Wanneer er over participatie word gesproken, is het handig vast te stellen op welke manieren jonge huurders momenteel participeren en actief zijn in het leven. Daarover gaat deze paragraaf. Aan de respondenten is gevraagd of zij momenteel ergens actief zijn, wat ze dan doen en waarom ze dat doen. Hierbij hoefde het antwoord niet beperkt te blijven tot de eigen woonomgeving. Het doel was immers de geïnterviewden hiermee aan het denken te zetten over wat participatie voor hen betekent. Vervolgens werd gevraagd of respondenten het belangrijk vinden actief te zijn in hun eigen
woonomgeving om de koppeling te maken naar het onderwerp van dit onderzoek. Daarna is gevraagd of respondenten zich voor Ymere in de woonomgeving hebben ingezet en wat ervoor nodig is de respondent bij zijn eigen woonomgeving te betrekken. Middels deze vragen en deze volgorde van vragen stellen, kan een nauwgezet beeld ontstaan van de activatie en motivatie van de geïnterviewde jonge huurders.
Van de 101 respondenten gaven er 50 aan actief te zijn, 50 zijn dat niet. Eén persoon heeft niet geantwoord. De wijze waarop de respondenten actief zijn, is in onderstaand diagram aangeduid (zie figuur 18):
Figuur 18: Activiteiten van jonge huurders. De grootste groep (24 jonge huurders) gaf aan betrokken te zijn bij een sportclub, zelfstandig te sporten of actief een hobby uit te oefenen. Een kleinere groep (15) gaf aan maatschappelijk werk of vrijwilligerswerk te doen. Acht huurders zijn actief binnen hun eigen studie of in een bestuursfunctie. Vier huurders zijn op eigen initiatief in de buurt actief. Zij geven aan een steunpunt in de buurt te willen zijn, altijd voor mensen klaar te staan of, in specifieke gevallen, als statushouder zelf op zoek te zijn naar zulke steunpunten. De groep die aangeeft niet actief te zijn, zegt het er te druk voor te hebben, er geen zin in te hebben of dat zaken nog niet op zijn/haar pad zijn gekomen.
Op de vraag of respondenten het belangrijk vinden in hun eigen woonomgeving actief te zijn, is als volgt geantwoord (zie figuur 19):
35
Circa 31% van de jonge huurders zegt het niet belangrijk te vinden actief te zijn in hun eigen
woonomgeving. In deze vraag is de kans op sociaal wenselijke antwoorden aanzienlijk. Zo gaven 19 huurders aan, die bij de eerste vraag aan hadden gegeven niet actief te zijn, aan het wel belangrijk te vinden om actief te zijn in hun eigen woonomgeving. Ook gaven 14 huurders, die wél actief zeiden te zijn, aan het niet belangrijk te vinden actief te zijn in hun eigen woonomgeving.
Interessanter is het daarom te kijken naar de volgende vraag: “Wat is er voor nodig om jou te
betrekken bij je woonomgeving?”. De open vraagstelling vraagt om een ander type antwoord, waarbij de respondent dieper na moet denken over de concrete wijze waarop hij zichzelf bij de woonomgeving wilt betrekken. Het levert uiteenlopende antwoorden op, zoals blijkt uit figuur 20.
Figuur 20: Voorwaarden voor mate van betrokkenheid.
Een opvallend resultaat is dat de meeste bewoners daadwerkelijk om een actie van Ymere vragen. De manier waarop verschilt daarentegen sterk. Los van de grootste groep (31), die geen reactie gaf, willen 30 huurders graag een faciliteerde bijeenkomst van Ymere zien, zoals blijkt uit het
onderstaande citaten.
- Citaat: “Mensen moeten uitgenodigd worden voor evenementen die voor cohesie zorgen. Groepen uit de samenleving moeten daar vertegenwoordigd worden, ieders stem moet te horen zijn. Maar er zijn nu te hoge drempels, nu komt namelijk alleen de witte blanke man.” - Citaat: “Dat er evenementen georganiseerd worden. Sociale evenementen. In het gebouw zelf, maar ook voor de hele straat of buurt.”
- Citaat: “De buurtbarbecues en tuindagen die worden georganiseerd, vind ik heel leuk. We zijn met 3 huisgenoten en vaak zijn er meerdere niet, waardoor je in je eentje er dan toch niet snel heen gaat. Anders zouden we vaker gaan.”
