a. Vreemdelingenbezoek aan Nedeiiandsch-Indië. H a r e Majesteit P h r a Nang S u v a t a n a , weduwe van wijlen Koning Hama VI van Siam, bezocht,
-.0)
ö
m
BETREKKINGEN MET HET BUITENLAND
Onder de overige bezoeken door vreemdelingen van aanzien in h e t jaar 1937 aan Nederlandsch-Indië gebracht, moge worden genoemd d a t v a n den heer Kazue Kuwajima, benoemd gezant van J a p a n t e 's-Gravenhage, die in M a a r t een oriënteeringsreis v a n ongeveer twee weken in Indië m a a k t e .
D e Maharadjah van Travancore bezocht, vergezeld van eenige gezinsleden en gevolg, Indië in Mei. I n J u n i vertoefden daar t e lande Sir Wilfred Jackson, benoemd Gouverneur van Britsen Guyana en L a d y Jackson, alsmede Lord Huntingfield, Gouverneur van Victoria. L a d y Galway, echtgenoote van den Gouverneur-Generaal van Nieuw-Zeeland, b r a c h t op doorreis n a a r hare woon-plaats eenigen tijd in Indië door.
2 0 DB STAATKUNDIGE TOESTAND
De benoemde Gouverneur van Portugeesch Timor, Majoor Alvaro Neves da Fontoura, verbleef van 26 Augustus t o t 2 September 1937 op doorreis op J a v a . Sir H u g h e K n a t c h b u l l — H u g e s s e n , Ambassadeur van h e t Britsche Eijk in China, bracht in October, vergezeld van zijn echtgenoote en twee dochters, een bezoek aan Nederlandsch-Indië, en in December D r . H a n s L u t h e r , gewezen Ambassadeur van Duitschland te Washington, gewezen llijkskanselier en gewezen President van de Eeichsbank.
Onder de personen die voor studiedoeleinden Indië bezochten, k u n n e n worden g e n o e m d : d e heer P . Kodanda Rao, lid van „ T h e Servants of India S o c i e t y " , die zich speciaal van de levensomstandigheden van de Britsch-Indiërs op de hoogte wenschte t e stellen; de heeren H . G. H a r r i s , Senior W a r d e n of Mines en Major E . S. Willbourne, Director of Geological Survey, beiden van de Gefedereerde Maleische S t a t e n , ter bestudeering van h e t mijnwezen; de heer E . E . P a r r y , hoofdinspecteur van h e t onderwijs in Uganda, ter bestudeering van h e t onderwijs aan i n h e e m s c h e n ; en de lieer Van den Abeele, Directeur-Generaal van de Afdeeling Landbouw van het Ministerie van Koloniën te Brussel, die zich van hetgeen in Nederlandsch-Indië op landbouwkundig gebied is verricht op de hoogte k w a m stellen.
b. Conflict tusscheti Japan en China. I n verband m e t den dreigenden toestand te Shanghai werd de torpedobootjager Van Galen op 15 Augustus 1937 derwaarts gezonden om de veiligheid en de belangen der Nederlandsche onder-danen t e behartigen en de leiding t e n e m e n bij een eventueele evacuatie uit Shanghai. D e oorlogsbodem verbleef van 23 Augustus t o t 17 November daar t e plaatse. Bij de evacuatie van Nederlandsche onderdanen werd groote medewerking ondervonden van de zijde van de Java—China—Japan-lijn en van de Koninklijke P a k e t v a a r t Maatschappij. Op 1 December keerde de Van Galen te Soerabaja terug.
c. Burgeroorlog in Spanje. D e verschillende door de Nederlandsche Begee-ring getroffen maatregelen, verband houdende m e t de naleving van de overeen-komst van non-interventie t e n aanzien van Spanje, werden voor zoover noodig ook in "Nederlandsch-Indië uitgevoerd (zie I. S. 1937 nos. 182, 200, 277, 326 en 442 en J . C. van 22 April, 7 en 25 Mei, 16 J u l i en 29 Oct. 1937 nos. 31a, 36, 4 1 , 56 en 8 6 ) .
