Appendix III – code tree The state of the legal industry
DIVERSE COMPETITOR
DC 27
ja absoluut. Ook in Nederland zal sprake zijn van disruptieve innovatie, ook al gaat het hier langzamer. Veel juridische diensten kunnen effectiever door
for Dutch law
firms? responses themes codes statistics
type of interviewee CORPORATE CLIENT
GC 1
ja, we werken veel met Legadex. Ontwikkelingen gaan erg snel. We werken ook veel met netwerkorganisaties en websites die bijvoorbeeld gratis contracten aanbieden. Onderkant van de markt zal in
toenemende mate door dergelijke aanbieders worden overgenomen. Zij bieden meer kwaliteit tegen lagere tarieven. Er bstaan steeds meer innovatieve bedrijven die gemakkelijk met onze systemen kunnen
schakelen. J JA J 12
GC 2
niet helemaal duidelijk. wij werken in mindere mate met aanbieders van alternatieve juridische diensten. Wij doen veel zelf, maar zijn wel diverser in samenwerking met externe kantoren dan vroeger. Wij
werken ook meer met internationale kantoren voor specifiek werk. ND enigszins E 1
GC 3
mogelijk in de toekomst, maar op dit moment zien we vooral advocaten die voor zichzelf en minder grote kantoren die in staat zijn om dezelfde kwaliteit te leveren tegen lagere kosten als de
belangrijkste concurrent voor kantoren die buitensporige tarieven vragen voor hun dienst. Nog niet zozeer concurrentie van andere
juridische dienstverleners. ND NEE N 5
GC 4
we zijn momenteel in het proces waarin we sourcing van onderdelen van onze juridische werkzaamheden anders inrichten met behulp van technologie providers. Verder wordt veel meer intern afgehandeld. Advocatenakantoren bieden mbt een aantal werkzaamheden niet de gewenste kwaliteit en service. Zo, hebben we ons panel partners gevraagd de door hun ontwikkelde doucment management systemen te kunnen gebruiken in combinatie met andere kostenstructuren, maar deze bespreking hebben nergens toe geleid. Kantoren houden te veel vast aan hun oude tradtionele systeem en manier van werken. We spreken ook met collega-bedrijven om samen te werken in de inkoop dienstverlening. Dus ja, alternatieve juridische servide providers zijn meer dan welkom voor vele zakelijke klanten en vormen dus een grote
bedreiging voor advocatenkantoren J
niet
duidelijk ND 6
GC 5
er zijn veel discussies gaande over verandering en bedreiging van alternatieve juridische dienstverlening, maar ik zie nog niet veel veranderen. We hebben wel werk met ondersteuning van technologie geïnternaliseerd en we zijn meer alert op de tarieven en welk kantoor bepaald werk het meest effectief kan doen, maar ik zie niet in hoe alternatieve concurrenten werk op grote schaal overnemen in de nabije
toekomst. N
GC 6
ik ben niet zeker over hoe de markt aan het veranderen is en hoe we reageren met onze procurement services. Deze strategische topics zijn voornamelijk geregeld in Londen. Hier in Nederland zijn wij verantwoordelijk voor marketing gerelateerd werk. We proberen wel met meer verschillende advocatenkantoren te werken en verplaatsen wat werk van partners naar middelgrote kantoren. Wij internaliseren geen juridisch werk, maar wel een nieuwe compliance afdeling ND LAW FIRM
LFD 7
alternatieve juridische dienstverleners zijn geen concurrentie voor ons. Het is niet mogelijk om onze dienstverlening anders uit te voeren. N
LFD 8
niet hoe we kunnen inspelen op deze ontwikkeling en hoe wij strategie zullen veranderen of investeren in technologie, of dat deze aanbieders een deel van onze markt zullen overnemen. Wij zijn daar nu nog niet
meer bezig. J
LFD 9
ja, alternatieve juridische dienstverleners zorgen voor alternatieven en verdere commoditization van juridische diensten. Zij bieden
goedkopere, efficiëntere diensten en aantrekkelijker revenu modellen. Momenteel vormen ze vooral een berdreiging voor mid-market kantoren, omdat die diensten aanbieden die reeds commoditized, of verder gestandaardiseerd kunnen worden. Maar op de lange termijn zullen deze concurrenten en de verdere commoditization van juridische diensten ook gevolgen hebben voor grotere
advocatenkantoren en complexer werk. J
LFD 10