Hoewel deze bewoners allemaal graag een bijeenkomst wensen, hebben zij verschillende zienswijzen ten aanzien van het karakter van zulke bijeenkomsten. Sommigen zien graag zakelijke, buurtgerichte bijeenkomsten, waarin mensen hun stem kunnen laten horen over hun eigen woonomgeving. Anderen hebben liever sociale bijeenkomsten, waar ze met de buren samen kunnen eten en drinken, of in de tuin werken.
Een groep van 10 huurders geeft aan dat Ymere hen vaker om hun mening kan vragen. Een aantal van deze respondenten vindt dat Ymere nu te weinig naar hen luistert, zoals onderstaand citaat weergeeft.
36
Eén bewoner wil meer meepraten over de inrichting van het complex. Persoonlijk contact en zichtbaarheid van Ymere geven bewoners bovendien het gevoel dat Ymere naar hen luistert.
Daarnaast willen 9 huurders meer informatie van Ymere ontvangen, bijvoorbeeld over de plannen met de buurt of over de participatiemogelijkheden, zoals blijkt uit de onderstaande citaten.
- Citaat: “Nodig me uit, laat wat weten.”
- Citaat: “Meer informatie over de manier waarop ik actiever kan worden in mijn woonomgeving, wat er speelt in het complex.”
- Citaat: “Meer communicatie met Ymere; soepeler contact, minder afstand, en conflicten makkelijker op kunnen lossen.”
Verder noemen 7 huurders de beperkte duur van de studentencontracten als reden dat zij zich nu niet actief inzetten voor de woonomgeving. Continuïteit en stabiliteit in de eigen woonomgeving zijn voor huurders belangrijke factoren om te participeren.
Een groep van 5 huurders geeft aan graag te zien dat Ymere meer gebruik maakt van de kracht van bewoners, zoals onderstaande citaten illustreren.
- Citaat: “Er moet ingespeeld worden op interesses. Ymere moet de connector zijn, krachten verbinden. Dus in het complex de studenten aan ouderen koppelen, faciliteren dat er iets ontstaat.”
- Citaat: “Ik zou wel iets met kinderen willen doen in de buurt. De buurt is nu niet
kindvriendelijk, terwijl er wel veel kinderen zijn. Ik zou ook wel iets met ouderen willen doen, we wonen naast een seniorenflat.”
- Citaat: “Samenwerken met andere mensen: dit kunnen zowel buren als mensen van Ymere zijn. Het liefst een combinatie.”
Er zijn tenslotte 5 huurders die zeggen zich wel in te willen zetten, maar dat alleen te willen doen als zich een concrete situatie voordoet, of als de nood hoog is. Faciliteren lijkt voor hen geen wens te zijn, zoals blijkt uit onderstaand citaat.
- Citaat: “Zet zich pas in als hij zich ergens aan stoort. Heeft ook te weinig tijd en kent te weinig mensen in het complex. Kent niemand om zich voor in te zetten. Het is niet de taak van Ymere om sociale cohesie te faciliteren, als dit gebeurt gaat het vaak mis, moet vanzelf gaan of met de juiste toewijding.”
Slechts 1 huurder gaf expliciet en uit zichzelf aan enkel in ruil voor geld te willen participeren. De helft van de jonge huurders geeft aan ergens actief te zijn, vooral bij een sportclub. Om in hun eigen woonomgeving actief te zijn, geven jonge huurders aan dat daar gefaciliteerde bijeenkomsten voor nodig zijn. Welke thema’s tijdens die bijeenkomsten besproken moeten worden, staat in de volgende paragraaf.
5.5.2 Thema’s
Een belangrijk doel van deze interviews is om bij jonge huurders op te halen óf, en in welke vorm, ze actiever betrokken willen zijn bij hun woonomgeving. De voorwaarden om betrokken te zijn, verschillen per thema. Om al hun creativiteit, wensen en stoutste dromen op dit gebied aan te spreken, is het goed dat ze zonder beperkingen kunnen fantaseren. De onderzoeker stelde de jonge huurders daarom de open vraag wat zij in hun woonomgeving veranderen, als zij alle middelen tot hun beschikking hebben. Dat leverde de volgende resultaten op (zie figuur 21).
