• No results found

123. Kaloe ada perkara siviel njang di masoken appel kapada landraad, dan kaloe presidentnja soeda di kasi taoe begimana pa-rintahnja fatsal 120, dia misti soeroe kasi taoe pada orang njang mendakwa dan pada orang njang di dakwa dari harinja njang perkaranja nanti di pariksa di hadepan landraad, dan lagi misti kasi parintah, siapa njang ada saksi njang soeka di soeroe parik-sa , biar itoe parik-saksi di bawak di hadepan landraad kapada itóe hari njang soeda di tamtoeken.

124. Pada itoe hari landraad misti pariksa itoe perkara lagi sekali.

Poetoesannja pengadilan kaboepaten misti di batja, dan lagi kaloe ada lain lain soerat dari pengadilan kaboepaten dari itoe perkara, itoe soerat soerat misti di batja djoega, dan saksi saksi misti di pariksa begimana parintahnja fatsal 142 dan toeroetan-nja, dan lagi landraad misti tiembang segala katrangan, baik njang lama, baik njang baroe.

Landraad lantas poetoosken itoe perkara begimana parintahnja fatsal 164 dan 183, bagian njang bermoela, dan lagi misti toe-root begimana parintahnja fatsal 188 dan 190.

125. Kaloe landraad soeda bekin poetoos itoe perkara, mang-ka dalem delapan hari presidentnja misti kirim mang-kapada boepati satoe toeroenan dari poetoesannja landraad di atas appel, soepaia mendjadi boepati. ampoenja kataoean.

Poetoesannj a Iandraad itoemisti di djalanken begimana njangsoeda di tamtoeken , kaloe djalanken poetöesannja pengadilan kaboepaten.

126. Dakwa perkara siviel njang memang djadi bagiannja Iand-raad, misti di masoken dengen soerat perminta-an kapada presi-dent Iandraad njang koewasa di atas tempat roemahnja orang njang di dakwa, atawa sandeenja tempat roemahnja itoe orang tiada tamtoe di mana, itoe soerat perminta-an misti di masoken kapada president Iandraad njang koewasa di atas negri njang di tempati itoe orang, waktoe dia di dakwa, dan lagi itoe soerat permmta-au misti ada tanda tangannja orang njang dakwa atawa misti ada tanda tangannja wakilnja, begimana njang di parintan-ken di dalem fatsal 130.

Kaloe orang njang di dakwa ada lebee dari. satoe orang, dan kaloe dia orang poenja tempat tempat roemah tiada ada di ba-walnya satoe Iandraad, mangka orang njang mendakwa bolee kasi masook dakwanja kapada president Iandraad njang koewasa di atas tempat roemahnja orang orang njang di dakwa itoe salah satoe, toeroot begimana soekanja orang njang mendakwa itoe.

Kaloe ada soerat dari orang njang di dakwa, terseboot dia pili satoe tempat njang djadi seperti roemahnja, mangka kaloe orang njang mendakwa soeka, dia bolee masoken dakwanja kapa-da president Iandraad njang koewasa di atas itoe tempat njang di pili djadi seperti roemahnja orang njang di dakwa itoe.

127. Kaloe orang njang dakwa tiada bisa toelis atawa tiada bisa bertanda tangan sendiri, dia bolee kasi taoe dakwanja pada president Iandraad dengen bitjara moeloot sadja, mangka president nanti toelisi atawa soeroe toelisi dakwanja itoe.

128. Dakwanja orang njang soeda di masoken kapada presi-dent atawa tjatetannja itoe dakwa, kaloe soeda di toelisi di da-lem boekoc oleh griffier, mangka president misti soeroe kirim kapada orang njang di dakwa, dan soeroe kasi taoe timponja itoe orang misti kasi penjaoetan di atas itoe dakwa.

Timponja kasi penjaoetan itoe misti tertiembang dengen djao-nja tempat roemahdjao-nja orang djao-njang di dakwa itoe, tetapi itoe timpo tiada bolee koerang dari delapan hari.