ja, alternatieve juridische dienstverleners bieden websites waar je basis contracten kunt kopen en zelfs gratis contracten kunt downloaden, technologie voor het document review en document management en de verdere expension van deze juridische diensten vormen zeker een
bedreiging voor onze business. J
LFD 11
ja, zij nemen de onderkant van de markt over met goedkopere diensten, ondersteunt door technologie. Daar kunnen wij niet zoveel aandoen. Dat deel van de markt zijn wij gewoon kwijt. Wij moeten daarom in dat deel waarin advocaten wel een grote rol blijven spelen ervoor zorgen dat we goed in staat zijn de clineten te bedienen. J
LFD 12
nog niet echt, er zijn zeker alternatieven voor juridische diensten beschikbaar, maar die vormen nog niet echt een bedreiging voor de nederlandse advocatuur. De belangen zijn hier te klein, het kapitaal niet aanwezig om in technologie te investeren, waaarmeee huidige juridische diensten op grote schaal kunnen worden vervangen. Denk bijvoorbeeld aan de taalbarriere. Slimme AI systemen in ontwikkeling zouden nog zodanig moeten worden geprogrammeerd dat zij de nederlandse taal en het nederlands recht beheersen. Daar komt nog
heel veel bij kijken. ND
LFD 13
ik zie het nog niet echt gebeuren. Wie dan? The big 4? Iedereen heeft het er over, maar ik zie nog niet veel gebeuren. Wij werken wel samen met initiativen zoals Watson ed en we houden alles goed in de gaten, maar ik heb nog niet het gevoel dat onze business wordt bedreigd door
alternatieve providers van legal services. N
LFD 14
er zijn veel initiatieven en er gebeurd veel in de interantionale markt, maar hier in Nederland lijkt het nog weinig ND
LFD 15
ik denk dat langzaam zaken veranderen en zich steeds meer nieuwe aanbieders op de markt zullen begeven, maar hierover zou je met onze innovatie director moeten praten. Hij weet er echt alles van en volgt
nieuwe ontwikkelingen op de voet ND
LFD 16
oh zeker. Een deel van de markt leent zich voor geautomatiseerde diensten in plaats van dure advocaten. Alternatieve service providers zullen deze markt langzamerhand naar zich toetrekken. Wij zijn daar als advocatuur nog niet op ingericht, om hier goed op in te kunnen
spelen. J
SL 17
ik denk dat een deel van de markt zich leent voor alterantive
dienstverleners, maar dat een groot deel zodanig gesprecialiseerd is dat deze ook op lange termijn niet kan worden vervangen door
geautomatiseerde dienstverlening. Wij zitten ook in een stuk van de markt dat zeer gespcialiseerd is en zich daardoor minder leent voor prijscompetitie ed. Ik zie wel dat zaken worden opgeknipt en delen wel degelijk meer wordne uitbesteed en bijvoorbeeld kortingen worden gegeven. Voor document review ed worden met externe partijen gewerkt. Maar in ons geval betreft dit maar een klein deel van
CT 18
veranderignen aan te brengen in 1de manier van werken en revenu models. De markt zal verder fragmenteren. De gevolgen van
commoditization van diensten en toetreden van nieuwe diesntverleners
is onomkeerbaar. J
CT 19
er zijn nieuwe aanbieders van legal services en deze vormen in zekere mate een bedreiging voor kantoren en het deel van services dat zich leent voor standaardidsatie en automation. Ik zie deze dreiging nog niet heel erg toenemen. Kantoren hebben er nog niet heel veel last van. E
CT 20
zeker op de langere termijn. Internationaal zijn er veel alternatieve spelers actief, in Nederland in mindere mate. Kantoren doen er nog vrijwel niets mee, zitten nog veel te veel op prijsconcurrentie. J CT 21
nee, ik zie geen significante dreiging van alternatieve providers voor de
nederlandse advocatuur N
CT 22
nee, ik zie geen significante dreiging van alternatieve providers voor de
nederlandse advocatuur. N
CT 23
jazeker, verschillende alternative juridische dienstverleners spelen heel handig in op toenemende commoditization van de juridische markt. Zij bieden diensten effectiver, accurater, sneller en bovendien goedkoper. Deze ontwikkeling zal in toenemende mate druk leggen op de
afzetmarkt van de advocatuur J
CT 24
ja, de nederlandse juridische markt is in toenemende mate aan het digitaliseren en nieuwe aanbieders betreden de markt. Niet alleen vormt nieuwe concurrentie uit nieuwe hoeken een dreiging voor de advocatuur, het vereist ook nieuwe methoden van werken. De advocatuur zal zelf enorme slagen moeten maken om concurrentie