37
Figuur 21: Thema’s veranderingen woonomgeving. Wat in algemene zin opvalt is, dat de meeste huurders zeer concrete, praktische antwoorden geven. Zo wil de grootste groep facilitaire zaken verbeteren, die bijna allemaal binnen het beheer en de dienstverlening in hun wooncomplex vallen. Ze hebben opmerkingen over het beheer van onder andere liften, toegangshekken, parkeergelegenheid, afvalcontainers in en rondom hun
woonomgeving, zoals onderstaande citaten illustreren.
- Citaat: “Ik zou een bredere toegang maken, want er is nu geen goede scooter ingang. Verder zou ik een brievenbus bij de deur van de woning maken in plaats van bij de hoofdingang, dan zou ik mijn post vaker lezen.”
- Citaat: “Ik wil ondergronds en onbetaald parkeren. En overdekte en beveiligde fietsenstallingen.”
- Citaat: “De maaltijden, het klimcontract en de sportschool moeten niet verplicht gesteld worden. Je betaalt hier dik voor, waarbij de prijs ook geregeld omhooggaat. En veel mensen maken er geen gebruik van, want die eten en sporten buiten de deur."
Ten tweede willen veel huurders de sociale cohesie bevorderen door hun gang- en complexgenoten beter te leren kennen. Zij verlangen naar meer gezelligheid. Daarvoor moeten er gemeenschappelijke ruimtes en ontmoetingsplekken worden gecreëerd, zowel binnen als buiten, zoals blijkt uit
onderstaande citaten.
- Citaat: “Ik wil een gemeenschappelijke ruimte voor de gang, meerdere gangen of het complex maken met banken. Of met een aantal bewoners een huiskamer delen.”
- Citaat: “Het dak is de ideale plek voor een chillplek. Een paar mensen hebben de sleutel ervan, maar het zou goed een plek kunnen worden waar alle complexbewoners samenkomen, chillen of barbecueën.”
Ten derde moeten er meer en betere voorzieningen komen in de nabije omgeving. Een sportveld- en faciliteiten, een supermarkt of winkelcentrum, een speeltuin, meer groen of een buurthuis zijn de meest genoemde wensen.
Een andere wens van bewoners is het verbeteren van de schoonmaak en het onderhoud. Daarbij gaat het zowel om hun eigen gemeenschappelijke ruimte of galerij, als de binnenruimtes of openbare plekken. Zo moet de uitstraling van de woningen of her complex op peil blijven, zoals blijkt uit onderstaand citaat.
- Citaat: “De lekkages in het gebouw zou ik sneller repareren, ook zou ik het gebouw beter isoleren en ventileren. Dat lost de schimmel in de badkamers op. Verder de garagedeur repareren, dat duurt ook al lang. En daardoor kunnen jongeren nu binnenkomen om in het gebouw te gaan hangen. Ymere doet lang over alles.”
38
Overige wensen zijn het bevorderen van bewonersinitiatieven en gemeenschappelijke activiteiten. Ook het vergroten van het gevoel van veiligheid in de woonomgeving is voor een aantal respondenten belangrijk, zoals onderstaande citaten illustreren.
- Citaat: “Ik zou de ruimtelijke inrichting verbeteren, meer ‘placemaking’. Iets wordt een unieke omgeving, pas als mensen/burgers/bewoners zich ermee gaan bemoeien. Anders wordt het doodsaai. Zie de Bijlmerbajes; was saai, nu levendig door burgerbetrokkenheid.”
- Citaat: “Het kan veiliger; zoveel mogelijk voorkomen van inbraken. Meer contact met buren, sociale controle. Er wordt veel verhuisd in het complex, waardoor je veel mensen niet kent.” Er zijn tijdens de kick-off een aantal thema’s opgesteld die jonge huurders van belang vinden om over mee te kunnen praten. Deze thema’s zijn leefbaarheid van de buurt, onderhoud (aan de woning), duurzaamheid, dienstverlening (bereikbaarheid, dienstenpakket) en beheer (van de woning en wooncomplex, de schoonmaak en de binnentuin). Aan de geïnterviewden is gevraagd over welke van deze onderwerpen zij willen meepraten. De resultaten zijn weergegeven in figuur 22.
Figuur 22: Thema’s om over mee te praten. Uit bovenstaande grafiek (figuur 22) blijkt dat bewoners het liefst willen meepraten over het beheer van de woning en het wooncomplex, gevolgd door de thema’s leefbaarheid en onderhoud, afgesloten door dienstverlening en duurzaamheid. Per thema wordt besproken waarom bewoners daar precies over mee willen praten en wat ze graag duidelijk willen maken aan Ymere.
