Condoomgebruik & anticonceptie

Eén van de meest directe positieve invloeden op de seksuele gezondheid is het hebben van veilig seksueel contact. Deze paragraaf gaat over hoe mensen op Curaçao denken over condoomgebruik en andere methodes van veilig seksueel contact. Waar zijn ze bang voor en wie neemt er in een relatie de verantwoordelijkheid voor condoomgebruik?

Tijdens mijn onderzoek viel het me op dat het gebruik van condooms een onderwerp is waar mensen wel over willen praten. Naar mijn idee ligt het praten over condooms voor veel mensen inmiddels buiten de taboesfeer. Dat wil echter niet zeggen condoomgebruik common use is op Curaçao. In veel gesprekken met zowel vrouwen als mannen noemden zij veel nadelen die verbonden zijn aan condoomgebruik. Allereerst gaven zowel mannen als vrouwen aan dat seks met een condoom minder lekker is en minder natuurlijk voelt. Opvallender echter was de angst die veel meisjes ten toon spreidden voor gaatjes in condooms. Dit werd mij duidelijk nadat Cherinda in het groepsgesprek het volgende zei:

Je kan wel een condoom gebruiken, maar dan moet je hem zelf om doen en openmaken.

Anders prikt de man er gaatjes in!

Op de vraag waarom de man dit zou doen, antwoordde Cherinda dat hij dan ‘verkeerd denkt’.

Niemand aan tafel vond haar redenering vreemd en twee andere vrouwen beaamden dezelfde angst te hebben. Tijdens het interview met Shainisa gaf ook zij aan bang te zijn voor gaatjes in een condoom.

Wendele: Gebruik je een condoom?

Shainisa: Ja.

Wendele: En koop jij ze, of koopt je vriend ze?

Shainisa: Ik koop ze, want ze zeggen dat.. hij kan dingen met die condooms doen.

Wendele: Zoals?

Shainisa: Gewoon, gaatjes er in maken ofzo.

Wendele: Waarom zou hij dat doen? Waarom zou hij het stukmaken?

Shainisa: Ik denk zo, hij zal het vast niet doen, ik wil hem vertrouwen, maar ik vertrouw mijn vader en moeder meer.

Shainisa kon me uiteindelijk niet aangeven waarom haar vriend gaatjes in het condoom zou prikken. Het zou zeer interessant zijn te onderzoeken of het onder jongens daadwerkelijk een trend is om gaatjes in een condoom te prikken. Naast het wantrouwen jegens jongens zijn meisjes ook bang dat het condoom in hun vagina blijft zitten en ze hiervoor naar de dokter moeten. Hoe ongegrond deze angst ook is (mocht het condoom afglijden dan is dit eenvoudig weer uit de vagina te verwijderen), vrouwen noemen veel nadelen aan condoomgebruik en betwijfelen de effectiviteit hiervan. Tijdens het groepsgesprek met jongens bleek dat ook zij het gevoel hebben dat condooms niet goed werken. Cerilio (15) merkte op dat condooms altijd breken. Vervolgens vroeg hij of er misschien op dit moment een condoommerk bestaat waarvan de condooms niet kapot gaan. Sandy (16) bevestigde het idee van Cerilio. “Tur ta kibra”, oftewel ze breken allemaal. Nu is het niet duidelijk hoe vaak Cerilio en Sandy in hun leven al een condoom gebruikt hebben, maar ook zij hebben weinig vertrouwen in de werking ervan. Mogelijkerwijs gebruiken veel Curaçaose jongens het condoom op een verkeerde manier waardoor de kans op scheuren groter is. Hierbij kan het ook een rol spelen dat er weinig aandacht is voor voorspel waardoor bij penetratie door het gebrek aan vaginaal vocht de wrijving zo groot is dat het condoom sneller scheurt. Het wantrouwen in de werking van condooms stimuleert het condoom gebruik niet. Dit zou kunnen bijdragen aan situaties waarin onveilige seks plaats vindt. Bij zowel de jongens als meisje en vrouwen die ik sprak heerst echter wel de angst voor SOA’s en HIV/AIDS. Ook Los Immorales heeft een nummer gewijd aan condoomgebruik en hun angst een ziekte op te lopen.

‘Condoom’- Los Immorales

Wohoo – Ik ben in nood. Zij is geil en ik heb geen condoom.

Ben je gek al die ziektes enzo, wil niet dood ben te jong voor een dochter of zoon.

Vaak is de kennis over SOA’s en HIV/AIDS echter onvoldoende. Dit blijkt uit het onderstaande interviewfragment met Shainisa.

Eerst moet je een condoom gebruiken. Want weet je waarom, in deze tijd zijn er veel soorten ziektes. Weet je, ook die porko..

Wendele: De varkensgriep..

Ondanks dat haar medische kennis niet goed te noemen is, gebruikt Shainisa al wel zeven maanden lang een condoom. Om je echter effectief te beschermen tegen SOA’s of HIV/AIDS is het van belang op het moment dat je stopt met het gebruik van een condoom jezelf en je partner te laten testen op SOA’s en HIV/AIDS. Shainisa gaf aan niet van plan te zijn een SOA-test te laten doen.

Shainisa: Ja, ik denk dat als we één jaar hebben dat het niet meer hoeft. Ik wil eerst kijken hoe de man is. Alles moet netjes en rustig zijn.

Wendele: En als je dan geen condoom meer zou gebruiken na een jaar. Zou je je dan laten testen?

Shainisa: Nee...Ik denk het niet.

Shainisa is niet de enige die op deze manier omgaat met seksueel contact. Bijna iedereen gaf aan voor een bepaalde periode een condoom te gebruiken, maar als ze hun partner beter kennen dit achterwege te laten. ‘Kennen’ is in dit geval een moeilijk begrip, vaak is het seksuele verleden van beide partners niet besproken.

Cherinda: Ik gebruik wel eerst een condoom, ongeveer drie keer. Daarna ken je iemand toch wat beter.

De effectiviteit van het gebruik van een condoom tijdens de eerste periode is onbelangrijk als het na die periode niet duidelijk is of beide partners gezond zijn. Hier ligt een groot

verbeterpunt voor de Curaçaose gezondheidszorg.