31

129. Kaloe peiijaoetaimja orang njang di dakwa soeda di ïna-soken, atawa kaloe timponja kasi balesan soeda liwat, mangka president inisti tamtoeken harinja njang itoe perkara nanti di pariksa di hadepan landraad, dan misti soeroe kasi taoe pada orang njang dakwa dan pada orang njang di dakwa, dan kaloe dia orang ada saksi dan soerat soerat katrangan, biar itoe saksi dan soerat katrangannja di bawak sama sama.

130. Kaloe orang njang dakwa atawa orang njang di dakwa tiada soeka menghadep sendiri, dia orang bolee soeroe mengha-dep oleh wakil, tetapi wakilnja itoe misti di kasi koewasa dengen soerat di bawah tangan.

131. Kaloe orang njang dakwa di panggil dengen betool, dan kaloe dia atawa wakilnja tiada dateng di hadepan landraad pada hari ujang' soeda di tamtoeken, mangka dakwanja itoe teritoong goegoor, dan dia di hoekoom baijar ongkos, tetapi di blakang dia bolee kasi masook dakwanja lagi.

132. Kaloe orang njang di dakwa soeda di panggil dengen betool, dan kaloe dia atawa wakilnja tiada dateng di. hadepan landraad pada hari njang soeda di tamtoeken, mangka orang njang poenja dakwa misti di menangken perkaranja; tetapi sandeenja dakwanja itoe trang tiada betool, itoe dakwa misti di tolak.

Kaloe orang njang poenja dakwa oentoong perkaranja, mangka president misti kasi parintah kapada satoe prijaji njang koewasa djalanken itoe pekerdja-an, soepaia kasi taoe poetoesannja land-raad kapada 'orang njang kalah.

Kaloe itoe poetoesan soeda di kasi taoe pada orang njang ka-lah, mangka griffier landraad misti sebootken di bawahnja soerat poetoesan, perkaranja kasi taoe itoe dan harinja.

133. Kaloe orang njang poenja dakwa atawa orang njang di dakwa atawa wakilnja tiada dateng di hadepan landraad, begimana njang terseboot di dalem fatsal 131 dan 132, mangka sebeloom-nja perkarasebeloom-nja di bekin poetoos, landraad bolee parintahken, soe-paia siapa njang tiada dateng, di soeroe panggil lagi sekali dan di soeroe dateng pada lain hari ujang tertamtoe, mangka timpo-nja doedoekan landraad, president nanti kasi taoe haritimpo-nja kapada

siapa ujang soeda menghadep. Dan lagi landraad misti soeroe panggil lagi sekali siapa njang tiada dateng, djikaloe ada katrang-an atawa bolee di portjaia, itoe orkatrang-ang tiada dateng sebab ada aralnja njang halal.

134. Kaloe orang njang dakwa dan orang njang di dakwa dateng di hadepan landraad, president misti tjoba bekin dami.

Kaloe dia orang soeda berdami, mangka itoe perdamian misti di toelisi dalem satoe soerat, timponja doedoekan landraad, dan di dalem itoe soerat misti di tamtoeken dia orang misti toeroot begimana dia orang poenja perdjandjian, mangka itoe soerat sa-ma djoega koewatnja begisa-mana soerat poetoesan njang biasa, dan misti di djalanken sama djoega seperti soerat poetoesan itoe.

Itoe perdamian tiada bolee di masoken appel.

Kaloe misti pakee djoeroe bahasa boeat berdamiken orang orang itoe, mangka misti toeroot begimana njang di parintahken di dalem fatsal njang di bawah ini.

135. Kaloe orang njang dakwa dan orang njang di dakwa soeda dateng di hadepan landraad, dan kaloe dia orang tiada bolee di bekin dami, mangka itoe misti di sebootken di dalem soerat proses-verbaal timponja doedoekan landraad, mangka dia orang poenja soerat soerat njang di masoken pada landraad, lan-tas misti di batja, dan kaloe salah satoe tiada mengarti bahasa-nja itoe soerat soerat, misti di kasi mengarti oleh satoe djoeroe bahasa njang di diriken oleh president landraad.