Leefbaarheid (van de buurt)
De leefbaarheid van de buurt is belangrijk voor bewoners, omdat het de woonplek en het thuisgevoel in de buurt aangaat. Dat geldt zowel voor het fysieke domein als het sociale domein, zoals blijkt uit onderstaand citaat.
- Citaat: “Het grofvuil op straat is niet positief voor het imago en de beeldvorming van deze buurt.”
Onderhoud (aan de woning)
Bewoners willen in een nette en hygiënische woning leven. Ze verwachten van Ymere wat terug te zien voor de betaalde servicekosten en inspraak te krijgen wanneer deze kosten veranderen. Bij de afhandeling van onderhoudsvragen of klachten wordt Ymere door geïnterviewden af en toe laks of nalatig genoemd, zoals onderstaande citaten illustreren.
- Citaat: “Veel last gehad van slecht onderhoud, politie en brandweer moeten bellen. Ook last van zilvervisjes, Ymere is nalatig in onderhoud. Belangrijk dat huurders serieus genomen worden.”
- Citaat: “Sommige dingen worden niet goed onderhouden. De tegels in mijn badkamer zitten los. Er is twee keer iemand van Ymere langsgekomen om ernaar te kijken, maar ze hebben er vervolgens nooit wat mee gedaan.”
39
DuurzaamheidHuurders willen meepraten over duurzaamheid, omdat het voor hen prioriteit heeft. Enkelen van hen zijn er zelf veel mee bezig en vinden dat Ymere meer aandacht kan besteden aan dit thema. Zelf willen ze meedenken over of bijdragen aan dit thema, blijkt uit onderstaande citaten.
- Citaat: “Het is belangrijk om over milieu na te denken. Bijvoorbeeld de afvalscheiding en continue temperatuur in het complex kunnen beter.”
- Citaat: “Ik heb een hoekwoning en het tocht heel erg. Misschien kan Ymere tips geven om het beter te isoleren.”
Dienstverlening (bereikbaarheid, dienstenpakket)
De belangrijkste reden om mee te willen praten is, omdat dienstverlening niet goed gaat en beter kan. Ymere wordt als nalatig omschreven rond de dienstverlening. Dit geldt met name in de communicatie en service richting bewoners, zoals onderstaand citaat illustreert.
- Citaat: “Het zijn pragmatische zaken. Ik wil meer inzicht in de werkzaamheden van de complexbeheerder en wil inzicht in de kosten, of deze wel nodig zijn. Voor participatie heb je transparantie nodig, juiste informatievoorzieningen zijn een eerste stap. Ik heb nu niet het idee dat Ymere op input zit te wachten. Je komt namelijk in een draaideur terecht als je iets wil tegelen met Ymere.”
Daarnaast verwachten enkele bewoners meer initiatief van Ymere op het gebied van dienstverlening, zoals onderstaand citaat weergeeft.
- Citaat: “Maak voor bewoners een deal of regel een kortingsactie met de klimmuur,
sportschool of zwembad in de buurt. Deze sportvoorzieningen hebben een tekort aan leden, terwijl wij er graag gebruik van zouden maken. Op dit moment is het echter te duur voor velen van ons.”
Beheer (van woning en wooncomplex, schoonmaak/binnentuin)
Ook bij het beheer is de schoonmaak en hygiëne een belangrijk onderwerp. Bewoners zien hun complex graag schoon en opgeruimd. Beheer is voor hen een zeer belangrijk onderwerp, een voorwaarde om resultaten te behalen op de andere thema’s, zoals blijkt uit onderstaande citaten.
- Citaat: “Je betaalt voor de schoonmaak, maar gebeurt het ook? Voor mijn gevoel wordt het niet gedaan of afgeraffeld. Daar moet duidelijker over gecommuniceerd worden, in plaats van alleen de kosten op de begroting te zetten.”
- Citaat: “Ik heb last van bepaalde bewoners, zoals zwervers, verwarde mensen, luidruchtige buren.”
- Citaat: “Vooral vuilnis is nu een dingetje. En binnen is de boel opgeknapt, maar dat is halfbakken gedaan. Dat is zonde. Betere fietsenrekken nodig.”
