• No results found

Bysides, relationele trouw en vriendinnen

In document Di mi ta di bo (pagina 63-66)

6. Matrifocaliteit & Seksualiteit in de Curaçaose samenleving

6.6 Bysides, relationele trouw en vriendinnen

Zoals we net al zagen wordt de mannelijkheid van de Curaçaose man versterkt door het hebben van meerdere partners. In de literatuur over seksualiteit en trouw wordt er echter nauwelijks geschreven over de trouw van vrouwen ten opzichte van hun partner. Dit volgt de dominante mannelijke seksuele ideologie waarin als regel geldt dat een vrouw monogaam hoort te zijn.Ook tijdens mijn onderzoek bespraken vrouwen nauwelijks de optie zelf vreemd te gaan; in de Curaçaose cultuur is het de man die vreemd gaat. Of dit overeenkomt met de werkelijkheid, zou verder onderzocht moeten worden.

De ‘extra’ vriendin van een man wordt ook wel een byside genoemd. Los Immorales zingt het volgende over het hebben van een byside:

‘Mijn tweede vrouw’ – Los Immorales

Je bent mijn tweede vrouw, ik ben nog steeds van jou.

Heb een vriendin maar in mijn nachten denk ik steeds aan jou.

Mijn tweede vrouw, mijn wildste nachten heb ik te danken aan jou.

Maar ik laat je steeds in de steek, ik laat je in de kou.

Mijn echte vrouw zal ik zeker niet vervangen met jou, maar je bent er steeds voor mij.

Mijn tweede vrouw houdt mijn stress weg. Je klaagt niet en zeurt niet.

E number dos di mi bida bo ta. (Je bent nummer twee in mijn leven)

Curaçaose vrouwen zijn er niet blij mee als hun man een byside heeft, maar leggen zich hier wel bij neer. Soms kiezen vrouwen er echter voor hun vriend of echtgenoot te verlaten. Vaak blijven vrouwen bij hun man of vriend uit praktische overwegingen. Bij deze overweging speelt het een rol of de aanwezigheid van de byside schade berokkent aan de status van de vrouw. Stacey, een getrouwde vrouw van 50 met twee kinderen vertelt tijdens het

groepsgesprek het volgende over de relatie met haar man:

Stacey: Ik ben dertig jaar getrouwd, maar sinds een paar jaar in de overgang. Ik zit nu vier jaar in de overgang, en heb helemaal geen zin meer in seks. Mijn man heeft een byside. We hebben een goede relatie, alleen de seks zoekt hij buiten de deur.

Angela: Waarom Stacey! Hij houdt niet van je!! Doet het je geen pijn?

Stacey: Nee, het doet me helemaal geen pijn, het is een goede oplossing zo. We hebben onze regels, hij moet voor 2,3 uur thuis zijn, want hij slaapt bij mij.

Danique: Je moet zo’n sterk hart hebben Stacey! Ik zou echt zeggen dat hij alleen naar Campo (bordeel) mag..

Stacey: Nee! Weet je hoe veel vrouwen er op het eiland geen partner hebben? Het is stom om alle mannen naar Campo te sturen. Bovendien wil ik dat het een nette vrouw is, beter een Creoolse dan een vreemde. Ik ben blij dat het een nette vrouw is… Ik stopte laatst bij de snèk en mijn man zat daar, ik liep naar hem toe en zij was er ook, maar ze ging direct weg. Mijn kinderen weten het niet.

De echtgenoot van Stacey heeft dus een byside, een minnares van wiens bestaan Stacey op de hoogte is. Stacey accepteert dit, omdat zij aangeeft zelf geen zin in seks meer te hebben en dus begrijpt dat haar man dit ergens anders gaat zoeken. Ze vindt de relatie met haar man echter zo waardevol dat ze dit accepteert. Ze heeft het gevoel controle over de situatie te houden omdat er afspraken zijn gemaakt. Op die manier doet het haar minder pijn, zoals ze zelf aangeeft. De byside van de echtgenoot is volgens Stacey een nette vrouw. Dit houdt in dat het een Curaçaose vrouw is die discreet met haar positie als byside omgaat. Dit is heel

belangrijk voor Stacey, aangezien haar kinderen niet weten dat hun vader een minnares heeft.

