• No results found

bijlage 2:

doelenoVerZicht

53

DEmOcrAtIE Onderbouw Vmbo Havo / Vwo

Houdingen (A1) De leerling wil zich gedragen vanuit res-pect voor algemeen aanvaarde waarden en normen.

De leerling wil in zijn dagelijks handelen opkomen voor kern-waarden van de rechtsstaat: vrijheid, gelijkwaardigheid en solidariteit.

De leerling wil in zijn dagelijks handelen opkomen voor kern-waarden van de rechtsstaat: vrijheid, gelijkwaardigheid en solidariteit.

reflecteren op hande-len, denken en voelen t.a.v. bovenstaande.

Vaardigheden (A2)w De leerling kan:

- accepteren dat zijn opvattingen niet altijd zullen worden gedeeld

- reflecteren op eigen opvattingen en hou-dingen naar aanlei-ding van gesprekken met anderen

De leerling kan:

- accepteren dat zijn opvattingen niet altijd zullen worden gedeeld - reflecteren op eigen

opvattingen en houdingen naar aanleiding van gesprekken met anderen

- informatie verwerven en verwerken

De leerling kan:

- accepteren dat zijn opvattingen niet altijd zullen worden gedeeld

- reflecteren op eigen opvattingen en houdingen naar aanleiding van gesprekken met anderen

- informatie verwerven en verwerken

kennis en inzicht (A3) De leerling kent de rol van de burger in een democratische samen-leving.

De leerling is bekend met:

- de rol van de burger in een democratische samenleving - enkele hoofdzaken

van de europese staatsinrichting zoals.

vrij verkeer van personen, goederen, arbeid en kapitaal

De leerling is bekend met enkele passages uit de nederlandse grondwet die betrekking hebben op grondrech-ten, staatsinrichting, uitgangspunten rechtsstaat.

De leerling beseft dat de maatschappij en de samenleving zich in een doorlopend proces van verandering bevinden.

De leerling ziet in waarom nederland lid is van de europese unie en wat daarvan de consequenties zijn, zoals vrij verkeer van personen, goederen, arbeid en kapitaal.

Relevante doelen voor de maatschappelijke stage ten aanzien van democratie

PArtIcIPAtIE Onderbouw Vmbo Havo / Vwo Houdingen (B1) De leerling wil:

- zich inzetten voor een maatschappelijk nut, zoals: stage, goede

doelen, vrijwilligers-werk

- samenwerken aan een sociaal en ruim-telijk plezierige en stimulerende leef- en leeromgeving

De leerling wil:

- zich inzetten voor een maatschappelijk nut, zoals: stage, goede doelen, vrijwilligers-werk

- samen werken aan een sociaal en ruimtelijk plezierige en stimulerende leef-, werk- en leeromge-ving

- bij conflicten die zich in leefbaarheids-vraagstukken voordoen de wensen van partijen bij elkaar brengen en elkaar aanspreken op gedrag - respecteren en

erkennen dat er gezagsdragers (bijvoorbeeld ambulancepersoneel, ambtenaren, docenten) zijn die in hun dagelijks werk verantwoordelijk zijn voor de uitvoering van de leefbaarheid in de rechtsstaat

De leerling wil:

- de openbare ruimten waarin hij verkeert in kwaliteit verhogen a) sociale leefbaarheid b) actief solidariteit tonen

voor behoeften en noden van anderen (onder andere zorg en armoede)

c) participeren in/initiatief nemen tot sociale activiteiten die leefbaarheid/levens-vreugde bevorderen d) fysiek-ruimtelijke

leefbaarheid het gaat hier om het vormgeven aan een nette omgeving met oog voor esthetische waarden.

Behoeften zijn onder meer: creativiteit, mogelijkheden voor ontspanning, geborgen-heid en veiliggeborgen-heid.

zich op de hoogte houden van ontwikkelingen en gebeurtenissen in de nederlandse samenleving in de eigen omgeving, regio en landelijk

bij conflicten die zich in leefbaarheidsvraagstuk-ken voordoen de wensen van partijen bij elkaar brengen en elkaar aanspreken op gedrag

-respecteren en erkennen dat er gezagsdragers zijn die in hun dagelijkse werk verantwoordelijk zijn voor de uitvoering van de leefbaarheid in de rechtsstaat Relevante doelen voor de maatschappelijke stage ten aanzien van participatie

55

PArtIcIPAtIE Onderbouw Vmbo Havo / Vwo

Vaardigheden (B2) De leerling kan:

reflecteren op zijn eigen werkhouding en wijzen van communiceren met anderen.

De leerling kan luis-teren naar anderen en daarbij:

- in de communicatie met elkaar onder-scheid maken tussen formele en informele situaties

- kritiek geven en ont-vangen

- complimenten/in-stemming geven en ontvangen

- eigen opvattingen overbrengen (verbaal en non-verbaal)

De leerling kan een bijdrage leveren aan het maken en uitvoeren van afspraken, zoals:

voorstellen doen, deel-nemen aan besluitvor-ming.