D e n Indischen a m b t e n a r e n belast m e t h e t afgeven of verlengen van Neder-landsche paspoorten werd opgedragen m e t ingang van 5 Mei 1937 alle nieuwe en te verlengen paspoorten te voorzien van een aanteekening, d a t zij niet geldig zijn voor Spanje, dan wel van een speciale aanteekening, waaruit de geldigheid voor Spanje blijkt.
d. Grenskwesties. D e tusschen den Neder!andschen Gezant t e Londen en den Hoogen Commissaris van het Gemeenebest van Australië aldaar gewisselde n o t a ' s van 14 September 1936, m e t bijlagen, houdende een overeenkomst betreffende de grens tusschen Nederlandsch Nieuw-Guinea en h e t gebied van Nieuw-Guinea, dat onder m a n d a a t bestuurd wordt door de Eegeering van Zijne Britsche Majesteit in h e t Gemeenebest van Australië ( N . S. 1937 n°. 30) zijn in Nederlandsch-Indië bekend g e m a a k t door plaatsing in I . S. 1937 n°. 569.
U i t h e t grensgebied op Timor werden sporadisch veediefstallen gemeld. I n Augustus en September 1937 n a m echter h e t aantal sandelhout-diefstallen zeer toe, doordat in het Portugeesch gebied de verkoop van sandelhout was vrijgegeven. Door krachtig ingrijpen v a n B e s t u u r en Politie werd aan dit euvel een einde gemaakt, waarbij van Portugeesche zijde veel medewerking werd ondervonden. D e dieven behoorden meerendeels t o t de Nederlandsche onderdanen.
e. Bezoek aan Serawak. Op uitnoodiging van den E a j a h van Serawak woonde de E e s i d e n t der Westerafdeeling van Borneo, vergezeld van twee b e s t u u r s a m b t e n a r e n , de op 29 April 1937 te Kuching gehouden 25ste vergadering van de „Council N e g r i " bij.
f. Vreemde oorlogsschepen. H e t K. B . 1 M a a r t 1937 n°. 51 (N. S. n°. 944), houdende vaststelling van nieuwe regelen t e n aanzien van de toelating van
BETREKKINGEN MET HET BUITENLAND
oorlogsschepen van vreemde mogendheden m e t de in rust aan boord zich bevindende luchtvaartuigen binnen h e t rechtsgebied van Nederlandsch-Indië, S u r i n a m e en Curaçao, werd afgekondigd in I. S. 1937 n°. 188 (vgl. nos. 189, 534 en 535).
g. Bedevaart. H e t aantal Mekkagangers uit Nederlandsch-Indië bedroeg-in het seizoen 1936—1937 5403.
De na de groote inzinking in 1931—1932 ingezette stijging in de deelneming aan de bedevaart werd hiermede voortgezet, en wel — in vergelijking m e t het seizoen 1935—1936 — m e t + 34 % . Voor de Buitengewesten was dit jaar de stijging grooter dan voor J a v a en Madoera.
D e w e r k z a a m h e d e n van den bij h e t quarantaine-station op h e t eiland K a m a r a n in de Eoode Zee gestationneerden Nederlandsch-Indischen arts werden voortgezet.
h. Wetenschap en kunst. De op 20 en 25 Mei 1937 t e 's-Gravenhage gewisselde n o t a ' s , m e t bijlage, houdende een overeenkomst betreffende de ontwikkeling en versterking van de intellectueele en artistieke betrekkingen tusschen Nederland en Tsjechoslowakije werden opgenomen in I. S. 1937 n°. 542.
Naar aanleiding van een verzoek van de Australische Eegeering om t e mogen beschikken over de diensten van dr. Ch. E . Stehn, leider van h e t vulkanologisch onderzoek van den Dienst van den Mijnbouw in Nederlandsch-Indië, om een onderzoek in t e stellen naar en t e rapporteeren over de vulkanologische gevaren en de gevaren voor aardbevingen van h e t gebied bij E a b a u l , in het bijzonder m e t h e t oog op h a n d h a v i n g van die plaats als hoofdstad van h e t mandaatgebied Nieuw-Guinea, werd die vulkanoloog voor den tijd van drie m a a n d e n ter beschikking gesteld van h e t Australisch Gouvernement. Op verzoek van dat G o u v e r n e m e n t b r a c h t dr. S t e h n ook een rapport u i t betreffende de inrichting van een vulkanologischen waarnemingsdienst t e E a b a u l .
Door h e t „ F o r s c h u n g s i n s t i t u t für Kulturmorphologie" t e Frankfort aan den Main werd een wetenschappelijke expeditie uitgezonden n a a r h e t oostelijk deel van Nederlandsch-Indië. D e „ N a t i o n a l Geografical Society" en h e t ,,Smithsonion I n s t i t u t i o n " t e W a s h i n g t o n r u s t t e n een expeditie uit om verschillende exemplaren van de Indische fauna m a c h t i g t e worden.
22 DE STAATKUNDIGE TOESTAND