Mangka sesoedanja itoe lantas pariksa orang njang dakwa dan orang njang di dakwa, dan djikaloe perloe, bolee pakee djoeroe bahasa djoega.

Siapa njang boekan djadi djoeroe bahasa njang soeda bersoem-pah, kaloe di pakee djadi djoeroe bahasa di hadepan landraad, misti soempah lebee doeloe di hadepan president landraad, dia nanti salin bahasa dengen sebetool betoolnja.

Kaloe djadiken djoeroe bahasa, misti toeroot parintahnja fatsal 158, bagian njang katiga.

136. Kaloe orang njang di dakwa, di panggil di hadepan satoe landraad, dan begimana parintahnja fatsal 126, dia

betool-33

nja tiada oesah menghadep di hadepan itoe landraad, mangka kaloc landraad moelai doedoekan njang bermoela, itoe orang njang di dakwa bolee lantas minta, soepaia landraad berkata tiada ada koewasa memoetoosken perkaranja, tetapi kaloe itoe orang njang di dakwa soeda menjaoot di atas perkara njaug di dakwa, dia poenja perminta-an itoe tiada bolee di toeroot lagi.

137 Kaloc perkara njang di bawak di hadepan landraad, se-bctool se-bctoolnja boekan bagiaunja landraad, mangka orang njang di dakwa bolee minta dalem segala waktoe, soejKiia landraad ber-kata tiada ada koewasa memoetoesi itoe perkara, dan lagi land-raad sendiri atas pangkatnja misti berkata tiada ada koewasa bekin poetoos itoe perkara.

138. Kaloe tiada ada orang njang berkata, landraad tiada ada koewasa bokin poetoos itoe perkara, atawa kaloe. orang soeda kata begitoe, tetapi landraad soeda tiembang, perbilangannja itoe orang tiada betool, mangka landraad lantas pariksa orang njang mendakwa dan orang njang di dakwa, dan misti pariksa dengen titi dan dengen adil, apa itoe dakwa betool dan apa penjaoetannja orang njang di dakwa ada betool.

139. Kaloe orang njang di dakwa tiada trima perkaranja di pariksa landraad, andee-audeenja dia bilang, sebab perkaranja soeda poetoos dan soerat poetoesannja tiada bolee di obah lagi, atawa dia bilang, perkaranja misi di pariksa oleh lain pengadilan, atawa dia kasi taoe lain sebab seperti njang terseboot di atas, mangka orang njang di dakwa misti bilang itoe bersama sama dengen penjaoetannja dakwa, dan landraad lantas misti tiembang dan bekin poetoos perbilangannja itoe dengen memoetoosken dak-wa sama sekali, tetapi kaloe orang njang di dakdak-wa membilang, landraad tiada ada koewasa pariksa perkaranja, mangka landraad misti poetoosken perbilangannja itoe lebee doeloe.

140. Orang njang dakwa dan orang njang di dakwa bolee minta liat soerat soerat katrangannja. satoe sama lain, mangka dari sebab itoe dia orang poenja soerat soerat misti di serahken pada landraad.

141. Kaloe salah satoe bilang, soeratnja moesoolmja tiada sah,

3

landraad misti pariksa lebee doeloe begimana parintahnja fatsal 158, apa itoe soerat sah atawa tiada sah, mangka kaloe soeda di pariksa, landraad misti kasi poctoesan, apa itoe soerat bolee di pakee djadi katrangan di atas itoe perkara atawa tiada.

Kaloe timponja pariksa itoe soerat soerat njang terseboot di atas, ada kira kira, itoe soerat ada falsoe atawa di bekin falsoe orang, dan kaloe orang njang di kira kira bekin falsoe misi idoop, ma,ngka landraad misti kirim itoe soerat soerat pada pengadilan njang koowasa pariksa dan poetoosken perkara kadjahatan, soe-paia di pariksa oleh itoe pengadilan.