Het aanzien van Stacey wordt dus niet geschaad, doordat ze zelf aangeeft geen zin in seks meer te hebben en dit de reden is dat haar man seks buiten de deur zoekt. Daarnaast is het feit dat haar man altijd bij haar terugkomt, ondanks dat hij seksueel contact heeft met een andere vrouw, voor Stacey een bevestiging dat ze op andere vlakken een goede relatie hebben.

Doordat haar echtgenoot altijd bij haar slaapt zorgt hij ervoor dat de positie van Stacey als nette, getrouwde vrouw niet in gevaar komt.

Overigens is het hebben van bysides een fenomeen dat zich in alle lagen van de bevolking voordoet en niet alleen in de lagere sociaaleconomische klasse. Angelique vertelde het volgende opmerkelijke feit over haar relatie:

Angelique: Mijn vriend slaapt in ons huis met iemand anders. We wonen met veel familie. We hebben trouwplannen, maar het is een aantal keer uitgesteld.

Stacey: Als je een huwelijk eenmaal uitstelt, komt het er nooit meer van.

Angelique: Maar het was omdat allerlei dingen nog niet goed geregeld waren. Niet alleen de auto’s die ons moeten vervoeren, maar ook andere dingen.

Cherinda: Je moet hem op dezelfde manier terugpakken. Je moet de man van je kind weer in huis nemen of contact met hem opnemen!

De trouwplannen van Angelique zeggen in dit geval niet veel over het vertrouwen dat

Angelique heeft in haar relatie. Mocht het huwelijk doorgaan, dan zal de status van getrouwde vrouw haar aanzien geven. Of het huwelijk dan monogaam is, is van minder groot belang.

Ook is het huwelijksfeest een belangrijke happening en kan het goed zijn dat dit voor Angelique de reden is te willen trouwen. Daar komt bij dat, als zij straks getrouwd is, ze een streepje voor heeft op de byside van haar man; het huwelijk onderscheidt haar van andere vrouwen.

Misschien verklaart de culturele acceptatie van het hebben van een byside waarom vrouwen aangeven zo jaloers te zijn op andere vrouwen. Iedereen is immers een mogelijke sekspartner voor hun man. Het onderhouden van vriendschapsbanden met andere vrouwen wordt dan ook niet als logisch verondersteld. Veel vrouwen zien het toelaten van een vrouw in de privésfeer als een bedreiging voor de relatie met hun partner. Stacey vertelde tijdens een groepsgesprek dat het hebben van vriendinnen wel goed voor je is, je kunt namelijk je problemen met hen bespreken.

Je moet vriendinnen hebben voor je problemen. Je moet goed met ze kunnen praten. Ik heb vijf echte vriendinnen. Je moet wel goed kijken wie er in je huis mogen komen. Één van de vrouwen was bij mij thuis, ik had ze uitgenodigd, en die zat achter mijn man aan. Die komt niet meer mijn huis in.

Marusjka geeft aan geen vriendinnen te hebben. Ze zegt dat het haar te veel tijd kost en dat ze te opvliegend is. Daarnaast geeft ze aan dat doordat zowel haar man als zij zeer jaloers zijn, vriendschappen hun relatie extra gecompliceerd maken.

Er zijn ook zulke slechte mensen weet je. Dus daarom zeg ik, hier op Curaçao, zonder vrienden gaat je relatie beter. Want ik ben jaloers, mijn man is ook jaloers dus we kunnen niet met iemand anders omgaan, anders denken we nee, het is een man of nee het is een vrouw, dus dat gaat niet.

Dus daarom zeg ik, weet je, afstand nemen... Zo is het leven en zo gaan we nu dus door.

De culturele acceptatie van het fenomeen byside zorgt er echter wel voor dat het seksuele netwerk waarbinnen geslachtsziektes en HIV/AIDS zich kunnen verspreiden groot is. Zoals we in hoofdstuk vijf al zagen, ligt het niet voor de hand dat mensen een condoom gebruiken in een vaste relatie. Het is voor vrouwen vaak makkelijker bij eenmalige seksuele contacten het gebruik van een condoom te eisen dan binnen een vaste relatie, aangezien deze eis allerlei discussies over seksuele (on-)trouw met zich meebrengt. Vaak willen vrouwen ook niet weten wat hun partner precies buiten hun relatie om voor seksuele contacten heeft. Door deze ‘wat-niet-weet-wat-niet-deert’ instelling wordt het gebruik van een condoom in een vaste relatie echter onbespreekbaar, aangezien de aanleiding voor dit gebruik geen onderwerp van gesprek is.

In document Di mi ta di bo (pagina 63-66)