De leerling kan ini-tiatieven nemen en organisatorische taken uitvoeren op het gebied van leefbaarheid in de klas en op school, zoals medeverantwoordelijk-heid voor organisato-rische activiteiten als sportdagen, school-krant, leerlingenraad.

De leerling kan reflecte-ren op zijn eigen werkhouding en wijzen van communiceren met anderen.

De leerling kan posities en rollen die anderen t.o.v. hem innemen en die hij tegenover anderen inneemt, hanteren. het gaat hier in het bijzonder om het ontwikkelen van inlevingsvermogen in en hanteren van het feit dat:

- het bekleden van bepaalde posities verantwoordelijkheden met zich meebrengt die gedrag en opvattingen bepalen;

- communicatie mede wordt bepaald door posities en rollen die mensen t.o.v. elkaar bekleden

De leerling kan:

- luisteren naar anderen kritiek geven en

ontvangen - complimenten/

instemming geven en ontvangen

- zowel het gemeen-schappelijke als verschillen in meningen en opvattingen benoemen en hanteren

> vervolg z.o.z

De leerling kan reflecteren op vormen van face-to-face en digitale communicatie.

De leerling kan posities en rollen die anderen t.o.v.

hem innemen en die hij tegenover anderen inneemt, hanteren. het gaat hier in het bijzonder om het ontwikkelen van inlevings-vermogen in en hanteren van het feit dat:

- het bekleden van bepaalde posities verantwoordelijkheden met zich meebrengt die gedrag en opvattingen bepalen

- communicatie mede wordt bepaald door posities en rollen die mensen t.o.v. elkaar bekleden

De leerling kan:

- luisteren naar anderen kritiek geven en ontvangen - complimenten/

instemming geven en ontvangen

- zowel het gemeenschap-pelijke als verschillen in meningen en opvattingen benoemen en hanteren

> vervolg z.o.z

PArtIcIPAtIE Onderbouw Vmbo Havo / Vwo Vaardigheden (B2)

> vervolg > vervolg

De leerling kan een bijdrage leveren aan het maken en uitvoeren van formele en informele afspraken, regels en procedures, zoals:

- kunnen overleggen en samenwerken - compromissen sluiten

en afspraken nakomen - in praktijk kunnen

brengen dat je inziet dat regels en procedures nodig zijn voor stabiliteit maar dat deze ook verander-baar zijn

De leerling kan initiatie-ven nemen en organisa-torische taken uitvoeren op het gebied van leefbaarheid in de klas op school en schoolomge-ving, zoals medeverant-woordelijkheid voor organisatorische activiteiten als sportda-gen, schoolkrant, leerlingenraad.

> vervolg

De leerling kan een bijdrage leveren aan het maken en uitvoeren van formele en informele afspraken, regels en procedures, zoals:

- kunnen overleggen en samenwerken - compromissen sluiten

en afspraken nakomen - in praktijk kunnen

brengen dat je inziet dat regels en procedures nodig zijn voor stabiliteit maar dat deze ook veranderbaar zijn

De leerling kan initiatieven nemen en organisatorische taken uitvoeren op het gebied van leefbaarheid in de klas op school en schoolomgeving zoals medeverantwoordelijk-heid voor organisatori-sche activiteiten als sportdagen, schoolkrant, leerlingenraad.

57

PArtIcIPAtIE Onderbouw Vmbo Havo / Vwo

kennis en inzicht (B3) De leerling is bekend met het feit dat in een organisatie (bijvoor-beeld school) mensen zowel gedeelde als ver-schillende rollen, taken, posities en verantwoor-delijkheden hebben.

De leerling is bekend met:

- het feit dat in een organisatie (bijvoor-beeld scholen en bedrijven) mensen zowel gedeelde als verschillende rollen, taken, posities en verantwoordelijkhe-den hebben - enkele kenmerken

van mogelijke communicatievormen zoals non-verbale boodschappen, inleven in anderen, hanteren van fatsoensnormen

De leerling doet via verkenning inzichten op over zijn mogelijkheden van en wensen voor participatie in de nederlandse samenle-ving.

- economisch:

deelname aan de arbeidsmarkt - sociaal: deelname aan

en het nemen van initiatieven tot verenigingsleven, maatschappelijke organisaties, inspraakorganen en vrijwilligerswerk - politiek: als

staats-burger

- cultureel: integratie in de nederlandse samenleving

Daarbij ontwikkelt hij inzichten over wat mensen (en hemzelf) drijft.

De leerling is bekend met:

- het feit dat in een organisatie (bijvoor-beeld scholen en bedrijven) mensen zowel gedeelde als verschillende rollen, taken, posities en verantwoordelijkhe-den hebben - enkele kenmerken

van mogelijke communicatievormen zoals non-verbale boodschappen, inleven in anderen, hanteren van fatsoensnormen

De leerling doet via verkenning inzichten op over zijn mogelijkheden van en wensen voor participatie in de nederlandse samen-leving.