Mangka landraad lantas misti brentiken perkaranja itoe orang orang njang di pariksa di moeka landraad, bernanti sainpoe itoe perkara falsoe soeda di bekin pootoos oleh pengadilan perkara kadjahatan.

142. Kaloe orang njang dakwa maoe trangken dakwanja de-ngen saksi, atawa kaloe orang njang di dakwa maoe trangken penjaoetannja dengen saksi, tetapi saksinja tiada toeroot dateng, sebab tiada maoe atawa sebab lain perkara, dan parintahnja fat-sal 129 mendjadi tiada bolee di djalanken, mangka landraad misti tamtoeken lain hari akan pariksa perkaranja orang njang dakwa itoe, dan saksi saksi njang tiada maoe dateng dengen soekanja sendiri, misti di soeroe panggil oleh satoe prijaji njang koowasa memanggil saksi, dan misti di soeroo dateng pada itoe hari njang soeda di tamtoeken oleh landraad.

Dan lagi kaloe landraad atas pangkatnja maoe pariksa saksi, mangka itoe saksi misti di panggil djoega oleh prijaji njang ter-seboot di atas.

143. Kaloe ada saksi soeda di panggil oleh prijaji njang ter-seboot eli atas, dan kaloe. dia tiada dateng djoega pada itoe hari njang soeda di tamtoeken, mangka itoe saksi misti di hoekoom oleh landraad akan baijar segala ongkos njang soeda kaloewar per-tjocma, dan misti di denda djoega, tetapi itoe denda tiada bolee lebee dari doewa poeloe lima roepia.

Dan lagi itoe saksi misti di panggil lagi sekali dengen dia poenja ongkos.

35

144. Kaloe itoe saksi njang di panggil lagi sekali, tiada da-teng lagi, dia misti di hockoom lagi sekali baijar segala ongkos njang soeda kaloewar pertjoema, dan misti di denda djoega, te-tapi dendanja tiada bolee lebee dari lima poeloe roepia, dan lagi misti di hoekoom ganti karoegiannja orang njang dakwa dan orang njang di dakwa, dari sebab dia tiada dateng itoe.

Dan lagi president bolee parintahken pada orang polisie akan bawak itoe saksi njang tiada dateng, di hadepan landraad, soe-paia itoe saksi djalanken wadjibnja.

145. Djikaloe itoe saksi njang tiada dateng, di blakang kasi katrangan, dia tiada dateng itoe, sebab ada aral njang halal, mangka landraad inisti lepasken dia dari hoekocmannja semoea.

146. Dalem perkara. siviel orang tiada bolee di paksa djadi saksi di hadepan satoe landraad njang ada di loewarnja residensio njang di tinggali atawa di tempati itoe orang.

Kaloe itoe orang njang tersoboot di atas soeda di panggil, dan kaloe dia tiada dateng, dia tiada bolee di hoekoom di atas itoe perkara, tetapi president landraad misti kirim soerat kapada resi-(ientnja itoe negri njang di tinggali atawa di tempati itoe orang, dongen minta, soepaia resident pariksa itoe orang dengen soem-pah dan toelisi perbilangannja di dalem soerat proses-verbaal dan kirim itoe proses-verbaal dengen lekas kapada president landraad njang terseboot.

Maski itoe saksi beloom di panggil landraad lebee doeloe, pro-sidentnja bolee lantas minta dengen soerat kapada resident itoe, begimana njang soeda terseboot di atas.

Itoe soerat proses-verbaal misti di batja timpo doedoekan land-raad pariksa perkara.

147. Kaloe saksi saksi soeda dateng pada hari njang soeda di tamtoeken, dia orang misti di panggil masook satoe per satoe.