kracht te behouden J
CT 25 no answer
CTAI 26
ik heb hierin onvoldoende inzicht. Artificial Intelligence is nog lang niet zover om op hoog niveau juridische diensten te vervangen. We zijn smart systems allang in staat om specifiek gstandaardiseerde
diensten met beter kwaliteit te leveren dan human lawyers. ND DIVERSE
COMPETITOR
DC 27
in nederland is nog minder sprake van alternatieve dienstverleners. Wij zijn een van de weinigen die op deze schaal voor de jurisdishe sector werken en ook nog niet op het niveau waarin internationale aanbieders mee werken. Wij ontwikkelen gestaag, maar langzamer dan verwacht. Onze afzetmarkt zijn voornamelijk bedrijven en een klein deel advocatenkantoren. Dat deel neemt toe, maar langzamer dan
legal work at lower costs? responses themes codes ics If yes, how do you solve
this issue? type of interviewee CORPORATE CLIENT
GC 1
JA, meer flexibele advocaten,
switch naar mid market kantoren J, mflex JA J 5
GC 2
JA, zaken opdelen, aanbieders voor specifieke onderdelen zaak uitkiezen, internaliseren
J, zakopd,
intern NEE N 1
GC 3
JA, veilingsysteem, inzicht en
inspraak competenties advocaat J, veil, comp meer flex advocaten mflex 1
GC 4
JA, internaliseren, switch mid market kantoren, technologie providers en samenwerking inkoopprocedures collega bedrijven
J, swmid, samtech, samink switch mid-market kantoren swmid 4 GC 5
NEE, wel eens een ander middelgroot kantoor geprobeerd,
maar beviel minder zaken opdelen zakopd 1
GC 6
JA, switch naar mid- market kantoren, interne reorganisatie
swmid,
intreor internaliseren intern 2
LAW FIRM veilingsysteem veil 1
LFD 7 NA inspraak competenties advocaat comp 1 LFD 8 NA samenwerken tech bedrijven samtech 1 LFD 9 NA samenwerking inkoop samink 1
LFD 10 NA interne reorganisatie intreor 1
LFD 11 NA LFD 12 NA LFD 13 NA LFD 14 NA LFD 15 NA LFD 16 NA SL 17 NA CONSULTANTS CT 18 NA CT 19 NA CT 20 NA CT 21 NA CT 22 NA CT 23 NA CT 24 NA
DIVERSE COMPETITOR
type of interviewee CORPORATE CLIENT
GC 1
Ja absoluut. Ik gebruik verschillende websites en netwerkorganisaties en werk in toenemende mate
met flex advocaten. ft
wel flexibel en
toenemend ft 3
GC 2
Wij werken met flex advocaten, maar het meeste werk wordt intern behandeld en met externe advocatenkantoren. Wel zijn wij meer flexibel in de keuze van een kantoor voor een specifieke deal. Voorheen werd hier veel minder kritisch naar
gekeken en hadden wij slechts enkele partners. fnt
wel flexibel, maar niet toenemend fnt 6 GC 3 no answer ga geen flexibele schil gf 2 GC 4
ja, wij werken met een netwerk van flexibele advocaten, afhankelijk van de aard van de zaak. Wij hebben een model voor het soort werk en het soort kantoor en of advocaat dat het werk voor ons
verricht. fnt geen antwoord ga 6
GC 5
wij werken wel met flex advocaten maar het meeste werk wordt door onze partner advocatenkantoren
gedaan fnt
GC 6
wij werken met flex advocaten en een paar kantoren. Samenwerking met kantoren wordt regelmatig geevalueerd, maar hier wordt slechts de marketing geregeld. Het overgrote merendeel van het juridische werk wordt vanuit londen geregeld. Ik heb geen idee hoe de zaken daar precies zijn geregeld en in hoeverre sprake is van samenwerking
met flex advocaten. fnt
LAW FIRM
LFD 7
ja, in de afgelopen jaren is dit toegenomen en het zal naar verwahcting in de komende jaren nog verder
toenemen ft
LFD 8 no answer ga
LFD 9 ja, deze zal naar verwachting toenemen ft
LFD 10 ja, maar we maken deze niet te groot fnt
LFD 11 no answer ga
LFD 12 no answer ga
LFD 13 nee, geen flexibele schil gf
LFD 14 nee, geen flex lawyers gf
LFD 15 no answer ga
LFD 16
ja, per praktijkgroep hebben wij een flexible schil, maar niet duidelijk of dit zal toenemen fnt
SL 17 no answer ga CONSULTANTS CT 18 NA CT 19 NA CT 20 NA CT 21 NA CT 22 NA CT 23 NA CT 24 NA CT 25 NA CTAI 26 NA DIVERSE COMPETITOR DC 27 NA
type of interviewee CORPORATE CLIENT GC 1 NA GC 2 NA GC 3 NA GC 4 NA GC 5 NA GC 6 NA LAW FIRM LFD 7
niet echt. Het enige punt dat steeds vaker wordt aangehaadl door clienten is het feit dat onze prjzen te
hoog zijn. drukt druk op tarieven drukt 8
LFD 8
ik zie nog nog geen significante veranderingen. Wel meer druk op tarieven en de vraag naar meer inzicht.