- economisch:

deelname aan de arbeidsmarkt - sociaal: deelname

aan en het nemen van initiatieven tot verenigingsleven, maatschappelijke organisaties, inspraakorganen en vrijwilligerswerk - politiek: als

staats-burger

- cultureel: integratie in de nederlandse samenleving

Daarbij ontwikkelt hij inzichten over wat mensen (en hemzelf) drijft.

De leerling ziet in dat in de democratie een aantal (formele) spelregels ontwikkeld zijn en nog steeds worden.

IDENtItEIt Onderbouw Vmbo Havo / Vwo Houdingen (c1) De leerling wil:

- werken aan eigen ontplooiing

- met anderen samen-werken, ongeacht de groepsidentiteit - zich zowel aan

bestaande regels aanpassen als mee-werken aan, indien nodig, verandering van bestaande regels - een serieuze dialoog met anderen aangaan - zich

medeverant-woordelijk voelen voor de ontplooiing en het welbevinden van anderen

De leerling wil:

- werken aan eigen ontplooiing daarbij gebruik makend van onderwijs en deelname aan sociaal en cultureel leven.

- met anderen samen-werken, ongeacht de groepsidentiteit - zich zowel aan

bestaande regels aanpassen als meewerken aan, indien nodig, verandering van bestaande regels - een serieuze dialoog

met anderen aangaan en daarbij bereidheid tonen om eigen opvattingen te spiegelen aan bestaande wetten, normen, regels en rechten

- zich medeverantwoor-delijk voelen voor de ontplooiing en het welbevinden van anderen - zorg dragen voor

lichamelijke en psychische gezondheid van anderen

De leerling wil:

- werken aan eigen ontplooiing daarbij gebruik makend van onderwijs en deelname aan sociaal en cultureel leven.

- met anderen samenwerken, ongeacht de groepsi-dentiteit

- zich zowel aan bestaande regels aanpassen als meewerken aan, indien nodig, verandering van bestaande regels - een serieuze dialoog

met anderen aangaan en daarbij bereidheid tonen om eigen opvattingen te spiegelen aan bestaande wetten, normen, regels en rechten

- zich medeverantwoor-delijk voelen voor de ontplooiing en het welbevinden van anderen - zorg dragen voor

lichamelijke en psychische gezondheid van anderen

59

IDENtItEIt Onderbouw Vmbo Havo / Vwo

Vaardigheden (c2) De leerling kan een aantal essentiële rolnemings-/inlevings-vaardigheden ontwik-kelen die te maken hebben met het leven in een samenleving die door diversiteit wordt gekenmerkt.

De leerling ontwikkelt deze vaardigheden vanuit respect voor eigen persoonlijkheid en identiteit.

De leerling kan met anderen samenwerken op basis van per-soonlijke/individuele capaciteiten. Dit houdt onder meer in dat hij anderen kan benade-ren op persoonlijkheid/

individu in plaats van als lid van een (etni-sche) groep.

De leerling ontwikkelt een aantal essentiële rolnemings-/inlevings-vaardigheden die te maken hebben met het leven in een samenle-ving die door diversiteit wordt gekenmerkt.

De leerling ontwikkelt deze doelstelling vanuit respect voor eigen persoonlijkheid en identiteit.

De leerling kan met anderen samenwerken op basis van persoon-lijke/individuele capaciteiten. Dit houdt onder meer in dat hij anderen kan benaderen op persoonlijkheid/

individu in plaats van als lid van een (etnische) groep.

De leerling kan een aantal essentiële rolnemings-/inlevings-vaardigheden ontwikke-len die te maken hebben met het leven in een samenleving die door diversiteit wordt gekenmerkt.

De leerling ontwikkelt deze vaardigheden vanuit respect voor eigen persoonlijkheid en identiteit.

De leerling kan met anderen samenwerken op basis van persoon-lijke/individuele capaciteiten. Dit houdt onder meer in dat hij anderen kan benaderen op persoonlijkheid/

individu in plaats van als lid van een (etnische) groep.

kennis en inzicht (c3) De leerling is bekend met:

- enkele basiskenmer-ken van de neder-landse multiculturele en pluriforme samen-leving

- het gegeven dat mensen worden beïn-vloed door de sociale omgeving waarin ze leven

De leerling is bekend met:

- enkele basiskenmer-ken van de

nederlandse multiculturele en pluriforme samenle-ving

- het gegeven dat mensen worden beïnvloed door de sociale omgeving waarin ze leven

De leerling is bekend met:

- enkele basiskenmer-ken van de

nederlandse multiculturele en pluriforme samenle-ving

- het gegeven dat mensen worden beïnvloed door de sociale omgeving waarin ze leven

bijlage 3:

praktijkVoorbeeld