligheid wordt geboden om een beroep te doen op ondersteuning.
Wlz
De Wet Langdurige Zorg (Wlz) is bedoeld voor mensen met blijvende problematiek, zoals chronische ziekten en verstandelijke beperkingen.
Wmo
De Wet Maatschappelijke Ondersteuning (Wmo) heeft sinds 2015 de AWBZ vervangen. De Wmo wordt uitgevoerd door de gemeente.
Zelfredzaamheid
Zo zelfstandig mogelijk je leven leiden. Van de dingen die van mensen zelf kunnen, wordt verwacht dat men ze ook zelf doet. En in wat mensen niet zo goed kunnen, worden ze ondersteund. Die ondersteuning is er altijd op gericht mensen in de toekomst weer zo zelfstandig mogelijk te laten worden.
Zelfregie
Mensen maken zelfstandig keuzes over wat ze denken dat goed voor ze is.
ZIN
Zorg in Natura (ZIN) is de term voor zorg van de Wmo-contractpartners van de gemeente.
33