Soms de vraag om bijvoorbeeld fixed fees ed, maar
nog weinig. drukt, inzk
verzakelijking inkoopprocedure
s verzak 2
LFD 9
jazeker. Ik zie een duidelijke verzakelijking van inkoopprocedures. Klanten zijn nier meer bereid op hoge tarieven te betalen en wij moeten als kantoren steeds meer onderbouwen waarom we bepaalde tarieven voor specifieke werkzaamheden vragen.
Bovendien zie je dat klanten niet meer de hele zaak door onze laten behandelen, maar delen ervan om zo kosten te kunnen besparen. Ze hebben zelf beter toegang tot verschillende dienstverleners en maken daar goed gebruik van.
verzak, drukt, inzk
inzicht opbouw
kosten inzk 2
LFD 10
ja. Klanten hebben steeds meer kennis door toenemende transaparantie. Ze onderhandelen meer over prijzen en willen geinformeerd worden over mogelijk uitkomsten, risico's en verwachtingen.
Klanten verwachten meer snelheid en bruikbare adviezen. Uitstekende juridische kennis is niet meer voldoende. Klanten hechten ook belang aan de relatie en verwachten dat wij hun businss goed bebrijpen en kunnen meeadviseren over zaken out of the scope of legal work. drukt,inzk, snel, strat vergelijken dienstverleners verg 1 LFD 11
ja, klanten worden kritischer en kijken steeds beter naar value for money.Ze shoppen meer en blijven niet
vanzelfsprekend bij dezelfde dienstverlener. drukt, veran co-creatie co-op 2
LFD 12
wij zien een duidelijke vraag naar co-creatie bij onze klanten. Ze willen onderdeel zijn van het proces en betrokken worden in een zaak. Ze verwachten dat wij met innovatieve methoden komen die de business voor hen vergemakkelijken. Bovendien zijn we veel kritscher geworden over tarieven.
co-op, innov, drukt innovatie en optimalisatie is belangrijk innov 2 LFD 13
mogelijk is er een verschuiving naar klanten die een bredere visie verwachten dan alleen het juridische advies dat wordt gegeven. Ze willen advies op gebied van strategie en verwachten dat wij het bedrijf goed
kennen. strat
meer strategisch en relatie dan alleen juridisch
LFD 14
oplossingen. Wij moeten steeds meer laten zien waarom wij beter geschikt zijn voor een zaak dan ander aanbieders. drukt, snel, inzk snelheid en creativiteit snel 3 LFD 15
klanten verwachten dat wij zelf met initiatieven komen om onze diensten te optimaliseren. Ze verwachten meer dan juridisch advies. Ze willen samenwerken en leggen steeds meer druk op tarieven. Het is daarom als kantoor lastiger als je qua tarieven niet het goedkoopst bent. Je moet je echt goed kunnen onderscheiden
innov, co- op
kritischer
voortgang zaak krit 1 LFD 16
vooral snelheid en creativiteit, kennis van de business
en redelijke tarieven zijn punten waar klanten steeds
kritischer over worden. snel, drukt
veranderen van
aanbieder veran 2
SL 17
veel kritische over tarieven, verzakelijking van inkoopprocedures en er wordt gemakkeliker geswitcht naar een ander kantoor als men niet tevreden is.
drukt, verzak, verg, veran CONSULTANTS CT 18 NA CT 19 NA CT 20 NA CT 21 NA CT 22 NA CT 23 NA CT 24 NA CT 25 NA CTAI 26 NA DIVERSE COMPETITOR DC 27
klanten vergelijken veel meer en zijn bereid om nieuwe diensten uit te proberen. Waar vroeger zaken door een dienstverlener werden gedaan, is het nu voor bedrijven makkelijker geworden om verschillende aanbieders aan een zaak te laten werken.