President misti tanjak itoe saksi poenja nama dan pekerdja-an dan oemoör dan roemah, dan apa dia sanaknja orang njang dak-wa atadak-wa salah satoe, sanak dari asal atadak-wa sanak dari kawinan, dan kaloe itoe saksi membilang sanak, misti di tanjak begimana pernahnja, dan lagi apa dia djadi boedjang atawa hainbanja orang

ujang dakwa atawa njang di dakwa, hamba makan baijaran atawa hamba kerdja di dalem roemah.

President lantas misti tanjak pada orang ujang dakwa dan pada orang njang di dakwa, apa dia orang maoe tolak itoe saksi saksi semoea atawa salah satoe.

148. Njang tiada bolee di djadiken saksi, ia itoe njang ter-seboot di bawah ini :

1. Bapaknja orang njang dakwa atawa bapaknja orang ujang di dakwa dan ibocnja dan kakèk nènèknja dan bapak dan iboe tiri dan mertocwanja dan kakèk nènèk mertocwa dan kakèk nènèk tiri dengen sa-oerootnja njang ka-atas, dan lagi anaknja dan tjoetjooknja dengen sa-oerootnja njang kabawah, dan lagi niantoenja dan anak tirinja dan tjoetjoek mantoe dan tjoetjoek tiri" dengen sa-oerootnja njang kabawah dan lagi iparnja;

2. Laki atawa bininja salah satoe njang dakwa atawa njang di dakwa, maski soeda betjerce ;

3. Anak anak njang tiada bolee di tamtocken ocmoomja soeda lima blas taoon;

4. Orang gila, maski koewat kocwat dia inget, koewat koewat tiada.

Tetapi landraad bolee pariksa perbilangannja itoe anak njang terseboot di atas, atawa itoe orang gila njang kocwat koewat inget, koewat koewat tiada, tetapi tiada ocsali di soempah, mang-ka itoe anak atawa orang gila poenja perbilangan tjoema bolcc teritoong seperti kasi taoe doedooknja perkara sadja.

149. Saksi saksi njang terseboot di bawah ini, tiada bolee di pariksa, kaloe di tolak oleh orang njang dakwa atawa orang njang di dakwa, ia itoe:

1. Soedara laki laki dan soedara prampoean dan ipar laki laki dan ipar prampoean dari orang njang dakwa atawa njang di dakwa dan lagi paman dan bibik dan oewak dan anaknja soedara laki laki dan anaknja soedara prampoean dan kapo-nakan laki laki atawa prampoean, ia itoe anaknja paman atawa bibik atawa oewak, atawa kaponakan njang dari kawinan ;

37

2. Mertoe w a dari laki atawa dari bininja orang njang dakwa atawa ujang di dakwa dan lagi bapak dan iboe tiri dan ka-kek sama nènèk mertoewa, dan kaka-kek sama nènèk tiri de-ugen sa-oerootnja njang ka-atas, dan lagi mantoe. dari laki atawa dari bininja orang orang njang dakwa atawa njang di dakwa, dan tjoetjoek mantoe dan tjoetjoek tiri dengen sa-oerootnja njang ka-bawali, dan lagi iparnja dan pamnnnja dan bibiknja dan oewaknja njang dari kawinan, dan mantoe-nja pamanmantoe-nja dan mantoemantoe-nja bibikmantoe-nja dan mantoemantoe-nja oewakmantoe-nja;

3. Orang njang di kira nanti djadi aliwarisnja salah satoe orang njang dakwa atawa njang di dakwa dan orang njang trima kekasiannja, dan boedjangnja atawa hambanja;

4. Orang njang dapet ka-oentoengan atawa orang njang pikool karoegiau sebab dari perkara njang di pariksa itoe ;

5. Orang njang soeda kena hoekoeman njang ilangken kahor-matan.

150. Orang njang bolee minta lepas djadi saksi, ia itoe njang terseboot di bawah ini :

1. Orang njang dakwa atawa njang di dakwa salah satoe poe-nja soedara laki laki dan soedara prampoean dan ipar laki laki dan ipar prampoean ;

2. Bapak dan iboe dari laki atawa dari bininja orang njang dakwa atawa njang di dakwa salah satoe, dan lagi kakèknja dan nèncknja dengen sa-oerootnja njang ka-atas dan anaknja dan tjoetjoeknja dengen sa-oerootnja njang ka-bawah, dan lagi socdaranja laki laki dan prampoean;

3. Segala orang njang misti siempen roesia, sebab dari pang-katnja atawa pekerdja-annja atawa kadoedoekannja, tetapi tjoema dari perkara njang di kasi taoe kapadanja dan tiada di kasi bocka pada lain orang.