Algemene bevindingen bij vragen over thema’s
Er zijn een aantal redenen te onderscheiden, die bij elk thema waarover bewoners willen meepraten, terugkomen, namelijk:
- “Het is een belangrijk/relevant thema voor me”; - “Er kan veel verbetert worden op dit thema”; - “Ik wil of kan iets bijdragen aan dit thema”; - “Het thema interesseert me”.
Zoals onderstaande citaten illustreren.
- Citaat: “Ik wil over alles meepraten, maar alleen als dat mij aangaat op het moment. Alles wat relevant is.”
- Citaat: “Ik ben een open persoon. Vind het goed om samen met andere mensen je mening te geven. En ik ben ook onderdeel van deze woongroep. Ik werk graag mee.”
- Citaat: “Ymere heeft daar een taak. Hoe kom je er beter achter wat er rond onderhoud en beheer speelt, dan door met bewoners te praten. De overige thema’s worden wel door de grotere/bredere buurt opgepakt.”
Zelfs met alle middelen in handen zijn het zeer concrete zaken die jonge huurders aan hun
woonomgeving willen veranderen. Op één staat verbetering van beheer en dienstverlening, gevolgd door meer mogelijkheden tot sociale interactie, meer voorzieningen in de buurt, betere schoonmaak en onderhoud en meer ruimte voor bewonersinitiatief.
40
5.5.3 ImagoOm de resultaten van de interviews in perspectief te zetten, zijn ook vragen gesteld over het imago van Ymere. Het beeld dat een huurder heeft van zijn verhuurder speelt een grote rol in de keuze om zich wel of niet voor deze organisatie in te willen zetten. Er is een aantal categorieën die helpt het imago vast te stellen en voelbaar te maken voor de huurder. Telkens is ook de ‘waarom’-vraag gesteld, zodat de beoordelingen interpretabel zijn. Er is gekozen voor een schaalverdeling (1 tot 5). Als eerste vraag werd een open vraag gesteld waar de geïnterviewde aan moest denken bij de naam Ymere: “Waar denk je aan bij de naam Ymere?”
De antwoorden zijn geanalyseerd en gecategoriseerd op lading: een positief, negatief of neutraal antwoord (zie figuur 23). Vastgesteld kan worden dat veruit de grootste groep neutraal (67) is over Ymere. Daarnaast is het aantal positieve reacties kleiner (11) dan het aantal negatieve (21).
Figuur 23: Imago van Ymere. De positieve reacties varieerden van ‘chill wonen’ en ‘goed bedrijf’ tot ‘meelevend’, zoals blijkt uit onderstaand citaat.
- Citaat: “Meedenkend. Niet bazig. Minder ijzig en kil dan ik aanvankelijk had verwacht hoe een woningcorporatie zou zijn.”
De negatieve reacties zijn vaak gebaseerd op persoonlijke ervaringen of andere associaties als: ‘geldkloppers’, ‘afzetters’, ‘geld en macht’, ‘traag’, ‘niet professioneel’ en ‘problemen met de lift’, zoals onderstaand citaat weergeeft.
- Citaat: “Niet over nadenken. Wil Ymere zo snel mogelijk vergeten.”
Het aantal neutrale reacties vormt veruit de grootste groep. Hierbij zijn ‘huis’, ‘woningcorporatie’ en ‘huur’ de meest voorkomende maar ook waardevrije reacties.
Schaalvragen
Om het imago nauwkeuriger te beschouwen, kunnen de schaalvragen helpen. Er zijn vijf schaalvragen gesteld, telkens in de vorm: ‘Op een schaal van 1 tot 5, is Ymere X (1) of Y (5)? Belangrijk om hierbij op te merken is, dat een beoordeling niet altijd een waardeoordeel inhoudt. Ouderwets is niet per se slechter dan modern, proactief niet altijd beter dan reactief. Ter illustratie: een geïnterviewde gaf aan Ymere modern (5) te vinden, met de volgende verklaring: “Heel liberaal bedrijf, dat sociale
huurwoningen verkoopt. Ze doen zo min mogelijk om woningen te onderhouden. En proberen zoveel mogelijk winst te maken.”
De schaalvragen helpen dus om het imago van Ymere in te schatten, maar geven geen absolute indicatie voor de waarde van dit imago. Wat volgt zijn de resultaten op de verschillende schalen.