Toenenemende informatie, en druk om zaken op order te brengen maat dat klanten (bedrijven) in veel grotere mate intern het management en flow van informatie op order moeten hebben en veel meer preventief bezig zijn.
integration for the Dutch legal
profession? responses themes codes statistics
type of interviewee CORPORATE CLIENT
GC 1
het transparanter worden van de markt en aanbieders, ontwikkeling van nieuwe business structures en nieuwe vormen van diensten. Standaardisering en automatisering va juridische diensten, toenemende druk op tarieven,maar ook de mogelijkheden tot interne afhandeling van zaken.
transparantere
markt trans 2
GC 2
de wijze waarop deals worden gemaakt en de ondersteuning van processen verandert. Niet alleen juridisch, maar ook de operationele interne processen van bussinesses. Het zal ertoe leiden dat juridische vragen anders zullen worden
geformuleerd en dat meerdere spelers gelijktijdig een adviesrol kunnen bekleden. Samenwerking met internationale aanbieders van juridische diensten wordt ook steeds
toegankelijker en makkelijker. De mate waarin smart software het werk van juristen zal beinvloeden is nog onvoorspelbaar, maar de mate waarin het juridisch speelveld door technologie veranderd en effect zal hebben op advocatuur zal groot zijn
standaardisering
diensten standdien 5
GC 3
verder intergatie van technololgie zal grote effecten hebben op de wijze waarop kantoren werken. Wij hebben hier bijvoorbeeld al systemen kunnen ontwikkelen (zojuist besproken) waardoor de tarieven en competenties van medewerkers die in een specifieke zaak werken kunnen worden gecontroleerd. De markt wordt transparanter en klanten kunnen meer invloed uitoefenen op de condities waaronder werk wordt uitgevoerd.
nieuwe business
structures nieuwbs 2
GC 4
verdere integratie maakt het mogelijk om meer werk intern af te handelen,het maakt delen van juridische dienslverlening goedkoper en gemakkelijker. Werk kan veel efficineter worden afgehandeld door verschillende aanbieders. We zijn nog in gesprek met een tech provider met wie wij een trial willen doen om een groot deel van onze werkzaamheden op een hele nieuwe wijze af te handelen. We zijn nog niet uit de voorwaarden voor samenwerking, maar het laat maar zien
welke kansen er liggen om werk, sneller, effectiever en op
geheel andere wijze af te handelen. nieuwe diensten nieuwdien 5 GC 5
ik kan nog niet goed zeggen hoe technologie de nederlandse advocatuur zal beinvloeden. Er is nu nog weinig verandering zichtbaar. Ik zie nog geen grote gevolgen
andere ondersteuning
processen ondproces 10
GC 6
technologie zal ertoe leiden dat een deel van juridische zaken steeds goedkoper zal worden afgehandeld en mogelijk door andere dienstverleners. De advocatuur zal markt verliezen als zij niet handig gebruik maakt van de mogelijkheden die technologie biedt. Hoe snel en in welke mate is nog niet duidelijk.
andere formulering
juridische vragen formvrag 1
LAW FIRM
internalisering juridisch werk
LFD 7
kantoor staan. Het is gewoon niet mogelijk om het werk dat onze advocaten verrichten te automatiseren.
nieuwe
dienstverleners nieuwprov
LFD 8
Technologie zal een enorme impact hebben op de wijze waarop de advocatuur werkt en de markt die wordt bediend. Net als in andere branches het geval is geweest. Kijk bijvoorbeeld naar de uitzendbranche waar ik vandaan kom. Het is mij nog niet duidelijk hoe en wanneer deze
ontwkkelingen zullen zijn.
nieuwe business
modellen nieuwbus
LFD 9
Technologie zal leiden tot totaal nieuwe business modellen van advocatenkantoren.Commoditization als gevolg van technologishce ontwikkelingen hebben al veel impact en raken ons ook. Ik verwacht dat over tien jaar het business model van advocatenkantoren volledig is veranderd, of in ieder geval grote onderdelen ervan.
verandering business model
advocatuur verandbuss
LFD 10
Technologie zal grote impact hebben op de wijze waarop zaken worden behandeld en de verschillende aanbieders van juridische diensten.
verandering levering juridische diensten levdien