Kaloe ada orang berkata, dia tiada bolee kasi taoe pada land-raad, sebab itoe perkara roesia njang dia misti toetoop, sebab dari pangkatnja atawa sebab lain perkara, begimana njang terse-seboot di atas, itoe landraad misti tiembang sendiri, apa per-bilangannja itoe orang ada betool atawa tiada.

151. Kaloe orang ujang dakwa atawa ujang di dakwa, tiada menolak satoe orang djadi saksi, dan kaloe tiada ada orang njang minta lepas djadi saksi, atawa sandeenja landraad berkata, peno-laknja atawa perminta-annja lepas djadi saksi tiada bolee di triina, mangka sebeloomnja itoe saksi di pariksa, dia misti di soempah lebee doeloe, menoeroot begimana parintahnja agamanja sendiri sendiri.

152. Kaloe ada saksi dateng di moeka landraad dan tiada termasook dalem perkara njang terseboot dalem fatsal 140 dan 150, dan tiada maoe di soempah atawa tiada maoe kasi atocran, mangka kaloe ada perminta-annja. orang njang poenja itoe saksi, president landraad bolee parintahken toetoop dengen ongkosnja njang poenja itoe saksi, sampee dia djalankeu wadjibnja.

153. Kaloe njang di panggil djadi saksi, orang bangsa ollau-da atawa lain orang njang di samaken dengen bangsa ollanollau-da, mangka president landraad sendiri njang misti kasi hoekoeman atawa parintah atawa poetoesan, tiada oesah lid lid djawa toeroot toeroot, sandeenja itoe orang ollanda misti di hoekoom begimana latsal 143 dan begimana bagian njang bermoela dari fatsal 1 4 4 , .atawa misti di kasi. parintah, begimana bagian njang kadoewa dari fatsal 144, atawa misti kasi poetoesan begimana bagian njans pengabisan dari fatsal 150.

154. Orang njang dakwa atawa njang di dakwa misti kasi taoe, apa njang maoe di-tanjaken pada saksi saksi.

Kaloe landraad tiembang itoe pertanjakan, ada njang tiada ber-goena pada perkaranja, mangka itoe pertanjakan nanti tiada di tanjaken pada saksi saksi.

Landraad dengen maoenja sendiri bolee tanjak pada saksi se-gala pertanjakan njang di kira bolee bckin trang perkaranja.

15 5. Di atas ini perkara misti toeroot djoega parintahnja fat-sal 275 dan 276 dari perkara saksi dalem perkara kadjahatan.

156. Griffier landraad misti toelisi di dalem socrat proses-verbaal perbilangannja saksi saksi njang di pariksa di moeka landraad.

157. Kaloe di kira kira ada perloenja atawa goenanja per-kara, president bolee bedirikeu satoe atawa doewa kommissaris

39

dari orang orang ujang doedook di landraad, soepaia itoe kom-missaris bersama sama griffier pigi pariksa di mana tempat njang perloe njang bolce djadi katrangan kapada landraad.

Griffier misti bekin soerat proses-verbaal atawa pertela dari pa-priksa-annja dan pendapetannja itoe kommissaris, dan itoe soerat proses-verbaal atawa pertela misti di tandai tangan oleh itoe kom-missaris dan griffier.

158. Kaloc landraad kira, perkara misti di pariksa lebeo doe-loo oleh orang orang njang mengarti, soepaia boleo dapet

158. Kaloc landraad kira, perkara misti di pariksa lebeo doe-loo oleh orang orang njang mengarti, soepaia boleo dapet